«Գալիլեո Գալիլեյ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Տող 54.
Մակընթացությունները Գալիլեյը բացատրում էր, որպես երբ Երկիրը պտտվում էր իր առանցքի և Արեգակի շուրջը, Երկրի վրայի կետերը արագանում կամ դանդաղում էին, որի պատճառով ջուրը դուրս էր ցայտում ծովերից: 1616 թվականին նա հրատարակեց մակընթացությունների վերաբերյալ իր առաջին հաշվարկը, որն ուղղված էր կարդինալ Օրսինին<ref>Finocchiaro (1989), pp. 119–133</ref>: Նրա տեսությունը տվեց օվկիանոսներում ջրավազանների ձևի և կարևորությունը՝ կախված մակընթացությունների չափերից ու ժամանակից, օրինակ, [[Ադրիատիկ ծով|Ադրիատիկ ծովի]] երկանքով աննշան են մակընթացության չափերը, համեմատ նրա եզրերի հետ: Սակայն, նրա տեսությունը չկարողացավ լիովին բացաատրել մակընթացությունների պատճառը:
Եթե այս տեսությունը ճշմարիտ լիներ, ապա օրվա ընթացքում միայն մեկ մակընթացություն պետք է լիներ: Գալիլեյը և իր ժամանակակիցները գիտեին այդ անհամմապատասխանության մասին, քանի որ [[Վենետիկ|Վենետիկում]] լինում էր արական երկու մակընթացություն, և ոչ թե մեկ, մոտավորապես 12 ժամ տարբերությամբ: Գալիլեյը բացատրեց այդ անոմալիան ելենելով մի քանի երկրորդական պատճառներից, ընդհուպ մինչև ծովի ձևը, խորությունը և այլն<ref>Finocchiaro (1989), pp. 127–131 and Galilei, ([[#CITEREFGalilei1953|1953]]), pp. 432–436</ref> : Ալբերտ Այնշթայնը հետագայում կարծիք հայտնեց այն մասին, որ Գալիլեյը իր տեսակետները հայտնել էր ծայրահեղորեն, Երկրի շարժումը ապացուցելու մղումից ելնելով<ref>Einstein (1953) p. xvii</ref> Գալիլեյը մերժել էր իր ժամանակակից [[Իոհան Կեպլեր|Իոհան Կեպլերի]] վարկածը, որ մակընթացությունները տեղի են ունենում [[Լուսին|Լուսնի]] ձգողության պատճառով:<ref>Galilei, ([[#CITEREFGalilei1953|1953]]), p. 462.</ref> (Գալիլեյը նաև չէր հետաքրքրվում Կեպլերի մոլորակների էլիպսաձև ուղեծրերով:)<ref>James Robert Voelkel. ''The Composition of Kepler's Astronomia Nova''. Princeton University Press, 2001. p. 74</ref><ref>Stillman Drake. ''Essays on Galileo and the History and Philosophy of Science, Volume 1''. University of Toronto Press, 1999. p. 343</ref>:
=== Հակամարտություններ գիսավորների շուրջ և «Ասսաեր» ===
{{Main|The Assayer}
1619 թվականին Գալիլեյը բանավեճի մեջ մտավ, ճիզվիտական քոլեջի [[Collegio Romano]] մաթեմատիկայի պրոֆեսոր հայր Օրասիո Գրասսի ([[Orazio Grassi]]) հետ: Վեճը սկսվեց գիսավորների ծագման տեսությունից, որը Գալիլեյը հրատարակեց 1623 թվականին «Ասսաեր» («[[The Assayer]]» («Il Saggiatore»), «Հետազոտողը») աշխատության մեջ: Գրքի տիտղոսաթերթը Գալիլեյին ներկայացնում էր որպես [[Տոսկանա|Տոսկանայի]] մեծ իշխան և առաջակարգ մաթեմատիկոս և փիլիսոփա: Քանի որ «Հետազոտողը» պարունակում էր Գալիլեյի բազմաթիվ գաղափարներ, որոնք գիտության կիրառության մասին էին, այդ պատճառով այն անվանում են գիտական հրովարտակ (մանիֆեստ)<ref name="scientific manifesto">[[#Reference-Drake-1960|Drake (1960, pp. vii, xxiii–xxiv)]], [[#Reference-Sharratt-1994|Sharratt (1994, pp. 139–140)]].</ref> 1619 թվականին հայր Գրասսին հրատարակեց « 1618 թվականի երեք գիսավորների աստղագիտական դիսպուտ (բանավեճ)» գրքույկը:
=== Պադովա (1592-1610) ===
| |||