«Իրանի վարչական բաժանում»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Տող 1.
[[Պատկեր:IranNumbered.png|մինի|300px|աջից|Իրան վարչական միավորները։]]
'''Իրանի վարչական բաժանում''', պետության տարածքի կառավարումը երեք վարչատարածքային միավորների միջոցով: Դրանք են՝ [[Իրանի նահանգներ|օսթան]] ({{lang-fa|استان}}՝ նահանգ, 30 հատ), [[Իրանի գավառներ|շահրեսթան]] ({{lang-fa|شهرستان}}՝ գավառ, 429 հատ), [[Իրանի շրջաններ|բախշ]] ({{lang-fa|بخش}}՝ շրջան, 1057 հատ): Քաղաքային (շահր, {{lang-fa|شهر}}՝ 1245) և գյուղական համայնքները (դեհեսթան, {{lang-fa|دهستان}}՝ 2589) կառավարման առավել փոքր միավորներ են:
Իրանի ժամանակակից տարածքը ձևավորվել է 1857 թվականի [[Փարիզի պայմանագիր (1857)|Փարիզի պայմանագրից]] հետո: Միապետության ժամանակ, մինչև [[Իրանի իսլամական հեղափոխություն]]ը, նահանգների ղեկավարներին՝ «օսթանդարներին» նշանակում էր շահը, 1979 թվականից սկսած՝ [[ԻԻՀ Ներքին գործերի նախարարություն|Ներքին Գործերի Նախարարությունը]], սակայն հաստատում է [[Իրանի նախագահ|երկրի նախագահը]]։ Տարբեր տարիներին նահանգների թիվը փոփոխվել է: 1906 թվականի [[Իրանի սահմանադրություն|սահմանադրության]] ընդունումից հետո մինչև 1950 թվականը, Իրանը բաժանված է եղել 12 նահանգի՝ [[Արդալան]], [[Իրանական Ադրբեջան|Ադրբեջան]], [[սիստան և Բելուջիստան|Բելուջիստան]], [[Ֆարսի նահանգ|Ֆարս]], [[Գիլան]], [[Էրաքե- Աջամ]], [[Խորասան (պատմական երկրամաս)|Խորասան]], [[Խուզեսթան]], [[Քերմանի նահանգ|Քերման]], [[Լարեսթան]], [[Լուրեսթան]] և [[Մազանդարան]]<ref name="statoid">{{cite web| url=http://www.statoids.com/uir.html| title=Provinces of Iran| first=Statoids website| last=Gwillim Law| accessdate=2006-04-30}}</ref>:
1960 թվականին նահանգների քանակը նվազել է մինչև 10, իսկ 1970-ականներին ավելացել ևս 13-ով։ 1987 թվականին Կենտրոնական նահանգը բաժանվեց 2 փոքր հատվածի՝ [[Թեհրանի նահանգ|Թեհրանի]] (1) և [[Մերքեզ]]ի (3)։ 1993-1997 թվականներին ստեղծվել են [[Արդաբիլի նահանգ|Արդաբիլ]] (6), [[Ղոմի նահանգ|Ղոմի]] (2), [[Ղազվինի նահանգ|Ղազվին]] (4) և [[Գոլեսթան]] (27) նահանգները։ 2004 թվականին [[Խորասան (պատմական երկրամաս)|Խորասանը]], որը ամենամեծն էր, բաժանվել է 3 նահանգի (28, 29, 30)։ Դրա փոքր մասնիկն անցել է [[Յազդի նահանգ]]ին։
Օստանները վարչատարածքային բաժանման վերին մակարդակի միավորներ են, դրանք իրենց հերթին բաժանվում են 324 շահրեստանների (շրջանների)։ Շահրեստանները բաժանվում են ավելի քան 740 բախշերի։ բախշերը բաժանվում են դեհեստանների։ Դեհեստանները բաժանվում են ռուսթաների (գյուղերի)։
{|
|'''Իրանի վարչական միավոր'''
|'''Անվանումը՝ նախքան 1314թ'''
|'''Վարչ. տարածքի պատասխանատուն ներկայում'''
|'''Վարչ. տարածքի պատասխանատուն նախկինում'''
| |||