«Կոորդինատային համակարգ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
ուղղումներ
Տող 1.
'''Կոորդինատային համակարգ''', [[Կոորդինատների մեթոդ|կոորդինատների մեթոդ]] իրականացնող սահմանումների կոմպլեքսհամալիր, այսինքնայսինքն՝ թվերի կամ այլ սիմվոլների օգնությամբ կետի կամ մարմնի դիրքի և տեղափոխության որոշման եղանակ։ Կոնկրետ կետի դիրք որոշող թվերի ամբողջությունը կոչվում է այդ կետի '''կոորդինատներ'''։
 
[[Մաթեմատիկա|Մաթեմատիկայում]] կոորդինատները որոշակի [[Քարտեզագիրք (մաթեմատիկա)|քարտեզագրքի]] ինչ-որ [[Քարտեզ(մաթեմատիկա)|քարտեզի]] համադրված [[Կետ|կետերի]] [[Բազմաձևություն|բազմաձևության]] թվերի ամբողջություն են։
 
[[Երկրաչափություն|Էլեմենտար երկրաչափությունում]] կոորդինատները հարթության վրա և տարածության մեջ կետի դիրքը որոշող մեծություններ են։ Հարթության վրա կետի դիրքըդիրքն ամենից հաճախ որոշվում է երկու ուղիղներից (կոորդինատային առանցքներից) հեռավորությամբ, որոնք հատվում են մի կետում (կոորդինատների սկզբնակետում) ուղիղ անկյան տակ։ Կոորդինատներից մեկը կոչվում է [[Օրդինատ|օրդինատ]], իսկ մյուսը՝ [[Աբցիս|աբցիս]]։ Տարածության մեջ [[Դեկարտյան կոորդինատային համակարգ|Դեկարտի համակարգով]] կետի դիրքը որոշվում է միմյանց նկատմամբ ուղիղ անկյան տակ մի կետում հատվող երեք կոորդինատային հարթություններից հեռավորություններով, կամ [[Գնդային կոորդինատ|գնդային կոորդինատներով]], որտեղ կոորդինատների սկիզբը գտնվում է գնդի կենտրոնում։
 
[[Աշխարհագրություն|Աշխարհագրությունում]] կոորդինատներըկոորդինատներն ընտրվում են որպես ([[գեոիդ|մոտավոր կերպով]]) [[Գնդային կոորդինատային համակարգ|գնդային կոորդինատային համակարգ]]՝ [[Աշխարհագրական լայնություն|լայնություն]], [[Աշխարհագրական երկայնություն|երկարություն]] և [[Հարաբերական բարձրություն|բարձրություն]] հայտնի ընդհանուր մակարդակի վրա (օրինակ, օվկիանոս)։ Տե՛ս ''[[Աշխարհագրական կոորդինատներ|աշխարհագրական կոորդինատներ]]''։
 
[[Աստղագիտություն|Աստղագիտության]] մեջ [[Երկնային կոորդինատների համակարգեր|երկնային կոորդինատներկոորդինատներն]], անկյունային մեծությունների կարգավորված զույգ է (օրինակ,օրինակ՝ [[Ուղիղ ծագում|ուղիղ ծագում]] և [[Թեքում (աստղագիտություն)|թեքում]]), որոնց օգնությամբ որոշում են լուսատուների և օժանդակ կետերի դիրքը երկնային մակերևույթի վրա։ Աստղագիտությունում օգտագործում են տարբեր երկնային կոորդինատային համակարգեր։ Նրանցից յուրաքանչյուրըյուրաքանչյուրն ըստ էության իրենից ներկայացնում է [[Գնդային կոորդինատային համակարգ|գնդային կոորդինատային համակարգ]] (առանց շառավղային կոորդինատների) համապատասխան ձևով [[Ֆունդամենտալ հարթություն|ֆունդամենտալ հարթության]] ընտրությամբ և հաշվարկի սկզբով։ Ֆունդամենտալ հարթության ընտրությունից կախվածկախված՝ երկնային կոորդինատների համակարգը կոչվում է [[Հորիզոնական կոորդինատային համակարգ|հորիզոնական]] (հորիզոնի հարթություն), [[Հասարակածային կոորդինաըական համակարգ|հասարակածային]] (հասարակածի հարթություն), [[Արևուղու կոորդինատային համակարգ|արևուղային]] (արևուղու հարթություն) կամ [[Գալակտիկական կոորդինատային համակարգ|գալակտիկական]] (գալակտիկային հարթություն)։
 
Առավել օգտագործվող կոորդինատային համակարգ՝համակարգն [[Դեկարտյան կոորդինատների համակարգ|ուղղանկյուն կոորդինատային համակարգհամակարգն]]։ է։
 
Հարթության և տարածության մեջ կոորդինատները կարելի է ներմուծել անսահման թվով տարբեր եղանակներով։ Կոորդինատների մեթոդով լուծելով այս կամ այն մաթեմատիկական կամ ֆիզիկական խնդիր,խնդիրը՝ կարելի է օգտագործել տարբեր կոորդինատային համակարգեր, դրանցից ընտրելով այն, որում խնդիրը լուծվում է հեշտությամբ կամ հարմար է տվյալ կոնկրետ դեպքի համար։ կոորդինատայինԿոորդինատային համակարգերի հայտնի ընդհանրացում են հանդիսանում [[Հաշվարկման համակարգ (ֆիզիկա)|հաշվարկի համակարգերն]] ու [[Ռեֆերենցիայի համակարգ|ռեֆերենցիայի համակարգերը]]։
 
== Հիմնական համակարգեր ==