«Մասնակից:Արմինե Մարկոսյան/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 19.
 
===Ազգային շարժումներ ===
Արաբա-իսրայելական հակամարտության արմատները գտնվում են սիոնիզմի վերելքի ու արաբական հակադարձ ազգայնականության մեջ, որը բարձրացավ ի պատասխան սիոնիզմի 19-րդ դարի վերջին: Հրեաների կողմից իրենց պատմական հայրենիք համարվող տարածքը պանարաբական շարժումը համարում է պատմականորեն ու ներկայումս պաղեստինյան արաբներին պատկանող տարածք: Առաջին համաշխարհային պատերազմից առաջ Միջին Արևելքը՝ ներառյալ Պաղեստինը, գրեթե 400 տարի գտնվել էր Օսմանյան կայսրության ղեկավարության ներքո: Կայսրության վերջին տարիներին օսմանները սկսեցին պաշտպանել իրենց էթնիկ ինքնությունը՝ ընդգծելով թուրքերի գերակա դերը կայսրության մեջ, որը հանգեցրեց արաբների հանդեպ խտրականության<ref>Fraser, T.G. ''The Middle East: 1914–1979''. St. Martin's Press, New York. (1980) Pg. 2</ref>: Ազատագրման խոստումները հրեաներին ու արաբներին տարան Առաջին համաշխարհայինի ժամանակ դաշնակից տերությունների հետ միանալու ճանապարհով, որը հանգեցրեց արաբական ազգայնականության առաջացման: Եվ արաբական ազգայնականությունը, և սիոնիզմը Եվրոպայում են ձևավորվել: Սիոնիզմի կոնգրեսը հիմնվեց Բազելում 1897 թվականին, իսկ «Արաբական ակումբը»՝ 1906 թվականին Փարիզում:
The roots of the modern Arab–Israeli conflict lie in the rise of [[Zionism]] and the reactionary [[Arab nationalism]] that arose in response to [[Zionism]] towards the end of the 19th century. Territory regarded by the [[Jewish people]] as their [[Homeland for the Jewish people|historical homeland]] is also regarded by the [[Pan-Arab]] movement as historically and presently belonging to the [[Palestinians|Palestinian Arabs]]. Before World War I, the Middle East, including Palestine (later [[Mandatory Palestine]]), had been under the control of the [[Ottoman Empire]] for nearly 400 years. During the closing years of their empire, the Ottomans began to espouse their Turkish ethnic identity, asserting the primacy of Turks within the empire, leading to discrimination against the Arabs.<ref>Fraser, T.G. ''The Middle East: 1914–1979''. St. Martin's Press, New York. (1980) Pg. 2</ref> The promise of liberation from the Ottomans led many Jews and Arabs to support the allied powers during World War I, leading to the emergence of widespread Arab nationalism. Both Arab nationalism and Zionism had their formulative beginning in Europe. The Zionist Congress was established in Basel in 1897, while the "Arab Club" was established in Paris in 1906.
 
19-րդ դարի վերջին եվրոպական ու միջինարևելյան հրեական համայնքները սկսեցին ակտիվորեն գաղթել դեպի Պաղեստին ու հողեր գնել տեսացի օսման սեփականատերերից: Ուշ 19-րդ դարի Պաղեստինի բնակչության թիվը հասավ 600,000-ի՝ հիմնականում մուսուլման արաբներ, բայց նշանակալից հրեա, քրիստոնյա, դրուզ և որոշ սամարի ու բահայի փոքրամասնություններ: Այդ ժամանակ Երուսաղեմը պատով սահմանափակված տարածքից այն կողմ չէր անցնում, իսկ բնակչությունը ընդամենը մի քանի տասնյակ հազար էր: Հիմնվեցին հավաքական տնտեսությունները՝ հայտնի որպես կիբբուցիմ, ինչպիսին էր առաջին՝ ամբողջովին հրեա բնակչությամբ քաղաքը՝ Թել Ավիվը:
In the late 19th century European and Middle Eastern Jewish communities began to increasingly immigrate to Palestine and purchase land from the local Ottoman landlords. The population of the late 19th century in Palestine reached 600,000 – mostly Muslim Arabs, but also significant minorities of Jews, Christians, Druze and some [[Samaritans]] and [[Bahai]]'s. At that time, Jerusalem did not extend beyond the walled area and had a population of only a few tens of thousands. Collective farms, known as [[kibbutz]]im, were established, as was the first entirely Jewish city in modern times, [[Tel Aviv]].
 
1915–16 թվականներին, երբ պատերազմը ընթացքի մեջ էր, Եգիպտոսում Բրիտանիայի բարձրագույն հանձնակատարը՝ Սըր Հենրի ՄըքՄահոնը, գաղտնի կերպով նամակագրություն վարեց Հուսեյն իբն Ալիի հետ՝ Համիշիտների ընտանիքի հովվապետ ու Մեքքա և Մեդինա քաղաքների օսմանյան կառավարիչ: ՄըքՄահոնը համոզեց Հուսեյնին ապստամբություն բարձրացնել Օսմանյան կայսրության դեմ, որը միացել էր Գերմանիային ու պատերազմում էր Բրիտանիայի ու Ֆրանսիայի դեմ: ՄըքՄահոնը խոստացավ, որ եթե արաբները պատերազմում աջակցեն Բրիտանիային, բրիտանական կառավարությունը կաջակցի Համիշիտների ղեկավարման ներքո արաբական պետության ստեղծմանը Օսմանյան կայսրության արաբական նահանգներում՝ ներառյալ Պաղեստինը: Արաբների ապստամբությունը Թ.Ե. Լորենսի («Արաբիայի Լորենս») ու Հուսեյնի որդի Ֆայսալի ղեկավարությամբ հաջողությամբ պարտության մատնեց թուրքերին, ու Բրիտանիան իր ձեռքը վերցրեց դրա տարածքի մեծ մասի վերահսկողությունը:
During 1915–16, as World War I was underway, the British High Commissioner in Egypt, Sir Henry McMahon, secretly corresponded with [[Hussein bin Ali, Sharif of Mecca|Husayn ibn 'Ali]], the patriarch of the Hashemite family and Ottoman governor of Mecca and Medina. McMahon convinced Husayn to lead an Arab revolt against the Ottoman Empire, which was aligned with Germany against Britain and France in the war. McMahon promised that if the Arabs supported Britain in the war, the British government would support the establishment of an independent Arab state under Hashemite rule in the Arab provinces of the Ottoman Empire, including Palestine. The Arab revolt, led by [[T. E. Lawrence]] ("Lawrence of Arabia") and Husayn's son Faysal, was successful in defeating the Ottomans, and Britain took control over much of this area.
 
===Աղանդավորական հակամարտություն մանդատավոր Պաղեստինում ===