«Սեռական հարաբերություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Սեռական հարաբերություն, սեքս''' կամ '''սեռական ակտ''' (կենակցում, կոիտուս, մերձեցում) հիմնական իմաստով՝ [[Էրեկցիա|էրեկցված]] [[Մարդու առնանդամ|առնանդամի]] ներթափանցումն (պենետրացիան) ու ներհրումն է հեշտոցամուտք՝[[Հեշտոց|հեշտոցամուտք]]՝ [[սեռական հաճույք]] զգալու, [[Վերարտադրություն|վերարտադրման]] (բազմացման) կամ երկուսի նպատակով<ref name="Most common">Sexual intercourse most commonly means penile–vaginal penetration for sexual pleasure and/or sexual reproduction; dictionary sources state that it especially means this, and scholarly sources over the years agree. See, for example;

*{{cite book| author = Cecie Starr|author2= Beverly McMillan|title = Human Biology| publisher = [[Cengage Learning]] | year = 2015 | page = 339| accessdate = December 27, 2017 |isbn = 1305445945| url =https://books.google.com/books?id=lS5-BAAAQBAJ&pg=PT339|quote=Coitus and copulation are both technical terms for sexual intercourse. The male sex act involves an erection, in which the limp penis stiffens and lengthens. It also involves ejaculation, the forceful expulsion of semen into the urethra and out from the penis. [...] During coitus, pelvic thrusts stimulate the penis as well as the female's clitoris and vaginal wall. The stimulation triggers rhythmic, involuntary contractions in smooth muscle in the male reproductive tract, especially the vas deferens and the prostate. The contractions rapidly force sperm out of each epididymis. They also force the contents of seminal vesicles and the prostate gland into the urethra. The resulting mixture, semen, is ejaculated into the vagina.}}</ref>։ Հայտնի է նաև հեշտոցային (վագինալ) հարաբերություն կամ հեշտոցային (վագինալ) սեքս անվանումներով<ref name="Weiten, 2008"/><ref name="Alters">{{cite book| author =Sandra Alters| author2 =Wendy Schiff| title = Essential Concepts for Healthy Living | publisher = [[Jones & Bartlett Learning|Jones & Bartlett Publishers]] | year = 2012 | pages = 180–181 | accessdate = August 31, 2013|isbn = 1449630626 | url=https://books.google.com/books?id=VegUiVbruBMC&pg=PA180|quote=Most heterosexuals are familiar with the notion of 'having sex' or sexual intercourse as vaginal sex, the insertion of a penis into a vagina. Vaginal sex, or coitus, is the most common and popular form of intimate sexual activity between partners.}}</ref>։ Սեռական հարաբերության այլ ձևերից է [[Անալ սեքս|անալ սեքսը]] (հետանցքային սեքս, առնանդամի ներթափանցումը հետանցքի մեջ), [[Օրալ սեքս|օրալ սեքսը]] (բերանային սեքս, առնանդամի ներթափանցումը բերանի մեջ կամ կանացի սեռական օրգանների պենետրացիան բերանով), [[Ֆինգերինգ|ֆինգերինգը]] (մատներով սեռական պենետրացիան) և դիդլոյով[[Դիլդո|դիլդոյով]] պենետրացիան (հատկապես՝ [[Ստրապոն դիլդո|ստրապոն դիդլոյովդիլդոյով]])<ref name="health.discovery.com">{{cite web| title= Sexual Intercourse | publisher=[[Discovery Channel|Discovery.com]]| accessdate=January 12, 2008 | url=http://health.discovery.com/centers/sex/sexpedia/intercourse.html |archiveurl =https://web.archive.org/web/20080822040701/http://health.discovery.com/centers/sex/sexpedia/intercourse.html|archivedate = August 22, 2008}}</ref><ref name="Kar">{{cite book |author=Nilamadhab Kar |author2=Gopal Chandra Kar| title = Comprehensive Textbook of Sexual Medicine | publisher = [[Jaypee Brothers| Jaypee Brothers Publishers]]|pages=107–112| isbn = 8180614050|year=2005| accessdate = September 4, 2012| url =https://books.google.com/books?id=YxcjMPbGHQIC&pg=PA107}}</ref><ref name="Rutter and Pepper">{{Cite book|author=Virginia Rutter|author2=Pepper Schwartz| title = The Gender of Sexuality: Exploring Sexual Possibilities| year = 2011 | publisher = [[Rowman & Littlefield|Rowman & Littlefield Publishers]] |page=76 | isbn = 0742570053|url= https://books.google.com/books?id=Gorf-_nueAoC&pg=PA76|accessdate= October 21, 2015}}</ref>: Վերոնիշյալ գործողությունները կարող են ներառել երկու կամ ավելի անհատներ, իրականացվում են բացառապես ֆիզիկական կամ զգացմունքային հաճույքի կամ անհատների միջև որոշակի սոցիալական կապի հաստատման նպատակով<ref name=health.discovery.com/><ref name="Freberg">{{Cite book|author=Laura Freberg|title = Discovering Biological Psychology | publisher = [[Cengage Learning]] | pages =308–310|isbn = 0547177798| year = 2009|accessdate=January 9, 2016|url=https://books.google.com/books?id=-zyTMXAjzQsC&pg=PA308}}</ref>։

Սեռական հարաբերության կամ սեռական ակտիվության սահմանման վերաբերյալ կան տարբերվող պատկերացումներ<ref name="Lerner">{{cite book | title = Handbook of Adolescent Psychology | publisher = [[John Wiley & Sons]] | year = 2004 | pages = 193–196 | accessdate = April 29, 2013 |isbn = 0471690449| url = https://books.google.com/books?id=_wXasY1HyAYC&pg=PA193|quote=When researchers use the term ''sex'', they nearly always mean sexual intercourse&nbsp;– more specifically, penile–vaginal intercourse... The widespread, unquestioned equation of penile–vaginal intercourse with sex reflects a failure to examine systematically 'whether the respondent's understanding of the question matches what the researcher had in mind.'| author = Richard M. Lerner| author-link = Richard M. Lerner| author2 = Laurence Steinberg| author2-link = Laurence Steinberg}}</ref><ref name="Carpenter">See [https://books.google.com/books?id=6qNCeI2AcY4C&pg=PT11&lpg=PT11 page 11 onwards] and [https://books.google.com/books?id=pXXZn_qSoDoC&pg=PA48 pages 47–49] for views on what constitutes virginity loss and therefore sexual intercourse or other sexual activity; source discusses how gay and lesbian individuals define virginity loss, and how the majority of researchers and heterosexuals define virginity loss/"technical virginity" by whether or not a person has engaged in penile–vaginal sex. {{Cite book|author=Laura M. Carpenter|title=Virginity Lost: An Intimate Portrait of First Sexual Experiences|publisher=[[New York University|NYU Press]]|year = 2005|accessdate=October 9, 2011|pages=295 pages |isbn=0-8147-1652-0|url=https://books.google.com/?id=pXXZn_qSoDoC}}</ref>, որն իր հերթին ազդում է [[Սեռական առողջություն|սեռական առողջության]] նկատմամբ պատկերացումների վրա<ref name="WHO, Sex">{{cite web|title=Defining sexual health: Report of a technical consultation on sexual health|publisher=[[World Health Organization]]|date=January 2002|accessdate=September 5, 2012|page=4|url=http://www.who.int/reproductivehealth/topics/gender_rights/defining_sexual_health.pdf|quote=In English, the term 'sex' is often used to mean 'sexual activity' and can cover a range of behaviours. Other languages and cultures use different terms, with slightly different meanings.}}</ref>։ Չնայած որ սեռականՍեռական հարաբերությունը և մասնավորապես հեշտոցային սեքսը (կոիտուս) հիմնականում վերաբերում է առնանդամ-հեշտոցային պենետրացիային և սերունդ ստեղծելու հնարավորությանը<ref name="Most common"/>։ Այն նաև կարող է վերաբերել օրալ սեքսին, առնանդամ-հետանցքային սեքսին (հատկապես՝ վերջինին)<ref name="Oral and anal">

*{{cite book|title=The Person With HIV/AIDS: Nursing Perspectives|edition=3rd|isbn = 8122300049|publisher=[[Springer Publishing|Springer Publishing Company]]|year=2000|page=103|accessdate=January 29, 2012|url=https://books.google.com/?id=WSCQ4L8kSXsC&pg=PA103|author1=Jerry D. Durham |author2=Felissa R. Lashley }}</ref><ref name=health.discovery.com/><ref name="Kahn, Fawcett">{{cite book|title = The Encyclopedia of Mental Health | publisher = [[Infobase Publishing]] | year = 2008 | page = 111| accessdate = September 5, 2012 |isbn = 0816064547| url = https://books.google.com/?id=tTFYIh-HcYYC&pg=PA111&lpg=PA111|author1=Ada P. Kahn |author2=Jan Fawcett }}</ref>։ «Սեքս» կարող է անվանվել սեռական գործողության ցանկացած ձև<ref name="WHO, Sex"/><ref name="Randall">{{cite journal|title=What is sex? Students' definitions of having sex, sexual partner, and unfaithful sexual behaviour|journal=[[The Canadian Journal of Human Sexuality]]|volume=12|issue=|pages=87–96|year=2003|pmid=|doi=|url=https://www.questia.com/googleScholar.qst?docId=5002088390|quote=Recently, researchers in the United States, the United Kingdom, and Australia have investigated university students' definitions of having sex. These studies found that students differ in their opinions of what sexual behaviours constitute having sex (Pitts & Rahman, 2001; Richters & Song, 1999; Sanders & Reinisch, 1999). While the vast majority of respondents (more than 97%) in these three studies included penile–vaginal intercourse in their definition of sex, fewer (between 70% and 90%) respondents considered penile–anal intercourse to constitute having sex. Oral-genital behaviours were defined as sex by between 32% and 58% of respondents.|author=Randall, H. E.|author2=Byers, S. E.|last-author-amp=yes}}</ref>։ Քանի որ սեռական գործողությունների ընթացքում մարդիկ կարող են ձեռք բերել [[սեռական ճանապարհով փոխանցվող վարակներ]]<ref name="Who">{{cite web| title = Global strategy for the prevention and control of sexually transmitted infections: 2006–2015. Breaking the chain of transmission| publisher = [[World Health Organization]]|year = 2007| accessdate=November 26, 2011|url=http://whqlibdoc.who.int/publications/2007/9789241563475_eng.pdf}}</ref><ref name="CDC">{{cite web|title = Sexually Transmitted Disease Surveillance| publisher = [[Centers for Disease Control and Prevention]] (CDC)| year = 2008|accessdate = December 6, 2011|url =https://www.cdc.gov/std/stats08/surv2008-Complete.pdf}} Also see [https://www.cdc.gov/std/stats08/2008survFactSheet.PDF Fact Sheet]</ref>, խորհուրդ է տրվում հետևել անվտանգ սեքսի կանոններին<ref name="Who"/>։ Ոչ պենետրատիվ սեռական հարաբերության ժամանակ սեռական ճանապարհով փոխանցվող վարակի փոխանցման ռիսկը նվազում է<ref name="Hales">{{Cite book|author=Dianne Hales|title=An Invitation to Health Brief 2010–2011| publisher = [[Cengage Learning]]|year = 2008|accessdate=August 29, 2013|pages =269–271| isbn = 0495391921|url=https://books.google.com/books?id=oP91HVIMPRIC&pg=PA269}}</ref><ref name="Kumar">{{Cite book|author=Bhushan Kumar|author2=Somesh Gupta|title=Sexually Transmitted Infections| publisher = [[Elsevier Health Sciences]]|year = 2014|accessdate=December 6, 2014|page=237| isbn = 8131229785|url=https://books.google.com/books?id=kQ9tAwAAQBAJ&pg=PT237}}</ref>։

ԱրդարադատությանԱրդարադատական տարբեր համակարգերում այս կամ այն սեռական գործողություն իրականցնելու համար սահմանված են խստագույն օրենքներ։ Այդպիսի սեռական գործողություններից են՝ [[Ինցեստ|ինցեստը]], երեխաների, [[Մարմնավաճառ|մարմնավաճառների]], կենդանիների հետ սեռական հարաբերությունը, [[Զոոֆիլիա|զոոֆիլիան]], [[Սոդոմիա|սոդոմիան]], [[Նախաամուսնական սեռական հարաբերություն|նախաամուսնական սեռական հարաբերությունը]], [[Պոռնկություն|պոռնկությունը]] կամ ամուսնության ժամանակ այլ անձանց հետ սեռական հարաբերության մեջ մտնելը և այլն։ Սեռական հարաբերության վերաբերյալ ունեցած անձնական կարծիքների վրա մեծ ազդեցություն կարող են ունենալ նաև կրոնական հայացքները, օրինակ՝ [[Կուսություն|կուսության]] նկատմամբ վերաբերմունքը կարող է պայմանավորված լինել մարդու կրոնական հայացքներով<ref name="Carpenter"/><ref name="Intimate">{{Cite book|author1=Bryan Strong |author2=Christine DeVault |author3=Theodore F. Cohen |title=The Marriage and Family Experience: Intimate Relationship in a Changing Society| publisher = [[Cengage Learning]]|year = 2010|accessdate=October 8, 2011 |page = 186| isbn = 0-534-62425-1|url=https://books.google.com/?id=qjvoSOMB5JMC&pg=PA186|quote=Most people agree that we maintain virginity as long as we refrain from sexual (vaginal) intercourse. But occasionally we hear people speak of 'technical virginity' [...] Data indicate that 'a very significant proportion of teens ha[ve] had experience with oral sex, even if they haven't had sexual intercourse, and may think of themselves as virgins' [...] Other research, especially research looking into virginity loss, reports that 35% of virgins, defined as people who have never engaged in vaginal intercourse, have nonetheless engaged in one or more other forms of heterosexual sexual activity (e.g., oral sex, anal sex, or mutual masturbation).}}</ref>։ Սեռական հարաբերության վերաբերյավերաբերյալ ունեցած կրոնական պատկերացումները նշանակալիորեն առանձնանում են տարբեր կրոններում և կրոնական ուսմունքներում, բայց կան նաև ընդհանուր մոտեցումներ, օրինակ՝ [[Արտաամուսնական սեռական հարաբերություն|արտաամուսնական սեռական հարաբերության]] հանդեպ արգելքը։

Կենդանիների միջև վերարտադրողական սեռական հարաբերությունը ավելի հաճախ անվանում են կոպուլյացիա կամ խաչասերում։ Կենդանիների մոտ [[Սերմնահեղուկ|սերմնահեղուկը]] իգական սեռական ուղի կարող է թափանցել նաև ոչ հեշտոցային ճանապարհով, օրինակ՝ [[Կոյանցք|կոյանցքի]] միջոցով կոպուլյացիայի ժամանակ։ [[Կաթնասուններ|Կաթնասունների]] մեծամասնության մոտ խաչասերումը տեղի է ունենում բազմացման շրջանում։ Բազմացման շրջանը ներառում է իգական սեռական ցիկլի ամենաբեղուն շրջանը, որը մեծացնում է բեղմնավորման հավանականությունը<ref name="Kent">{{Cite book| author =Michael Kent| title = Advanced biology| isbn = 0199141959| publisher = [[Oxford University Press]] | year = 2000 |pages =250–253|url=https://books.google.com/books?id=8aw4ZWLABQkC&pg=PA250|accessdate=October 21, 2015}}</ref><ref name="Thorpe">{{Cite book| author = Showick Thorpe| author2 = Edgar Thorpe | title = The Pearson General Studies Manual 2009, 1/e | publisher = [[Pearson Education|Pearson Education India]]| year = 2009 |page = 1.79 | isbn =8131721337 |url=https://books.google.com/books?id=oAo1X2eagywC&pg=RA1-PR17|accessdate=October 21, 2015}}</ref>։ Սակայն [[Բոնոբոններ|բոնոբոնները]], [[Դելֆիններ|դելֆինները]] և [[Շիմպանզե|շիմպանզեները]] սեռական հարաբերության մեջ են ներգրավվում նաև անկախ բազմացման շրջանի<ref name="Non-human">