«Կոմբինատորիկա»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
→Պատմություն: Այս ենթաբաժինը թարգմանվել է անգլերեն Վիքիպեդիայից: |
|||
Տող 10.
Կոմբինատորիկայի հիմնական հասկացությունները ի հայտ են եկել անտիկ աշխարհում: Քրիստոսից առաջ [[Ք. ա. 6-րդ դար|6-րդ դարում]] անտիկ [[Հնդիկներ|հնդիկ]] բժիշկ [[Սուշրուտա|Սուշրուտան]] պնդեց իր աշխատությունում, որ 6 տարբեր համերից կարող է լինել 63 հնարավոր կոմբինացիա՝ վերցնելով միայն մեկ համը, վերցնելով միայն երկուսը և այդպես շարունակ, սա հաշվում է բոլոր 2<sup>6</sup> − 1 հնարավոր դեպքերը: Հույն պատմաբան [[Պլուտարքոս|Պլուտարքոսը]] քննարկեց Խրիսիպոսի և Հիպարքոսի բանավեճը կապված բավական նուրբ թվային խնդրի հետ, որը հետագայում պարզվեց, որ կապված է [[Շրոդեր-Հիպարքոսի թիվ|Շրոդեր-Հիպարքոսի թվերի]] հետ: Օստորմախիոնում Արքիմեդը ընդունում էր դա որպես ծածկող գլուխկոտրուկ:
[[Միջին դարեր|Միջին դարերում]], կոմբինատորիկան շարունակվում էր լայնորեն ուսուցանվեր եվրոպական քաղաքակրթությունից դուրս: Հնդիկ [[մաթեմատիկոս]] [[Մահավիրա (մաթեմատիկոս)|Մահավիրան]] ապահովել է [[բանաձև]] զուգորդությունների և կարգավորությունների համար, և այս բանաձևերը կարող է ծանոթ լինեին հնդիկ մաթեմատիկոսներին նույնիսկ [[6-րդ դար|6-րդ դարում]]: [[Փիլիսոփա]] և [[Աստղագետ|աստաղագետ]] [[Ռաբի Աբրահամ իբն Եզրա|Ռաբի Աբրահամ իբն Եզրան]] հիմնել է բինոմական գործակիցների համաչափությունը, մինչ դեռ համապարփակ բանաձևը ստացվել է ավելի ուշ թալմուդիստների և մաթեմատիկոս [[Լևի բեն Գերշոն|Լեվի բեն Գերշոն]]<nowiki/>ի կողմից [[1321]] թվականին: Թվաբանական եռանկյունին՝ գրաֆիկական աղյուսակը, որը ցույց է տալիս բինոմական գործակիցների կապը իրար հետ, ցուցադրվել է մաթեմատիկոսների կողմից [[10-րդ դար|10-րդ դարում]] գիտական հանդիպման ժամանակ, և վերջապես հայտնի է դարձել, որպես [[Պասկալի եռանկյուն]]: Ավելի ուշ միջնադարյան [[Անգլիա|Անգլիայում]], [[Կամպանոլոգիա|կամպանոլոգիան]] ապահովեց մի օրինակ, որը այժմ հայտնի է, որպես կարգավորությունների վրա [[Համիլտոնյան ցիկլ]]
[[Վերածնունդ|Վերածնունդի ժամանակաշրջանում]], մաթեմատիկայի և բնագիտության հետ մեկտեղ, կոմբինատորիկան ևս վերածնվեց: [[Բլեզ Պասկալ|Պասկալը]], [[Իսահակ Նյուտոն|Նյուտոնը]], [[Հակոբ Բեռնուլլ|Բեռնուլլը]] և [[Լեոնարդ Էյլեր|Էյլերը]] դարձան ի հայտ եկող ճյուղի հիմնադիրները: Նորագույն ժամանակներում Սիլվեստերի (ուշ [[19-րդ դար]]) և Պերսի Մակմահոնի (վաղ [[20-րդ դար]]) օգնեց հիմք դնել թվաբանական և հանրահաշվական կոմբինատորիկային: Նույն ժամանակաշրջանում, [[Գրաֆների տեսություն|Գրաֆների տեսությունը]] նույնպես ներառվեց ճյուղի ընդլայմանը հիմնական պատճառը դարձավ [[Չորս գույների թեորեմ|Չորս գույների խնդրի]] կապը միմիանց հետ:
|