«Արջընկույզ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 20.
| itis = 30513
| ncbi = 4074
}}'''Արջընկույզ''' ({{lang-lat|Datura}}), [[մորմազգիներ]]ի ընտանիքի միամյա խոտաբույսերի, հազվադեպ՝ թփերի կամ ծառերի ցեղ։ Հայտնի է 10, ՀՀ-ում՝ 1 տեսակ՝ {{bt-armlat|արջընկույզ սովորական|D. stramonium}} կամ աջընկույզ գարշահոտ։ Տարածված է [[Տավուշի մարզ|Տավուշի]], [[Լոռի|Լոռու]] և այլ մարզերում։ Աճում է հացահատիկի ցանքերում, այգիներում, աղբոտ վայրերում։
 
== Ձևաբանություն ==
== Նկարագիր ==
Ցողունը սնամեջ է, եղանաձև ճյուղավորվող, բարձրությունը՝ 80-90 սմ. Տերևները կոթունավոր են, ակոսավոր, ատամնաեզր։ Ծաղիկները խոշոր են՝ մեկական կարճ ծաղկակոթերով, ծաղկեպսակը՝ խողովակաձագարաձև, սպիտակ։ Ծաղկում է ամռանը։ Պտուղը չորսփեղկաևի, կարծր, փշապատ տուփիկ է։ Սերմերը խոշոր են, սև, երիկամաձև, տափակ։ Թունավոր է. պարունակում է [[ալկալոիդ]]ներ։ [[Դեղաբույսեր|Դեղաբույս]] է. տերևներից ստացված պատրաստուկներն օգտագործում են [[նյարդացավ]]ի, [[բրոնխային հեղձուկ]]ի, [[ռևմատիզմ]]ի ժամանակ։ Կեղևները հավաքելուց հետո պետք է լավ լվացվել օճառով, իսկ մանրացնելու ժամանակ՝ օգտագործել թանզիֆից դիմակ։ Տերևների պատրաստուկներն ունեն կենտրոնական [[նյարդային համակարգ]]ը հանգստացնող հատկություն, հանում են ներքին օրգանների հարթ մկանունքի ջղաձգությունը և նպաստում աղեստամոքսային ուղու, գեղձերից արտազատիչ նյութերի նվազեցմանը։
Ցողունը սնամեջ է, եղանաձև ճյուղավորվող, բարձրությունը՝ 80-90 սմ. Տերևները կոթունավոր են, ակոսավոր, ատամնաեզր։ Ծաղիկները խոշոր են՝ մեկական կարճ ծաղկակոթերով, ծաղկեպսակը՝ խողովակաձագարաձև, սպիտակ։ Ծաղկում է ամռանը։ Պտուղը չորսփեղկաևի, կարծր, փշապատ տուփիկ է։ Սերմերը խոշոր են, սև, երիկամաձև, տափակ։ Թունավոր է. պարունակում է [[ալկալոիդ]]ներ։
 
{{ՀԲ}}
== Նշանակություն ==
Ցողունը սնամեջ է, եղանաձև ճյուղավորվող, բարձրությունը՝ 80-90 սմ. Տերևները կոթունավոր են, ակոսավոր, ատամնաեզր։ Ծաղիկները խոշոր են՝ մեկական կարճ ծաղկակոթերով, ծաղկեպսակը՝ խողովակաձագարաձև, սպիտակ։ Ծաղկում է ամռանը։ Պտուղը չորսփեղկաևի, կարծր, փշապատ տուփիկ է։ Սերմերը խոշոր են, սև, երիկամաձև, տափակ։ Թունավոր է. պարունակում է [[ալկալոիդ]]ներ։ [[Դեղաբույսեր|Դեղաբույս]] է. տերևներից ստացված պատրաստուկներն օգտագործում են [[նյարդացավ]]ի, [[բրոնխային հեղձուկ]]ի, [[ռևմատիզմ]]ի ժամանակ։ Կեղևները հավաքելուց հետո պետք է լավ լվացվել օճառով, իսկ մանրացնելու ժամանակ՝ օգտագործել թանզիֆից դիմակ։ Տերևների պատրաստուկներն ունեն կենտրոնական [[նյարդային համակարգ]]ը հանգստացնող հատկություն, հանում են ներքին օրգանների հարթ մկանունքի ջղաձգությունը և նպաստում աղեստամոքսային ուղու, գեղձերից արտազատիչ նյութերի նվազեցմանը։{{ՀԲ}}
{{Անավարտ}}