«Իրան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 150.
Իրանը՝ լեռների ու բարձր լեռնաշղթաների երկիր է, որոնք զբաղեցնում են նրա տարածքի 4/5-ից ավելին։ Ռելիեֆը շատ բարդ է, բարձրությունների տատանումները՝ խիստ կտրուկ։
 
        Իրանի մայրաքաղաքը [[Թեհրան]]<nowiki/>ն է: Կարևորագույն նավահանգիստներն են՝ [[Անզալի]]<nowiki/>ն, [[Նոուշահր]]<nowiki/>ը, [[Բուշեհր]]<nowiki/>ը, [[Շահիդ Ռաջայի]]<nowiki/>ն, Իմամ Խոմեյնին, [[Աբադան (Իրան)|Աբադան]]<nowiki/>ը, [[Խորամշահր]]<nowiki/>ը, [[Բանդար Աբաս]]<nowiki/>ը:
 
=== '''Իրանի լեռնահամակարգ''' ===
Ընդհանուր առմամբ, Իրանի լեռնահամակարգը կարելի է բաժանել չորս լեռնաշղթաների՝ Հյուսիսային լեռնաշղթա, Արևմտյան լեռնաշղթա, Հարավային լեռնաշղթա և Կենտրոնական ու Արևելյան լեռներ: Հյուսիսային լեռնաշղթան սկիզբ է առնում Թուրքիայի տարածքում գտնվող [[Արարատ]] լեռից և բաղկացած է [[Ալամդար]], [[Սահանդ]], Սավալան (Սաբալան) և [[Թալեշ]]:
 
Ադրբեջանում՝ Ղափլանի լեռնաշղթայից (Ղաֆլանքուհ), Թեհրանի հյուսիսում և Մազանդարան ու Գիլան նահանգների հարավային հատվածում՝ Էլբուրսի, Ալադաղ, Բինալուդ, Հեզար Մասջեդ<ref>Թարգմանաբար՝ հազար մզկիթ</ref> և Ղարադաղ լեռներից, որ շարունակվում են Խորասանում և միանում Հինդուքուշին Աֆղանստանում: Այս լեռնազանգվածի ամենաբարձր գագաթը [[Դեմավենդն]] է՝ 5671մ բարձրությամբ: Այն նաև Իրանի ամենաբարձր լեռն է: <ref>{{Cite web|url=http://5610m.com/4031/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%B9/|title=مسعود فرح‌بخش. «ارتفاع دماوند چقدر است؟». بام ایران، ۵۶۱۰ متر. بازبینی‌شده در ۲۷ مرداد ۱۳۹۷.|last=|first=|date=در ۲۷ مرداد ۱۳۹۷.|website=بام ایران|publisher=|accessdate=}}</ref>
 
Արևմտյան լեռնաշղթան ևս սկիզբ է առնում Արարատից և հյուսիս-արևմուտքից ձգվում դեպի հարավ-արևելք: Սարիդաշ, Չեհել Չեշմե, Փանջե Ալի, Ալվան, Բախտիարի լեռներ, Փիշքուհ և Փոշթեքուհ, Օշթորանքուհ և Զարդքուհ. այս լեռները Զագրոսի լեռնաշղթայի գրեթե ամբողջական մասն են: Ամենաբարձր գագաթը  Դինարն (Դենա) է, որն ունի 4409մ բարձրություն:<ref>{{Cite web|url=https://www.irandeserts.com/article/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87-%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D9%86%D8%A7-%D8%8C-%D8%B3%DB%8C-%D8%B3%D8%AE%D8%AA/|title=منطقه حفاظت شده دنا، سی سخت - گروه کویرها و بیابان‌های ایران» ‎|last=|first=|date=(fa-IR)‎. ۱۳۹۰-۰۹-۱۹T19:35:00+03:30. بازبینی‌شده در 2018-02-20.|website=به کوشش گروه کویرها و بیابان‌های ایران.|publisher=|accessdate=}}</ref>
 
Հարավային լեռնաշղթան ձգվում է Խուզեստանից մինչև Սիստան ու Բելուջիստան. Պակիստանում միանում Սուլեյման լեռներին և ընդգրկում է Սեփիդար, Մեյմանդ, Բաշագերդ, Բամփոշթ լեռները:<ref>{{Cite book|title=کوه‌های کرمان - نگرشی بر بلندیهای جنوب شرقی ایران|last=رسول زندی|first=|publisher=|year=1372|isbn=|location=|pages=}}</ref>
 
     Կենտրոնական և Արևելյան լեռնային համակարգը կազմում են Կարկաս, Շիրքուհ, Քուհբենան, Ջեբալբարեզ, Բազման և Թաֆթան լեռները: Ամենաբարձրը Հազար (Քուհ-ե հեզար) լեռն է, որն ունի 4445մ բարձրություն:<ref>{{Cite web|url=|title=شهر راین:|last=|first=|date=|website=http://www.rayen.ir/info/info.asp?id=22|publisher=|accessdate=}}</ref>
 
=== '''      Իրանի գետեր, ծովեր լճեր, և ջրային այլ ռեսուրսներ     ''' ===
 
=== Կլիմա ===
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Իրան» էջից