«Աղվեսներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
KOD
չ 195.250.79.222 (քննարկում) մասնակցի խմբագրումները հետ են շրջվել 94.228.16.47 մասնակցի վերջին տարբերակին։
Պիտակ՝ Հետշրջում
Տող 1.
{| class="wikitable"
Ցանկեր
Նիշքեր
Ծանոթագրություններ
Վերնագրի տեքստ
Քննարկում
Նկարագրություն Ինչ եք հավաքում Ինչ եք ստանում
2-րդ մակարդակի վերնագիր == Վերնագրի տեքստ ==
|-
! Վերնագրի տեքստ !! Վերնագրի տեքստ !! Վերնագրի տեքստ !! Վերնագրի տեքստ !! Վերնագրի տեքստ !! Վերնագրի տեքստ !! Վերնագրի տեքստ !! Վերնագրի տեքստ !! Վերնագրի տեքստ !! Վերնագրի տեքստ !! Վերնագրի տեքստ
|-
| Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ
|-
| Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ
|-
| Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ
|-
| Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ
|-
| Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ
|-
| Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ
|-
| Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ
|-
| Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ
|-
| Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ
|-
| Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ || Վանդակի տեքստ
|}
{{Այլ կիրառումներ|Աղվես (այլ կիրառումներ)}}
{{Արևմտահայերեն|Աղուէս}}
Տող 62 ⟶ 31՝
* [[Ֆեննեկ]] (''Vulpes zerda'')
}}
'''Աղվեսները''' ({{lang-lat|Vulpes}}),0303 [[շնազգիներ]]ի ընտանիքի [[գիշատիչներ|գիշատիչ կաթնասունների]] ցեղ են
 
։ ՀՀ բոլոր մարզերում տարածված է [[աղվես սովորական]]ը (''V. vulpes''), որն ունի 2 ենթատեսակ՝ աղվես անդրկովկասյան և աղվես հայկական։ Բնակվում են գետնափոր բներում (յուրաքանչյուր բույն ունենում է մի քանի բնանցք), որը կառուցում են բլրալանջերին, զբաղեցնում գորշուկի հին բույնը կամ թաքնվում են ժայռաճեղքերում և այլ բնական թաքստոցներում։
 
== Արտաքին կառուցվածք ==
== Արտա<ref group=" Աղվեսներ">ԱՂՎԵՍՆԵՐԸ շատ խորամանկ են: Ունեն գեղեցիկ կառուցվածք.</ref>==
Աղվեսները ավելի փոքր են, քան միջին չափի ընտանի [[շուն]]ը, բնութագրվում են երկար նեղ [[մռութ]]ով, և խիտ [[պոչ]]ով։
<br />
Աղվեսի մարմինը ձգված է (երկարությունը՝ մինչև 90 սմ), պոչը թավ է (երկարությունը՝ 40–60 սմ), կենդանի զանգվածը՝ 5–8 կգ։ Մազածածկը խիտ է, փափուկ՝ գորշադարչնավուն, հարդակարմրադեղնավուն և այլ երանգներով։ Բուծվում են արծաթափայլ բարձրարժեք մորթի ունեցող աղվես։ Ականջների արտաքին մասը սև է, ոտնաթաթերի տակը՝ մորթապատ։
 
<br />
[[Պատկեր:Red Fox (Vulpes vulpes) -British Wildlife Centre-8.jpg|մինի|left|280px|Մայր աղվեսը ձագի հետ]]
=== Ընդհանուր տեղեկություններ ===
Տող 77 ⟶ 45՝
Աղվեսն ապրում է գետնափոր բներում (կառուցում է բլրալանջերին), զբաղեցնում գորշուկի և այլ կենդանիների բները կամ թաքնվում է ժայռաճեղքերում և այլ բնական թաքստոցներում։ Հաճախ ապրում է բնակավայրերից ոչ հեռու։
Աղվեսը Տարածված է բոլոր մայրցամաքներում, բացի [[Անտարկտիդա]]յից, իսկ [[Ավստրալիա]] տարել են [[Եվրոպա]]յից։ Հայտնի է 9 տեսակ, ՀՀ-ում հանդիպում է մեկը՝ սովորական աղվեսը՝ 2 ենթատեսակով՝ անդրկովկասյան և հայկական։
Գազանաբուծական տնտեսություններում բուծում են արհեստական ճանապարհով ստացված սև արծաթափայլ բարձրարժեք մորթի ունեցող աղվեսներ։ ՀՀ-ում նման տնտեսություն կա [[Լոռու մարզ]]ում։
 
=== Սնունդը ===
տիրելու համար։ Հղիությունը տևում է 52-56 օր։ Այդ ընթացքում արուն չի հեռանում էգից, մաքրում է նրա վրայի մակաբույծները, թարմացնում բույնը, կեր հայթայթում և այլն։ Ունենում են 4-6 (երբեմն՝ 12) ձագ։ 17-19 օրական ձագերը կարող են դուրս սողոսկել բնից, երկար ժամանակ խաղալ բնի շրջակայքում, իսկ վտանգի դեպքում՝ անմիջապես թաքնվել բնում:
Աղվեսը սնվում է [[նապաստակներ]]ով, [[գորտեր]]ով ու [[մողեսներ]]ով, խոշոր միջատներով (առավելապես՝ մորեխներով), երբեմն կարող է ավերել գետնին ապրող թռչնի բույնը։ Սակայն նրա հիմնական կերը մկներն ու մանր կրծողներն են ([[դաշտամկներ]], [[ավազամկներ]], [[ճագարամուկ]], [[առնետ]] և այլն)։ Տարվա ընթացքում աղվեսը ոչնչացնում է մի քանի հազար մկնանման [[վնասատու կրծողներ]], իսկ ձագերի հետ՝ երկու-երեք անգամ ավելի։ Դրանով նա մեծ օգուտ է բերում, որովհետև այդ կրծողները մեծ վնաս են հասցնում գյուղատնտեսությանը։ Ամռանն աղվեսը սնվում է բույսերի որոշ տեսակներով։
Ակտիվ գործում են օրվա բոլոր ժամերին, առավելապես՝ լուսաբացին և մայրամուտին։ Ապրում են 15 տարի։
[[Պատկեր:VulpesZerdaScratching cropped.jpg|մինի|ձախից|240px|[[Ֆենեկ աղվես]]ը]]
=== Բազմացումը և ձագերը ===
Կտղուցի շրջանում (հունվար-փետրվարին) արուների միջև տեղի է ունենում պայքար էգին տիրելու համար։ Հղիությունը տևում է 52-56 օր։ Այդ ընթացքում արուն չի հեռանում էգից, մաքրում է նրա վրայի մակաբույծները, թարմացնում բույնը, կեր հայթայթում և այլն։ Ունենում են 4-6 (երբեմն՝ 12) ձագ։ 17-19 օրական ձագերը կարող են դուրս սողոսկել բնից, երկար ժամանակ խաղալ բնի շրջակայքում, իսկ վտանգի դեպքում՝ անմիջապես թաքնվել բնում:
 
== Արտաքին հղումներ ==
<br />
[http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=2&hId=24, Հայկական Հանրագիտարան , Աղվես]
{{Վիքիբառարան|աղվես}}
{{ՀԲ}}
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Աղվեսներ» էջից