«Ենթաստամոքսային գեղձ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Պիտակներ՝ Վիզուալ խմբագիր Խմբագրում բջջային սարքով Խմբագրում կայքի բջջային տարբերակից
Տող 3.
 
[[Պատկեր:Pancreas.jpg|thumb|250px|Մարդու [[բարակ աղիք]]ն ու ենթաստամոքսային գեղձը (ստամոքսը հեռացված է)]]
'''Ենթաստամոքսային գեղձը''' (pancreas) ընկածգտնվում է [[ստամոքս]]ի հետևը՝հետևում՝ [[որովայնի խոռոչ]]ի հետին պատինպատի մոտ, իր ձախ մասով մտած է ձախ [[ենթակող]]ի մեջ։ Հետևից նա հպվում է [[ստորին սիներակ]]ին, իսկ ձախից՝ [[երիկամային երակ]]ին և [[որովայնային աորտա]]յին։ Ենթաստամոքսային գեղձը բաժանվում է հետևյալ մասերի՝ գլխիկ (caput), մարմին (corpus) և պոչ (cauda)։ Գեղձի գլխիկը ընդգրկված է [[տասներկումատնյա աղի]]ով և գտնվում է գոտկային I և II [[ող]]ների վերին մասերի մակարդակին։ Նա տափակած է առաջ-հետին ուղղությամբ, ընդ որում գլխիկի ու մարմնի սահմանում կա մի խոր [[կտրուճ]]՝ incisura pancreatic, որի մեջ պառկած են a և v. mesentericae superiors-ը, իսկ երբեմն նաև՝ նեղացած մաս՝ վզիկի ձևով։
Ենթաստամոքսային գեղձը բաժանվում է հետևյալ մասերի՝ գլխիկ(caput), մարմին (corpus) և պոչ(cauda)։ Գեղձի գլխիկը ընդգրկված է [[տասներկումատնյա աղի]]ով և գտնվում է գոտկային I և II [[ող]]ների վերին մասերի մակարդակին։ Նա տափակած է առաջ-հետին ուղղությամբ, ընդ որում գլխիկի ու մարմնի սահմանում կա մի խոր [[կտրուճ]]՝ incisura pancreatic, որի մեջ պառկած են a և v. mesentericae superiors-ը, իսկ երբեմն նաև՝ նեղացած մաս՝ վզիկի ձևով։
 
[[Պրիզմա]]յաձև մարմինը ունի երեք երես՝ առաջային, հետին և ստորին։
Տող 11 ⟶ 10՝
[[Որովայնամիզ]]ը ծածկում է ենթաստամոքսային գեղձը առաջային և ստորին երեսները, իսկ նրա հետին երեսը բոլորովին զուրկ է նրանից։ Շճամզային ծածկը անցնում է ենթաստամոքսային գեղձի վրա 2 թերթիկների ձևով, ընդ որում շճային թերթիկները կպչում են ենթաստամոքսային գեղձի առաջային եզրին և նորից բաժանվում են 2 թերթիկների՝ մեկը ծածկում է գեղձի առաջային երեսը և անցնում է ստոծանու վրա, իսկ մյուս ստորին երեսը և դառնում է [[լայնական աղիք]]ի [[միջընդերք]]ը։
 
Ենթաստամոքսային գեղձի արտատար [[ծորան]]ը՝ ductus pancreaticus (Wirsungi) անցնում է գեղձի հաստության միջով ձախից դեպի աջ, իր ճանապարհին նա ընդունում է բազմաթիվ ճյուղեր, որոնք բացվում են նրա մեջ, գրեթե [[ուղիղ անկյուն]]ով։ Բացի գլխավոր ծորանից, գրեթե միշտ լինում է [[ենթաստամոքսային գեղձի հավելյալ ծորան]] (ductus pancreaticus accessories (Santorini)), որը գեղձի գլխիկի մոտ առանձնանում է գլխավոր ծորանից և բացվում է տասներկումատնյա աղիի փոքր պտկիկի վրա (apailla duodeni minor), մոտ 2 սմ մեծ պտկիկից բարձր։ Երբեմն նկատվում են հավելյալ ենթաստամոքսային գեղձի գոյության դեպքեր (pancreas accessorium)։
 
== Կազմություն ==