«Քսենյա Պետրովա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Գրող}}
'''ՔսենիաՔսենյա Սեմյոնովնա Պետրովա''' ({{ԱԾ}}), [[էրզիա]]ցի [[բանաստեղծ]]ուհի, [[գրող]], [[Դրամատուրգիա|դրամատուրգ]], մանկավարժ:
 
== Կենսագրություն ==
ՔսենիաՔսենյա Սեմյոնովնա Պետրովան ծնվել է 1892 թվականին [[Սամարայի նահանգ]]ի [[Բուգուռուսլան |Բուգուռուսլան]] քաղաքում՝ անհող բատրակի ընտանիքում: Դպրոցում նրան հաջողվել է սովորել ընդամենը երեք ամիս և գրագիտություն ստացել է ինքնաուսուցման կարգով: [[1919]] թվականին էքստեռն կարգով հանձնելով ուսուցչի կոչման քննությունները՝ դասավանդել է դպրոցում, ակտիվորեն մասնակցել մեծահասակների շրջանում անգրագիտության վերացմանը: [[Ռուսաստանի քաղաքացիական պատերազմ|Քաղաքացիական պատերազմի]] տարիներին Բուգուռուսլան գավառում մարտնչել է սպիտակգվարդիականների և չեխոսլովակյան ապստամբների դեմ և ծանր վիրավորվել:
 
[[1920]] թվականին եղել է Բուգուռուսլան գավառի ժողովրդական կրթության բաժնի վարիչը: [[1921]] թվականին իրականացրել է մշակութա-լուսավորչական աշխատանքներ Մոսկվայի Գլխավորգլխավոր քաղաքական լուսավորության մորդովական բաժնում, միաժամանակ համարվել է Ազգային Ժողկոմի հրահանգիչ: [[1923]] թվականին վերադառնալով Սամարայի նահանգ՝ աշխատել է որպես Ստարո-Բուրյանսկի շրջանի Բինարադկա գյուղի յոթամյա դպրոցի վարիչ: 1926-1932 թվականներին մայրենի լեզու է դասավանդել Մալո Տոլկայսկի մանկավարժական տեխնիկումում: Այդ տարիներին եղել է դրամատիկական խմբակի և ուսանողական ինքնագործ թատրոնի ղեկավարը: Բուգուռուսլանի գավառը վաղուց եղել է էրզյան ազգային մշակույթի և գրականության ձևավորման կարևոր կենտրոններից մեկը<ref>Ксения Семёновна Петрова. Чачома чистэнзэ 115 иетненень. // Сятко.-2007.- №12.- С. 66-68. ISSN 0207-1894</ref><ref>Мордовия. Кто есть кто. Энциклопедический словарь-справочник. - Ульяновск, 1997. - с.317</ref>:
 
Այստեղից գրականություն են եկել մեծ խումբ գրողներ, գիտնականներ և բանաստեղծներ, որոնցից են Պ. Ս. Կիրիլովը, Տ. Ա. Ռապտանովը, [[Վասիլի Ռադաև]]ը, [[Արթուր Մորո]]ն, Ա. Մ. Լուկյանովը, ինչպես նաև հայտնի էրզյան գրողներ և հեքիաթասացներ Ա. Ս. Ժուրավլյովը, Կ. Գ. Բատաևը, Ի. Պ. Նովոկաևը, Ե. Պ. Բուզուևը, Յա. Վ. Գուբերնսկին, Ի. Պ. Վերխովցեվը, [[Սերաֆիմա Լյուլյակինա]]ն:
 
Այդ ժամանակների Մորդովիայի բազմաթիվ էրզյան երիտասարդ գրողների, բանաստեղծների և մշակույթի գործիչների կայացման գործում մանկավարժական անձնվեր գործունեությամբ իր մասնակցությունն է ունեցել նաև ՔսենիաՔսենյա Պետրովան: [[1932]] թվականին տեղափոխվել է [[Սարանսկ]], մայրենի լեզու և գրականություն դասավանդել Կոմվուզում և խորհրդային կուսակցական դպրոցում, կատարել գիտահետազոտական աշխատանքներ:
 
1936-1942 թվականներին աշխատել է [[Սամարայի մարզ|Կույբիշևի մարզ]]ի [[Կլյավլինսկի շրջան]]ի Ստարիե Սոսնա գյուղում` որպես ուսուցիչ: Գրական գործունեությունը սկսել է բանաստեղծություններ և պիեսներ գրելով ([[1926]]):
Տող 17.
 
== Աշխատություններ ==
1926 թվականին ''«Якстере теште''» («Կարմիր աստղ») թերթում լույս է տեսնում «''Оля''» («Ազատություն») բանաստեղծությունը: Հետագա տարիներին բանաստեղծությունները լույս են տեսնում «Սյատկո» ամսագրում: 1932 թվականին այդ ամսագրում լույս է տեսնում «''Гайги вирь''» («Զրնգուն անտառը») բանաստեղծությունը: Բանաստեղծական ստեղծագործություններնգործերն աչքի էին ընկնում արդիականությամբ և հրատապությամբ, բայց դրանք կատարյալ չէին արվեստի առումով, այդ իսկ պատճառով էլ 20-30-ական թվականների մորդովական պոեզիայում վառ հետքեր չեն թողել:
 
Պետրովայի իրական կոչումը դրամատուրգիան էր: Նրա բազմաթիվ պիեսներից հատկապես գեղարվեստական մեծ արժեք է ներկայացնում «1921 թվական» դրաման, որը պատմում է [[Պովոլժիե]]ում նոր կյանքի կառուցման դժվարությունների, սովի և ավերածությունների մասին: 1933 թվականին «Սյատկո» ամսագրում տպագրվում է «''Кода сынь глушасть''» («Ինչպես էին նրանց ծաղրում») պիեսը, որը նվիրված է Մորդովիայի բնակչության մասնակցությանը 1905-1907 թվականների հեղափոխությանը: «''Кизэнь ве''» («Ամառային գիշեր» ) դրամայի սյուժեի հիմքում ընկած են Սամարայի նահանգում Քաղաքացիականքաղաքացիական պատերազմի իրադարձությունները:
 
Դրամատիկական տաղանդն առավել մեծ ուժով է դրսևորվում «''Ташто койсэ''» («Հին ձևով», 1932) պիեսում: Իր ժանրով այն համարվում է սոցիալ- կենցաղային դրամա, որտեղ հեղինակը բացահայտում է այն խնդիրների խորը սոցիալական իմաստը, որոնք բնորոշ են մինչհեղափոխական Ռուսաստանին:
 
== Նվաճումներ ==
Քսենյա Պետրովայի կողմից մշակված էրզյան լեզվի քերականությունը երկար տարիներ դասավանդվում էր էրզյան դպրոցներում: 1938 թվականից հանդիսացել է Գրողների միության անդամ է:
 
== Ստեղծագործություններ ==