«Հայկանուշ Մառք»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
լրացումներ
Տող 2.
{{Տեղեկաքարտ Գրող}}
 
'''Հայկանուշ Մարգարի Մառք''' ('''Հայկանուշ Թոփուզյան''', {{ԱԾ}}), հայ գրող, հասարակական գործիչ։ Մառք գրական անունը ստացել է հոր անվան առաջին վանկից:
 
== Կենսագրություն ==
Հայկանուշ Թոփուզյանը ծնվել է Կոստանդնուպոլսի Այազփաշա թաղամասում<ref>{{Cite web|url=http://www.istanbulkadinmuzesi.org/hayganus-mark-markar|title=İstanbul Kadın Müzesi - Hayganuş Mark (Markar)|website=www.istanbulkadinmuzesi.org|accessdate=2019-02-14}}</ref>, Մարգար և Եպրաքսե Թոփուզյանների ընտանիքում: [[1898]] թվականին ավարտել է ԷսայանԵսայան միջնակարգ վարժարանը։վարժարանը, այնուհետև մասնավոր դասեր է առել գրաբարագետ [[Հակոբ Գուրգեն]]ից, միաժամանակ դասավանդել Ազգային վարժարանի գիշերօթիկ որբանոցում: Երկար տարիներ ուսուցչություն է արել [[Կ. Պոլիս|Կ. Պոլսի]] հայկական դպրոցներում։ Այնուհետև ութ տարի դասավանդել է Նշանթաղի Նիկողոսյան աղջկանց բարձրագույն վարժարանում: 1903 թվականին Հայկանուշ Մառքն արժանացել է «Մասիս» գրական թերթի երկրորդ մրցանակին: Նույն թվականին տպագրել է «Աղջկան մը հոգին» վիպակը: [[1905]] թվականին իր ամուսնու՝ Վ.«Մանզումեի Թոշիկյանիէֆքյար» թերթի խմբագիր [[Վահան Թոշիկյան]]ի հետ երկու տարի հրատարակել է «Ծաղիկ» հանդեսը։ Քանի որ ամուսինը հրավիրված էր խմբագրելու «Արշալույս» և «Արձագանք» թերթերը, 1907 թվականին մեկնել է [[Զմյուռնիա]], աշխատակցել «Արշալույս» և «Արձագանք» թերթերին։ 1909 թվականին ամուսինները վերադարձել էեն Կ. Պոլիս: [[Սիպիլ]]ը Մառքին հրավիրել է Ազգանվեր հայուհյաց ընկերություն, արձակորտեղ վերջինս վարել է ատենադպիրի պաշտոնը: Հետագայում նույն պաշտոնը վարել է նաև Հայ կանանց, Հայ տիկնանց ընկերություններում, Ազգային հիվանդանոցի օժանդակ հանձնախմբում և այլուր: Արձակ ու չափածո գործերով հանդես եկել «Բյուրակն», «Հայաստանի կոչնակ», «ժամանակ», «Երիտասարդ հայուհի» և այլ պարբերականներում։ [[1919]]-[[1932]] թվականներին հրատարակել է «Հայ կին» կիսամսյա հանդեսը։հանդեսը<ref>{{Cite web|url=https://hairenikweekly.com/2018/02/16/34444|title=Հայ­կա­նուշ ­Մառք .- ­Հայ Կնոջ Հա­սա­րա­կա­կան Զար­թօն­քին Ար­ժա­նա­ւոր Պատ­գա­մա­բե­րը {{!}} Hairenik Weekly Newspaper|website=hairenikweekly.com|accessdate=2019-02-14}}</ref>։ [[1921]] թվականին լույս է տեսել նրա «Ծուլության պահերես» արձակ բանաստեղծությունների ժողովածուն<ref>{{Cite web|url=http://avproduction.am/?ln=am&page=person&id=4398|title=AV Production - Հայկանուշ Մառք|last=Baghdasaryan|first=Aram|website=avproduction.am|accessdate=2018-03-02}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://socialism.am/womens/687.html|title=Հայկանուշ Մառք - ՍՈՑԻԱԼԻԶՄ.am|language=hy-am|access-date=2018-03-02}}</ref>։ 1936 թվականին աշխատակցել է ամուսնու հրատարակած «Նոր լուր» թերթին, վարել կանանց բաժինը: Թղթակցել է «Բյուրակն», «Հայաստանի կոչնակ», «Երիտասարդ հայուհի» պարբերականներին: 1954 թվականին Կ․ Պոլսում մեծ շուքով տոնվել է Մառքի գրական գործունեության հիսնամյակը, որի առիթով հրատարակվել է նրա բանաստեղծական և հրապարակագրական գործերը՝ «Հայկանուշ Մառք. կեանքն ու գործը» խորագրով։
 
Կյանքի վերջին տարիներին Մառքի առողջական վիճակը վատթարանում է, և նա տեղափոխվում է Պոլսի ազգային հիվանդանոց, որտեղ վախճանվում է 1966 թվականի մարտի 7-ին։ Մառքն իր գրադարանը և բոլոր իրերը կտակել է Սուրբ Խաչի դպրեվանքին<ref>{{Cite web|url=http://socialism.am/womens/687.html|title=Հայկանուշ Մառք - ՍՈՑԻԱԼԻԶՄ.am|website=socialism.am|language=hy-am|accessdate=2019-02-14}}</ref>։
1954 թվականին Կ․ Պոլսում մեծ շուքով տոնվել է Մառքի գրական գործունեության հիսնամյակը, որի առիթով հրատարակվել է նրա բանաստեղծական և հրապարակագրական գործերը՝ «Հայկանուշ Մառք. կեանքն ու գործը» խորագրով։
 
== Ստեղծագործություններ ==
Մառքն իր գրադարանը և բոլոր իրերը կտակել է Սուրբ Խաչի դպրեվանքին։
* «Աղջկան մը հոգին», 1903
* «Ծաղիկ կանանց», 1905–1907
* «Հայ կին», 1919–1932
* «Ծուլութեան պահերէս», 1921
* «Կեանքը ու գործը», Ստամբուլ, 1954
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
{{Արտաքին հղումներ}}
 
{{ՀՍՀ|հատոր=7|էջ=265}}
 
Տող 19 ⟶ 24՝
[[Կատեգորիա:Հայ գրողներ]]
[[Կատեգորիա:Հայ հասարակական գործիչներ]]
 
 
{{Bio-stub}}