Վիքիպեդիա

«Պլանկի հաստատուն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
չ r2.6.4) (Ռոբոտը ավելացնում է․: kk:Планк тұрақтысы
չ ուղղումներ ԱՎԶ ծրագրով
Տող 3.
! Միավոր
|-
| |h=6,626 069 57(29)×10<sup>-34−34</sup> || [[ջոուլ|Ջ]]•[[վայրկյան|վ]]
|-
| |h=4,135 667 516(91)×10<sup>-15−15</sup> || [[էլեկտրոն-վոլտ|էՎ]]•[[վայրկյան|վ]]
|-
| |h=6,626 069 57(29)×10<sup>-27−27</sup> || [[էրգ]]•[[վայրկյան|վ]]
|-
! ''ħ''
! Միավոր
|-
| |<math>~\hbar</math>=1,054 571 726(47)×10<sup>-34−34</sup> || [[ջոուլ|Ջ]]•[[վայրկյան|վ]]
|-
| |<math>~\hbar</math>=6,582 119 28(15)×10<sup>-16−16</sup> || [[էլեկտրոն-վոլտ|էՎ]]•[[վայրկյան|վ]]
|-
| |<math>~\hbar</math>=1,054 571 726(47)×10<sup>-27−27</sup> || [[էրգ]]•[[վայրկյան|վ]]
|}
[[Պատկեր:MaxPlanckWirkungsquantums20050815 CopyrightKaihsuTai.jpg|thumb|right|200px|Պլանկի ցուցատախտակը Բեռլինի Հումբոլտի համալսարանում. «1889-1928թթ. այս շենքում դասավանդել է Մաքս Պլանկը`գործողության տարրական քվանտի` ''h''-ի հայտնաբերողը»]]
Տող 72.
\varepsilon = \hbar \omega
</math>
արտահայտությամբ: <math>\hbar</math> համեմատականության գործակիցը հետագայում կոչվեց Պլանկի հաստատուն. <math>\hbar</math> =1.054×10<sup>-34−34</sup> Ջ•վ:
 
=== Ֆոտոէֆեկտ ===
Տող 82.
== Նշանակությունը ==
 
Պլանկի հաստատունը տարբեր թվային արժեքներ ունի տարբեր միավորների համակարգերում: SI համակարգում այն ֆիզիկայի ամենափոքր հաստատուններից մեկն է: Դա պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ մարդու` իրեն հարմարեցրած սանդղակում, որտեղ էներգիան սովորաբար կիլոջոուլների կարգի է, իսկ ժամանակը` վայրկյանների կամ րոպեների, գործողության քվանտը` Պլանկի հաստատունը, չնչին մեծություն է դառնում: Սա նաև միաժամանակ արտացոլում է այն փաստը, որ առօրյա օբյեկտները կամ համակարգերը բաղկացած են “մեծ” թվով մասնիկներից: Օրինակ` 555&nbsp;[[նանոմետր]] [[ալիքի երկարություն|ալիքի երկարությամբ]] կանաչ լույսի (մարդու աչքը առավել ընկալունակ է այս երկարության հանդեպ) հաճախությունը 540&nbsp;ՏՀց է (540×10<sup>12</sup>&nbsp;[[Հերց|Հց]]): Յուրաքանչյուր ֆոտոնի ''E'' էներգիան այս դեպքում հավասար է ''hν''&nbsp;= 3.58×10<sup>-19−19</sup>&nbsp;Ջ: Առօրյա կյանքի չափանիշներով սա շատ փոքր էներգիա է, սակայն առօրյա կյանքում մենք գործ չենք ունենում ոչ առանձին ֆոտոնների, ոչ ատոմների կամ մոլեկուլների հետ և այս դեպքում ամենահարմար մեծությունը [[մոլ|մոլն]]ն է. մեկ մոլ ֆոտոնների էներգիան կարելի է հաշվել` բազմապատկելով ֆոտոնի էներգիան [[Ավոգադրոյի հաստատուն]]ով` ''N''<sub>A</sub>&nbsp;≈6.022×10<sup>23</sup>&nbsp;մոլ<sup>−1</sup>:
Պլանկի հաստատունը առնչվում է լույսի և մատերիայի քվանտացմանը, ուստի դասվում է ատոմական սանդղակի հաստատունների շարքին: Ատոմական սանդղակին հարմարեցված միավորների համակարգում, որտեղ էներգիայի չափման ընդունված միավոր է [[էլեկտրոն-վոլտ]]ը, իսկ հաճախությունը չափվում է պետահերցերով (10<sup>15</sup>), Պլանկի հաստատունը կնկարագրվի 1-ի կարգի թվով:
 
Տող 103.
=== Ավոգադրոյի հաստատուն ===
 
''N''<sub>A</sub> Ավոգադրոյի հաստատունը որոշվում է որպես մեկ մոլ էլեկտրոնի զանգվածի հարաբերությունը մեկ էլեկտրոնի զանգվածին: Մեկ մոլ էլեկտրոնի զանգվածը էլեկտրոնի ''A''<sub>r</sub>(e) հարաբերական ատոմային զանգվածն է (որը կարելի է չափել «[[Փեննինգի թակարդ]]ի» (''u''<sub>r</sub>&nbsp;= 4.2×10<sup>-10−10</sup>) միջոցով)` բազմապատկած ''M''<sub>u</sub> մոլային զանգվածի հաստատունով(''M''<sub>u</sub>&nbsp;= &nbsp;0.001&nbsp;kg/mol)`
:<math>N_{\rm A} = \frac{M_{\rm u} A_{\rm r}({\rm e})}{m_{\rm e}} = \frac{M_{\rm u} A_{\rm r}({\rm e}) c_0 \alpha^2}{2 R_{\infty} h}</math>:
Ավոգադրոյի հաստատունի կախումը Պլանկի հաստատունից (''r''<sup>2</sup>&nbsp;> 0.999) ներառում է նաև հարակից ֆիզիկական հաստատունները, ինչպես օրինակ [[ատոմական զանգվածի հաստատուն]]ը: Պլանկի հաստատունի արժեքի անճշտությունը սահմանափակում է մեր իմացությունը ատոմների և ենթաատոմական մասնիկների զանգվածների մասին, երբ արտահայտվում է ՄՄՀ միավորներով: Այդ մասնիկների զանզվածները հնարավոր է չափել ավելի ճշգրիտ զանգվածի ատոմական միավորներով, սակայն հնարավոր չէ ճշգրտորեն արտահայտել կիլոգրամներով:
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Պլանկի_հաստատուն» էջից