Վիքիպեդիա

«Մասնակից:Տիգրան Գասպարյան 13/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 103.
1918թ.-ին [[Խեդա|Խեդան]] հեղեղումների և սովի զոհ դարձավ և գյուղացիները սկսեցին պահանջել ազատում հարկերից: Գանդին տեղափոխվեց [[Նադիադ]], որտեղ սկսեց շրջանից կամավորներ և աջակիցներ հավաքագրել, որոնցից ամենանշանավորը [[Վալաբհբհայ Փաթել|Վալաբհբհայ Փաթելն]] էր: Գանդին ստորագրահավաք սկսեց, որով գյուղացիները պարտավորվում էին չվճարել պետական հարկերը նույնիսկ հողի բռնագրավման սպառնալիքի դեպքում: Շրջանի եկամտահարկ հավաքող պաշտոնյաներն էլ միացան խռովությանը: Գանդին փորձում էր երկրով մեկ հանրային աջակցություն ստանալ խռովության հարցը լուծելու համար: 5 ամիս շարունակ կառավարությունը հրաժարվում էր, սաակայն 1918թ.-ի մայիսի վերջին վերջապես կարևոր նախապատրաստական աշխատանքներ տարվեցին և մինչև սովի ավարտը հարկերի վճարումների պայմաննները մեղմացվեցին: Խեդայում կայացած բրիտանացիների հետ բանակցություններում գյուղացիների շահերը ներկայացնում էր Վալաբհբհայ Փաթելը, ով դադարեցրեց հարկերի հավաքումը և բանտարկյալներին ազատ արձակեց:
 
====<br />Խալիֆաթի շարժումը====▼
<br />▼
 
▲====Խալիֆաթի շարժումը====
1919թ.-ին Առաջին համաշխարհային պատերազմի ավարտից հետո գանդին 49տարեկանում բրիտանական իմպերիալիզմի դեմ պայքարում փորձում է քաղաքական համաձայնության մեջ մտնել մահմեդականների հետ՝ աջակցելով Առաջին համաշխարհայինի ժամանակ պարտություն կրած [[Օսմանյան կայսրություն|Օսմանյան կայսրությանը]]: Մինչ Գանդիի այս նախաձեռնությունը Բրիտանական Հնդկասանում հինդուսների և մահմեդականների միջև համայնական վեճերն ու կրոնական խռովությունները սովորական երևույթ էին:Դրա օրինակներից է 1917-1918թթ.-ի խռովությունները: Գանդին արդեն աջակցել էր Բրիտանիային տարբեր ռեսուրսներ տրամադրելով, ինչպես նաև հնդիկ զինվորների հավաքագրելով, ովքեր Եվրոպայում բրիտանացիների կողքին կռվում էին պատերազմում: Գանդիի ցուցաբերած օգնության պատճառներից մեկն այն էր, որ պատերազմի ավարտից հետո այդ ամենը կփոխհատուցվի՝ հնդիկներին տալով ինքնակառավարման հնարավորություն: Բայց դրա փոխարեն Բրիտանիայի կառավարությունը մի շարք մանր բարեփոխումներ առաջարկեց՝ հիասթափեցնելով Գանդիին: Գանդին հայտարարեց իր քաղաքացիական անհնազանդություն սկսելու մտադրության մասին: Հնդկաստանի բրիտանական պաշտոնյաներն էլ իրենց հակաքայլն արեցին [[Ռովլաթի օրենքը]] ընդունելով, որպեսզի կանգնեցնեն Գանդիի սկսած շարժումը: Օրենքը Բրիտանիայի կառավարությանը հնարավորություն էր տալիս քաղաքացիական անհնազանդութ-յան մասնակիցներին որակել որպես հանցագործների և օրինական հիմք տալիս ձերբակալել ցանկացածին՝ անորոշ ժամանակով կալանքի տակ պահելով և կալանավորելով առանց դատարանի քննության կամ դատի:
 
Տող 116 ⟶ 115՝
<br />
 
====Չհամագործակցություն====
====Non-co-operation====
{{Main|Non-co-operation movement}}
Գանդին 1909թ.-ին 40 տարեկանում գրում է իր <<[[Հնդկաստանի ինքնակառավարում|Հնդկաստանի ինքնակառավարումը]]>> գիրքը, որտեղ հայտարարում է, որ Հնդկաստանում բրիտանական իշխա-նությունը հաստատվել է հնդիկների հետ համագործակցության միջոցով և միայն պահպանվել է այդ համագործակցության  պատճառով: Եթե հնդիկները հրաժարվեին համագործակցել, բրիտանական կառավարումը կվերանար և ինքնակառավարում կհաստատվեր:
With his book [[Hind Swaraj]] (1909) Gandhi, aged 40, declared that British rule was established in India with the co-operation of Indians and had survived only because of this co-operation. If Indians refused to co-operate, British rule would collapse and swaraj would come.<ref>Mary Elizabeth King, "Mohandas K, Gandhi and Martin Luther King, Jr.'s Bequest: Nonviolent Civil Resistance in a Globalized World" in {{cite book|author1=Lewis V. Baldwin|author2=Paul R. Dekar|lastauthoramp=yes|title="In an Inescapable Network of Mutuality": Martin Luther King, Jr. and the Globalization of an Ethical Ideal|url=https://books.google.com/books?id=6xdNAwAAQBAJ&pg=PA168|year=2013|publisher=Wipf and Stock|pages=168–69|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160101071616/https://books.google.com/books?id=6xdNAwAAQBAJ&pg=PA168|archivedate=1 January 2016|df=dmy-all}}</ref>
 
1919թ.-ի փետրվարին Հնդկաստանի փոխարքայի հետ ունեցած իր զրույցում Գանդին զգուշացրեց, որ եթե բրիտանացիները պետք է ընդունեն [[Ռովլաթի օրենք|Ռովլաթի օրենքը]], նա կդիմի հնդիկներին, որ քաղաքացիական անհնազանդություն սկսեն: Բրիտնական կառավարությունը արհամարհեց նրան, րնդունեց օրենքը՝ նշելով, որ սպառլալիքնե-րի չի տրվի: Այս ամենին հետևեցին քաղաքացիական անհնազանդության ցույցեր, որտեղ մարդիկ հավաքվում էին բողոքվելու Ռովլաթի օրենքի դեմ: 1919թ.-ի մարտի 30-ին Դելիում բրիտանացի սպաները կրակ բացեցին անզեն և խաղաղ հավաքված բնակչության վրա: Ի պատասխան այս ամենի, մարդիկ սկսեցին խռովություններ բարձրացնել: 1919թ.-ի ապրիլի 6-ին հնդկական տոնակատարություններից մեկի ժա-մանակ Գանդին ամբոխին խնդրեց չվնասել և չսպանել բրիտանացիներին, բայց իրենց դժգոհությունը արտահայտել խաղաղությամբ, բոյկոտել բրիտանական ապրանքները և վառել իրենց բոլոր այն շորերը, որոնք բրիտանական են: Նա ընդգծեց ոչ-բռնության կիրառումը ինչպես բրիտանացիների, այնպես էլ միմյանց հանդեպ, անգամ եթե մյուս կողմը բռնություն կիրառեր: Ամբողջ Հնդկաստանով մեկ մտադիր էին բողոքի համար ավելի մեծ քանակներով հավաքվել: Կառավարությունը նրանց զգուշացրեց չմտնել Դելի: Բայց Գանդին չենթարկվեց  հրամանին: Ապրիլի 9-ին Գանդին ձերբակալվեց: 1919թ.-ի ապրիլի 13-ին մարդիկ, այդ թվում և կանայք ու երեխաներ հավաքվեցին Արմիթսարի այգում: [[Ռեինալդ Դայեր]] անունով բրիտանացի սպան շրջապատեց նրանց և իր զինվորներին հրամայեց կրակ բացել նրանց վրա: Արդյունքում տեղի ունեցած ջարդը, որին զոհ դարձան հարյուրավոր սիկհեր և հինդուսներ, կատաղեցրեց հնդիկներին, սակայն Բրիտանիան և բրիտանական մամուլը այն որակեցին որպես համարժեք պատասխան: [[Արմիթսարի ջարդ|Արմիթսարի ջարդի]] հաջորդ օրը Գանդին, ով Ահմեդաբադում էր, չքննադատեց բրիտանացիներին: Փոխարենը հնդիկներին քննադատեց նրա համար, որ նրանք բրիտանական ատելության դեմ բացառապես սիրով չէին պայքարել: Գանդին պահանջեց, որ մարդիկ դադարեցնեն ամեն տեսակ բռնությունները, դադարեցնեն սեփականության ավիրումը և սկսեն ծոմ պահել մյուս հնդիկներին ստիպելով  դադարեցնել խռովությունները:
 
[[File:Gandhi home.jpg|thumb|[[Sabarmati Ashram]], Gandhi's home in Gujarat is now a museum (photographed in 2006).]]
 
Ջարդը և Գանդիի ոչ-բռնի պատասխանը շատերին հետ պահեցին, բայց որոշ սիկհեր և հինդուսներ վշտացան, որ Դայերը անպատիժ մնաց: Բրիտանացիների կողմից ձևավորվեցին հետաքննական հանձնաժողովներ, իսկ Գանդին խնդրեց հնդիկներին դրանց բոյկոտի ենթարկել: Հետագա իրադարձությունները, ջարդը և Բրիտանիայի պատասխանը Գանդիին բերեցին այն մտքին, որ բրիտանական կառավարման ներքո հնդիկների հետ երբևիցե արդարացի չեն վարվի և սկսեց իր ուշադրությունը բևեռել սվարաջին և Հնդկաստանի քաղաքական անկախացմանը: 1921թ.-ին Գանդին Հնդկական ազգային կոնգրեսի ղեկավարն էր: Նա վերակազմակերպես Կոնգրեսը: Թիկունքում ունենալով Կոնգրեսի և մուսուլմանների աջակցությունը, Գանդին ուներ նաև [[Բրիտանական Հնդկաստան|Բրիտանական Հնդկաստանի]] քաղաքական աջակցությունն ու ուշադրությունը:
In February 1919, Gandhi cautioned the Viceroy of India with a cable communication that if the British were to pass the [[Rowlatt Act]], he will appeal Indians to start civil disobedience.<ref name="Wolpert2002p99">{{cite book|author=Stanley Wolpert|title=Gandhi's Passion: The Life and Legacy of Mahatma Gandhi|url=https://books.google.com/books?id=KpBy6BCupe4C|year=2002|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-515634-8|pages=99–103|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170219190635/https://books.google.com/books?id=KpBy6BCupe4C|archivedate=19 February 2017|df=dmy-all}}</ref> The British government ignored him, passed the law stating it will not yield to threats. The ''satyagraha'' civil disobedience followed, with people assembling to protest the Rowlatt Act. On 30 March 1919, British law officers opened fire on an assembly of unarmed people, peacefully gathered, participating in ''satyagraha'' in Delhi.<ref name="Wolpert2002p99"/> People rioted in retaliation. On 6 April 1919, a Hindu festival day, he asked a crowd to remember not to injure or kill British people, but express their frustration with peace, to boycott British goods and burn any British clothing they own. He emphasised the use of non-violence to the British and towards each other, even if the other side uses violence. Communities across India announced plans to gather in greater numbers to protest. Government warned him to not enter Delhi. Gandhi defied the order. On 9 April, Gandhi was arrested.<ref name="Wolpert2002p99"/> People rioted. On 13 April 1919, people including women with children gathered in an Amritsar park, and a British officer named [[Reginald Edward Harry Dyer|Reginald Dyer]] surrounded them and ordered his troops to fire on them. The resulting [[Jallianwala Bagh massacre]] (or Amritsar massacre) of hundreds of Sikh and Hindu civilians enraged the subcontinent, but was cheered by some Britons and parts of the British media as an appropriate response. Gandhi in Ahmedabad, on the day after the massacre in Amritsar, did not criticise the British and instead criticised his fellow countrymen for not exclusively using love to deal with the hate of the British government.<ref name="Wolpert2002p99"/> Gandhi demanded that people stop all violence, stop all property destruction, and went on fast-to-death to pressure Indians to stop their rioting.<ref>{{cite book|last = Gandhi|first = Mohandas Karamchand |title = [[The Story of My Experiments with Truth|An Autobiography or The Story of My Experiments With Truth]]|publisher=Navajivan Publishing House|location= Ahmedabad|edition=2|page= 82| year = 1940|isbn = 0-8070-5909-9}} Also available at [[s:An Autobiography or The Story of my Experiments with Truth|Wikisource]].</ref>
 
▲<br />
The massacre and Gandhi's non-violent response to it moved many, but also made some Sikhs and Hindus upset that Dyer was getting away with murder. Investigation committees were formed by the British, which Gandhi asked Indians to boycott.<ref name="Wolpert2002p99"/> The unfolding events, the massacre and the British response, led Gandhi to the belief that Indians will never get a fair equal treatment under British rulers, and he shifted his attention to ''[[Swaraj]]'' or self rule and political independence for India.<ref name="Chakrabarty2008">{{cite book|last=Chakrabarty|first=Bidyut|title=Indian Politics and Society since Independence: events, processes and ideology|url=https://books.google.com/?id=QzQHZ178C24C&pg=PA154|access-date=4 April 2012|year=2008|publisher=Routledge|isbn=978-0-415-40868-4|page=154}}</ref> In 1921, Gandhi was the leader of the Indian National Congress.<ref name=ghosep161/> He reorganised the Congress. With Congress now behind him, and Muslim support triggered by his backing the Khilafat movement to restore the Caliph in Turkey,<ref name=ghosep161/> Gandhi had the political support and the attention of the [[British Raj]].<ref name="Roberts1923">{{cite journal|last1=Roberts|first1=W. H.|year=1923|title=A Review of the Gandhi Movement in India|journal=Political Science Quarterly|volume=38|issue=2|pages=227–48|doi=10.2307/2142634|jstor=2142634}}</ref><ref name="minault68">Minault, Gail (1982) ''The Khilafat Movement Religious Symbolism and Political Mobilization in India'', Columbia University Press, {{ISBN|0-231-05072-0}}, pp. 68–72, 78–82, 96–102, 108–109</ref><ref name=paine20/>
 
[[File:Gandhi spinning.jpg|left|thumb|Gandhi spinning yarn, in the late 1920s]]
 
Գանդին ընդլայնեց իր ոչ-բռնի չհամագործակցության ծրագիրը՝ ներառելով նաև օտարերկրյա, հատկապես բրիտանական ապրանքների բոյկոտը: Այս ամենի հետ էր կապված նրա այն պրոպագանդան, որ հնդկները խադի (տնահյուս գործվածք) հագնեն բրիտանական գործվածքների փոխարեն: Նա հորդորում էր բոլոր հնդիկներին, անկախ տղամարդ լինեին թե կին, հարուստ թե աղքատ, ամեն օր ժամանակ տրամադրեին տնահյուս գործվածքներ մանելուն՝ դրանով աջակցելով անկախության շարժմանը: Բրիտանական ապրանքները բոյկոտելուց բացի Գանդին մարդկանց նաև համոզում էր բոյկոտել բրիտանական հաստատություններն ու դատարանները, հրաժարվել պետական ծառայությունից, ինչպես նաև հրաժարվել բրիտանական տիտղոսներից ու պարգևներից: Գանդին այսպիսով սկսեց վնասել Բրիտանական Հնդկաստանի կառավարությանը տնտեսապես, քաղաքականապես և վարչապես:
Gandhi expanded his nonviolent non-co-operation platform to include the [[Swadeshi movement|''swadeshi'' policy]] – the boycott of foreign-made goods, especially British goods. Linked to this was his advocacy that ''[[khadi]]'' (homespun cloth) be worn by all Indians instead of British-made textiles. Gandhi exhorted Indian men and women, rich or poor, to spend time each day spinning ''khadi'' in support of the independence movement.<ref>[[#Desai|Desai]], p. 89.</ref> In addition to boycotting British products, Gandhi urged the people to boycott British institutions and law courts, to resign from government employment, and to forsake [[British honours system|British titles and honours]]. Gandhi thus began his journey aimed at crippling the British India government economically, politically and administratively.<ref name="Shashi1996">[[#Shashi|Shashi]], p. 9.</ref>
 
<<Չհամագործակցելու>> կոչը տարածվում էր՝ իր մեջ ներառելով հնդկական հասարակության բոլոր խավերին: Գանդին ձերբակալվեց 1922թ.-ի մարտի 10-ին, դատապարտվեց խռովություն կազմակերպելու համար և վեցամյա կալանքի դաապարտվեց: Պատիժը սկսեց կրել 1922թ.-ի մարտի 18-ից: Գանդին բանտում էր, իսկ Կոնգրեսն էլ 2 ֆրակցիաների բաժանվեց: Բացի այդ հինդուսների և մուսուլման-ների միջև համագործակցությունը ավարտվեց, երբ խալիֆաթի շարժումը տապալվեց և Թուրքիայում իշխանության եկավ Աթաթուրքը: Մահմեդական առաջնորդները լքեցին Կոնգրեսը և սկսեցին մահմեդական կազմակերպություններ հիմնել: Գանդիի քաղաքական հենարանը 2 մասի էր բաժանվել: Գանդին ազատ արձակվեց 1924թ.-ի փետրվարին կույր աղիքի բորբոքման վիրահատության համար և բանտում անցկացրեց միայն 2տարի:
The appeal of "Non-cooperation" grew, its social popularity drew participation from all strata of Indian society. Gandhi was arrested on 10 March 1922, tried for sedition, and sentenced to six years' imprisonment. He began his sentence on 18 March 1922. With Gandhi isolated in prison, the Indian National Congress split into two factions, one led by [[Chitta Ranjan Das]] and [[Motilal Nehru]] favouring party participation in the legislatures, and the other led by [[Chakravarti Rajagopalachari]] and [[Sardar Vallabhbhai Patel]], opposing this move.<ref>[[#Desai|Desai]], p. 131.</ref> Furthermore, co-operation among Hindus and Muslims ended as Khilafat movement collapsed with the rise of Ataturk in Turkey. Muslim leaders left the Congress and began forming Muslim organisations. The political base behind Gandhi had broken into factions. Gandhi was released in February 1924 for an [[appendicitis]] operation, having served only two years.<ref name="Datta2006">{{cite book|last=Datta|first=Amaresh|title=The Encyclopaedia of Indian Literature (Volume Two) (Devraj To Jyoti)|url=https://books.google.com/?id=zB4n3MVozbUC&pg=PA1345|access-date=4 April 2012|date=1 January 2006|publisher=Sahitya Akademi|isbn=978-81-260-1194-0|page=1345}}</ref>
 
====Աղի Սատյագրահան ([[Աղի երթ|Աղի քայլերթը]])====
====Salt Satyagraha (Salt March)====
{{Main|Salt Satyagraha}}
[[File:Salt March.ogg|thumb|Original footage of Gandhi and his followers marching to Dandi in the Salt Satyagraha]]
 
Քաղաքական հանցագործությունների համար բանտարկվելուց հետո 1924թ.-ին Գանդին ազատ արձակվեց և 1920-ականների երկրորդ կեսին շարունակեց զբաղվել սվարաջի (ինքնակառավարման) հաստատման համար: 1928թ.-ի դեկտեմբերի Կալկաթաի Կոնգրեսում Գանդին որոշում ընդունեց՝ Բրիտանիայի կառավարությանը կոչ անելով կամ Հնդկաստանին [[Դոմինիոն|դոմինիոնի]] կարգավիճակ շնորհել կամ բախվել նոր <<չհամագործակցության>> քարոզարշավի, որի նպատակը կլինի երկրի լիակատար անկախությունը: I համաշխարհային պատերազմի ժամանակ հնդկական զինված ջոկատներով Բրիտանիային ցուցաբերած օգնությունից և խալիֆաթի շարժման ձախողումից հետո, որի նպատակն էր պահպանել Թուրքիայում կրոնապետի դերը, դադարեց մահմեդականների աջակցությունը: Եվ այնպիսի գործիչներ, ինչպիսիք են [[Սուբհաս Չանդրա Բոս|Սուբհաս Չանդրա Բոսը]] և [[Բհագաթ Սինք|Բհագաթ Սինքը]] հարցականի տակ առան Գանդիի արածի նշանակությունն և նրա ոչ-բռնի մոտեցումը:
After his early release from prison for political crimes in 1924, over the second half of the 1920s, Gandhi continued to pursue ''swaraj''. He pushed through a resolution at the Calcutta Congress in December 1928 calling on the British government to grant India [[dominion]] status or face a new campaign of non-co-operation with complete independence for the country as its goal.{{sfn|Gandhi|1990|p=172}} After his support for the World War I with Indian combat troops, and the failure of Khilafat movement in preserving the rule of Caliph in Turkey, followed by a collapse in Muslim support for his leadership, some such as [[Subhas Chandra Bose]] and [[Bhagat Singh]] questioned his values and non-violent approach.<ref name=paine20/><ref name=ghose199/> While many Hindu leaders championed a demand for immediate independence, Gandhi revised his own call to a one-year wait, instead of two.{{sfn|Gandhi|1990|p=172}}
 
Գանդիի առաջակին Բրիտանիան բարյացակամորեն չպատասխանեց: Բրիտանիայի այնպիսի քաղաքական առաջնորդներ, ինչպիսիք են Լորդ Բիրկենհեդը և Ուինսթոն Չերչիլը հնդիկների պահանջներին աջակցող եվրոպացի դիվանագետների հետ քննարկումների ժամանակ դեմ արտահայտվեցին <<Գանդիի խաղաղության կոչերին>>: 1929թ.-ի դեկտեմբերի 31-ին [[Լահոր|Լահորում]] բարձրացվեց Հնդկաստանի դրոշը: Գանդիի առաջնորդությամբ Կոնգրեսը 1930թ.-ի հունվարի 26-ը Լահորում հռչակեց որպես [[Հնդկաստանի անկախության օր]]: Այս օրը նշվեց գրեթե բոլոր հնդկական կազմակերպությունների կողմից: Այնուհետև 1930թ.-ի մարտին Գանդին սկսեց նոր քաղաքացիական անհնազանդություն ընդդեմ աղի բարձր հարկերի: Գանդին իր մարտի 2-ին Հնդկաստանի փոխարքա Լորդ Իրվինին ուղղված նամակում քաղաքակիրթ ձևով վերջնագիր ներկայացրեց: Նամակը Լորդ Իրվինին հանձնեց Ռեգ Ռեյնոլդսը: Նամակում Գանդին դատապարտում էր բրիտանական տիրապետությունը՝ այն նկարագրելով որպես <<մի անեծք, որը միլիոնավոր մարդկանց աղքատեցրել է ուժեղացող շահագործման համակարգով և չափից մեծ թանկ ռազմական և քաղաքացիական վարությունների միջոցով… այն քաղաքական առումով մեզ ստրկության է տարել>>: Գանդին նաև նամակում նշել էր, որ փոխարքան ստանում է <<հնդիկի միջին եկամուտին 5000 անգամ գերազանցող աշխատավարձ>>: Գանդին խոստանում էր, որ բրիտանական բռնությունները վերջ են տրվելու հնդկական ոչ-բռնության շարժումով:
The British did not respond favourably to Gandhi's proposal. British political leaders such as Lord Birkenhead and Winston Churchill announced opposition to "the appeasers of Gandhi", in their discussions with European diplomats who sympathised with Indian demands.<ref>Herman (2008) pp. 419–420</ref> On 31 December 1929, the flag of India was unfurled in [[Lahore]]. Gandhi led Congress celebrated 26 January 1930 as [[Independence Day (India)|India's Independence Day]] in Lahore. This day was commemorated by almost every other Indian organisation. Gandhi then launched a new Satyagraha against the tax on salt in March 1930. Gandhi sent an unltimatum in the form of a polite letter to the viceroy of India, Lord Irwin, on 2 March. A young left wing British Quaker by the name of Reg Reynolds<ref>{{cite book|author=John. Newsinger|title=The Blood Never Dried|year= 2006|publisher= Bookmarks Publications Ltd.|isbn=1905192126|pages=141}}</ref> delivered the letter. Gandhi condemned British rule in the letter, descrbing it as "a curse" that "has impoverished the dumb millions by a system of progressive exploitation and by a ruinously expensive military and civil administration... It has reduced us politically to serfdom." Gandhi also mentioned in the letter that the viceroy received a salary "over five thousand times India's average income."<ref>{{cite book|author=S R Bakshi|title=Gandhi and Gandhi and the Mass Movement|year= 1988|publisher= New Delhi|pages=133–34}}</ref> British violence, Gandhi promised, was going to be defetaed by Indian non-violence.
 
Սա մեծ նշանակություն ստացավ դեպի Դանդի քաղաք հայտնի <<Աղի խաղաղ քայլերթով>>: Քայլերթը սկսվեց մարտի 12-ին և տևեց մինչև ապրիլի 6-ը: Նպատակ ունենալով վերացնել աղի բարձր հարկերն ու մենաշնորհը Գանդին 78 կամավորների հետ անցնում է շուրջ 388կմ Ահմեդաբադից մինչև Գուջարաթիի Դանդի քաղաքը: Քայլերթին նրան էին միանում հազարավոր հնդիկներ: Քայլերթը տևեց մոտ 25օր և անցան մոտ 400կմ: Ճանապարհին հաճախ Գանդին խոսելով դիմում էր բազմամարդ ամբոխին:Դհարասանայում մարտի 21-ի համար ցույցերը անցան առանց առաջնորդ Գանդիի: Սարսափահար եղած ամերիկացի լրագրող [[Վեբ Միլլեր|Վեբ Միլլերը]] ահա այսպես է ներկայացնում բրիտանացիների պատասխանը՝.
This was highlighted by the famous Salt March to Dandi from 12 March to 6 April, where, together with 78 volunteers, he marched {{convert|388|km|mi}} from Ahmedabad to Dandi, Gujarat to make salt himself, with the declared intention of breaking the salt laws. Thousands of Indians joined him on this march to the sea. The march took 25 days to cover 240 miles with Gandhi speaking to often huge crowds along the way. On 5 May he interned under a regulation dating from 1827 in anticipation of a protest that he had planned. The protest at Dharasana salt works on 21 May went ahead without its leader, Gandhi. A horrified American journalist, [[Webb Miller (journalist)|Webb Miller]], described the British response thus:
 
{{quote|In complete silence the Gandhi men drew up and halted a hundred yards from the stockade. A picked coloumn advanced from the crowd, waded the ditches and approached the barbed wire stockade...at a word of command, scores of native policemenrushed upon the advancing marchers and rained blows on their heads with their steel-shot lathis [long bamboo sticks]. Not one of the marchers even raised an arm to fend off blows. They went down like ninepins. From where I stood I heard the sickening whack of the clubs on unprotected skulls... Those struck down fell sprawling, unconscious or writhing with fractured skulls or broken shoulders.<ref>{{cite book|author=L. Fischer|title=Gandhi and the Mass Movement|year=1950|pages=298–99}}</ref>}}
 
<<Կատարյալ լռության մեջ Գանդիի կողմնակիցները կանգ առան ցանկա-պատնեշից 100յարդ այն կողմ: Ամբոխից մի զորասյուն առանձնացավ, անցավ առուն և մոտեցավ փշալարերով պատված ցանկապատնեշին: Հրամանը լսելուն պես ոստիկանները հարձակվեցին քայլերթին մասնակցողների վրա և սկսեցին մահակ-ներով հարվածել նրանց գլուխներին: Քայլերթին մասնակցողներից ոչ ոք անգամ ձեռ-քը չբարձրացրեց հարվածներից պաշտպանվելու համար: Կեգլախաղի նման ցած էին ընկնում: Այնտեղից, որտեղ կանգնած էի, լսում էի մահակների շառաչուն հարված-ները նրանց անպաշտպան գանգերին… հարվածներ ստանալով գետին էին ընկնում. մի մասը գիտակցությունը կորցրել էր, մյուսներն էլ ջարդված գանգի կամ կոտրված ուսերի ցավից կուչ էին եկել>>:
This went on for hours until some 300 or more protesters had been beaten, many seriously injured and two killed. At no time did they offer any resistance.
 
This campaign was one of his most successful at upsetting British hold on India; Britain responded by imprisoning over 60,000&nbsp;people.<ref name="Hatt2002">Hatt (2002), [https://books.google.com/?id=f6vvy-J7vhcC&pg=PA33 p. 33.]</ref> Congress estimates, however, put the figure at 90,000. Among them was one of Gandhi's lieutenants, Jawaharlal Nehru.
 
TԱյսպես ծարունակվեցին ժամեր մինչ մոտ 300ցուցարարներ ծեծի ենթարկվեցին, շատերը լուրջ վնասվածքներ ստացան, 2հոգի էլ մահացան: Եվ այդ ժամանակ ոչ ոք դիմադրություն ցույց չտվեց:
According to Sarma, Gandhi recruited women to participate in the salt tax campaigns and the boycott of foreign products, which gave many women a new self-confidence and dignity in the mainstream of Indian public life.<ref name="Sarma1994"/> However, other scholars such as Marilyn French state that Gandhi barred women from joining his civil disobedience movement because he feared he would be accused of using women as political shield.<ref name=french219/> When women insisted that they join the movement and public demonstrations, according to Thapar-Bjorkert, Gandhi asked the volunteers to get permissions of their guardians and only those women who can arrange child-care should join him.<ref name=suruchi77>{{cite book|author=Suruchi Thapar-Bjorkert|title=Women in the Indian National Movement: Unseen Faces and Unheard Voices, 1930–42|url=https://books.google.com/books?id=2OyILUFU1NQC&pg=PA77|year=2006|publisher=SAGE Publications|isbn=978-0-7619-3407-3|pages=77–79}}</ref> Regardless of Gandhi's apprehensions and views, Indian women joined the Salt March by the thousands to defy the British salt taxes and monopoly on salt mining. After Gandhi's arrest, the women marched and picketed shops on their own, accepting violence and verbal abuse from British authorities for the cause in a manner Gandhi inspired.<ref name=french219>{{cite book|author=Marilyn French|title=From Eve to Dawn, A History of Women in the World, Volume IV: Revolutions and Struggles for Justice in the 20th Century|url=https://books.google.com/books?id=Hyr9pwbqeqoC |year=2008|publisher=City University of New York Press|isbn=978-1-55861-628-8|pages=219–220}}</ref>
 
Այս արշավը Բրիտանիային անհանգստացնող ամենահաջող արշավներից էր: Բրիտանիայի պատասխանը եղավ ավելի քան 60,000 հնդիկների ձերբակալումը: Սակայն Կոնգրեսը նշում է 90,000 մարդ: Նրանց մեջ էր նաև Գանդիի օգնականներից մեկը՝ Ջավահառլալ Ներուն:
=====Gandhi as folk hero=====
 
Ըստ Սարմայի Գանդին նաև կանանց էր ներգրավում, որ մասնակցեին աղի հարկի դեմ արշավներին և բոյկոտեին օտարերկրյա ապրանքները, որոնք Հնդկաստանի հասարակական կյանքում շատ կանանց ինքնավստահության և արժանապատվության զգացում տվեցին: Սակայն այլ ուսումնասիրողներ, օրինակ Մերիլին Ֆրենչը նշում է, որ Գանդին արգելում էր կանանց միանալ իր քաղաքացիական անհնազանդության շարժմանը, քանի որ վախենում էր, որ կմեղադրվի կանանց որպես քաղաքական վահան օգտագործելու մեջ: Ըստ Թափուր  Բջորքերթի, երբ կանայք պնդում էին, որ միանային շարժմանը և հանրային ցույցերին, Գանդին նրանց խնդրում էր իրենց խնամակալներից թույլտվություն ստանալ և մայն այն կանայք, ովքեր կարող էին երեխա խնամել, պետք է միանային: Հաշվի չառնելով Գանդիի պատկերացումներն ու մոտեցումները հազարավոր հնդիկ կանայք միացան Աղի երթին դեմ կանգնելու բրիտանական աղի հարկերին և աղի հանարդյունաբերության նրանց մենաշնորհին: Գանդիի ձերբակալումից հետո կանայք քայլերթ սկսեցին և շրջապատեցին խանութները՝ ընդունելով բրիտանական կառավարության բռնություններն ու վիրավորանքները Գանդիի ոգեշնչած ձևով:
 
=====Գանդին որպես ազգային հերոս=====
[[File:Indian workers on strike in support of Mahatma Gandhi in 1930.jpg|thumb|Indian workers on strike in support of Gandhi in 1930.]]
 
Ըստ Աթլուրի Մուրալիի, Հնդկական կոնգրեսը 1920-ականներին դիմում է [[Անդհրա-Պրադեշ|Անդհրա Պրադեշի]] (մեծությամբ Հնդկաստանում 8-րդ նահանգը) գյուղացիներին իրենց մայրենի թելեգու լեզվով պիեսներ գրել: Պիեսներում միախառնված էին հնդկական միֆոլոգիան, լեգենդները և Գանդիի գաղափարները: Դրանցում Գանդին ներկայացվում էր իբրև [[մարգարե]], ով անտիկ և միջնադարյան հնդիկ ազգայնական առաջնորդների և սրբերի վերամարմնավորումն էր: Ըստ Մուրալիի, պիեսները մեծ տարածում էին ստանում հնդկական ավանդական մշակույթի կրող գյուղացիների մեջ: Այս ամենի միջոցով թելուգու լեզվով խոսող գյուղերում Գանդին դարձավ ազգային հերոս և սուրբ մարգարեանման անձնավորություն:
According to Atlury Murali, Indian Congress in the 1920s appealed to [[Andhra Pradesh]] peasants by creating Telugu language plays that combined Indian mythology and legends, linked them to Gandhi's ideas, and portrayed Gandhi as a [[messiah]], a reincarnation of ancient and medieval Indian nationalist leaders and saints. The plays built support among peasants steeped in traditional Hindu culture, according to Murali, and this effort made Gandhi a folk hero in Telugu speaking villages, a sacred messiah-like figure.<ref name="Murali1985"/>
 
Ըստ Դեննիս Դելթոնի, հենց այդ գաղափարներն էին ապահովում իր հետևորդների այդ ահռելի բանակը: Գանդին քննադատում էր արևմտյան քաղաքա-կրթությունը՝ համարելով այն <<բռնությամբ և անբարոյականությամբ>> շարժվող և այն հակադրում հնդկական քաղաքակրթությանը, որն ընթանում է <<հոգու ուժով և բարոյականությամբ>>: Գանդին մարդկանց մտավոր պատկերացումները գերում էր իր <<ատելությունը սիրով հաղթելու>> գաղափարներով: Իր այս գաղափարների վկայությունը կար արդեն Հարավայի Աֆրիկայում իր 1890-ականների բրոշյուրնե-րում: Այդտեղ էլ նա հայտնի էր հնդիկ բանվորների միջև, ովքեր ստիպողաբար աշխատում էին բրիտանական կառավարության համար: Երբ Գանդին Հնդկաստան վերադարձավ, մարդիկ հավաքվում էին նրա շուրջ, քանի որ նա արտացոլում էր նրանց արժեքները:
According to Dennis Dalton, it was the ideas that were responsible for his wide following. Gandhi criticised Western civilisation as one driven by "brute force and immorality", contrasting it with his categorisation of Indian civilisation as one driven by "soul force and morality".<ref name=dennis20/> Gandhi captured the imagination of the people of his heritage with his ideas about winning "hate with love". These ideas are evidenced in his pamphlets from the 1890s, in South Africa, where too he was popular among the Indian [[Indian indenture system|indentured workers]]. After he returned to India, people flocked to him because he reflected their values.<ref name=dennis20/>
 
Գանդին նաև քարոզարշավներ էր կազմակերպում հնդկական գյուղական մի վայրից մյուսը գնալով: Նա այնպիսի տերմիններ և արտահայտություններ էր օգտագործում իր խոսքում, ինչպես օրինակ Ռամառաջնա՝ [[Ռամայանա]] էպոսից, [[Փրահլադա]] թագավորին որպես իկոնա և այնպիսի մշակութային խորհրդանիշներ, որոնք հավասար են ''սվարաջին'' և ''սատյագրահային'': Այդ ժամանակներում այս գաղափարները Հնդկաստանից դուրս տարօրինակ էին հնչում, բայց դրանք խորը արձաքանք ունեին իր ազգի մշակութային և պատմական արժեքներում:
Gandhi also campaigned hard going from one rural corner of the Indian subcontinent to another. He used terminology and phrases such as ''[[Rama]]-rajya'' from ''[[Ramayana]]'', [[Prahlada]] as a paradigmatic icon, and such cultural symbols as another facet of ''swaraj'' and ''satyagraha''.<ref>{{cite book|author=S. Dhiman|title=Gandhi and Leadership: New Horizons in Exemplary Leadership|url= https://books.google.com/books?id=2Y2kCgAAQBAJ |year= 2016|publisher= Springer|isbn=978-1-137-49235-7|pages=46–49}}</ref> These ideas sounded strange outside India, during his lifetime, but they readily and deeply resonated with the culture and historic values of his people.<ref name=dennis20>{{cite book|author=Dennis Dalton|title=Mahatma Gandhi: Nonviolent Power in Action|url=https://books.google.com/books?id=KxUp1igCL_0C |year=2012|publisher=Columbia University Press|isbn=978-0-231-15959-3|pages=8–14, 20–23, 30–35}}</ref><ref>{{cite book|author1=John M Levine|author2=Michael A. Hogg|title=Encyclopedia of Group Processes and Intergroup Relations|url=https://books.google.com/books?id=wrQ5DQAAQBAJ&pg=PA73|year=2010|publisher=SAGE Publications|isbn=978-1-4129-4208-9|page=73}}</ref>
 
<br />
====Negotiations====
The government, represented by [[E. F. L. Wood, 1st Earl of Halifax|Lord Irwin]], decided to negotiate with Gandhi. The [[Gandhi–Irwin Pact]] was signed in March 1931. The British Government agreed to free all political prisoners, in return for the suspension of the civil disobedience movement. According to the pact, Gandhi was invited to attend the Round Table Conference in London for discussions and as the sole representative of the Indian National Congress. The conference was a disappointment to Gandhi and the nationalists. Gandhi expected to discuss India's independence, while the British side focused on the Indian princes and Indian minorities rather than on a transfer of power. Lord Irwin's successor, [[Freeman Freeman-Thomas, 1st Marquess of Willingdon|Lord Willingdon]], took a hard line against India as an independent nation, began a new campaign of controlling and subduing the nationalist movement. Gandhi was again arrested, and the government tried and failed to negate his influence by completely isolating him from his followers.<ref name="Herman2008">[[#Herman2008|Herman (2008)]] [https://books.google.com/?id=tquxD6dk914C&pg=PA375 pp. 375–77.]</ref>
 
====Բանակցությունները====
In Britain, [[Winston Churchill]], a prominent Conservative politician who was then out of office but later became its prime minister, became a vigorous and articulate critic of Gandhi and opponent of his long-term plans. Churchill often ridiculed Gandhi, saying in a widely reported 1931 speech:
[[Լորդ Իրվին|Լորդ Իրվինի]] կողմից ներկայացվող կառավարությունը որոշում է բանակցել Գանդիի հետ: [[Գանդի-Իրվին պայմանագիր|Գանդի-Իրվին պայմանագիրը]] ստորագրվեց 1931թ.-ի մարտին: Բրիտա-նական  կառավարությունը համաձայնեց ազատ արձակել բոլոր քաղաքական բանտարյալներին, որի փոխարեն քաղաքացիական անհնազանդության շարժումը պետք է դադարեր: Համաձայն պայմանագրի Գանդին հրավիրվում էր մասնակցելու բանակցությունների Լոնդոնում կայանալիք Կլոր սեղանի կոնֆերանսին, որտեղ նա լինելու էր Հնդկական ազգային կոնգրեսի միակ ներկայացուցիչը: Այդ կոնֆերանսը հիասթափեցրեց  Գանդիին և ազգայնականներին: Գանդին ակնկալում էր քննարկել Հնդկաստանի անկախությունը, մինչդեռ բրիտանական կողմը իր ուշադրությունը կենտրոնացրել էր հնդիկ արքայազների և տարբեր փոքրամասնությունների վրա, այլ ոչ թե իշխանության փոխանցման: Լորդ Իրվինին հաջորդող [[Լորդ Վիլինգտոն|Լորդ Վիլինգտոնը]] շատ կոշտ էր վերաբերվում Հնդկաստանի անկախանալուն: Նա սկսեց Հնդկաստանում ազգայնական շարժումը կառավարող և ճնշող նոր արշավ: Գանդին նորից ձերբակալ-վեց: Կառավարությունը փորձեց և ձախոխվեց նրա ազդեցությունը բացասելուց՝ նրան մեկուսացնելով իր հետևորդներից:
 
Բրիտանիայում [[Ուինսթոն Չերչիլ|Ուինսթոն Չերչիլը]], ով <<Պահպանողական>> կուսակցության նշանավոր քաղաքական գործիչ էր, այդ ժամանակ կառավարությունում չէր, բայց հետագայում դարձավ վարչապետ, պարբերաբար քննադատում էր Գանդիին և դեմ էր նրա երկարաժամկետ ծրագրերին: Չերչիլը հաճախ էր ծաղրում Գանդիին: 1893թ.-ի ելույթնեից մեկի ժամանակ ասել է.՝
{{quote|It is alarming and also nauseating to see Mr Gandhi, a seditious Middle Temple lawyer, now posing as a fakir of a type well known in the East, striding half-naked up the steps of the Vice-regal palace....to parley on equal terms with the representative of the King-Emperor.<ref>{{cite book|author=Arthur Herman|title=Gandhi & Churchill: The Epic Rivalry that Destroyed an Empire and Forged Our Age|url=https://books.google.com/books?id=tquxD6dk914C&pg=PA359|year=2008|publisher=Random House|page=359|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160101071616/https://books.google.com/books?id=tquxD6dk914C&pg=PA359|archivedate=1 January 2016|df=dmy-all}}</ref>}}
 
Churchill's bitterness against Gandhi grew in the 1930s. He called Gandhi as the one who was "seditious in aim" whose evil genius and multiform menace was attacking the British empire. Churchill called him a dictator, a "Hindu [[Mussolini]]", fomenting a race war, trying to replace the Raj with [[Brahmin]] cronies, playing on the ignorance of Indian masses, all for selfish gain.<ref name="Herman2008p378"/> Churchill attempted to isolate Gandhi, and his criticism of Gandhi was widely covered by European and American press. It gained Churchill sympathetic support, but it also increased support for Gandhi among Europeans. The developments heightened Churchill's anxiety that the "British themselves would give up out of pacifism and misplaced conscience".<ref name="Herman2008p378">{{cite book|author=Arthur Herman|title=Gandhi & Churchill: The Epic Rivalry that Destroyed an Empire and Forged Our Age|url=https://books.google.com/books?id=tquxD6dk914C|year=2008|publisher=Random House|isbn=978-0-553-90504-5|pages=378–381|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140913065817/http://books.google.com/books?id=tquxD6dk914C|archivedate=13 September 2014|df=dmy-all}}</ref>
 
<<Տագնապալի է և նողկալի տեսնլ պարոն Գանդիին՝ Միդլ Թեմփլի խռովարար իրավաբանին, արևելքում հայտնի դերվիշի նման տեսք ընդունելով և լայն քայլերով պալատի աստիճաններով բարձրանալով… որ հավասար պայմաններով բանակցություններ վարիմիապետի ներկայացուցչի հետ>>:
====Round Table Conferences====
[[File:Mahadev Desai and Gandhi 2 1939.jpg|thumb|[[Mahadev Desai]] (left) was Gandhi's personal assistant, both at Birla House, Bombay, 7 April 1939]]
 
Չերչիլի չարությունը Գանդիի հանդեպ մեծացավ 1930-ականներին: Նա անվանում էր Գանդիին որպես մեկի, ով <<իր նպատակների մեջ խռովարար էր>> և ում կործանարար հանճարն ու բազմաձև սպառնալիքները քայքայում են Բրիտանական կայսրությունը: Չերչիլը Գանդիին անվանում էր դիկտատոր, <<հնդկական [[Բենիտո Մուսոլինի|Մուսոլինի]]>>՝ ռասայական պատերազմ բորբոքելով, փորձելով ռաջային փոխարինել [[Բրահմայականներ|բրահմայականներով]], խաղալով հնդկական մասաների անգրագիտութ-յան վրա, և այս ամենը անձնական շահի համար: Չերչիլը փորձում էր մեկուսացնլ Գանդիին և Գանդիի հանդեպ նրա քննադատությունը տեղ էր գտնում եվրոպական և ամերիկյան մամուլում: Չերչիլը մեծ աջակցություն էր ստանում, բայց և միևնույն ժամանակ Եվրոպայում մեծանում էր Գանդիի հանդեպ աջակցությունը: Տեղի ունեցող զարգացումները մեծացրեցին Չերչիլի այն անհանգստությունը, որ <<բրիտանացիները իրենք կհրաժարվեն պացիֆիզմից և խղճից>>:
During the discussions between Gandhi and the British government over 1931–32 at the [[Round Table Conferences (India)|Round Table Conferences]], Gandhi, now aged about 62, sought constitutional reforms as a preparation to the end of colonial British rule, and begin the self-rule by Indians.<ref name="Muldoon92"/> The British side sought reforms that would keep Indian subcontinent as a colony. The British negotiators proposed constitutional reforms on a British Dominion model that established separate electorates based on religious and social divisions. The British questioned the Congress party and Gandhi's authority to speak for all of India.<ref>{{cite book|author=Rajmohan Gandhi|title=Gandhi: The Man, His People, and the Empire|url=https://books.google.com/books?id=FauJL7LKXmkC|year=2006|publisher=University of California Press|isbn=978-0-520-25570-8|pages=332–333|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170222104043/https://books.google.com/books?id=FauJL7LKXmkC|archivedate=22 February 2017|df=dmy-all}}</ref> They invited Indian religious leaders, such as Muslims and Sikhs, to press their demands along religious lines, as well as [[B. R. Ambedkar]] as the representative leader of the untouchables.<ref name="Muldoon92">{{cite book|author=Andrew Muldoon|title=Empire, Politics and the Creation of the 1935 India Act: Last Act of the Raj|url=https://books.google.com/books?id=D1gfDAAAQBAJ |year=2016|publisher=Routledge|isbn=978-1-317-14431-1|pages=92–99}}</ref> Gandhi vehemently opposed a constitution that enshrined rights or representations based on communal divisions, because he feared that it would not bring people together but divide them, perpetuate their status and divert the attention from India's struggle to end the colonial rule.<ref>{{cite book|author=Andrew Muldoon|title=Empire, Politics and the Creation of the 1935 India Act: Last Act of the Raj|url= https://books.google.com/books?id=D1gfDAAAQBAJ |year= 2016|publisher= Routledge|isbn=978-1-317-14431-1|page= 97}}</ref><ref>{{cite book|author=Judith Margaret Brown|title=Gandhi: Prisoner of Hope|url=https://books.google.com/books?id=boDAE8MLAJMC|year=1991|publisher=Yale University Press|isbn=978-0-300-05125-4|pages=252–257|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170307024803/https://books.google.com/books?id=boDAE8MLAJMC|archivedate=7 March 2017|df=dmy-all}}</ref>
 
<br />
After Gandhi returned from the Second Round Table conference, he started a new ''satyagraha''. He was arrested and imprisoned at the [[Yerwada Jail]], Pune. While he was in prison, the British government enacted a new law that granted untouchables a separate electorate. It came to be known as the [[Communal Award]].<ref>{{cite book|author=Arthur Herman|title=Gandhi & Churchill: The Epic Rivalry that Destroyed an Empire and Forged Our Age|url=https://books.google.com/books?id=tquxD6dk914C|year=2008|publisher=Random House|isbn=978-0-553-90504-5|pages=382–390|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140913065817/http://books.google.com/books?id=tquxD6dk914C|archivedate=13 September 2014|df=dmy-all}}</ref> In protest, Gandhi started a fast-unto-death, while he was held in prison.<ref name="Dirks2011p267">{{cite book|author=Nicholas B. Dirks|title=Castes of Mind: Colonialism and the Making of Modern India|url=https://books.google.com/books?id=UP7vmkFSJhIC&pg=PA268|year=2011|publisher=Princeton University Press|isbn=1-4008-4094-5|pages=267–274}}</ref> The resulting public outcry forced the government, in consultations with Ambedkar, to replace the Communal Award with a compromise [[Poona Pact]].<ref name=yer>{{cite book |title=Gandhi's Coolie: Life & Times of Ramkrishna Bajaj|author=Kamath, M. V. |publisher=Allied Publishers|year=1995|isbn=81-7023-487-5 |page= 24|url=https://books.google.com/?id=7bRZgojbsPsC&pg=PA24}}</ref><ref>{{cite book|author=Rachel Fell McDermott et al.|title=Sources of Indian Traditions: Modern India, Pakistan, and Bangladesh|url=https://books.google.com/books?id=w8qJAwAAQBAJ |year=2014|publisher=Columbia University Press|isbn=978-0-231-51092-9|pages=369–370}}</ref>
 
====Կլոր սեղանի կոնֆերանսները====
1931-1932թթ.-ի [[Կլոր սեղանի քննարկումներ|Կլոր սեղանի քննարկումների]] ժամանակ Գանդիի և բրիտանական կառավարության միջև քննարկումների ժամանակ Գանդին, որ այդ ժամանակ արդեն 62 տարեկան էր, սահմանադրական ռեֆորմներ էր փնտրում որպես նախապատրաստում բրիտանական տիրապետության ավարտման և հնդիկների ինքնիշխանության հաստատման համար: Բրիտանական կողմը այնպիսի ռեֆորմներ էր փնտրում, որոնք Հնդկական թերակղզին կպահեին Բրիտանական կայսրության կազմում որպես գաղութ: Բրիտանացիների կողմից բանակցություններ վարող անձինք առաջարկեցին բրիտանական դոմինիոնների նախատիպով սահմանդրական ռեֆորմներ, որոնցով առանձին ընտրական օկրուգներ էին հաստատվում կրոնական և հասարակական բաժանումներով: Բրիտանացիները կասկածի տակ առան Կոնգրեսի կուսակցությունը և Գանդիի ամբողջ Հնդկաստանի անունից խոսելու իրավունքը: Նրանք հրավիրեցին հնդիկ կրոնական առաջնորդների, օրինակ մահմեդականների և սիկհերի՝ կրոնական գծով իրենց պահանջները ներկայացնելու, ինչպես նաև [[Ամբեդկար|Ամբեդկարին]], որպես Հնդկաստանում վերջին կաստայի մարդկանց իրավունքները պաշտպանող առաջնորդ: Գանդին վճռականորեն դեմ կանգնեց սահմանադրությանը, որով իրավունքներ և ներկայացչություններ էր տրվում համայնական բաժանումների հիման վրա, քանի որ նա վախենում էր, որ այն ոչ թե մարդկանց կմիավորոր, այլ կբաժաներ, կհավերժացներ նրանց կարգավիճակը և կշեղեր մարդկանց ուշադրությունը գաղութական տիրապետությունից Հնդկաստանի անկախացումից:[[File:Mahadev Desai and Gandhi 2 1939.jpg|thumb|[[Mahadev Desai]] (left) was Gandhi's personal assistant, both at Birla House, Bombay, 7 April 1939]]
 
Երկրորդ Կլոր սեղանի կոնֆերանսից վերադառնալուց հետո Գանդին սկսեց նոր քաղաքացիական անհնազանդություն: Նա ձերբակալվում է և բանտարկվում Փուն քաղաքի [[Յերվադա]] բանտում: Երբ բանտում էր բրիտանական կառավարությունը նոր օրենք ընդունեց, որով հնդիկների վերջին կաստան առանձին ընտրողների կազմ էր մտնում: Այն հայտնի դարձավ որպես <<համայնական պարգև>>: Ի պատասխան Գանդին սկսեց բանտում ծոմ պահել: Հանրային մեծ բողոքի արձաքանքը ստիպեցին կառավարությանը Ամբեդկարի հետ քննարկումներից հետո <<հանրային պարգևը>> փոխարինել [[Պունայի պայմանագիր|Պունայի պայմանագրով:]]
 
<br />
 
====Congress politics====
Տող 361 ⟶ 369՝
 
====Women====
Gandhi strongly favoured the emancipation of women, and urged "the women to fight for their own self-development." He opposed ''[[purdah]]'', [[child marriage]], [[dowry]] and ''[[sati (practice)|sati]]''.<ref name="Norvell1997"/> A wife is not a slave of the husband, stated Gandhi, but his comrade, better half, colleague and friend, according to Lyn Norvell.<ref name="Norvell1997"/> In his own life however, according to Suruchi Thapar-Bjorkert, Gandhi's relationship with his wife were at odds with some of these values.<ref name="suruchi77">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=2OyILUFU1NQC&pg=PA77|title=Women in the Indian National Movement: Unseen Faces and Unheard Voices, 1930–42|author=Suruchi Thapar-Bjorkert|publisher=SAGE Publications|year=2006|isbn=978-0-7619-3407-3|pages=77–79}}</ref>
 
At various occasions, Gandhi credited his orthodox Hindu mother, and his wife, for first lessons in ''satyagraha''.<ref name="Kishwar2008p132">{{cite book|author=Madhu Purnima Kishwar|title=Zealous Reformers, Deadly Laws|url=https://books.google.com/books?id=5rSGAwAAQBAJ&pg=PA132 |year=2008 |publisher=SAGE Publications|isbn=978-81-321-0009-6|pages=132–133}}</ref> He used the legends of Hindu goddess [[Sita]] to expound women's innate strength, autonomy and "lioness in spirit" whose moral compass can make any demon "as helpless as a goat".<ref name="Kishwar2008p132"/> To Gandhi, the women of India were an important part of the "swadeshi movement" (Buy Indian), and his goal of decolonising the Indian economy.<ref name="Kishwar2008p132"/>
Տող 381 ⟶ 389՝
According to Christophe Jaffrelot, while Gandhi considered untouchability to be wrong and evil, he believed that caste or class are based neither on inequality nor on inferiority.<ref name="Jaffrelotp62"/> Gandhi believed that individuals should freely intermarry whoever they want to, but no one should expect everyone to befriend them. Every individual regardless of his or her background, stated Gandhi, has a right to choose who they welcome into their home, who they befriend and who they spend time with.<ref name="Jaffrelotp62"/><ref name=gandhi149>MK Gandhi (1920), [https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.164029/2015.164029.The-Collected-Works-Of-Mahatma-Gandhi-Xix-November-1920--April-1921#page/n163/mode/2up Speech at Antyaj Conference], Nagpur, pages 148–155</ref>
 
In 1932, Gandhi began a new campaign to improve the lives of the untouchables, whom he started referring to as [[Harijan]]s or "the children of god".<ref name="Coward2003"/> On 8 May 1933, Gandhi began a 21-day fast of self-purification and launched a one-year campaign to help the Harijan movement.<ref>[[#Desai|Desai]], pp. 230–89.</ref> This new campaign was not universally embraced within the [[Dalit (outcaste)|Dalit]] community. Ambedkar and his allies felt Gandhi was being paternalistic and was undermining Dalit political rights. Ambedkar described him as "devious and untrustworthy".<ref name="GreatSoulReview"/> He accused Gandhi as someone who wished to retain the caste system.<ref name="Dirks2011p267">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=UP7vmkFSJhIC&pg=PA268|title=Castes of Mind: Colonialism and the Making of Modern India|author=Nicholas B. Dirks|publisher=Princeton University Press|year=2011|isbn=1-4008-4094-5|pages=267–274}}</ref> Ambedkar and Gandhi debated their ideas and concerns, where both tried to persuade each other.<ref>[http://www.mkgandhi.org/Selected%20Letters/amb-gandhi%20corr..htm Gandhi-Ambedkar correspondence] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170109182842/http://www.mkgandhi.org/Selected%20Letters/amb-gandhi%20corr..htm |date=9 January 2017 }}, Mahatma Gandhi writings, An Archive</ref><ref>{{cite book|author=Rajmohan Gandhi|title=Gandhi: The Man, His People, and the Empire|url=https://books.google.com/books?id=FauJL7LKXmkC|year=2006|publisher=University of California Press|isbn=978-0-520-25570-8|pages=333–359|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170222104043/https://books.google.com/books?id=FauJL7LKXmkC|archivedate=22 February 2017|df=dmy-all}}</ref>
 
In 1935, Ambedkar announced his intentions to leave Hinduism and join Buddhism.<ref name="Dirks2011p267"/> According to Sankar Ghose, the announcement shook Gandhi, who reappraised his views and wrote many essays with his views on castes, inter-marriage and what Hinduism says on the subject. These views contrasted with those of Ambedkar.<ref>{{cite book|author=Sankar Ghose|title=Mahatma Gandhi |url=https://books.google.com/books?id=5l0BPnxN1h8C&pg=PA236 |year=1991|publisher=Allied Publishers|isbn=978-81-7023-205-6|page=236}}</ref> In actual elections of 1937, except for some seats in Mumbai where Ambedkar's party won, India's untouchables voted heavily in favour of Gandhi's campaign and his party, the Congress.<ref>{{cite book|author= Rajmohan Gandhi|title=Gandhi: The Man, His People, and the Empire |url=https://books.google.com/books?id=FauJL7LKXmkC&pg=PA385 |year=2006 |publisher=University of California Press|isbn= 978-0-520-25570-8|page= 385}}</ref>
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Մասնակից:Տիգրան_Գասպարյան_13/Ավազարկղ» էջից