Վիքիպեդիա

«Էլեկտրոնային առևտուր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
Տող 1.
'''Էլեկտրոնային առևտուրառևտուրը''', [[Համացանց|համացան]]<nowiki/>ցի միջոցով իրականացվող ձեռնարկատիրական գործունեություն կամ ցանկացած գործարք, որը իրականացվում է էլեկտրոնային եղանակով տվյալների փոխանակմամբ և հանգեցնում է ապրանքների կամ ծառայությունների ամբողջական կամ մասնակի սեփականության իրավունքի փոխանցմանը<ref>{{Cite web|url=http://www.irtek.am/views/act.aspx?aid=150068|title=ԻՐՏԵԿ - Իրավական տեղեկատվական կենտրոն|website=http://www.irtek.am|language=hy|accessdate=2019-05-31}}</ref>: Ինտերնետը գլոբալ հասկացություն է, և այդ հասկացության մեջ է մտնում նաև էլեկտրոնային առևտուրը, որը էլեկտրոնային բիզնեսի մի ճյուղ է հանդիսանում։ էլեկտրոնային առևտուրը գլոբալ ցանցի միջոցով կատարվող առք ու վաճառքն է, ապրանքների կամ ծառայութնունների փոխանակումը։ Ինչպես նաև էլեկտրոնային առևտրի հիմքում ընկած են առևտրային գործողությունների իրականացումը և տվյալների փոխանակման, էլեկտրոնային եղանակով արտադրողական գործընթացների կառավարման, նոր տեղեկատվական տեխնոլոգիաները:
 
 
Էլեկտրոնային առևտուրն ունի ինտենսիվ զարգացման մոտ 25 տարվա պատմություն, որը տնտեսության այլ ճյուղերի հետ համեմատած կարելի է համարել, ոչ այդքան երկար ժամանակահատված: Էլեկտրոնային առևտուրի առաջին համակարգերը և մեթոդները իրենց ծագման համար պարտական են ավիատոմսերի և պլաստիկ քարտերի վաճառքի ավտոմատացման տեխնոլոգիաների առաջացմանը և կազմակերպության ռեսուրսների կառավարման ավտոմատացման համակարգերի կառուցմանը<ref>{{Cite book|title=Էլեկտրոնային առևտուր|last=Պողոսյան|first=Ալբերտ|publisher=|year=2005|isbn=|location=Երևան|pages=}}</ref>:▼
 
▲Էլեկտրոնային առևտուրն ունի ինտենսիվ զարգացման մոտ 25 տարվա պատմություն, որը տնտեսության այլ ճյուղերի հետ համեմատած կարելի է համարել, ոչ այդքան երկար ժամանակահատված: Էլեկտրոնային առևտուրիառևտրի առաջին համակարգերըհամակարգերն ևու մեթոդներըմեթոդներն իրենց ծագման համար պարտական են ավիատոմսերի և պլաստիկ քարտերի վաճառքի ավտոմատացման տեխնոլոգիաների առաջացմանը և կազմակերպության ռեսուրսների կառավարման ավտոմատացման համակարգերի կառուցմանը<ref>{{Cite book|title=Էլեկտրոնային առևտուր|last=Պողոսյան|first=Ալբերտ|publisher=|year=2005|isbn=|location=Երևան|pages=}}</ref>:
 
== Էլեկտրոնային առևտրի էություն ==
Էլեկտրոնային առեւտուրիառևտուրն առաջինն օգտագործվել է բանկային համակարգում եւ ստացել է, << հեռագրային փոխանցումներ>> անվանումը: Այս տարբերակում  գնորդը լիազորում  է բանկին հեռագիր փոխանցել մեկ այլ բանկի հաշվին: Այսինքն, գործընթացը ներառում էր միջոցների շարժը երկրից երկիր կամ աշխարհի մյուս ծայրը: Սովորաբար, այս հնարավորությունն օգտագործվում էր պետական համակարգի,  խոշոր ձեռնարկությունների եւ այլ անկախ խոշոր առեւտրային կազմակերպությունների կողմից: Ժամանակին զուգընթաց հեռագրային փոխանցումները փոխարինվեցին ֆինանսական տեղեկատվության փոխանցման էլեկտրոնային եղանակներով `գործընթաց, որի ընթացքում մեկ բանկը հեռագրերի, հեռահաղորդակցության կամ էլեկտրոնային փոստի միյոցովմիջոցով ինֆորմացիա է   ուղարկում մյուսին` հրահանգելով փոխանցել միջոցներ:
 
Էլեկտրոնային  առևտուրը ինտերնետի եւ մասնավոր կապի ցանցերի միջոցով, շահույթ ստանալու նպատակով, իրականացվող ֆինանսական գործարքի, ապրանքի, ծառայության, տեղեկատվության առք ու վաճառքի  գործընթաց է, որը բիզնեսի կազմակերպման ժամանակակից  և զարգացած, ինչպես նաև ժամանակախնայող ձև է ինչպես պետական մարմինների, այնպես էլ իրավաբանական և ֆիզիկական անձանց համար:
Տող 13 ⟶ 15՝
*Խթանել ապրանքների և ծառայությունների արտահանումը
*Էլեկտրոնային առևտրի կազմակերպման գործընթացում հաղթահարել վարչական խնդիրները
*ՕժադակելՕժանդակել մանր և միջին կազմակերպություններին՝ մշակելու և ներդնելու ժամանակակից տեխնոլոգիաներ
*Աջակցել արտաքին շուկաներում հայկական արտադրանքի ճանաչմանը
*Ապահովել ֆինանսական գործարքների իրականացման անվտանգ ու ապահով համակարգ
Տող 24 ⟶ 26՝
#B to B (Business-to-Business), փոխհարաբերություն առևտրային կազմակերպությունների միջև: Այս մոդելի օրինակ են Էլեկտրոնային առևտրային հարթակները՝ Էլեկտրոնային բորսաներ, Էլեկտրոնային աճուրդներ
#B to G (Business-to-Government), փոխհարաբերություն առևտրային կազմակերպությունների և պետական կառույցների միջև: Այս մոդելի հիմքում ընկած է պետությունը:
#C to C (consumer to consumer) (costomer to costomer ), այս ձևը վերջերս է առաջ քաշվել,քաշվել՝ փոխհարաբերություն հաճախորդների միջև;: Այս մոդելի օրինակ ենէ Էլեկտրոնային հասարակությունը:
 
Ամենակիրառականը B2B ուղղությունն է, որն իրենից ներկայացնում է բիզնեսի մի մաս՝ ուղղված ձեռնարկությունների միջև արտադրության կազմակերպման հեշտացմանը և զարգացմանը<ref>{{Cite web |url=http://novoseloff.tv/prodazhi-b2c-i-b2b-chto-eto-prostym-yazykom/ |title=Продажи b2c и b2b - что это простым языком? |website=novoseloff.tv |accessdate=2019-05-31}}</ref>: Այս մասում, բացի կորպորատիվ գնորդներին հասարակ հումքի վաճառքից որպես այդպիսին, գոյություն ունեն հատուկ ավտոմատացված բիզնես համագործակցման համակարգեր, որոնք հանդիսանում են բարդ կորպորատիվ խնդիրների լուծման տարբերակներ: Դրանք հիմնվում են տեղեկատվական բազաների, շուկայական տեղեկատվության որոնումների և այլ լուծումների վրա:
 
Ամբողջ գործընթացը կառուցված է այնպես, որ հատուկ համակարգն աշխատում է ավտոմատ ռեժիմով: Այս ամենի կատարման համար օգտագործվում է Ինտերնետային կամ այլ կոմերցիոն ցանցեր՝ կատարելով այդ համակարգում այնպիսի փոխանակումներ, ինպիսիք են մարքեթինգային տեղեկատվության մատակարարումը, պատվերների ուղարկումը, հաշիվների ստացումը և, իհարկե, վճարումները: B2B համակարգը բացատրելու համար կարող ենք դիտարկել www.business.com B2B պորտալի օրինակը: Յուրաքանչյուր ձեռնարկություն, որը կգրանցվի այս պորտալում և կվճարի ծառայությունների դիմաց, հնարավորություն կունենա օգտվել ահռելի շտեմարաններից, որոնք հավաքված են այստեղ: Նրանք իրենց մեջ են ներառում տեղեկատվական շտեմարաններ տարբեր ոլորտներում աշխատող ձեռնարկությունների մասին, մարքեթինգային հետազոտություններ այդ ձեռնարկությունների և շուկաների մասին վերաբերյալ, բիզնես առաջարկներ և այլ տեղեկատվական շտեմարաններ, որոնք կարող են նպաստել ձեռնարկությունների՝ միմյանց հետ արդյունավետ համագործակցությանը:
 
Բիզնես-բիզնես ուղղության հիմնական առանձնահատկությունները հետևյալն են՝
Տող 38 ⟶ 40՝
Business-to-Consumer (B2C) ուղղությունը վերապահվում է այն սեկտորին, որի ձեռնարկությունները աշխատում են յուրահատուկ հաճախորդների հետ: Այս համակարգի առանձնահատկությունը և տարբերությունը ավանդականից կայանում է նրանում, որ հաճախորդը կարող է գնում կատարել էլեկտրոնային խանութից առանց տնից դուրս գալու՝ օգտագործելով միայն համակարգիչը, ինտերնետ կապը և պլաստիկ քարտը: Այս համակարգը նոր հնարավորություններ է բացում հաճախորդի առջև:
 
Էլեկտրոնային առևտրի ուղղությունների երրորդ տարատեսակը՝ B to G (Business-to-Government), ((Government-to-Citizens (G2C), Government-to-Government (G2G)), որը ներառում է իր մեջ այն բոլոր բիզնես գործարքները, որոնք կատարվում են ձեռնարկության և պետական ձեռնարկությունների միջև: Օրինակ՝ [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ]]-ում պետության կողմից գնվող ապրանքների ցուցակը հայտարարվում է Ինտերնետում և բոլոր ձեռնարկությունները, որոնք հետաքրքրված են դրանում, կարող են ուղարկել իրենց առաջարկները՝ էլեկտրոնային տեսքով: Բացի այդպիսի գործարքներից արդեն կարելի է կատարել շահութահարկի վճարումներ Ինտերնետի միջոցով և անգամ կնքել հատուկ պայմանագրեր: Այս ըւղղությունըուղղությունը դեռ գտնվում է զարգացման սկզբնական փուլում, սակայն, ՀՀ-ում ևս հնարավոր է Էլեկտրոնային մրցույթներին մասնակցելու միջոցով պայմանագրեր կնքել պետական սեկտորի հետ, իհակե, եթե տվյալ ձեռնարկությունը համապատասխանում է պետության կողմից առաջ քաշված մրցույթի պարամետրերին: ): B2G ուղղության օգնությամբ տեղի է ունենում պետական ծախսերի կրճատում և հարկատուների ֆոնդերի տնտեսում: Միայն ԱՄՆ-ի կառավարությունը տարեկան ծախսում է $225 մլրդ, որն էլ կարելի է կրճատել՝ էլեկտրոնային ցանցերի և տեխնոլոգիաների օգտագործմամբ: Իսկ G2C ուղղության կիրառումը կօգնի ապահովել քաղաքացիների ազատ մուտքը պետության տեղեկատվական ծառայություններ, ազատականացնել որոշ ոլորտներ և թափանցիկ դարձնել կառավարության աշխատանքը: Մատչելի օրինակ է G2C-ի ուղղության ՀՀ Կենտրոնական բանկի (www.cba.am) կայքը: Մենք կարող ենք այցելել, գրանցվել կայքում որպես օգտվող, նշելով, թե ի՞նչ է հետաքրքրում մեզ: Մեր կողմից նշված տեղեկությունները, կարող են ուղարկվել մեզ էլ. փոստով: Օրինակ ,արող կարող ենք գրանցվել արտարժույթի փոխարժեքի ստացման համար: Այսպիսով, պետությունը ծառայություն է մատուցում օգտվողին, որը կարող է, անգամ, վճարովի լինել:
 
Ըստ [[ՄԱԿ-ի Առևտրի և զարգացման համաժողով|UNCTAD]]-ի հետազոտության համաշխարհային կազմակերպությունների միջև իրականացվող էլեկտրոնային առևտուրը 2017թ. հասել է 25,3 տրլն $, (B2B)-ին բաժին է ընկնում 22,4 տրլն $, իսկ (B2C)–ին՝ 2,9 տրլն $: Ընդ որում բաժին է ընկնում ԱՄՆ-ին, [[Միացյալ Թագավորություն|Մեծ Բրիտանիա]]<nowiki/>յին, [[Հյուսիսային Իռլանդիա]]<nowiki/>յին, [[Ճապոնիա]]<nowiki/>յին և [[Չինաստան]]<nowiki/>ին: Անկախ ձևից էլ. առևտրի ողջ գործընթացն իրականացվում է ինտերնետի և Էլեկտրոնային փոստի միջոցով: Որպես հիմնական գործիք ծառայում է բանկային քարտն ու բանկային հաշիվը: Աշխարհի բնակչության թիվն անցել է 7.5 մլրդ, որի 58%-ն օգտվում է ինտերնետից: Իսկ օգտվողների 1.4 մլրդ մարդ ինտերնետից գնումներ է կատարում: [[Հայաստան|Հայաստանում]] 2017թ դրությամբ օնլայն գնումների կատարողների թիվը կազմում է մոտ 20%: Եթե մինչ այդ Հայաստանը հաքերների համար այնքան էլ հետաքրքրություն չէր ներկայացնում, քանի որ խոշոր մուծումները, հիմնականում, կատարվում էր առձեռն, ապա այսօր անհրաժեշտություն կա վտանգից պաշտպանվելու, հատկապես, ըստ իս, շատ կարևոր է բանկային քարտի պաշտպանվածությունը: Ու, չնայած բանկի ներկայացուցիչների հավաստման, որ ներդրված են անվտանգության համապատասխան մեխանիզմներ, սակայն, Հայաստանում այն ընդլայնման փուլում է և կարող է այս փաստը օգտագործվել հաքերների կողմից:▼
 
Ըստ [[ՄԱԿ-ի Առևտրի և զարգացման համաժողով|UNCTAD]]-ի հետազոտության համաշխարհային կազմակերպությունների միջև իրականացվող էլեկտրոնային առևտուրը 2017թ. հասել է 25,3 տրլն $, (B2B)-ին բաժին է ընկնում 22,4 տրլն $, իսկ (B2C)–ին՝ 2,9 տրլն $: Ընդ որում Է բաժին է ընկնում ԱՄՆ-ին, [[Միացյալ Թագավորություն|Մեծ Բրիտանիա]]<nowiki/>յին, [[Հյուսիսային Իռլանդիա]]<nowiki/>յին, [[Ճապոնիա]]<nowiki/>յին և [[Չինաստան]]<nowiki/>ին:
Անկախ ձևից էլ. առևտրի ողջ գործընթացն իրականացվում է ինտերնետի և Էլեկտրոնային փոստի միջոցով: Որպես հիմնական գործիք ծառայում է բանկային քարտն ու բանկային հաշիվը:
Աշխարհի բնակչության թիվն անցել է 7.5 մլրդ, որի 58%-ն օգտվում է ինտերնետից: Իսկ օգտվողների 1.4 մլրդ մարդ ինտերնետից գնումներ է կատարում:
▲[[Հայաստան|Հայաստանում]] 2017թ դրությամբ օնլայն գնումների կատարողների թիվը կազմում է մոտ 20%: Եթե մինչ այդ Հայաստանը հաքերների համար այնքան էլ հետաքրքրություն չէր ներկայացնում, քանի որ խոշոր մուծումները, հիմնականում, կատարվում էր առձեռն, ապա այսօր անհրաժեշտություն կա վտանգից պաշտպանվելու, հատկապես, ըստ իս, շատ կարևոր է բանկային քարտի պաշտպանվածությունը: Ու, չնայած բանկի ներկայացուցիչների հավաստման, որ ներդրված են անվտանգության համապատասխան մեխանիզմներ, սակայն Հայաստանում այն ընդլայնման փուլում է և կարող է այս փաստը օգտագործվել հաքերների կողմից:
 
== Էլեկտրոնային առևտրի առավելություններ և թերություններ ==
Էլեկտրոնային առևտուրն ունի հետևյալ առավելությունները․
*Հնարավորություն է ընձեռում, նույնիսկ ամենփոքր կազմակերպություններին, գործունեություն ծավալել տարբեր շուկաներում՝ անկախ դրանց գտնվելու վայրից,
*Բարձրացնում է կազմակերպության մրցակցային հնարավորությունները,
*Հնարավորություն է տալիս ստանալ առավելագույն տեղեկատվություն հաճախորդի պահանջմունքների մասին ու մշակել դրամց համապատասխան ապրանքներ ու մատուցել ծառայություններ,
Տող 86.
=== Էլեկտրոնային առևտրի հիմնախնդիրները ՀՀ-ում ===
 
Չնայած էլեկտրոնային առևտրի վերաբերյալ բացակայում են վիճակագրական տվյալներ, հետազոտություններ, տարեկան հաշվետվություններ, այնուամենայնիվ, դատելով իմ և շրջակա միջավայրիս վերաբերմունքից էլեկտրոնային առևտրի վերաբերյալ կարող եմ ասել, որ օր օրի ավելի լայն մաշտաբներ է ստանում և ,ուղղակիորեն, դարձել է յուրաքանչյուրիս կենցաղի անբաժան մասը: Սակայն, այս ամենին զուգընթաց, անլուծելի են մնում մի շարք հիմնախնդիրներ, որոնց կարգավորումը կբերի ՀՀ-ում էլեկտրոնային առևտրի զարգացման տեմպերի աճին: Դատելով նաև ոլորտի մասնագետների տեսակետներիցտեսակետներից՝ առաջնային խնդիրներից է էլեկտրոնային առևտրի օրենսդրական դաշտի անկատարությունը, որը թույլ չի տալիս օրինական համարել էլեկտրոնային գործարքները, որը նաև պետության կողմից էլեկտրոնային առևտրի բնագավառի ստեղծման և զարգացման հանդեպ հետաքրքրության բացակայության արդյունքն է ու չի խրախուսում էլեկտրոնային առևտուրը: Մյուս հիմնախնդիրներից են՝ Միջազգային ինտեգրման բացակայությունը, օր. վճարային համակարգերի մեծ մասը հայաստանյան բանկերի հետ չեն աշխատում, ինչպես, օրինակ, Paypal-ը, այսինքն, հայաստանյան օգտագործողները չեն կարողանում գումար ստանալ, այլ միայն կարողանում են գնումներ կատարել դրսում, քանի որ հայկական բանկերը Էլեկտրոնային փոխ չունեն, այսինքն համապատասխա չափով ներդրում չեն կատարում՝ ԿԲ-ում պահուստավորման համար, որը նախատեսված է ռիսկերի դեպքում փոխհատուցման համար:
*Բնակչության հոգեբանական- սոցիալական խնդիրը, այսինքն բնակչության մեծ մասը չի վստահում օնլայն գնումներին, արտասահման խանութներին
*Անվստահությունը վճարման նոր համակարգերի հանդեպ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Էլեկտրոնային_առևտուր» էջից