«Նատրիումի հիդրոկարբոնատ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 6.
 
== Կիրառություն ==
Սոդան հայտնի է հին ժամանակներից, հին եգիպտացիները [[Լիճ|լճերի]] [[Ջուր|ջրերից]] ստացվող սոդան օգտագործում Էին [[ապակի]] ստանալու համար և որպես լվացող միջոց։ [[Հռոմ]]եացիներնՀռոմեացիներն այդ նպատակներով օգտագործում Էին [[արևելք]]ից բերվող «նիտրումը»՝ բնական սոդան։ [[Բնություն|Բնության]] մեջ սոդան հանդիպում է տրոն՝ Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>{{*}}NaHCO<sub>3</sub>{{*}}2H<sub>2</sub>O, սոդա (նատրիտ, նատրոն)՝ Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>{{*}}10H<sub>2</sub>O և թերմոնատրիտ Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> H<sub>2</sub>O հանքանյութերի ձևով։ Զգալի քանակներով սոդա են պարունակում Նատրոն ([[Տանզանիա]]), [[Սերլս]] ([[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ]]) լճերը, նաև անդրբայկալյան և [[Արևմտյան Սիբիր]]ի սոդային լճերը։ Արդյունաբերական նշանակություն ունի [[Գրին-Ռիվեր]]ի ([[Վերջինիա]], ) Էոցենային շերտում հայտնաբերված տրոնը։
 
== Անջուր սոդա՝ Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> ==
Տող 16.
 
== Արդյունաբերական ստացում ==
ՍոդաիՍոդայի ստացման [[արդյունաբերություն|արդյունաբերական]] առաջին եղանակը առաջարկել է [[ֆրանսիա]]ցի քիմիկոս Ն․ Լեբլանը ([[1887]]-[[1889]] թվականներ)․ Na<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>, [[ածխածին]](C) և [[կալցիումի կարբոնատ]] (СаСO<sub>3</sub>) պարունակող խառնուրդը բովում են (1000°С), ստացված սոդան լուծում ջրում, որտեղից նստեցված Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>{{*}}H<sub>2</sub>O-ն շիկացնելով կալցինացնում։ Ավելի շահավետ է [[բելգիա]]ցի [[Քիմիա|քիմիկոս]] է․ Սոլվեի առաջարկած ([[1861]] թվական) [[ամոնիակ]]ային եղանակը, որը սոդայի ստացման հիմնական արդյունաբերական եղանակն է։ Որպես հումք օգտագործում են [[նատրիումի քլորիդ]]ի լուծույթը և կրաքարը։ Օգտագործվում է նաև [[ամոնիակ]], որը չի ծախսվում։ Սոդայի ստացումն իրականացվում է հետևյալ սխեմայով՝
* CaCO<sub>3</sub>=CaO + CO<sub>2</sub>,
* CO<sub>2</sub>+ 2NH<sub>3</sub>+ H<sub>2</sub>O=(NH<sub>4</sub>)<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>,
Տող 22.
* NH<sub>4</sub>HCO<sub>3</sub>+ NaCl=NaHCO<sub>3</sub> + NH<sub>4</sub>Cl,
* 2NaHCO<sub>3</sub>=Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>+ CO<sub>2</sub>+H<sub>2</sub>O
[[Ամոնիումի քլորիդ]]ի լուծույթը [[կրակաթ]]ի հետ տաքացնելովտաքացնելով՝ ստանում են ամոնիակ, որն օգտագործվում է նորից։
 
== Կիրառություն ==