«Միխեիլ Սաակաշվիլի»–ի խմբագրումների տարբերություն

չ
ջնջվեց: {{Արեւմտահայերէն|Միխէիլ Սաաքաշվիլի}}
Content deleted Content added
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-http://նախագահ.հայ/ +https://president.am/)
չ ջնջվեց: {{Արեւմտահայերէն|Միխէիլ Սաաքաշվիլի}}
Տող 1.
{{Արեւմտահայերէն|Միխէիլ Սաաքաշվիլի}}
{{Տեղեկաքարտ Պետական գործիչ
| պատկեր = President of Georgia Mikheil Saakashvili in Tbilisi, March 22, 2008.jpg
Տող 15 ⟶ 14՝
[[Պատկեր:Giuli Alasania (March 29, 2006).jpg|100px|left|thumb|Գուիլի Ալասանիա, Սաակաշվիլու մայրը]]
 
Միխեիլ Սաակաշվիլին ծնվել է [[1967 թվական|1967 թվականի]]ի [[Դեկտեմբերի 21|դեկտեմբերի 21-ին]] քաղաք [[Թբիլիսի|Թբիլիսիում]]ում:
Հայրը՝ Նիկոլոզ Սաակաշվիլին, մասնագիտությամբ բժիշկ է: Ընտանիքը թողել է որդու ծնվելուց ոչ ուշ կամ անմիջապես հետո<ref>{{книга|автор=[[Шеремет, Павел Григорьевич|Шеремет П. Г.]]|заглавие=Саакашвили. Грузия. Погибшие мечты|издательство=Партизан|год=2009|страницы=80|страниц=303}}</ref>: Մայրը՝ Գուիլի Ալասանիան պատմաբան-պրոֆեսոր է, միջնադարյան Վրաստանի պատմության մասնագետ, թյուրքագետ, «Վրաստանի և Ադրբեջանի բարեկամության տուն» հասարակական միության նախագահ:
 
Տող 45 ⟶ 44՝
| archiveurl = https://web.archive.org/web/20110927065306/http://www.glavred.info/archive/2004/01/15/145020-1.html
| archivedate = 2011-09-27
}}</ref><ref>[http://www.interfax.ru/world/364819 Дядя Саакашвили намерен подать в суд на премьера Грузии Гарибашвили — Интерфакс<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>):
 
Նրա պապը՝ Միխեիլ Սաակաշվիլին, եղել է բժշկական համալսարանի հիմնադիր և ռեկտոր<ref name=sputnik />: Միխեիլի պապերը ճնշվել են 1937 թվականին Ստալինյան ճնշումների ժամանակ, սակայն ազատ են արձակվել: Միխեիլի կինը «Իդեալիստի խոստովանությունները» գրքում բացատրում է ազատագրումն այն փաստով, որ նրանցից մեկը, խոշոր արդյունաբերող, նախքան Հոկտեմբերյան հեղափոխությունը ֆինանսավորել է Ստալինի գործունեությունը, և մեծ տատը նրան պահել է ոստիկանությունից: Սակայն հայտնի է, որ եղել է մեկ այլ հասարակ պատճառ. Միխեիլ Սաակաշվիլու պապն աշխատել է վրացական [[ԽՍՀՄ Ներքին գործերի ժողովրդական կոմիսարիատ|ԽՍՀՄ Ներքին գործերի ժողովրդական կոմիսարիատում]]ում<ref>{{cite web
|date=3 сентября 2008
|url=http://www.ng.ru/tribune/2008-09-03/11_saakashvili.html
Տող 53 ⟶ 52՝
|accessdate=2012-06-03|archiveurl=http://www.webcitation.org/68ckfpZsi|archivedate=2012-06-23
}}</ref>:
Միխեիլ Սահակաշվիլու մեծ տատիկը, Թամարա Աբաշիձեն, [[Ճիաթուրա]] քաղաքի [[Իմերեթի մարզ|Իմերեթի մարզում]]ում մարգագետինային հանքաքարի արդյունահանման եւ հարստացման գործարանի նախկին սեփականատիրոջ դուստրն էր, որը վրաց բանաստեղծ [[Ակակի Ծերեթելի|Ակակի Ծերեթելիի]]ի նախաձեռնությամբ է մշակվել 1879 թվականից սկսած<ref name=sputnik>[http://sputnik-georgia.ru/spravka/20110411/213868417.html Выступление президента Грузии перед студентами 9 апреля 2011 года, Sputnik Грузия, 11.09.2011.]</ref>:
 
Երտիասարդ հասակում Միխեիլ Սաակաշվիլին զբաղվել է լողով, երաժշտությամբ, բասկետբոլով, ինչպես նաև ուսումնասիրել է անգլերեն և ֆրանսերեն լեզուները: Բարձր դասարաններում նա եղել է թիվ 51 դպրոցի Կոմսոմոլի կոմիտեի քարտուղարի տեղակալ, որտեղ ինքը սովորել է:
Տող 78 ⟶ 77՝
| archivedate = 2011-08-23
}}</ref>:
Նա կարողացել է վերականգնվել ԲՈՒՀ-ում միայն 1989-1990 թվականներին ԽՍՀՄ-ի ԿԳԲ սահմանապահ զորքերի անցնելուց հետո: 1992-ին ԲՈՒՀ-ն ավարտելուց հետո վերադարձել է Վրաստան, որտեղ աշխատել է որպես իրավաբան-խորհրդատու Մարդու իրավունքների պաշտպանության պետական կոմիտեում<ref name=saaka-bio-grani />: Ստանալով դրամաշնորհ՝ ուղևորվում է [[Ստրասբուրգ|Ստրասբուրգի]]ի Մարդու իրավունքների պաշտպանության միջազգային համալսարան: Մեկ տարի անց, որպես ԱՄՆ Պետքարտուղարության կրթաթոշակի ուսանող, ուղարկվել է [[Կոլումբիայի համալսարան]] ([[Նյու Յորք]]), որտեղ 1994 թ. ստացել է իրավագիտության դոկտորի աստիճան<ref name="vesel" />: Սովորել է [[Վաշինգտոն|Վաշինգտոնի]]ի [[Ջորջ Վաշինգտոն համալսարան|Ջորջ Վաշինգտոն համալսարանում]]ում, [[Ֆլորենցիա|Ֆլորենցիայում]]յում Եվրոպական իրավունքի ակադեմիայում և [[Հաագա|Հաագայի]]յի Միջազգային իրավունքի ակադեմիայում<ref name="saaka-bio-grani" />:
 
Նա աշխատել է [[Օսլո|Օսլոյում]]յում Նորվեգիայի Մարդու իրավունքների ինստիտուտում, այնուհետեւ Նյու-Յորքի [[:en:Patterson Belknap Webb & Tyler|Patterson, Belknap, Webb & Tyler]] իրավաբանական գրասենյակում, որը զբաղվում է ԱՊՀ-ում ԱՄՆ նավթագազային նախագծերի իրավական աջակցությամբ<ref name="vesel" /><ref name="saaka-bio-grani" /> (նշենք, որ Վրաստանում այս ընկերությունը դարձել է [[:en:Kmara|Кмара]] երիտասարդական կազմակերպության իրավական գործընկերը, որն իր դերը խաղացել է «Վարդերի հեղափոխության» մեջ):
 
=== Քաղաքական գործունեության սկիզբ ===
1995 թվականին վերադարձել է Վրաստան ընկերոջ՝ [[Զուրաբ Ժվանիա|Զուրաբ Ժվանիայի]]յի հրավերով: Ընտրվել է պատգամավոր «Վրաստանի քաղաքացիների միություն» կուսակցությունից, որը ժամանակին աջակցել էր նախագահ [[Էդուարդ Շևարդնաձե|Էդուարդ Շևարդնաձեին]]ին<ref name="vesel" />: 1996 թ. զբաղեցրել է Սահմանադրական և իրավական հարցերով խորհրդարանական հանձնաժողովի նախագահի պաշտոնը: 1998 թ. օգոստոսին ղեկավարել է «Վրաստանի քաղաքացիների միության» խորհրդարանական խմբակցությունը<ref name="vesel" />:
 
2000 թ. հունվարից `Եվրոպայի Խորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովի (ԵԽԽՎ) Վրաստանի ներկայացուցիչը: 2000 թվականի հոկտեմբերին նշանակվել է արդարադատության նախարար՝ պետականության նախարար [[Գեորգի Արսենաշվիլի|Գեորգի Արսենաշվիլիի]]ի գլխավորությամբ, ինչի պատճառով էլ հրաժարվել է պատգամավորական մանդատից: Այս պաշտոնում Սահակաշվիլին փորձում էր ներգրավել պարտադիր նարկոլոգիական փորձաքննություն պաշտոնյաների համար, նա ինքը հրապարակայնորեն հանձնել է արյունը վերլուծության համար. առաջ է քաշել քաղաքացիական ծառայողների գույքի բռնագրավումը, եթե նրանք չեն կարող ապացուցել դրա ծագման օրինականությունը. առաջարկել է փակել [[Իչկերիայի Չեչենական Հանրապետություն|Իչկերիայի]] ներկայացուցչությունը Թբիլիսիում և հեռացնել բոլոր չեչեն անջատողականներին երկրից<ref name=ku>[http://www.kavkaz-uzel.ru/articles/49305/ Саакашвили Михаил Николозович] — статья в энциклопедии «Кавказского узла»</ref>:
 
2001 թվականի փետրվարին նա հայտարարել էր, որ պետք է արգելել Վրաստանի Միավորված կոմունիստական կուսակցության (ՎՄԿԿ) գործունեությունը Պանտելեյմոն Ջորջաձեին, քանի որ այն «խախտում է սահմանադրությունը և կոչ անում տապալել օրինական իշխանությունը»: Դրա մեջ աջակցություն է ցույցաբերել խորհրդարանի նախագահ Զուրաբ Ժվանիան, սակայն հարցը քվեարկության չի դրվել:
Տող 102 ⟶ 101՝
}}</ref>:
 
2002 թվականի հունիսից `[[Թբիլիսի|Թբիլիսիի]]ի օրենսդիր ժողովի նախագահ<ref name="ku" />:
 
=== Կառավարության սկիզբ ===
2003 թվականի նոյեմբերի 2-ին Վրաստանում տեղի ունեցան խորհրդարանական ընտրություններ, որոնց արդյունքները չճանաչեցին ընդդիմադիր դաշինքների «Ազգային շարժում»-ը, «Բուրջանաձե-Դեմոկրատներ»-ը և «Պատիաշվիլի-Միություն»-ը, որոնք սկսեցին բողոքի ակցիաներ:
 
«[[Կոմերսանտ (օրաթերթ)|Կոմերսանտ]]» թերթի հատուկ թղթակից Անդրեյ Կոլեսնիկովը, նոյեմբերի 21-ին, գտնվելով [[Գորի|Գորիում]]ում, իրավիճակը ներկայացրեց հետևյալ կերպ<ref>
{{cite news
|title=Встаёт проклятьем заклейменный
Տող 115 ⟶ 114՝
|date=2003-11-22
}}</ref>.
{{քաղվածք|Այն ժամանակ, երբ ես մի պահ շրջանցեցի հանրահավաքը, նկատեցի, թե ինչպես է Իոսիֆ Ստալինի հետևից գալիս մի մուգ կապույտ նոր ջիպ ՈՒԱԶ մակնիշի մեքենա և նրա միջից դուրս եկավ Միխեիլ Սաակաշվիլին՝ ականջներում միկրոֆոններ ունեցող մի քանի թիկնապահների հետ: Նրանք շատ պրոֆեսիոնալ կերպով մի վայրկյանում ընդունեցին բազմությանը: Միխեիլ Սաակաշվիլին բարձրացավ բարձրաբեմ: Ես տեսա խարիզմատիկ առաջնորդի: Նրա յուրաքանչյուր խոսք հնչում էր որպես հիացմունքի որոտ: Մարդիկ նույնիսկ չեն հասկանում, թե ինչ է նա խոսում: Դա նրանց բոլորովին չի հետաքրքրում: Նրանց բավարարում է այն ընկալումը, որ նա իրենց հետ է, և իրենք նրան տեսնում են իրենց աչքերով:
 
Ամեն դեպքում, Միխեիլ Սաակաշվիլին խոսում էր հետաքրքիր բաներ: Այնպես, որ ասաց, որ Շևարդնաձեն նորից նշանակել է ընտրությունների կրկնում, բայց դա արդեն ոչ ոքի չի հետաքրքրում: Նա ասաց, որ խորհրդարանի դիմացի հրապարակում հերթապահում են դավաճանների 300 հոգանոց խումբ Աջարիայից և որ այդ խմբին մի ակնթարթում կոչնչացնի ժողովրդի բարկության ալիքը: Միևնույն ժամանակ ես տեսա, որ հրապարակում առնվազն մի քանի հազար մարդ կա կանգնած: Բայց պարոն Սաակաշվիլին ուզում էր ամրացնել իր ժողովրդի առանց այդ էլ մարտական ոգին: Նրա մոտ ամեն ինչ ստացվեց:|}}
2003 թվականի նոյեմբերի 22-ին ընդդիմադիրները վարդերը ձեռքերին գրավեցին խորհրդարանի շենքը: 2003 թվականի նոյեմբերի 23-ին Միխեիիլ Սաակաշվիլու «Ազգային շարժման» կողմից կազմակերպված ցույցերի արդյունքում Զուրաբ Ժվանիայի և խորհրդարանի խոսնակ Նինո Բուրջանաձեի հետ համատեղ Վրաստանում տեղի ունեցավ իշխանափոխություն: Հեղափոխության գլխավոր շարժառիթը 2003 թվականի ոյեմբերի 2-ին կայացած խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքների կեղծման մեջ բնակչության լայն զանգվածների դատապարտումն էր: [[Էդուարդ Շևարդնաձե|Էդուարդ Շևարդնաձեն]]ն ստիպված էր հրաժարական տալ<ref>
{{cite web
| author =
Տող 133 ⟶ 132՝
| archiveurl = http://www.webcitation.org/619XKntAZ
| archivedate = 2011-08-23
}}</ref>:
 
2004 թվականին «Ազգային շարժումը» միավորվեց Զուրաբ Ժվանիայի «Միացյալ դեմոկրատներ» քաղաքական կազմակերպության հետ: Դաշինքը կոչվեց «Ազգային շարժում-Դեմոկրատներ» և դրա հիման վրա ստեղծվեց «Միասնական ազգային շարժում» կուսակցությունը: Առաջնորդը դարձավ Միխեիլ Սաակաշվիլին:
 
2003 թվականի նոյեմբերի 26-ին Միխեիլ Սաակաշվիլին Վրաստանի նախագահի ընտրությունների ժամանակ առաջադրվել է երկու դաշինքների՝ «Ազգային շարժման» և «Բուրջանաձե-դեմոկրատների» կողմից<ref name="ku" />:
 
Վրաստանի նախագահի նոր ընտրություններ տեղի ունեցան 2004 թվականի հունվարի 4-ին: Սաակաշվիլու թեկնածության օգտին քվեարկել է ընտրողների 96,27 %-ը:
 
2004 թվականի մարտին Սաակաշվիլու և Բուրջանաձեի համատեղ դաշինքը՝ «Ազգային շարջում-Դեմոկրատներ»-ը, հաղթանալ տարավ խորհրդարանական ընտրություններում՝ ստանալով ընտրողների ավելի քան 76 %-ի ձայները:
Տող 155 ⟶ 154՝
# [[Հանրապետության շքանշան]] ([[Մոլդովա]], 2010)<ref>[http://gazeta.ru/news/lenta/2010/11/24/n_1583917.shtml Саакашвили наградили в Молдавии высшей наградой страны]</ref>
# [[Պատվավոր Լեգեոնի շքանշան]] ([[Ֆրանսիա]], 2011)<ref>[http://lenta.ru/news/2011/10/07/order/ Саркози вручил Саакашвили Орден почётного легиона]</ref>
# [[Սերբիայի Հանրապետության շքանշան|Սերբիայի Հանրապետության շքանշանի]]ի շղթա ([[Սերբիա]], 2013)<ref>[http://www.predsednik.rs/node/565 Укази о одликовањима]</ref>
 
* '''Այլ պետական պարգևներ'''
# '''Զենք''' `« Ֆորտ 12 » ատրճանակ՝ [[Ուկրաինա|Ուկրաինայի]]յի ներքին գործերի նախարար Յ. Վ. Լուցենկոյից 2005 թվականի հունիսին<ref>«''Отличия МВД получали и иностранцы. В июне прошлого года наградные пистолеты получили президент Грузии Михаил Саакашвили и глава МВД Грузии Вано Мерабишвили.''»<br>[http://www.pravda.com.ua/rus/articles/2006/11/26/4409137/ Мустафа Найем. Белый список Луценко] // «Украинская правда», 26 ноября 2006</ref>
 
* '''Եկեղեցական և այլ ոչ պետական պարգևներ'''
# Սուրբ առաքյալ Մարկի շքանշան ([[Ալեքսանդրիայի ուղղափառ եկեղեցի]],2008)<ref>[http://www.blagovest-info.ru/index.php?ss=2&s=3&id=22055 Александрийский Патриарх удостоен высшей награды Грузинской Православной Церкви]</ref>
# [[Երևանի պետական համալսարան|Երևանի պետական համալսարանի]]ի ոսկե մեդալ ([[Հայաստան]], 2009)<ref>[http://news.mail.ru/politics/2691478/ Михаил Саакашвили стал почётным доктором Ереванского госуниверситета]</ref>
# Կասպերովյան Մայր Աստծո նշան ([[Օդեսա|Օդեսայի]]յի և [[Իզմայիլի շրջան|Իզմայիլի]] թեմի Ուկրաինական ուղղափառ եկեղեցի (Մոսկվայի պատրիարքարան), 2015)<ref>[http://orthodoxy.org.ua/data/mihail-saakashvili-poblagodaril-mitropolita-agafangela-za-molitvy-o-mire-vladyka-nagradil.html Михаил Саакашвили поблагодарил митрополита Агафангела за молитвы о мире, а владыка наградил губернатора орденом]</ref>
 
* '''Պատվավոր կոչումներ'''
# [[Շևչենկոյի անվան համալսարան (Կիև)|Շևչենկոյի անվան համալսարանի]] պատվավոր դոկտոր (2005)<ref>[http://www.newsgeorgia.ru/politics/20050324/368922.html Михаил Саакашвили в рамках официального визита в Киев откроет «Год Грузии на Украине»]</ref>
# [[Հայֆա|Հայֆայի]]յի համալսարանի պատվավոր դոկտոր ([[Իսրայել]], 2006)<ref>[http://ibk.ru/24716.html Михаилу Саакашвили присвоено звание почётного доктора университета Хайфы]</ref>
# [[Երևանի պետական համալսարան|Երևանի պետական համալսարանի]]ի պատվավոր դոկտոր ([[Հայաստան]], 2009)<ref>[http://www.sknews.ru/photo/23538-saakashvili-poluchil-v-erevane-nagradu-i-zvanie.html Саакашвили получил в Ереване награду и звание почётного доктора]</ref>
# [[Նյու Յորքի համալսարան|Նյու Յորքի համալսարանի]]ի պատվավոր դոկտոր (2010)<ref>[http://www.apsny.ge/2010/pol/1271867436.php Президенту Саакашвили присвоено звание почётного доктора Нью-Йоркского университета]</ref>
 
== Աշխատություններ ==