«Սեռական հարաբերություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 92.
ԱՄՆ֊ի սեռական առողջության և վարքի մասին իրականցված ազգային ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ 2010 թվականին «ԱՄՆ֊ում 4 վագինալ սեռական հարաբերությունից 1-ը իրականացվել է պահպանակով (չամուսնացածների մոտ 3-ից 1-ը)<ref name="NSSHB">{{cite journal |title=Findings from the National Survey of Sexual Health and Behavior, Centre for Sexual Health Promotion, Indiana University |journal= [[The Journal of Sexual Medicine]] |volume=7, Supplement 5. |issue= |page=4 |year=2010 |pmid= |doi=|accessdate=March 4, 2011|url=http://www.kinseyinstitute.org/resources/FAQ.html}}</ref>։
 
Ըստ Հայաստանի ժողովրդագրության և առողջության հարցերի հետազոտության՝ Հայաստանում 2013-2016 թվականներին բոլոր հղիությունների 69 տոկոսն ավարտվել է կենդանի ծնունդով, 23 տոկոսը՝ աբորտով. իսկ 9 տոկոսը՝ վիժումով կամ մեռելածնությամբ: Ըստ հղիությունների հերթականության՝ աբորտով ավարտված հղիությունների մասնաբաժինն աճում է: Հայաստանում 15-49 տարեկան չորս կանանցից մեկը երբևէ կատարել է աբորտ: Աբորտների հավանականությունն աճում է տարիքին և կենդանի երեխաների թվաքանակի աճին զուգընթաց: Հայաստանում 15-49 տարեկան չորս կանանցից մեկը երբևէ կատարել է աբորտ: Աբորտների հավանականությունն աճում է տարիքին և կենդանի երեխաների թվաքանակի աճին զուգընթաց։ Հակաբեղմնավորման մեթոդների իմացությունը Հայաստանում բարձր է։ Կանանց 97 և տղամարևդկանց 99 տոկոսը տեղյակ են մեթոդների մասին։ Ներկայումս, սակայն, կանանց միայն 28 տոկոսն է օգտագործում դրանք<ref name=":0">{{Cite book|url=https://www.armstat.am/file/article/adhs-2015-armenian.pdf|title=Հայաստանի ժողովրդագրության և առողջության հարցերի հետազոտություն 2015-16|last=|first=|publisher=ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայություն և ՀՀ առողջապահության նախարարություն|year=2017|isbn=|location=Երևան|pages=}}</ref>:
<br />
 
=== Հանդիպման հաճախականություն ===
[[File:Coition of a Hemisected Man and Woman.jpg|thumb|upright=0.8|right|"CoitionԿնոջ ofև aտղամարդու Hemisectedզուգավորման Manհատված andպատկերը Woman" (c.մոտ 1492),։ an[[Լեոնարդո interpretationդա ofՎինչի|Լեոնարդո whatդա happensՎինչին]] insideայս theնկարով bodyփորձել duringէ coitusցույց տալ, byթե [[Leonardoինչ daէ Vinci]].տեղի ունենում մարմնի ներսում սեռական հարաբերության ժամանակ։]]
Առնանդամ-հեշտոցային (պենիլ-վագինալ) ներթափանցումը սեռական հարաբերությունների ամենատարածված տեսակն է<ref name="Alters"/><ref name="Carroll"/>։ Հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ հետերոսեքսուալ զույգերը համարյա յուրաքանչյուր սեռական ակտի ժամանակ իրականացնում են վագինալ կապ<ref name="Carroll"/>։ 2010 թվականին ԱՄՆ֊ում իրականացված սեռական առողջության և վարքի ազգային հետազոտությունը ցույց է տվել, որ վագինալ սեռական կապը «բոլոր ազգությունների, բոլոր տարիքի տղամարդկանց և կանանց ամենագերակշռող սեռական վարքի ամենագերակշռող ձևն է»<ref name="Carroll"/> ։
 
Քլինթ Բրուսը և այլոք համարումգտնում են, որ՝ «վագինալ սեռական հարաբերությունը ամենաուսումնասիրված սեռական վարքն է, որը մարդիկ նկատի են ունենում «սեքս անել» կամ «սեռական հարաբերություն ունենալ» ասելով․ սա սեռական հարաբերության այն ձևն է, որի վրա կենտրոնանում են սեռական կրթության ծրագրումծրագրերում»շ<ref name="Bruess">{{cite book| author = Clint E. Bruess| author2 = Elizabeth Schroeder|title = Sexuality Education Theory and Practice| publisher = [[Jones & Bartlett Publishers]] | year = 2013 | page = 152 | accessdate = December 5, 2014 |isbn =1449649289| url =https://books.google.com/books?id=WWFW6-kkAVoC&pg=PA152}}</ref>։ Ուեյթենը և այլոք պնդում են, որ վագինալ սեռական հարաբերությունը «այն հասարակության մեջ ամենաշատ տարածված և ընդունելի սեռական հարաբերության ձևն է»<ref name="Weiten3"/>։
 
Ինչ վերաբերում է անալ և օրալ սեռական հարաբերությանը, համաձայն 2009 թվականին ԱՄՆ֊ի հիվանդություններիՀիվանդությունների ղեկավարման և կանխարգելման կենտրոնի կենտրոնի՝կենտրոնի հետազոտության՝ «օրալ սեքսը լայնորեն տարածված է սեռականապես ակտիվ տղամարդ֊կին զույգերում և տարբեր տարիքի նույնասեռական զույգերում»<ref name="CDC, oral sex"/>։ ԱՄՆ֊ում 2010 թվականի հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ տղամարդկանց մոտ վագինալ սեռական հարաբերության մեջ ավելի շատ են ներգրավվել, քան անալ սեռական հարաբերության մեջ, բայց 25-49 տարեկանի տղամարդկանց 13%-15%-ը ունեցել են ներթափանցողական անալ սեռական կապ։ 14-94 տարեկանների մոտ այս ցուցանիշը ընդամենը 7% է։ 18-39 տարեկան կանանց 10%-14%-ը ենթադրվում է, որ վերջին 90 օրվա ընթացքում ունեցել են անալ սեռական հարաբերություն<ref name="Carroll"/>։
 
====Առաջին սեռական հարաբերության տարիք====
Սեռական հարաբերության հաճախականությունը ուսումնասիրվել է տարբեր մշակույթների մոտ։ 2003 թվականին Միշել Բոզոնը [[Ֆրանսիայի ժողովրդագրական հետազոտությունների ինստիտուտ|Ֆրանսիայի ժողովրդագրական հետազոտությունների ինստիտուտից]] իրականացրել է միջմշակութային հետազոտություն «Քանի՞ տարեկանում են տղամարդիկ և կանայք ունենում առաջին սեռական հարաբերությունը» անվամբ։ Ժամանակակից առաջիառաջին մշակույթը, որորը նա հետազոտեցհետազոտել ենթասահարականէ Աֆրիկան[[Ենթասահարա|Ենթասահարան]] էր ([[Մալի]], [[Սենեգալ]] և [[Եթովպիա]])։ Տվյալները ցույց տվեցինեն տվել, որ տղամարդիկ այս հասարակություններում ավելի տղամարդիկկանայք կանանցիցառաջին սեռական հարաբերությունը ավելի մեծ տարիքում են ունենում առաջին սեռական հարաբերությունը և այս կապը սովորաբար արտաամուսնական է։ Հետազոտությունը համարում է, որ [[Հինդուստան|Հնդկական ենթամայրցամաքը]] նույնպես պատկանում է այս խմբին, չնայած որ տվյալները առկա էին միայն [[Նեպալ|Նեպալի]] համար<ref name="Bozon">{{cite journal |last=Bozon |first=Michael |year=2003 |title=At what age do women and men have their first sexual intercourse? World comparisons and recent trends |journal=Population and Societies |volume=391 |pages=1–4 |issue= |url=https://www.ined.fr/fichier/s_rubrique/247/english_391.en.pdf |pmid= |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304091955/https://www.ined.fr/fichier/s_rubrique/247/english_391.en.pdf |archivedate=March 4, 2016 |df=mdy-all }}</ref><ref name="Caselli">{{cite book| author = Graziella Caselli| author2 = Guillaume Wunsch| author3 = Daniel Courgeau| author4 = Jacques Vallin| title = Demography&nbsp;– Analysis and Synthesis: A Treatise in Population| publisher = [[Academic Press]] | year = 2005 | pages = 490–501 | accessdate = September 6, 2013 |isbn = 012765660X| url=https://books.google.com/books?id=nmgNXoiAiU4C&pg=PA491}}</ref>։
 
Ըստ երկրորդ խմբի տվյալների՝ ընտանիքներում աղջիկներին խրախուսում էին ուշ ամուսնանալ և խուսափել նախաամուսնական սեռական հարաբերությունից։ Տղաներին խրախուսում էին մինչ ամուսնությունը փորձառություն ձեռք բերել կանանց և մարմնավաճառների հետ։ Այս խմբի տղամարդիկ առաջին սեռական հարաբերությունն ունենում են ավելի վաղ տարիքում։ Այս խմբին են պատկանում հարավային[[Հարավային Եվրոպա|Հարավային Եվրոպայի]] ([[Պորտուգալիա]], [[Հունաստան]] և [[Ռումինիա]]) և [[Լատինական Ամերիկա|Լատինական Ամերիկայի]] ([[Բրազիլիա]], Չիլիև[[Չիլի]] և [[Դոմինիկյան Հանրապետություն]]) լատինական մշակույթները։ Շատ ասիական երկրներ նույնպես պատկանում են այս խմբին, չնայած տվյալներ առկա էին միայն [[Թայլանդ|Թայլանդի]] համար<ref name="Bozon"/><ref name="Caselli"/>։
 
Երրորդ խմբում տղամարդիկ և կանայք համարյա նույն տարիքում են ունենում սեռական հարաբերություն։ Այս խումբն ունի երկու ենթախումբ։ Ոչ լատինական կաթոլիկ երկրներում (նշված են Հոլանդիան[[Հոլանդիա|Լեհաստանը]] և [[Լիտվա|Լիտվան]]), առաջին սեռական հարաբերության տարիքը բարձր է, որը ենթադրում է, որ այն տեղի է ունեցել ամուսնության ժամանակ և ցույց տալիստալիս՝ տղամարդու ու կնոջ կուսությունըկուսության արժեվորելը։արժեվորումը։ Այս նույն օրինաչափությունը նկատվում է [[Սինգապուր|Սինգապուրում]] և [[Շրի Լանկայում։Լանկա|Շրի Լանկայում]]։ Համաձայն այս հետազոտությանհետազոտության՝ [[Չինաստան|Չինաստանը]] և [[Վիետնամ|Վիետնամը]] նույնպես պատկանում են այս խմբին, չնայած տվյալները բացակայում են<ref name="Bozon"/><ref name="Caselli"/>։ Հյուսիսային և արևելյան եվրոպական երկրներում, առաջին սեռական հարաբերության տարիքը ցածր է, տղամարդիկ և կանայք սեռական կապ են ունենում մինչ ամուսնությունը։ Նշված երկրներն են՝ [[Շվեյցարիա|Շվեյցարիան]], [[Գերմանիա|Գերմանիան]] և [[Չեխիա|Չեխիան]]<ref name="Bozon"/><ref name="Caselli"/>։
 
ԱՄՆ֊ում, համաձայն Առողջապահական վիճակագրության ազգային կենտրոնի տվյալների՝ առաջին սեռական հարաբերության տարիքը միջինում կազմում է 17,1 տարեկան<ref name="CDC abc_list_s">{{cite web|title=Key Statistics from the National Survey of Family Growth|accessdate=February 9, 2013|publisher=[[Centers for Disease Control and Prevention]] (CDC)|url=https://www.cdc.gov/nchs/nsfg/abc_list_s.htm}}</ref>։ Ըստ հետազոտության՝ 2002 թվականին աղջիկների 45,5 և տղաների 45,7 տոկոսը սեռական հարաբերություն են ունեցել մինչև 19 տարեկանը։<ref name="CDC statistics">{{cite web|title=Teenagers in the United States: Sexual Activity, Contraceptive Use, and Childbearing, 2006–2010 National Survey of Family Growth|accessdate=December 26, 2012|publisher=[[Centers for Disease Control and Prevention]] (CDC)|url=https://www.cdc.gov/nchs/data/series/sr_23/sr23_031.pdf|format=PDF}}</ref>։
 
Հայաստանում ՀԺԱՀ 2015-16-ի արդյունքները ցույց են տալիս, որ հայ կանանց շրջանում տարիքն առաջին ամուսնության և տարիքն առաջին սեռական հարաբերության ժամանակ մեծծապես հաընկնում են։ Այս համընկնումը հնարավոր է, որ մասամբ պայմանավորված լինի այն հանգամանքով, որ կանայք չեն ցանկանում հայտնել իրենց մինչամուսնական սեռական ակտիվության մասին, քանի որ նման վարքագիծը դեմ է մշակութային նորմերին։ Հայաստանում կանայք սովորաբար սկսում են սեռական կյանքն առաջին ամուսնության հետ զուգահեռ։ Ի տարբերություն կանանց՝ հայ տղամարդիկ ավելի շատ են նշել, որ սեռական հարաբերություն են ունեցել նախքան ամուսնանալը։ Օրինակ՝ 30-49 տարեկան տղամարդկանց մեկ երրորդը նշել է, որ առաջին անգամ սեռական հարաբերություն է ունեցել մինչև 20 տարեկան դառնալը։ Ի հակադրություն սրան՝ 30-49 տարեկան տղամարդիկ սկսում են սեռական կյանքն առաջին ամուսնությունից 4,7 տարի առաջ<ref name=":0" />։
 
==Սեռական առողջություն==