«Տուֆ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
Երևանը անվանում են վարդագույն քաղաք քանի որ բոլոեր շենքերը տուֆից է պատրասված։[[File:Tuff road, Gyumri, Armenia.jpg|thumb|Tuff road, Gyumri, Armenia|Տուֆապատ փողոց [[Գյումրի]]ում]]
'''Տուֆ''' ([[իտալերեն]]՝ ''tufo''), [[ապարներ|ապար]]ի տեսակ՝ բաղկացած [[հրաբուխ|հրաբխային ժայթքման]] ընթացքում դուրս մղված [[հրաբխային մոխիր|հրաբխային մոխրից]], որը ժամանակի ընթացքում քարացել է։
Տուֆը կազմված է հրաբխային ապակուց և [[պեմզա]]յի բեկորներից։ Հանդիպում են նաև տուֆեր, որոնք բաղկացած են ամբողջական բյուրեղներից կամ նրանց բեկորներից։
==
Տուֆերը ստորաբաժանվում են ըստ բեկորների կազմի, բնույթի և չափերի։ Ըստ քիմիական կազմության՝ տուֆերը լինում են լիպարիտային, դացիտային, անդեզիտային, բազալտային։ Գույնը տարբեր է՝ մանուշակագույն-վարդագույն ([[Արթիկի տուֆ]]), դեղին և նարնջագույն ([[Անիի տուֆ]]), սև ([[Երևանի տուֆ|Երևան]]ի, [[Գյումրիի տուֆ]]) և այլն։
Տող 15.
Հրաբխանստվածքային տուֆի բեկորների չափերից կախված՝ առանձնացնում են կոպտաբեկորային, խոշորաբեկորային, միջինբեկորային և մանրաբեկորային տարատեսակներ։ Միներալային խառնուրդների առկայության դեպքում դրանք ստանում են վառ կանաչ, կապտականաչ, վարդագույն, կարմիր գույներ։ [[Շիրակի լեռնաշղթա|Շիրակի]], [[Բազումի լեռնաշղթա|Բազումի]], [[Փամբակի լեռնաշղթա]]ներում, [[Վայոց ձորի մարզ|Վայոց ձոր]]ում, մերձերևանյան շրջանում տարածված են էոցենի վարդագույն, կանաչավուն և խայտաբղետ տեսակները։ Պայմանականորեն այս խմբին են պատկանում նաև [[կրաքար]]ային (տրավերտին) և [[կայծքար]]ային (գեյզերիտ) տուֆերը, որոնք առաջանում են հրաբխային գործունեության ավարտական փուլում՝ հանքային տաք աղբյուրներից կարբոնատային ու սիլիցիումային նյութերի անջատման ու նստեցման հետևանքով։ Տարածված են [[ՀՀ]] [[Արարատի մարզ|Արարատի]], [[Շիրակի մարզ|Շիրակի]], [[Վայոց ձորի մարզ|Վայոց ձորի]], [[Սյունիքի մարզ]]երում։
Օգտագործվում են [[շինարարություն|շինարարության]], [[Քանդակագործություն|քանդակագործության]], [[կիրառական արվեստ]]ի և այլ
Տուֆերը ստորաբաժանվում են ըստ բեկորների կազմի, բնույթի և չափերի։ Ըստ քիմիական կազմության՝ տուֆերը լինում են լիպարիտային, դացիտային, անդեզիտային, բազալտային։ Գույնը տարբեր է՝ մանուշակագույն-վարդագույն ([[Արթիկի տուֆ]]), դեղին և նարնջագույն ([[Անիի տուֆ]]), սև ([[Երևանի տուֆ|Երևան]]ի, [[Գյումրիի տուֆ]]) և այլն։
|