«Մասնակից:AniSargsyan04/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 18.
 
Մաշկի քաղցկեղը՝ քաղցկեղների ամենատարածված տեսակն է, ընդհանուր հաշվարկով՝ դեպքերի առնվազն 40%-ը<ref name=Cak2012>{{cite journal|last1=Cakir|first1=BÖ|last2=Adamson|first2=P|last3=Cingi|first3=C|title=Epidemiology and economic burden of nonmelanoma skin cancer.|journal=Facial plastic surgery clinics of North America|date=November 2012|volume=20|issue=4|pages=419–22|pmid=23084294|doi=10.1016/j.fsc.2012.07.004}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Dubas|first1=LE|last2=Ingraffea|first2=A|title=Nonmelanoma skin cancer.|journal=Facial plastic surgery clinics of North America|date=February 2013|volume=21|issue=1|pages=43–53|pmid=23369588|doi=10.1016/j.fsc.2012.10.003}}</ref>: Ամենատարածված տեսակն է ոչ մելանոմային մաշկի քաղցկեղը, որը հանդիպում է տարեկան առնվազն երկուսից երեք միլիոն մարդու մոտ<ref name=NCI2013TxPro/><ref name=WCR2014/><ref>{{cite web|title=How common is skin cancer?|url=http://www.who.int/uv/faq/skincancer/en/index1.html|website=World Health Organization|accessdate=30 June 2014|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100927065836/http://www.who.int/uv/faq/skincancer/en/index1.html|archivedate=27 September 2010|df=dmy-all}}</ref>: Ոչ մելնանոմայի մաշկի քաղցկեղների մոտ 80%-ը հիմային բջջային քաղցկեղն է, 20%-ը՝ տափակ բջջային քաղցկեղը<ref name=ABC2008/> : Հիմային բջջային և տափակ բջջային մաշկի քաղցկեղները հազվադեպ են հանգեցնում մահվան<ref name=WCR2014/>: Միացյալ Նահանգներում դրանք քաղցկեղի բոլոր մահացությունների 0.1%-ից պակաս են պատճառ հանդիսանում<ref name=NCI2013TxPro/> : 2012 թվականին մելանոման աշխարհում հայտնվել է 232.000 մարդու մոտ և հանգեցրել է 55.000 մարդու մահվան<ref name=WCR2014/> : Եվրոպոիդ ռասան Ավստրալիայում, Նոր Զելանդիայում և Հարավային Աֆրիկայում ունեն աշխարհում մելանոմայի ամենաբարձր ցուցանիշները<ref name=WCR2014/><ref>{{cite book |last1=Harris |first1=Randall E. |title=Epidemiology of Chronic Disease |date=2013 |publisher=Jones & Bartlett Publishers |isbn=9780763780470 |page=271 |url=https://books.google.ca/books?id=KJLEIvX4wzoC&pg=PA271 |language=en}}</ref>: Մաշկի քաղցկեղի երեք հիմնական տեսակները վերջին քսանից քառասուն տարիների ընթացքում առավել տարածված են դարձել հատկապես կովկասյան երկրներում<ref name=Cak2012/><ref name=WCR2014>{{cite book|title=World Cancer Report 2014.|date=2014|publisher=World Health Organization|isbn=9283204298|pages=Chapter 5.14}}</ref>:
 
== Դասակարգում ==
Մաշկի քաղցկեղը բաժանվում է երեք հիմնական տեսակի՝ հիմային բջջային մաշկի քաղցկեղ, տափակ բջջային մաշկի քաղցկեղ, չարորակ մելանոմա:
 
Հիմային բջջային քաղցկեղն առաջանում է մաշկի՝ արևի կողմից «տեսանելի» հատվածներում, հատկապես՝ դեմքին: Այն հազվադեպ է տարածվում և առաջացնում մահ, հեշտությամբ բուժվում է վիրաբուհատական միջամտությամբ և ճառագայթմամբ: Մաշկի տափակ բջջային քաղցկեղը տարածված է, սակայն համեմատաբար քիչ, քան հիմային բջջայինը, սակայն առավել հաճախ է հանդիպում: Չնայած դրան տարածման աստիճանը կրկին համարվում է ցածր, բացառությամբ շուրթերի, ականջի և ընկճված իմուն համակարգով մարդկանց: Մելանոման մաշկի քաղցկեղի երեք տեսակներից ամենատարածվածն է: Այն հաճախ է մետաստազներ առաջացնում և կարող է մահվան պատճառ դառնալ:
 
Մաշկի քաղցկեղի քիչ տարածված տեսակներն են` դերմատոֆիբրոաարքոմալ ուռուցք, Մերկելի բջջային քաղցկեղ, Կապոսիի սարկոմա, կերատոականտոմա, բջջային ուռուցքներ, էպիդերմալ քաղցկեղ, microcystic adnexal քաղցկեղ, կրծքի Պագետի հիվանդություն, ֆիբրոքսանտոմա, լեյոմիոսակոմա և անգիոսարկոմա:
 
Հիմային բջջային քաղցկեղը և տափակ բջջային քաղցկեղը հաճախ տանում են ուլտրամանուշակագույն UV-signature mutation մուտացիա, նշելով, որ այդ քաղցկեղն առաջանում է ԴՆԹ-ի վրա թողած՝ ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների B տեաակի վնասակար ազդեցությամբ: Այնուամենայնիվ, չարորակ մելանոման հիմնականում առաջանում է ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների A տեաակի վնասակար ազդեցությամբ: ԴՆԹ-ի անուղղակի վնասում պայմանավորված է ազատ ռադիկալների եւ ռեակտիվ թթվածնի ազդեցութամբ: Հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ վաթոուն րոպե մաշկի կողմից արևի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների կլանումը հանգեցնում է ազատ ռադիկալների առաջացման: Այնուամենայնիվ, հետազոտողները նշել են, որ վերջերս կրեմները հաճախ չեն պարունակում են որոշակի միացություններ, և այլ բաղադրիչների համադրությունը ձգտում է պահպանել այդ միացությունները մաշկի վրա: Դրանք նաև ավելացնում են հաճախակի կրկնապատկումըը՝ նվազեցնելով արմատական ​​ձեւավորման ռիսկը: