«Էպիլեպսիա»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Տող 212.
Դեռ հնագույն բժշկական արձանագրություններում կարելի է հանդիպել էպիլեպսիայի մասին հիշատակումներիՀին դարերում այս հիվանդությունը կապում էին տարբեր ոգիների և գերբնական ուժերի հետ:<ref name="WHO_Atlas2005" /> Ամենավաղ հիշատակումը էպիլեպտիկ նոպայի մասին կարելի է գտնել [[Միջագետք (Հռոմեական նահանգ)|աքքադական]] արձանագրություններում, որոնք գրված են եղել մեր թվարկությունից երկու հազար տարի առաջ : Այդ գրույթներում նկարագրված հիվանդներին, համարում էին Լուսնի Աստծո գերիներ, և այդ կապանքներից ազատելու համար դիմում էին [[Էկզորսիզմ|էկզորսիզմի]]: Էպիլեպտիկ նոպաները գրանցված էին [[Համմուրաբի թագավորի օրենքներ|Համմուրաբիի կոդեքսում]] (մ.թ.ա. 1790թվական), ըստ որի գնված ստրուկը կարող էր հետ վերադարձվել, եթե նա ուներ էպիլեպսիա: Էպիլեպտիկ ցնցումներ են նկարագրված նաև Էդվին Սմիթի պապիրուսներում (մ.թ.ա. 1700թ.):
Որպես հիվանդություն՝ էպիլեպսիան, առաջին անգամ նկարագրված է Բաբելոնյան սեպագիր արձանագրություններից մեկում՝ ''«Սակիկկույում»''(մ.թ.ա. 1067թվական) : Այս արձանագրությունում նկարագրված են հիվանդության ախտանիշերը և ախտանշանները, բուժման մեթոդները և հնարավոր ելքերը, ինչպես նաև ներկայացվել են նոպաների տարբեր տեսակները: Բաբելոնցիները, չունենալով պատկերացում հիվանդության կենսաքիմիական գործընթացների մասին, էպիլեպտիկ նոպան վերագրում էին դիվահարմանը և համապատասխանաբար փորձում բուժել դուրս քշելով չար ոգիներին հիվանդի մարմնից: Մ.թ.ա. 900ական թվականներին Պունարվասու Աթրեյան նկարագրել է էպիլեպսիան՝ որպես գիտակցության մթագնման տեսակ<ref name="eadie_20012">{{cite book|url=https://books.google.am/books?id=ZhNW0AJPAzgC|title=A Disease Once Sacred: A History of the Medical Understanding of Epilepsy|author1=Mervyn J. Eadie|author2=Peter F. Bladin|publisher=John Libbey Eurotext|year=2001|isbn=978-0-86196-607-3|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160629182507/https://books.google.am/books?id=ZhNW0AJPAzgC|archivedate=29 June 2016|deadurl=no|df=dmy-all}}</ref>: Այս մոտեցմանը հանդիպում ենք նաև
Իր տեսակետերով առանձնանում էր [[Հիպոկրատ]]<nowiki/>ը(Մ.թ.ա. հինգերորդ դար), ով չեր ընդունում չար ոգիների և աստվածների տեսությունը: Նա իր հայտնի՝ ''[[Սրբազան հիվանդության մասին տրակտատ|Սրբազան հիվանդության մասին տրակտատում]]'' ՝ ժխտում է այն տարածված կարծիքը, որ էպիլեպսիայի պատճառը գերբնական է, ավելին հիվանդությունը ներկայացնում է որպես բժշկական խնդիր, որի դեպքում ախտահարվում է գլխուղեղը: Նա մեղադրում էր այն մարդկանց, ովքեր շարունակում են մնալ սնահավատ ու պնդել հակառակը: Հիպոկրատը առաջիններից էր, ով խոսեց էպիլեպսիայի ժամանակ ժառանգական գործոնի մասին ու նկարագրեց, որ ինչքան հիվանդությունը փոքր տարիքում է սկսվում, այնքան ելքը անբարենպաստ է: Բացի դրանից Հիպոկրատը տվել է ֆիզիկալ զննմամբ հայտնաբերվող բնորոշ նշանների նկարագիրը և կարևորել նաև հիվանդության ընթացքում մարդկանց սոցիալական հարմարողականության խանգարման հետ կապված խնդիրները. Սրբազան հիվանդության փոխարեն նա նախընտրեց օգտագործել մեծ հիվանդություն (''{{lang-fr|grand mal}}'' ) եզրույթը, վերջինս հետագայում օգտագործվեց տարածուն տոնիկ-կլոնիկ ցնցումային նոպաների նկարագրման համար: Չնայած մեծանուն բժիշկ Հիպոկրատի տեսակետերը ճշմարիտ էին, ժամանակակիցների կողմից նրանք չընդունվեցին: Չար ոգիներին շարունակում էին մեղադրել էպիլեպսիայի առաջացման մեջ մինչև 17րդ դարը:
|