«Աբաս Ա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չNo edit summary
չNo edit summary
Տող 5.
|անուն = Աբաս Ա Բագրատունի
|բնագիր անուն = Աբաս Ա
|տիտղոս = «Շահնշահ Հայոց և Վրաց»
|պատկեր =
|կալանք =
|իշխանություն = [[928]]/([[930]]<ref name="Աճառյան">«Հայոց անձնանունների բառարան», Հրաչյա Աճառյան, 1942 թ., Հատոր 1, Ցուցակ 1, Էջ 3</ref>) - [[953]]/([[954]]<ref>«Հայոց անձնանունների բառարան», Հրաչյա name="Աճառյան," 1942 թ., Հատոր 1, Ցուցակ 1, Էջ 3</ref>)
|թագադրում = [[928]]/([[930]]<ref>«Հայոց անձնանունների բառարան», Հրաչյա name="Աճառյան," 1942 թ., Հատոր 1, Ցուցակ 1, Էջ 3</ref>)
|հանձնում = [[953]]/([[954]]<ref>«Հայոց անձնանունների բառարան», Հրաչյա name="Աճառյան," 1942 թ., Հատոր 1, Ցուցակ 1, Էջ 3</ref>)
|լրիվ անուն =
|մայրենի_լեզու1 =
Տող 32.
|ծնունդ =
|ծննդավայր =
|մահ = [[953]]/([[954]]<ref>«Հայոց անձնանունների բառարան», Հրաչյա name="Աճառյան," 1942 թ., Հատոր 1, Ցուցակ 1, Էջ 3</ref>)
|վախճանի վայր =
|թաղման վայր = Տիգրանակերտ
Տող 65.
|ստորագրություն =
}}
'''Աբաս Ա Բագրատունի''' ([[880]] - [[953]]/([[954]])), Հայոց թագավոր ([[928]]/([[930]]<ref>«Հայոց անձնանունների բառարան», Հրաչյա name="Աճառյան," 1942 թ., Հատոր 1, Ցուցակ 1, Էջ 3</ref> ) [[953]]/([[954]]<ref>«Հայոց անձնանունների բառարան», Հրաչյա name="Աճառյան," 1942 թ./>), Հատորհաջորդել 1,Է Ցուցակ 1, Էջ 3</ref> թվականներին, հաջորդելովեղբորը՝ [[Աշոտ Բ Երկաթ]]ին, [[Սմբատ Ա]]-ի որդին։որդին, [[Բագրատունիներ]]ի արքայական տոհմից։ Նախքան թագավորելը եղել է սպարապետ, իշխանանիստն էր [[Կարս]] քաղաքը։
 
== Աբաս Ա-ի գահակալությունը ==
[[Սմբատ Ա]]-ի մահից հետո, իր եղբոր՝ [[Աշոտ ԵրկաթիԵրկաթ]]ի հետ միացած հալածել է պարսիկներին և ապստամբած հայ իշխաններին: Աշոտ Երկաթի թագավորության ժամանակ՝ ապստամբումապստամբել է նրա դեմ: Անժառանգ եղբոր՝ [[Աշոտ Բ Երկաթ]]ի մահից հետո գահ բարձրացավէ բարձրացել որպես «Շահնշահ Հայոց և Վրաց»։ Կարսը[[Կարս]]ը հռչակեցհռչակել թագավորանիստ, կառուցեցկառուցել [[Սուրբ Առաքելոց եկեղեցի (Կարս)|սուրբ Առաքելոց եկեղեցին]], որը կանգուն է մինչև այսօր։ Աբաս Ա-ն խաղաղության դաշինք է կնքումկնքել [[Ատրպատական]]ի Ափշին ոստիկանի հետ, ինչպես նաև [[Դվին]]ի արաբ ոստիկանի հետ: Նրա օրոք հաստատվումհաստատվել է խաղաղություն [[Բագրատունյաց թագավորություն]]ում: Աբասը վարումվարել էրէ կենտրոնաձիգ քաղաքականություն։ [[948]] թվականին [[կաթողիկոս]]ականկաթողիկոսական աթոռը [[Աղթամար]]ից փոխադրումփոխադրել է [[Արգինա]], երկիրը մասամբ ազատումազատել արաբ հողատերերից, հաղթումհաղթել [[Աբխազիայի թագավորություն|Աբխազիայի]] Բեր թագավորին, որով կասեցնումկասեցրել է կովկասյան ցեղերի ասպատակությունները: ԶսպումԶսպել աբխազական թագավորների ոտնձգությունները [[Բագրատունյաց Հայաստան]]ի և [[Քարթլի]]ի թագավորության նկատմամբ։ Աբասի օրոք հայկական զորքերը շարունակում էին լեռնականների ներխուժումներից պաշտպանել [[Ալանաց դուռ]]ը։ Աբասը զբաղվել է նաև երկրի վերաշինությամբ։ Մահացել է [[953]]/([[954]]<ref>«Հայոց անձնանունների բառարան», Հրաչյա name="Աճառյան," 1942 թ., Հատոր 1, Ցուցակ 1, Էջ 3</ref>) թվականին:
[[Պատկեր:Kars Armenian Cathedral.jpg|մինի|400px|Աբաս Ա Բագրատունու կողմից կառուցված Կարսի սուրբ Առաքելոց եկեղեցին]]
 
Տող 74.
* Հայրը՝ [[Սմբատ Ա Նահատակ]]
* մայրը՝ Հռիփսիմե՞
* եղբայրները՝
* եղբայրը՝# [[Աշոտ Երկաթ]]
* կինը՝ Անանուն Բագրատունի՝ [[Տայք]]ի [[Գուրգեն Բ Բագրատունի (Տայքի կյուրապաղատ)|Գուրգեն Բագրատունի]] կյուրապաղատի դուստրը
# Մուշեղ (մհ․ 924), կինը Աբխազիայի [[Բագրատ I (Աբխազիայի արքա)|Բագրատ Ա]] արքայի դուստը․
* զավակներ՝
* կինը՝ Անանուն Բագրատունի՝ [[Տայք]]ի [[Գուրգեն Բ Բագրատունի (Տայքի կյուրապաղատ)|Գուրգեն Բագրատունի]] կյուրապաղատի դուստրըդուստրը․
զավակները՝
# [[Աշոտ Ողորմած]]
# [[Մուշեղ Ա]]
Տող 84 ⟶ 86՝
 
== Գրականություն ==
* [[Ստեփանոս Տարոնեցի]] (Ասողիկ), Պատմութիւն տիեզերական, ՍՊԲ, 18851885․
* Еремян С. Т., Присоединение северо-западных областей Армении к Византии в XI веке, ԼՀԳ, №3, 19711971․
 
== Աղբյուրներ ==
* «Հայոց անձնանունների բառարան», Հրաչյա Աճառյան, 1942 թ., Հատոր 1, Ցուցակ 1, Էջ 33․
 
{{ՀՍՀ}}
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Աբաս_Ա» էջից