«Ռուսաստան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 23.
{{Հիմնական|Ռուսաստանի պատմություն}}
=== Վաղ շրջանի պատմություն ===
{{Հիմնական|Սկյութներ {{!}} Սկյութական պետություն|Արևելյան սլավոններ}}Ռուսաստանի ներկայիս տարածքում մարդիկ բնակություն են հաստատել շուրջ 700 հազար տարի առաջ, և դրա հետքերը հայտնաբերվել են [[Հյուսիսային Կովկաս|Հյուսիսային Կովկասում]] ու [[Մերձկուբանյան շրջան|Մերձկուբանում]], ուր մարդիկ եկել են [[Անդրկովկաս|ԱնդրկովկասիցՀարավային Կովկաս]]։ից։ [[Անտիկ դարաշրջան|Անտիկ ժամանակաշրջանում]] [[Պոնտոս|Պոնտոկասպյան երկրամասում]] և հարակից շրջաններում ձգվում էր ընդարձակ [[Սկյութերեն|Սկյութների թագավորությունը]], որը զբաղեցնում էր մերօրյա Ռուսաստանի տարածքի մի մասը<ref name="Belinskij">{{Cite journal|author=Belinskij A, Härke, H|year=1999|title=The 'Princess' of Ipatovo|url=http://cat.he.net/~archaeol/9903/newsbriefs/ipatovo.html|journal=Archeology|volume=52|issue=2|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080610043326/http://cat.he.net/~archaeol/9903/newsbriefs/ipatovo.html|archivedate=June 10, 2008|accessdate=December 26, 2007}}</ref>։ Հնագույն աղբյուրները հավաստում են այն մասին, որ [[Հին Հունաստան|հին հույները]] բազմաթիվ գաղութներ են ստեղծել այս տարածաշրջանում։ Խոսվում է նաև այն մասին, որ նշանավոր գաղութարար Պիթեասը հասել է մինչև [[Բալթիկ ծով|Բալթիկ ծովի]] ավազան՝ [[Կալինինգրադի մարզ|Կալինինգրադի երկրամաս]]։ Ավելի ուշ հռոմեացիները հաստատվել են [[Կասպից ծով|Կասպից ծովի]] արևմտյան հատվածում, որտեղով էլ [[Հռոմեական կայսրություն|վերջիններիս ստեղծած աշխարհակալությունը]] ծավալվում էր արևելք<ref>{{Cite book|title=The Art of the Scythians: The Interpenetration of Cultures at the Edge of the Hellenic World|author=Jacobson, E.|publisher=Brill|year=1995|isbn=978-90-04-09856-5|page=38}}</ref>։ [[3–րդ դար|3]]-[[4–րդ դար|4-րդ դարերում]] գոթերի Ֆիլիմեր արքան հարավային Ռուսաստանում ստեղծում է Օյում պետությունը, որը սակայն կարճ ժամանակ անց նվաճվում է կատաղի հոների կողմից։ 3-6-րդ դարերում այս տարածաշրջանում աչքի էր ընկնում նաև [[Բոսֆոր|Բոսֆորի թագավորությունը]], որն իր բնույթով [[Հելլենիզմ|հելլենիստական պետություն]] էր և միավորում էր [[Սև ծով|Սև ծովի]] ափին ընկած հունական գաղութները<ref>{{Cite book|title=The Greek Colonisation of the Black Sea Area: Historical Interpretation of Archaeology|author=Tsetskhladze, G. R.|publisher=F. Steiner|year=1998|isbn=978-3-515-07302-8|page=48}}</ref>։ Իր գոյության ընթացքում Բոսֆորի արքաները քանիցս առճակատվել են երկրի արևելյան հողերն ասպատակող քոչվոր ցեղերի՝ [[Հոներ|հոների]] և [[Ավարներ (ցեղեր)|ավարների]] հետ<ref>{{Cite book|title=Historical Dynamics: Why States Rise and Fall|author=Turchin, P.|publisher=Princeton University Press|year=2003|isbn=978-0-691-11669-3|pages=185–186}}</ref>։ [[10-րդ դար|10-րդ դարում]] [[Վոլգա (գետ)|Վոլգայի ավազանից]] մինչև [[Կասպից ծով|Կասպից]] և [[Սև ծով|Սև ծովեր]] ընկած ընդարձակ տափաստաններում հիշատակվում են [[Թյուրքեր|թյուրքական ծագմամբ]] [[Խազարներ|խազարները]], ովքեր [[650|650 թվականին]] միավորվելով ստեղծում են [[Խազարական խաքանություն|Խազարական խաքանությունը]]<ref>{{Cite book|title=A History of Russia, Central Asia and Mongolia|author=Christian, D.|publisher=Blackwell Publishing|year=1998|isbn=978-0-631-20814-3|pages=286–288}}</ref>։ [[VII դար|7-րդ դարի]] երկրորդ կեսին խազարներն իրենց են ենթարկում [[Կամա-վոլգյան Բուլղարիա|մերձազովյան բուլղարների]] մի մասին, ինչպես նաև [[Դաղստան|Դաղստանում]] գտնվող սավիրների ու հոների թագավորություններին։ Ներկայիս ռուսների նախնինները համարվում են [[Արևելյան սլավոններ|արևելասլավոնական վաչկոտուն ցեղերը]], ովքեր սկզբնապես բնակվել են Պինսկի ճահճուտների հարակից շրջաններում<ref>{{Cite book|title=The Early Slavs|last=For a discussion of the origins of Slavs, see Barford, P. M.|publisher=Cornell University Press|year=2001|isbn=978-0-8014-3977-3|pages=15–16}}</ref>։ Այս ժամանակաշրջանում սլավոնների գաղթը դեպի արևմտյան Ռուսիա տեղի է ունեցել երկու հիմնական ուղղություններով․ մի մասը շարժվում էր դեպի [[Կիև]], իսկ մյուս մասը՝ [[Պոլոցկ]], [[Նովգորոդ]] և [[Ռոստովի մարզ|Ռոստով]]։ 7-րդ դարից ի վեր արևելյան սլավոնները կազմել են արևմտյան Ռուսաստանի բնակչության զգալի մասը<ref>{{Cite book|title=A History of Russia, Central Asia and Mongolia|author=Christian, D.|publisher=Blackwell Publishing|year=1998|pages=6–7}}</ref> և ժամանակի ընթացքում ձուլվել տեղի [[Ուգրո-ֆիննական լեզուներ|ուգրո-ֆիննական ժողովուրդներին]]։
 
=== Կիևյան Ռուսիա ===