|
[[File:Hans and Margarethe Luther, by Lucas Cranach the Elder.jpg|thumb|left|Հանս և Մարգարետ Լյութերների դիմանկարները [[Լուկաս Քրանաչ Ավագ]]<nowiki/>ի կողմից:1527]]
[[File:Augustinerkloster Erfurt 19-05-2011 DSCF6253.jpg|thumb|left|Former monks' dormitory, [[St. Augustine's Monastery (Erfurt)|St Augustine's Monastery]], Erfurt]]
MartՄարտին LutherԼյութերը wasծնվել bornէ toՀանս Hans LuderԼյուդերի (or LudherԼյուդեր, laterավելի Lutherուշ Լյութեր)<ref name=Marty1>[[Martinև E.նրա Marty|Marty, Martin]]. ''Martin Luther''. Viking Penguin, 2004, p. 1.</ref> and his wifeկնոջ MargaretheՄարգարետ (née Lindemann) onընտանիքում 10 Novemberնոյեմբեր 1483 inթվական [[EislebenԱյսլեբեն]], [[County, ofՄանսֆիլդի Mansfeldկոմսություն]] in the, [[HolyՍրբազան RomanՀռոմեական Empireկայսրություն|ՍրբազանՀռոմեական կայսրություն]]. Luther was:Լյութերը [[BaptismՄկրտություն|baptizedմկրտվում]] theէ nextհաջորդ morning on the feast day ofօրը [[Martin of Tours|St. Martin ofՍուրբ ToursՄարտինի]]. Hisտոնախմբության օրը:Նրա familyընտանիքը movedտեղափոխվում toէ [[MansfeldՄանսֆիլդ]] in1484 1484թվականին, where hisուր fatherնրա wasհայրը a leaseholderպղնձի ofհանքերի copperև minesձուլարանների andվարձակալ smeltersէր<ref name=Brecht3>[[Martin Brecht|Brecht, Martin]]. ''Martin Luther''. tr. James L. Schaaf, Philadelphia: Fortress Press, 1985–93, 1:3–5.</ref> andև servedքաղաքային asխորհրդում oneչորս ofհայտնի fourներկայացուցիչներից citizen representatives on the local council; inմեկն էր:1492 heթվականին wasնա electedընտրվում asէ aորպես townքաղաքային councilor.խորհրդական:<ref>{{Cite web | url=https://www.britannica.com/biography/Martin-Luther | title=Martin Luther | Biography, Reformation, Works, & Facts}}</ref><ref name="Marty1/"> The religious scholar [[Martin E. Marty|Martin Marty, Martin]]. describes''Martin Luther's'. motherViking asPenguin, a2004, hard-workingp. woman1.</ref> ofՀոգևոր "trading-classառաջնորդ stockՄարտին andՄերթին middlingնկարագրում means"է andԼյութերի notesմորը thatորպես Luther'sաշխատասեր enemiesև later«միջին wronglyառևտրային describedդիրք herգրավող» asկին aև whoreնկատում andէ bathոր attendant.Լյութերի թշնամիները սխալ են նկարագրում նրա մորը`համարելով նրան անբարոյական:<ref name=Marty1/>
Նա մի քանի քույր և եղբայր ուներ և մոտ էր նրանցից մեկի Հակոբի հետ:Հանս Լյութերը փառասեր մարդ էր, ակնկալում էր, որ Մարտինին`իր որդին, ապագայում փաստաբան կդառնա:Նա ուղարկում է Մարտինին Մանսֆիլդի Լատինական դպրոցներ, իսկ1497 թվականին Մագդեբուրգ , որտեղ նա հաճախում է մի դպրոց, որը ղեկավարում էին աշխարհիկ քահանաների խումբը, որը կոչվում էր «Հասարակ կյանք» եղբայրական շարժում,Այզենախ:<ref name=RuppEB>[[Gordon Rupp|Rupp, Ernst Gordon]]. "Martin Luther," ''Encyclopædia Britannica'', accessed 2006.</ref>Այս երեք դպրոցները հիմնված էին այսպես-կոչված «յոթ ազատ արվեստների ամենացածր բաժնում»-քերականություն, հռետորաբանություն, և տրամաբանություն:Լյութերը ավելի ուշ համեմատում է իր կրթությունը այնտեղի քավության և դժոխքի հետ:<ref name=Marty2>[[Martin E. Marty|Marty, Martin]]. ''Martin Luther''. Viking Penguin, 2004, pp. 2–3.</ref>
He had several brothers and sisters, and is known to have been close to one of them, Jacob.<ref name=Marty3>[[Martin E. Marty|Marty, Martin]]. ''Martin Luther''. Viking Penguin, 2004, p. 3.</ref>
Hans Luther was ambitious for himself and his family, and he was determined to see Martin, his eldest son, become a lawyer. He sent Martin to Latin schools in Mansfeld, then [[Magdeburg]] in 1497, where he attended a school operated by a [[laity|lay group]] called the [[Brethren of the Common Life]], and [[Eisenach]] in 1498.<ref name=RuppEB>[[Gordon Rupp|Rupp, Ernst Gordon]]. "Martin Luther," ''Encyclopædia Britannica'', accessed 2006.</ref> The three schools focused on the so-called "[[Trivium (education)|trivium]]": grammar, rhetoric, and logic. Luther later compared his education there to [[purgatory]] and [[hell]].<ref name=Marty2>[[Martin E. Marty|Marty, Martin]]. ''Martin Luther''. Viking Penguin, 2004, pp. 2–3.</ref>
In 1501, at the age ofթվականին 17, heտարեկանում enteredնա theընդունվում [[Universityէ ofԷրֆուրտի Erfurt]]համալսարան,որը whichնա heավելի laterնկարագրում describedէ asորպես aգարեջրատուն beerhouseկամ andհասարակաց whorehouse.տուն:<ref name=Marty4>[[Martin E. Marty|Marty, Martin]]. ''Martin Luther''. Viking Penguin, 2004, p. 4.</ref>Նա Heստիպված wasէ madeլինում toարթնանալ wakeամեն atառավոտ fourժամը everyչորսին morningև forնա whatդա hasնկարագրում beenէ describedորպես asօր "aլի dayանգիրներով ofև roteձանձրալի learningհոգևոր andվարժություններով: often wearying spiritual exercises."<ref name=Marty4/> HeՆա receivedիր hisմագիստրոսական master'sկոչումը degreeստանում inէ 1505. թվականին:<ref name=Marty5>[[Martin E. Marty|Marty, Martin]]. ''Martin Luther''. Viking Penguin, 2004, p. 5.</ref>
[[File:Lucas Cranach the Elder - Martin Luther, Bust in Three-Quarter View - Google Art Project.jpg|thumb|upright|Luther as a friar, with tonsure]]
Հոր ցանկության համաձայն նա ընդգրկվում է իրավաբանության ոլորտ, բայց և գրեթե հրաժարվում է կարծելով, որ օրենքը կեղծիք է արտահայտում:<ref name=Marty5/>Լյութերը փնտրում է հավաստիացումներ կյանքի մասին և ուղղվում է փիլիսոփայության և աստվածաբանության կողմը արտահայտելով որոշակի հետաքրքրություններ Արիստոտելի,Վիլյամ Օկհամի և Գաբրիել Բիելի նկատմամբ:.<ref name=Marty5/>Նա խորապես ազդվում է երկու ուսուցիչներից Բարթոլոմեոս Արնոլդիի ֆոն Յուսինգեն և Յոդոքուս Թրուֆթեր , ովքեր սովորեցնում էին նրան հավատ չընծայել մեծագույն մտածողների գաղափարներին <ref name=Marty5/> և սեփական փորձով քննել ամեն բան:<ref name=Marty6>[[Martin E. Marty|Marty, Martin]]. ''Martin Luther''. Viking Penguin, 2004, p. 6.</ref>
In accordance with his father's wishes, he enrolled in law but dropped out almost immediately, believing that law represented uncertainty.<ref name=Marty5/> Luther sought assurances about life and was drawn to theology and philosophy, expressing particular interest in [[Aristotle]], [[William of Ockham]], and [[Gabriel Biel]].<ref name=Marty5/> He was deeply influenced by two tutors, [[Bartholomaeus Arnoldi]] von Usingen and Jodocus Trutfetter, who taught him to be suspicious of even the greatest thinkers<ref name=Marty5/> and to test everything himself by experience.<ref name=Marty6>[[Martin E. Marty|Marty, Martin]]. ''Martin Luther''. Viking Penguin, 2004, p. 6.</ref>
Philosophy proved to be unsatisfying, offering assurance about the use of [[reason]] but none about loving God, which to Luther was more important. Reason could not lead men to God, he felt, and he thereafter developed a love-hate relationship with Aristotle over the latter's emphasis on reason.<ref name=Marty6/> For Luther, reason could be used to question men and institutions, but not God. Human beings could learn about God only through divine [[revelation]], he believed, and [[Scripture]] therefore became increasingly important to him.<ref name=Marty6/>
|
