Վիքիպեդիա

«Սրբազան Հռոմեական կայսրություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
Տող 260.
Ըստ միջնադարյան պատկերացումների՝ գերմանական կայսրը ուշ անտիկ շրջանի [[Հռոմեական կայսրություն|Հռոմեական կայսրության]] և Կառլոս Մեծի [[Ֆրանկներ|ֆրանկների պետության]] կայսրերի ուղիղ շառաջիղն էր: Դա թույլ էր տալիս Սրբազան Հռոմեական կայսրության կայսրերին հավակնել Եվրոպայում գերագույն իշխանության: Կայսեր անձին սակրալ բնյութ էր հաղորդում պապի կողմից Հռոմում նրա թագադրությունը: Միայն դրանից հետո ընտրված միապետը կարող էր օգտվել կայսեր տիտղոսից: Կայսրը նաև Գերմանիայի, Իտալիայի և Բուրգունդիայի թագավորն էր <ref group="K">Համապատասխան թագադրությունները տեղի էին ունենում [[Աախեն]]ում, [[Միլան]]ում և [[Առլ|Առլ]]ում:</ref>, ընդ որում առավել սերտ էր կայսրության և Գերմանիայի միջև կապը՝ միայն գերմանական իշխանների կողմից ընտրված թագավորը կարող էր կրել Սրբազան Հռոմեական կայսրության կայսեր տիտղոսը:
 
ДоՆախքան коронацииՀռոմում вթագադրվելը Римеկայսրության правителиկառավարիչները империиկրում носилиէին королевскийթագավորաան титул.տիտղոս: ПервоначальноՍկզբնական этоշրջանում былդա заимствованныйԿարոլինգներից уփոխառված Каролинговտիտղոսն титулէր {{lang|la|''rex Francorum (orientalium)''}} («король (восточныхարևելյան) франковֆրանկների թագավոր»)., Однакоսակայն постепенноայն онաստիճանաբար началսկսվեց вытеснятьсяդուրս титуломմղվել {{lang|la|''rex Teutonicorum/Teutonicum''}} («корольգերմանացիների немцевթագավոր»). А воտիտղոսով: времяԻսկ борьбыինվեստիտուրայի императораհամար ГенрихаՀենրիկոս IV заկայսեր инвеституруպայքարի сформировалсяժամանակ новыйձևավորվեց титулնոր —տիտղոս՝ {{lang|la|''rex Romanorum''}} («римскийհռոմեացիների корольթագավոր»)<ref name=Vl_125 />.
 
[[XV դար]]ի վերջերից կայսրերի թագադրությունը Հռոմում քաղաքական պատճառներով այլևս դարձավ անհնարին: Արդյունքում, [[Մաքսմիմիլիանոս I (Սրբազան Հռոմեական կայսրության կայսր)|Մաքսմիմիլիանոս I]] և նրա հաջորդները սկսեցին կիրառել «'''ընտրված հռոմեական կայսր'''» ({{lang-la|electus imperator Romanorum}}, {{lang-de|Erwählter Römischer Kaiser}})<ref name=Vl_125 /> տիտղոսը, ենթադրելով, որ այդ տիտղոսի կրողը երբևէ կայցելի Հռոմ թագադրության համար:<ref group="K"> Հռոմում թագադրվել հաջողվեց միայն [[Կառլոս V (Սրբազան Հռոմեական կայսրության կայսր)|Կառլոս V]]-ին:</ref> Կայսերական գահաժառանգը, որն ընտրվում էր իշխող միապետի կենդանության օրոք, ստանում էր «'''հռոմեական թագավորի'''»({{lang-de|Römischer König}}) տիտղոսը, սակայն բացառությամբ հազվադեպ դեպքերի ([[Ֆերդինանդ I (Սրբազան Հռոմեական կայսրության կայսր)|Ֆերդինանդ I]] 1531—1558 թթ.), որևէ իրական իշխանական լիազորություններ չէր ունենում:
С конца [[XV век]]а по политическим причинам коронация императора в Риме стала невозможной. В результате [[Максимилиан I (император Священной Римской империи)|Максимилиан I]] и его преемники стали использовать титул «'''избранный римский император'''» ({{lang-la|electus imperator Romanorum}}, {{lang-de|Erwählter Römischer Kaiser}})<ref name=Vl_125 />, подразумевая, что его обладатель когда-нибудь посетит Рим для коронации<ref group="K">Короноваться императором удалось лишь [[Карл V (император Священной Римской империи)|Карлу V]].</ref>. Наследник императорского престола, избиравшийся при жизни правящего монарха, получал титул «'''римского короля'''» ({{lang-de|Römischer König}}), однако, за исключением редких случаев ([[Фердинанд I (император Священной Римской империи)|Фердинанд I]] в 1531—1558), никаких реальных властных полномочий не имел.
 
Պատմության ընթացքում կայսերական գահն ընտրովի էր, ինչը կտրուկ տարբերում էր Սրբազան Հռոմեական կայսրությունը նրա ժամանակակից այլ եվրոպական միապետություններից, բացառությամբ [[Ռեչ Պոսպոլիտա]]յի: Սկզբնապես կայսր էր ընտրվում Գերմանիայի առավել հզոր իշխանական տների անդամներից մեկը, որը ազգակցական կապեր ուներ թագավորական ընտանիքի հետ ({{lang-de|Geblütsrecht}}): Սակայն ինվեստիտուրայի համար պայքարում կայսրերի պարտությունից հետո արյունակցական կապի սկզբունքը դադարեց հաշվի առնվել, և ընտրությունները ձեռք բերեցին ավելի ազատ բնույթ: Այնուամենայնիվ, իշխող կայսրերը մշտապես փորձում էին ապահովել գահը իրենց զավակների համար իրենց կյանքի օրոք՝ դրանով հիմնադրելով սեփական կայսերական հարստություններ: [[1438]]-ից առ 1806 թավական կայսերական գահը գրեթե մշտապես (բացառությամբ 1742—1745 թթ.) զբաղեցնում էին նոր ժամանակի առավել հզոր գերմանական արքայատոհմի՝ [[Հաբսբուրգներ]]ի հարստության ներկայացուցիչները, որոնք լայնածավալ տիրույթներ ունեին կայսրության տարածքներից դուրս և առաջատար դեր էին խաղում Եվրոպայում:
На протяжении всей истории императорский престол оставался выборным, что резко отличало Священную Римскую империю от других современных ей западноевропейских монархий, кроме разве что [[Речь Посполитая|Речи Посполитой]]. Первоначально императором выбирался член одного из наиболее могущественных княжеских родов Германии, находящийся в родстве с королевской фамилией ({{lang-de|Geblütsrecht}}). После поражения императоров в [[борьба за инвеституру|борьбе за инвеституру]] принцип кровного родства перестал учитываться, и выборы приобрели более свободный характер. Тем не менее, правящие императоры постоянно пытались обеспечить престол своим детям, иногда добиваясь их избрания римскими королями при своей жизни и таким образом основывая собственные императорские династии. С [[1438 год|1438]] и до 1806 года императорский престол постоянно (за исключением короткого периода в 1742—1745 годах) занимали представители династии [[Габсбурги|Габсбургов]] — наиболее могущественного немецкого дома [[новое время|нового времени]], обладавшего обширными владениями за пределами империи и игравшего одну из ведущих ролей в Европе<ref name="Балакин. Вместо" />.
 
ВՎաղ раннийշրջանում периодկայսեր кругընտրողների выборщиковշրջանակը императораսահմանափակված неչէր. былկայսեր ограничен:ընտրության наնպատակով съезды,գումարված посвящённыеհամագումարներին избраниюկարող новогоէր императора,հավաքվել моглаԳերմանական собиратьсяթագավորության всяամբողջ высшаяվերին светскаяաշխարհիկ иև духовнаяհոգևոր аристократияազնվականությունը, Германскогоթեև королевства,սովորաբար хотяմասնակցում обычноէին участвовалиմիայն лишьմի представителиքանի несколькихտարածաշրջանների регионов.ներկայացուցիչներ: НеопределённостьԸնտրողների составаկազմի выборщиковանորոշությունը иногдаերբեմն приводилаհանգեցնում кէր двойнымերկակի выборамընտրությունների, такքանի какոր князьяիշխաններին неչէր моглиհաջողվում договоритьсяպահմանավորվել оմիասնական единомթեկնածուի кандидате.շուրջ: После утверждения в 1356 году «Золотой буллы» [[Карл IV (император Священной Римской империи)|Карла IV]] круг выборщиков императора был ограничен семью [[курфюрст]]ами и введён принцип большинства при подсчёте голосов{{sfn|Рапп|2009|с= 288—290, 304}}.
 
В [[Средние века]] полномочия императора ограничивали лишь обычаи и традиции, император осуществлял верховную светскую и духовную власть, руководил правительством, осуществлял правосудие и единолично объявлял войну и заключал мир. В [[новое время]] объём его прерогатив стал постепенно ограничиваться [[избирательная капитуляция|избирательными капитуляциями]] и законами, утверждаемыми [[Рейхстаг (Священная Римская империя)|рейхстагом]], в результате чего проведение эффективной политики императором стало возможным лишь во взаимодействии с [[имперские сословия|имперскими сословиями]], прежде всего с курфюрстами. В [[XVII век|XVII]]—[[XVIII век]]ах к исключительной компетенции императора относились формирование и руководство [[Надворный совет|Надворным советом]], определение повестки дня рейхстага, присвоение титулов, раздача придворных должностей, представление интересов империи в отношениях с иностранными государствами и ряд менее важных вопросов. Денежно-эмиссионная и таможенная политика, а также принятие решения о созыве рейхстага находились в совместной компетенции императора и коллегии курфюрстов<ref name=Vl_125 />. Только с согласия рейхстага могли утверждаться законы, вводиться имперские налоги, объявляться война и заключаться мир. Несмотря на значительное сужение полномочий императора, он продолжал обладать достаточно широким спектром политических механизмов, обеспечивающих его ведущую роль в политической системе империи, и был гарантом её единства. Как только в 1806 году [[Франц II]] сложил с себя титул и полномочия императора, империя перестала существовать.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Սրբազան_Հռոմեական_կայսրություն» էջից