«Վարուժան Կարապետյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չNo edit summary
Տող 4.
 
== Ահաբեկչական ակտ ==
1980-ականների սկզբին Կարապետյանը [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիայում]] ղեկավարել է ԱՍԱԼԱ-ի գործունեությունը։ 1983 թվականի հուլիսի 15-ին Կարապետյանը մեծ ճամպրուկով ռումբ է տեղադրել Փարիզի [[Օրլի օդանավակայան|Օրլի]] օդանավակայանում թուրքական ավիաուղիներիի կայանման առջև։ Պայթյունի արդյունքում տեղում չորս մարդ է սպանվել: Ռումբը կազմված է եղել ընդամենը կես կիլոգրամ սեմտեքս պայթուցիկից, սակայն այն միացված էր չորս շարժական գազային գնդանոթներով, որից էլ լուրջ այրվածքներ են ստացել, բազմաթիվ վիրավորներից չորսը ավելի ուշ մահացել են<ref>M. H. Syed. Islamic terrorism: myth or reality. Gyan Publishing House, 2002. ISBN 81-7835-140-4, 9788178351407, стр. 43</ref>:
 
8 զոհվածներից միայն երկուսն էին [[թուրքեր]], մնացածը այլ ազգություններիազգի ներկայացուցիչներ էին<ref>Guns, suspects seized as Paris police search for airport bombers. The Globe and Mail. July 19, 1983</ref>։ Մասնավորապես, զոհվածների թվում եղել են 4 ֆրանսիացի, մեկ շվեդ և մեկ ամերիկացի<ref>Andrew Mango. Turkey and the war on terror: for forty years we fought alone. Taylor & Francis, 2005. ISBN 0-415-35001-8, 9780415350013, стр. 109</ref><ref>Brian Forst, Jack R. Greene, James P. Lynch. Criminologists on Terrorism and Homeland Security. Cambridge University Press, 2011. ISBN 0-521-89945-1, 9780521899451, p. 431</ref>:
 
=== Ահաբեկչությունից հետո ===
Ահաբեկչությունից հետո ֆրանսիական ոստիկանությունը օդանավակայանում ձերբակալել է Վարուժան Կարապետյանին, որը խոստովանել է հանցանքը և հայտնել է, որ ռումբը պայթել է ժամանակից շուտ, և որ այն պետք էրէ պայթեր ինքնաթիռում՝ Փարիզից դեպի Ստամբուլ թռիչքի ժամանակ<ref name="ReferenceA">Orly Blast Claims Seventh Victim, New Threats. The Associated Press. July 21, 1983</ref>։ Այդ ժամանակ հիվանդանոցում ստացած այրվածքներից մահացել է ահաբեկչության յոթերորդ զոհը՝ ֆրանսուհի Ժակլին Կիրշները, ում 19-ամյա տղան տեղում էր մահացել<ref name="ReferenceA"/><ref>[https://www.nytimes.com/1983/07/24/weekinreview/the-world-sympathy-won-t-help.html?sec=health&&n=Top/Reference/Times%20Topics/Subjects/P/Police New York Times. Sympathy Won’t Help]</ref>։
 
Կարապետյանը պատմել է քննիչներին, որ օդանավակայանում նա ուղևորներից մեկին տվել է 65 դոլար, ասելով, որ նա շատ ուղեբեռ ունի, խնդրել է հանձնել նրա փոխարեն ուղեբեռի ճամպրուկներից մեկը։ Ռումբը սակայն չի պայթել օդում, ինչպես նաօրոքնախօրոք մտածել էին, այլ դեպքերի դժբախտ զուգադիպությամբ ուղեբեռի հարթակում<ref>[https://www.nytimes.com/1983/07/21/world/paris-says-suspect-confesses-attack.html The New York Times. Paris says suspect confesses attack]</ref>։
 
Դատավարության ընթացքում, որը տեղի է ունեցել Փարիզի Կրետեյ արվարձանում, Կարապետյանը հրաժարվել է ցուցմունքներից, որոնք նա տվել է նախաքննության ժամանակ, և մյուս մեղադրանքների հետ միասին, սկսեց հերքել, որ որպես մեղադրյալ ներգրավված է եղել ահաբեկչությանը: 1985 թվականի մարտի 3-ին ատենակալների դատարանը Կարապետյանին մեղավոր է ճանաչել ահաբեկչության մեջ և դատապարտել նրան ցմահ ազատազրկման:
 
=== Ազատ արձակումն ու Հայաստան արտաքսումը ===
Ըստ [[Ազգ օրաթերթի(շաբաթաթերթ)|Ազգ շաբաթաթերթի]], Կարապետյանի պաշտպանության համար հանդես են եկել հայ մտավորականներ [[Սիլվա Կապուտիկյան|Սիլվա Կապուտիկյանը]], [[Գևորգ Էմին|Գևորգ Էմինը]], [[Պերճ Զեյթունցյան|Պերճ Զեյթունցյանը]], [[Զորի Բալայան|Զորի Բալայանը]] և շատ ուրիշներ<ref>[http://www.azg.am/RU/2003090402 Газета «АЗГ» #158, 04-09-2003. Оставьте этого человека в покое!]</ref>։ 2001 թվականին, բանտում 17 տարի նստելուց հետո, նա վաղաժամկետ ազատ է արձակվել և արտաքսվել է [[Հայաստան]]<ref>Armenian terrorist freed and deported from France. Agence France Presse. April 24, 2001</ref><ref name="rferl">[http://www.rferl.org/content/article/1142396.html RFE/RL NEWSLINE Vol. 5, No. 87, Part I, 7 May 2001]</ref>։ Դատավորները հաշվի են առել Կարապետյանի օրինակելի վարքը և հայկական կողմի պատրաստակամությունը՝ ապահովել Կարապետյանին բնակարանով և աշխատանքով<ref>[http://www.liberation.fr/societe/2001/04/24/le-terroriste-garbidjian-quitte-les-prisons-francaises_362283 Le terroriste Garbidjian quitte les prisons françaises] // liberation, 24 avril 2001</ref>:
 
Կարապետյանի հետ հանդիպման ժամանակ 2001 թվականի մայիսի 4-ին Հայաստանի վարչապետ [[Անդրանիկ Մարգարյան]]ը ուրախությունը հայտնեց Կարապետյանին ֆրանսիական բանտից դուրս գալու համար<ref name="rferl"/>:
Տող 22.
Հայ իրավապաշտպանները հանդես եկան քննադատությամբ Կարապետյանին Հայաստանում ապաստան տրամադրելու համար<ref>[http://old.prima news.ru/news/articles/2001/9/13/15705.html Микаэл Даниэлян. Нам нужны не западные ценности, а западные психиатры.]</ref>:
 
Հայաստանի խորհրդարանում տեղի ունեցած ահաբեկչությունից հետո «<nowiki/>[[Հայկական ժամանակ]]<nowiki/>» և «<nowiki/>[[Առավոտ (օրաթերթ)|Առավոտ]]<nowiki/>» օրաթերթերը համեմատել են կազմակերպիչ [[Նաիրի Հունանյան]]ին Կարապետյանի հետ: «Ազգ» օրաթերթըշաբաթաթերթը, ընդհակառակը, գնահատեց նման համեմատությունը, որպես մարդկային արժեքների արժեզրկում<ref>[http://www.azg.am/wap/?nl=RU&id=2003090402&Base_PUB=0 ОСТАВЬТЕ ЭТОГО ЧЕЛОВЕКА В ПОКОЕ!]// Azg, 2003-09-03</ref>:
 
 
 
Մահացել է 2019 թվականի հունվարի 28-ին<ref>[http://www.arevelk.am/am/content/2/3892/Մահացած-է-ԱՍԱԼԱ-ի-մարտիկ-Վարուժան-Կարապետեանը.html Մահացած է ԱՍԱԼԱ-ի մարտիկ Վարուժան Կարապետեանը]</ref>: