«Նատրիում»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Տող 81.
== Բնության մեջ ==
Բնության մեջ տարածված տարր է, [[երկրակեղև]]ում 2,83 %, ըստ [[զանգված]]ի յոթերորդն է։ Նատրիումի գլխավոր [[միներալ]]ներն են՝ հալիտը,
Պարունակվում է [[գրանիտ]]ներում մինչև 2,77 %, [[բազալտ]]ներում՝ 1,94 %։ Հողում և [[նստվածքային ապարներ]]ում՝ [[կավ]]եր, թերթաքարեր, նատրումի պարունակությունը փոքր է (0,63-0,66 %)։ Լուծվելով հոսող ջրերում՝ կուտակվում է ծովերում և օվկիանոսներում, որտեղ հիմնական [[մետաղ]]ական տարրն է (1,035 %)։ Ծովափնյա, [[տափաստան]]ային և [[անապատ]]ային լճերում գոլորշիացման հետևանքով անջատվող նատրիումի աղերն առաջացնում են աղային նստվածքներ։ Նատրիումի տարեկան հանույթը մոտ 10<sup>8</sup> տ է։
Տող 109.
== Քիմիական հատկություններ ==
: <math>\mathsf{2Na + H_2 \ \xrightarrow{250-400^oC, p}\ 2NaH }</math>
Տող 140.
* Ռեակցիան թթուների հետ
Ավելի եռանդուն, քան ջրի հետ, նատրիումը ռեակցիայի մեջ է մտնում թթուների հետ։ Եթե կոնցենտրիկ աղաթթու պարունակող բաժակի մեջ գցենք նատրիումի մի փոքրիկ կտոր, ապա կարելի է նկատել բուռն ռեակցիա, որի հետևանքով ստացվոմ են [[կերակրի աղ]]ի բյուրեղներ և
: <math>\mathsf{8Na + 10HNO_3 \ \xrightarrow{\ }\ 8NaNO_3 + NH_4NO_3 + 3H_2O}</math>
Տող 150.
== Կիրառություն ==
Նատրիումի միացությունը կապարի հետ՝ NaPb (10 % Na), օգտագործվում է քառաէթիլկապարի արտադրության համար։ Որպես վերականգնիչ նատրիումը օգտագործվում է մետաղա-ջերմային եղանակով հազվագյուտ տարրերի (Ti, Zr, Та) ստացման ժամանակ և օրգանական սինթեզում։ Աշխատանքը նատրիումի հետ պահանջում է անվտանգության կանոնների խիստ պահպանում, անհրաժեշտ է օգտագործել պաշտպանիչ ակնոցներ և ռետինե հաստ ձեռնոցներ։
== Բժշկության մեջ ==
Բժշկության մեջ օգտագործվում են [[նատրիումի սուլֆատ]]ը և [[նատրիումի քլորիդ]]ը (արյունահոսությունների, ջրազրկման, փսխումների և այլն ժամանակ) ,
== Տես նաև ==
| |||