Վիքիպեդիա

«Իրանական օրացույց»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 10.
 
=== Հնավուրց օրացույցեր ===
Իրանական օրացույցն ունի ավելի քան չորս հազար տարվա պատմություն: Ժամանակի ընթացքում այն ենթարկվել է բազմաթիվ փոփոխությունների: Հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ իրանական օրացույցը սկիզբ է առել [[բաբելոն]]<nowiki/>ականից, որը արևալուսնային օրացույց էր: Սակայն, Իրանցիները կիրառել են արևային օրացույցի համակարգը: Մոտ երկու հազար հինգ հարյուր տարի առաջ, այսինքն [[Զրադաշտ]]<nowiki/>ի ծննդից և [[Աքեմենյաններ|Աքեմենյան]] թագավորության կազմավորումից հետո, օրացույցն Իրանում փոխվեց: Զրադաշտական կրոնի տարածմանը զուգահեռ Իրանում հաստատվեց [[զրադաշտական օրացույց]]<nowiki/>ը: Նախաիսլամական դարաշրջանում շարունակվեցին օրացույցի փոփոխությունները: Չնայած իրանական օրինաչափ ավանդույթների ամենավաղ ապացույցը մ.թ.ա. երկրորդ հազարամյակից է, որը նախորդում է իրանական մարգարե Զրադաշտի հայտնվելուն, առաջին լիարժեք պահված օրացույցը աքեմենյաններինն է: Գրի առնված պատմության ընթացքում պարսիկները շահագրգռված էին օրացույցի գաղափարով և կարևորությամբ: Նրանք առաջին մշակույթներից էին, որոնք օգտագործում էին արեգակնային օրացույցը և վաղուց օժտված էին լուսնային և լուսնաարևային մոտեցումներով: Արևը միշտ էլ իրանական մշակույթի խորհրդանշաններից է եղել և սերտորեն կապված է Կյուրոս Մեծի ժողովրդական բանահյուսության հետ<ref name=EI-C-i>{{harv|Panaino|1990}}</ref>:
 
 
Իսլամի ընդունումից հետո արևային օրացույցը փոխարինվեց լուսնային օրացույցով: Իսլամական դարաշրջանում հասարակության սոցիալական և տնտեսական պահանջմունքների, ինչպես նաև գիտական առաջընթացի համար իրանցի շատ գիտնականներ ձեռնամուխ եղան օրացուցային բարեփոխումներ իրականացնելու գործին: Կազմելով Ջալալի օրացույցը, որն ամենաստույգ արևային օրացույց ն էր, Խայյամը մեծ քայլ կատարեց այդ ուղղությամբ: Հետագայում ևս իրանական օրացուցային համակարգը մեծ փոփոխություններ կրեց: Արևային տոմարի 14-րդ դարի սկզբին Իրանի պաշտոնական օրացույցը, որն ամենաստույգներից, ամենակատարելագործվածներից և ամենականոնավորներից մեկն էր, հաստատվեց Իրանի Մեջլիսի կողմից:▼
 
▲ԻսլամիՆախաիսլամական դարաշրջանում շարունակվեցին օրացույցի փոփոխությունները: [[Իսլամ]]<nowiki/>ի ընդունումից հետո արևային օրացույցը փոխարինվեց [[լուսնային օրացույցովօրացույց]]<nowiki/>ով: Իսլամական դարաշրջանում հասարակության սոցիալական և տնտեսական պահանջմունքների, ինչպես նաև գիտական առաջընթացի համար իրանցի շատ գիտնականներ ձեռնամուխ եղան օրացուցային բարեփոխումներ իրականացնելու գործին: Կազմելով [[Ջալալի օրացույցըօրացույց]]<nowiki/>ը, որն ամենաստույգ արևային օրացույց ն էր, Խայյամը մեծ քայլ կատարեց այդ ուղղությամբ: Հետագայում ևս իրանական օրացուցային համակարգը մեծ փոփոխություններ կրեց: Արևային տոմարի 14-րդ դարի սկզբին Իրանի պաշտոնական օրացույցը, որն ամենաստույգներից, ամենակատարելագործվածներից և ամենականոնավորներից մեկն էր, հաստատվեց [[Իրանի ՄեջլիսիՄեջլիս]]<nowiki/>ի կողմից:
 
==== Հին պարսկական օրացույց ====
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Իրանական_օրացույց» էջից