«Աքեմենյաններ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Նրա որդին՝ Կամբիզը (Կամբյուս II կամ Կամբիզ II - Կամբուջիա II, [[Կամբյուսես II|Կամբյուսես]]), շարունակելով Կյուրոսի այս կարևոր կիսատ թողած գործը, մ.թ.ա. 525 թվականին Եգիպտոսն ու Հյուսիսային Աֆրիկայի տարածքում գտնվող Կորնան (Սիրնայիկ) միացրեց Աքեմենյան տերության տարածքներին, ինչով Աքեմենյան արքայության տարածքները ողջ հնագույն աշխարհի համար աննախադեպ համարվող հսկայական չափսերի հասան:<ref>{{Cite web|url=CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1|title=|last=|first=|date=|website=iranicaonline.org|publisher=|accessdate=}}</ref>

[[Պատկեր:Cambyses II of Persia.jpg|մինի|Կամբիզ(Կամբյուս II կամ Կամբիզ II - Կամբուջիա II, [[Կամբյուսես II|Կամբյուսես]])]]

 

[[Կամբյուսես II|Կամբյուսեսը]] [[մ.թ.ա. 525]] թ. նվաճում է [[Եգիպտոս]]ը։ Իմանալով, որ Պարսկաստանում խռովություն է բարձրացրել քուրմ [[Գաումատան]] [[(Սմերդիս)]], նա շուտափույթ վերադառնում է Պարսկաստան, բայց ճանապարհին դավադրաբար սպանվում է։ Գահի համար սկսվում է պայքար, որում հաղթում է [[Վշտասպ]]ի որդին ՝ [[Դարեհ I Մեծ|Դարեհը]]։<ref>{{Cite book|title=تاریخ ایران باستان (۲): از ورود آریایی‌ها به ایران تا پایان هخامنشیان|last=بیانی|first=شیرین|publisher=سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها|year=۱۳۹۰|isbn=شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۴۵۹-۶۹۸-۸.|location=|pages=۱۰۹}}</ref>

[[Պատկեր:2009-11-24 Persepolis 03.jpg|մինի|'''Թոչարի  կամ Դարեհ մեծի պալատը Թախթե Ջամշիդում (Պերսեպոլիսում)''']]

 

 

Դարեհ I-ը մ.թ.ա. 499 թ.- ին Փոքր Ասիայում և Հունաստանում դիմակայության հանդիպեց, որի ելքն ու լուծումը նա չկարողացավ ռազմական ճանապարհով գտնել (Դարեհ I-ը  մահացավ մ.թ.ա. 490 թ.-ին):<ref>{{Cite book|title=داریوش و ایرانیان.|last=هینتس، والتر.|first=|publisher=تهران: نشر ماهی|year=۱۳۸۷|isbn=شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۹۹۷۱-۲۰-۳.|location=|pages=127}}</ref>

 

Ըստ [[Հերոդոտոս]]<nowiki/>ի Աքեմենյան թագավորներից ամենաշատը մնացած արձանագրությունները պատկանում են Դարեհի թագավորության շրջանին, ինչպես նաև Աքեմենյան տիրապետության այս հսկայական տարածքը, որը ընդգրկում էր Գիոնի եւ Սինդի սահմաններից մինչև Եգիպտոս և Էգեյան ծովի սահմանները, Դարեհի օրոք հստակ ու կարգապահ վարչաքաղաքական ստորաբաժանումների համակարգ է ունեցել՝ բաժանված լինելով ավելի քան 20 Օսթանների (որոնք կոչվում էին սատրապիա կամ հին հայերեն տերմինով՝ աշխարհ, իսկ հին պարսկերենով՝ խշաթրա, և ամեն մի Օսթանը ունեցել է մի սատրապ,  կամ հին հայերեն տերմինով՝ աշխարհատեր, իսկ հին պարսկերենով՝ խշաթրապավան, ով իբրև մարզպետ իր տարածքի ներքին կյանքի կազմակերպման և խնդիրների լուծման պատասխանատուն էր)։ Բայց, չնայած նրան, որ սատրապը օսթանի ներքին կյանքին առնչվող հարցերի նկատմամբ մանրադիտակային վերահսկողություն ուներ, օսթանի կայազորի հրամանատարը և պաշտպանական համակարգը նրա հրամանատարության տակ չէր․ մի փաստ, որը սատրապին իր համեմատական անսահմանափակ ներքին ուժի և իշխանության հետ մեկտեղ միշտ պահում էր թագավորի հսկողության ներքո, և ապստամբական գաղափարները նրա համար գրեթե կիրառելի չէին: Թագավորի կամքը, հրամաններն ու օրենքները բոլոր օսթաններում օրենք էին համարվում, որին խստորեն հետևում էին բոլորը<ref>{{Cite book|title=، تاریخ هرودوت،|last=هرودوت|first=|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=160}}</ref>:

 

Հպատակ ժողովուրդներն էլ, չնայած իրենց կրոնի ու հավատալիքների առումով սահմանափակումներ չունեին, բայց, խստորեն հետևելով թագավորի օրենքներին ու հրամանին՝ հավատարիմ էին արքայության միասնականության և ամբողջականության պահպանմանը: Նրանց՝ պարտականությունների կատարման հավատարմության հաստատակամության լավագույն օրինակներից մեկն էլ Դարեհի պալատի կառուցման աշխատանքներին այս ժողովուրդների համագործակցությունն ու աջակցումն է: Դարեհից մնացած կավե տախտակների վրա արված արձանագրությունները լավագույնս ի ցույց են դնում Դարեհի Շուշի պալատի կառուցման գործում այս ցեղերի արհեստավորների ցուցաբերած դերն ու մասնակցությունը<ref>{{Cite book|title=راهنمای مستند تخت جمشید.|last=شاهپور شهبازی.|first=علیرضا|publisher=نیاد پژوهشی پارسه-پاسارگاد. تهران: انتشارات سفیران و انتشارات فرهنگسرای میردشتی،|year=۱۳۸۴|isbn=شابک ‎۴-۶-۹۱۹۶۰-۹۶۴.|location=|pages=19}}</ref>:

بیانی، شیرین. ''تاریخ ایران باستان (۲): از ورود آریایی‌ها به ایران تا پایان هخامنشیان''. چاپ هفتم. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها، ۱۳۹۰.شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۴۵۹-۶۹۸-۸.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%28%DB%B2%29%3A+%D8%A7%D8%B2+%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF+%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7+%D8%A8%D9%87+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%AA%D8%A7+%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86&rft.aulast=%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86&rft.au=%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%8C+%26%2332%3B%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86&rft.date=%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B0&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%5B%5B%D8%B3%D9%85%D8%AA%7C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86+%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%87+%D9%88+%D8%AA%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%86+%DA%A9%D8%AA%D8%A8+%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85+%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%5D%5D&rft.isbn=%DB%B9%DB%B7%DB%B8-%DB%B9%DB%B6%DB%B4-%DB%B4%DB%B5%DB%B9-%DB%B6%DB%B9%DB%B8-%DB%B8&rfr_id=info:sid/fa.wikipedia.org:%DA%A9%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%85"></span>

 

 

<br />