«ՎիքիԼիքս»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''ՎիքիԼիքս''' ({{lang-en|WikiLeaks}}՝ «ՎիքիԱրտահոսքեր»), պետական և մասնավոր գաղտնի փաստաթղթեր գաղտնազերծող միջազգային կազմակերպություն։ ՎիքիԼիքսի կայքը, որը ստեղծվել է [[2006]]-ին և կառավարվում է «Դը Սանշայն Փրես» ընկերության կողմից, այդ փաստաթղթերը ձեռք է բերում անանուն աղբյուրներից համացանցային արտահոսքի միջոցով։ Մեկնարկից հետո մեկ տարվա ընթացքում Վիքիլիքսի կայքը հրապարակել է ավելի քան 1.2 միլիոն փաստաթուղթ։փաստաթուղթ<ref>{{cite web |url=http://www.wikileaks.org/wiki/Wikileaks:About#Wikileaks_has_1.2_million_documents.3F |title=Wikileaks has 1.2 million documents? |work=WikiLeaks |accessdate=փետրվարի 28, 2008 |archiveurl = http://web.archive.org/web/20080216000537/http://www.wikileaks.org/wiki/Wikileaks:About#Wikileaks_has_1.2_million_documents.3F <!-- Bot retrieved archive --> |archivedate = փետրվարի 16, 2008}}</ref>։

2010 թվականի նոյեմբերի 28-ին ՎիքիԼիքսն իր պաշտոնական կայքում համայն աշխարհին հասանելի է դարձրել 251.287 [[ԱՄՆ]] կառավարական հեռագրեր։հեռագրեր<ref name="շպիգել">[http://www.spiegel.de/international/world/0,1518,731580,00.html A Superpower's View of the World]</ref>։ Կայքը նաև փաստաթղթերը անանուն կերպով մատուցել է «[[Էլ Պաիս]]», «[[Լո Մոնդ]]», «[[Դեր Շպիգել]]», «[[Դը Գարդիան]]» և «[[Նյու Յորք Թայմս]]» թերթերին, որոնք նաև դրանց մի մասը հասանելի են դարձրել ընթերցողներին։ընթերցողներին<ref>[https://twitter.com/wikileaks/status/8924979961798657 ՎիքիԼիքսի նոյեմբերի 28-ի թվիթ]</ref>։

Հեռագրերը փոխանցվում են [[Համացանցային Կանխագրի Գաղտնի Երթուղղիչ Ցանցով]] (Secret Internet Protocol Router Network) կամ կրճատ կերպով՝ ՍԻՐՓՆետով (SIPRNet)։ ՍԻՐՓՆետը ԱՄՆ-ի զինվորական աշխարհատարած համացանցային համակարգն է, որը առանձանում է սովորական քաղաքացիական համացանցից և վարվում է ԱՄՆ-ի պաշտպանական նախարարության կողմից [[Վաշինգտոն ԴիՍի|Վաշինգտոնում]]։<ref>[http://www.guardian.co.uk/news/datablog/2010/nov/29/wikileaks-cables-data ՎիքիԼիքսի դեսպանատնային հեռագրերը՝ հիմնական տվյալները քաշել և տեսնել ինչպես է մասերը բաժանվում (անգլերեն)]</ref>։