'''Ջումա մզկիթ''' ({{lang-ru|Cümə məscidi}}), [[19-րդ դար]]ի վերջին և [[20-րդ դարիդար]]ի սկզբին կառուցված մզկիթ, գտնվում է [[Ադրբեջան]]ի քաղաքը [[Գաբալա]]յում<ref>[http://gomap.az/info/PoiList.aspx?lvo=4&idlo=34&pageidx=7 մզկիթ]</ref>: Գաբալայի կենտրոնում գտնող պատմական- ճարտարապետական հուշարձան է<ref>[http://scwra.gov.az/structure/181/?Q%C9%99b%C9%99l%C9%99%20%C5%9F%C9%99h%C9%99ri,%20C%C3%BCm%C9%99%20m%C9%99scidi scwra.gov.az]</ref><ref>[http://deyerler.org/68462-qebele-rayon-vcumev-mescidinin-tarixinden-reportaj.html Ջումա մզկիթ]</ref> քաղաքում:
Մզկիթը գրանցվել է [[Ադրբեջանի Հանրապետության մշակույթի նախարարություն|Ադրբեջանի մշակույթի և զբոսաշրջության նախարարության]] կողմից` որպես տեղական նշանակության պատմական և մշակութային հուշարձան<ref>[http://www.azerbaijans.com/content_501_az.html azerbaijans.com]</ref>:
== Պատմություն==
Ջումա մզկիթը կառուցվել է [[1898]] թվականին տեղական բնակչության օգնությամբ: Մզկիթի ճարտարապետն եղելճարտարապետը Շեքիացի ՍալամՍալամն է: Մզկիթի շինարարության ընթացքում օգտագործվել էեն թեյի քարեր և փայտանյութ: Մզկիթի շինարարության ընթացքում բարերար [[Հաջի Զեյնալաբդին Թակիև]]ը մեծ օգնությունն է ցուցաբերել: Գաբալայի բարերարներից մեկը,մեկը՝ Հաջի Մուհամմադը, օգնեց մզկիթի դռների և պատուհանների պատրաստման համարգործում: Անդրկովկասյան վարչությունը նույնպես օգնել է կառուցել մզկիթը: Մզկիթը շահագործման հանձնվել է [[1906]] թվականին:
Խորհրդային շրջանում Ջումայի մզկիթը վերափոխվել էր նիստերի դահլիճի, որտեղ դատական լսումներ տեղի ունեցան: Մզկիթի բոլորողջ գույքը բռնագրավվել է, շենքի կրոնական գրականությունգրականությունն այրվել է: Նույնիսկ արաբականոչնչացվել այբուբենիեն արաբերեն գրված բոլոր գիտական գրքերը ավերվել են: Խորհրդային կառավարության փլուզումից առաջ, մզկիթի շենքում հիմնվել է Պատմության թանգարան:
[[2004]] թվականին մզկիթի շենքը վերանորոգվել է: Մզկիթը շահագործման հանձնվել է [[1905]] թվականին: