«Վիլյամ Սարոյանի տուն-թանգարան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 5.
}}
 
'''Վիլյամ Սարոյանի տուն-թանգարան''', հիմնադրվել է 2018 թ., թանգարան է [[ԱՄՆ]]-ի [[Կալիֆոռնիա]] նահանգի [[Ֆրեզնո]] քաղաքում Գրիֆիթ Վեյ 2729 հասցեում գտնվող [[Վիլյամ Սարոյան]]ի տանը։ Սա գրողի առաջին թանգարանն է աշխարհում։աշխարհում<ref>[https://armenpress.am/arm/news/945750.html Ֆրեզնոյում բացվել է Վիլյամ Սարոյանի տուն-թանգարանը]</ref>։
 
== Պատմություն ==
Սարոյանը ունեցել է տներ [[Փարիզ]]ում, [[Սան Ֆրանցիսկո]]յում և ալյուր։ [[Ֆրեզնո]]յի տանը գրողն անցկացրել է իր կյանքի վերջին 17 տարիները։ [[2015]] թվականին գրողի տունը աճուրդի էր հանվել և [[Վերածնունդ Մշակութային և Ինտելեկտուալ Հիմնադրամ|«Վերածնունդ» Մշակութային և Ինտելեկտուալ հիմնադրամ]]ը գնեց այն՝ ազդարարելով «[[Սարոյան Հաուս]]» նախագիծի սկիզբը<ref>[https://armeniasputnik.am/culture/20170720/8018134/amn-vilyam-saroyan-tun-tangaran.html Ինտելեկտուալ Ռենեսանս» հիմնադրամը Վիլյամ Սարոյանի տուն–թանգարանը կբացի ԱՄՆ–ում]</ref><ref>[https://mediamax.am/am/news/society/24361/ Ֆրեզնոյում մեկնարկել են Սարոյանի տուն-թանգարանի շինաշխատանքները]</ref>։
2018 թ. օգոստոսի 31-ին՝ Սարոյանի 110-ամյակին, գրողի առաջին տուն-թանգարանը բացվեց Կալիֆորնիա նահանգի Ֆրեզնո քաղաքում։ <ref>{{cite news|url=https://www.yourcentralvalley.com/news/saroyan-house-museum-now-open/1411009597|title=Saroyan House Museum Now Open|last=Stefani|first=Booroojian|date=31 August 2018|newspaper=Your centralvalley}}</ref>
«Սարոյան Հաուս» նախագծի շրջանակներում երկու տարի անըդմեջ արվել են դասընթացներ, միջոցառումներ, ընթերցանություններ, ֆիլմերի դիտումներ, Սարոյանասերների ակումբի հանդիպումներ, որոնց արդյունքում առավել խորությամբ բացահայտվեց Վիլյամ Սարոյանի բազմաբովանդակ կերպարը, ինչը իր արտահայտումը պետք է գտներ գրողի ապագա թանգարանում։ Հիմնադրամը նաև կապ հաստատեց գրողի բարեկամների և ընկերների հետ։
 
Հաջորդ խնդիրը թանգարանին ոչ ստանդարտ լուծումներով նոր շունչ հաղրոդելն էր։
Գրողի տունը Ֆրեզնոյում, որտեղ նա ապրել է իր կյանքի վերջին 17 տարիների ընթացքում, աճուրդի էր դրվել, և [[Վերածնունդ Մշակութային և Ինտելեկտուալ Հիմնադրամ]]ը գնեց այն և սկսեց [[Սարոյան Հաուս]] նախագիծը։ <ref>{{cite news|url=https:https://www.fresnobee.com/news/local/article63178602.html|title=William Saroyan house in Fresno bought, will become museum|last=Lee|first=Bohnia|date=29 February 2016|newspaper=The Fresno Bee}}</ref>
Տուն-թանգարանի կոնցեպտի մշակման համար հայտարարվեց մրցույթ, որը հաղթեց «[[Ստորակետ (ճարտարապետական արվեստանոց)|Ստորակետ]]» ճարտարապետական ընկերությունը՝ առաջարկելով նորարար [[տեխնոլոգիա]]կան լուծումներ, որոնք նոր քայլ պետք է հանդիսանային տունթանգարանային արվեստում<ref>[http://asekose.am/hy_AM/news/11/270307-vilyam-saroyane-nerka-er-freznoyoum-ir-toun-tangarani-bacmane.html Վիլյամ Սարոյանը «ներկա» էր Ֆրեզնոյում իր տուն-թանգարանի բացմանը]</ref>։
Միաժամանակ «Սարոյան Հաուս» նախագծի թիմը զբաղվում էր Վիլյամ Սարոյանի [[արխիվ|արխիվի]] հավաքագրմամբ, տարբեր աղբյուրներից ձեռք բերելով գրողին պատկանող իրերը, նրա գրաֆիկական աշխատանքները, [[լուսանկար]]ները, չհրապարակված նյութերն, բեմականացումների հոլովակները, [[ֆիլմ]]երը և այլն։ Ի վերջո կազմավորվեց Սարոյանական ամենամեծ արխիվը։
«Սարոյան Հաուս» նախագծի շրջանակներում նշվել են նաև Սարոյանի 108 և 109 ամյակները, որոնց ընթացքում Սարոյանը ներկայացվել է որպես նկարիչ, գրող և երաժիշտ։
[[2018]] թվականի [[օգոստոսի 31]]-ին, [[ԱՄՆ]]-ի [[Կալիֆոռնիա|Կալիֆորնիա]] նահանգի Ֆրեզնո քաղաքում Սարոյանի 110-ամյակին, բացվեց գրողի առաջին տուն-թանգարանը<ref>[https://168.am/2018/08/28/1001606.html Վիլյամ Սարոյանի Տուն-Թանգարանը պատրաստ է ընդունել իր առաջին հյուրերին]</ref><ref>[https://www.armeniatv.am/hy/69610-69610 Ֆրեզնոյում Վիլյամ Սարոյանի տուն-թանգարանի մուտքը բաց է բոլոր այցելուների համար]</ref>։
Նախագծի շնորհիվ Ֆրեզնոյի քաղաքապետարանի հատուկ որոշմամբ՝ օգոստոսի 31-ը հռչակվել է Վիլյամ Սարոյանի օր<ref>[https://www.aysor.am/am/news/2018/08/31/%D5%8D%D5%A1%D6%80%D5%B8%D5%B5%D5%A1%D5%B6/1458587 Ֆրեզնոյում օգոստոսի 31-ը հռչակվել է Վիլյամ Սարոյանի օր]</ref>:
 
== Հայեցակարգ ==
Ի սկզբանե, որոշված էր [[Թանգարան|թանգարանին]] չտալ արհեստական լիություն և կոտրել տուն թանգարանային կարծրատիպը, քանի որ գնելու պահին տունը լքված էր և դատարկ։ Չնայած որ պահպանվել է դատարկության գաղափարը, թանգարանում տիրում է Սարայանական միջավայրը և շունչը<ref>[https://www.armeniatv.am/hy/63220-63220 «Սարոյան հաուս» նախագիծը գրողի ծննդյան օրը ներկայացնում է նրա տուն-թանգարանի հայեցակարգը]</ref>։ Թանգարանում վերաբացահայտվում է Սարոյանի բնավորությունն ու նախկինում անհայտ կողմերը, ինչը ներկայացվում է ոչ ավանդական կերպով։ Ինտերակտիվ պատերի միջոցով ներկայացված են Վիլյամ Սարոյանի կյանքի տարբեր շրջանների լուսանկարները․ այցերը [[Հայաստան]], լուսանկարներ [[Փարիզ]]ից, [[Թուրքիա]]յից [[ԱՄՆ]]-ից, լուսանկարներ ընտանեկան արխիվից։ Մեկ ամբողջական պատ ներկայացնում է Վիլյամ Սարոյանի՝ [[ջրաներկ]]ով արված գրաֆիկական աշխատանքները, մյուս մասում ցուցադրված են գրքերի շապիկները, պոստեռային լուծումներով։ Ցուցադրվում են նաև Սարոյանի սցենարով նկարահանված ֆիլմերը, [[մուլտֆիլմ]]երը, պիեսները և այլ փաստագրական կադրեր։ Մեկ այլ սենյակում վերականգնված է Սարոյանական ինտերիերը, որտեղ էլ հյուրերին ողջունում է գրողի հոլոգրամը։
Վիլյամ Սարոյանի տուն-թանգարանը մտադրված է վերաբացահայտել Սարոյանի բնավորությունն ու նախկինում անհայտ բնութագծերը, և դրանք ներկայացնել ոչ ավանդական կերպով՝ նորարար տեխնոլոգիական լուծումների միջոցով, ինչպիսին են, օրինակ գրողի հոլոգրամը, ինտերակտիվ լուսային պատերը, Sound Shower- ը, AR (augmented reality)՝<ref>{{Cite web|url=https://play.google.com/store/apps/details?id=com.arloopa.saroyan&hl=hy|title=William Saroyan – Հավելվածներ Google Play-ում|website=play.google.com|language=hy|accessdate=2019-03-28}}</ref> համակցված իրականություն և VR-ը (virtual reality)՝<ref>{{Cite web|url=https://www.vrexplorer.net/Oculus-Go/William-Saroyan-House-Museum-VR|title=William Saroyan House-Museum VR on Oculus Go - VR Explorer|website=www.vrexplorer.net|accessdate=2019-03-28}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.oculus.com/experiences/go/2275042335871751/|title=William Saroyan House-Museum VR|website=Oculus|language=hy|accessdate=2019-03-28}}</ref>վիրտուալ իրականություն: Բացի այդ, թանգարանում գործում է հետազոտությունների սենյակ, որտեղ ցանկացողները կարող են ծանոթանալ թանգարանի արխիվին: Տուն թանգարանի համադրողը Կարեն Միրզոյանն է: Սա միակ թանգարանն է աշխարհում՝ նվիրված հանրաճանաչ գրողին, և առաջին թանգարանն է շրջանում իր նորարար լուծումներով։
Թանգարանում գործում է նաև ուսումնասիրությունների սենյակ։
 
== Ծանոթագրություններ ==