«Նաղշե Ջահան»–ի խմբագրումների տարբերություն

|անվանում = ՆախշեՆաղշե ջահանՋահան հրապարակ

'''ՆախշեՆաղշե ջահանՋահան հրապարակ''' ({{lang-fa|میدان نقش جهان}} / Maydâne Naqše Jahân), ինչպես նաև Իմամի հրապարակ ({{lang-fa|میدان امام‎}} / Maydane Imam), խոշոր հրապարակ [[Իրան]]ի [[Սպահան]] քաղաքում: Ներառված է Իրանում [[ՅՈՒՆԵՍԿՕ]]-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում:

Ներկայումս հրապարակը հայտնի է ՆախշեՆաղշե ջահանՋահան անվանմամբ ({{lang-fa|میدان نقش جهان}}‎ / Maydane Naqše Jahan, թարգմանաբար` աշխարհի նախշ): Նախքան 1979 թ. [[Իրանի իսլամական հեղափոխություն]]ը, հրապարակը կոչվում էր Շահի հրապարակ ({{lang-fa|میدان شاه‎}} / Maydane Šah).

1598 թ., երբ Սեֆյան դինաստիայի շահ Աբբաս I-ը ([[Շահ Աբաս]]) որոշեց մայրաքաղաքը [[Ղազվին]]ից տեղափոխել Սպահան, որը գտնվում էր երկրի կենտրոնական շրջանում, որոշվեց ամբողջությամբ վերակառուցել և վերապլանավորել նոր մայրաքաղաքը: Որոշվեց քաղաքի կենտրոնական և հիմնական մասը կառուցել [[Զայանդեռուդ գետ]]ի աջ ափին: Քաղաքի գլխավոր ճարտարապետը փիլիսոփա և պոետ Շեյխ Բահաադին Ալ Ամիլին էր: Քաղաքի կառուցման ամենագլխավոր պլաններից էին ՆախշեՆաղշե ջահանՋահան հրապարակը և [[Չահարբաղ]] փողոցը (թարգմանաբար` չորս այգի): ՆախշեՆաղշե ջահանՋահան հրապարակը դարձավ քաղաքի կենտրոնը, որի շուրջն էլ կառուցվեցին Սպահանի ճարտարապետական գլուխգործոցների մեծ մասը: Շահ Աբբասի հրամանով, պետական, կրոնական և ուսումնական հաստատությունների մեծ մասը կառուցվեցին հրապարակի շուրջը: Ինքը` Շահ Աբբասը, բնակվում էր հրապարակի արևմտյան մասում տեղակայված [[Ալի Ղափու պալատ]]ում:

Շահ Աբբասի օրոք, հրապարակի գլխավոր կառույցը համարվում էր Ալի Ղափու պալատը, որտեղ ապրում էր Շահն իր ընտանիքով: Պալատը տեղակայված է հրապարակի արևմտյան մասում: Հրապարակի ամենահայտնի պատմական հուշարձաններից է [[Իմամի մզկիթ]]ը (Պատմական անվանումը`Ջամե Աբբասի մզկիթ և Շահի մզկիթ), որը համարվում է Սպահանի ամենախոշոր մզկիթը և աշխարհի խոշորագույն մզկիթներից մեկը: Իմամի մզկիթը գտնվում է հրապարակի հարավային մասում: Հրապարակից մի քանի կլիոմետր հեռավորութան վրա գտնվում է Ջամե կամ ուրբաթօրյա մզկիթը, որը ոճով նման է Իմամի մզկիթին: ՆախշեՆաղշե ջահանՋահան հրապարակի մյուս կարևոր կառույցնեից է Շեյխ Լյութֆուլլայի մզկիթը, որը տարբերվում է իր գեղեցկությամբ: Մզկիթը տեղակայված է հրապարակի արևելյան մասում: Հրապարակի հյուսիսային մասում տեղակայված է Սպահանի շուկան: Այն համարվում է Իրանի խոշորագույն շուկաներից մեկը, որը ձևավորվել է [[Սելջուկներ]]ի դինաստիայի ժամանակաշրջանում: