«Միացյալ Թագավորություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Միացյալ Թագավորությունը [[ունիտար պետություն]] է, որը գործում է [[սահմանադրական միապետություն]] և [[պառլամենտական համակարգ]] կառավարման համապատասխան։համապատասխան<ref name="page823">{{cite web |url= http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/+/http://www.number10.gov.uk/Page823 |title=Երկրներ երկրի ներսում |publisher=Prime Minister's Office |date=հունվարի 10, 2003}}</ref>: Կառավարության նստավայրն է մայրաքաղաք Լոնդոնը։

Դա մի երկիր է իր սեփական իրավական համակարգով և բաղկացած է չորս երկրներից՝ [[Անգլիա]], [[Հյուսիսային Իռլանդիա]], [[Շոտլանդիա]] և [[Ուելս]]։ Վերջին երեք երկրներին տարբեր հզորության վարչական կառավարման իրավունք է տրված իրենց մայրաքաղաքներում՝ [[Բելֆասթ]], [[Էդինբուրգ]] և [[Կարդիֆ]] համապատասխանաբար։համապատասխանաբար<ref>{{cite news |url= http://news.bbc.co.uk/1/hi/education/7859034.stm |title= Fall in UK university students |work= BBC News |date =հունվարի 29, 2009}}</ref><ref>{{cite web |url= http://www.transport-research.info/web/countryprofiles/uk.cfm |title=Երկրների վերլուծություն: Միացյալ Թագավորություն |publisher=Transport Research Knowledge Centre |accessdate=2010 թ․ մարտի 28}}</ref>:

[[Բրիտանիայի գրավումը Հռոմի կողմից]] սկսվեց մ. թ. [[43]] թվականին, դրան հաջորդեց [[Հռոմեական Բրիտանիա]]յի կառավարումը Բրիտանիայի հարավում, որը տևեց շուրջ 400 տարի։ Այնուհետև երկիր ներխուժեցին [[Հին Գերմանիա|գերմանական]] [[անգլոսաքս]]ական ցեղերը, ինչը կրճատեց Բրիտերի բնակության շրջանը մինչև ապագա [[Ուելս]]ի սահմանները<ref>{{cite encyclopedia |editor1-first=Ջոն |editor1-last=Դեյվիս |editor2-first=Նիգել |editor2-last=Ջենկինս |editor3-first=Մինա |editor3-last=Լինչ |encyclopedia=Ուելսյան Ակադեմիայի Ուելսի հանրագիտարան |year=2008 |publisher=Ուելսի համալսարանի հրատարակություն |location=Կարդիֆ |isbn=9780708319536 |page=915}}{{ref-en}}</ref>։ [[Անգլո-սաքսոնական ժամանակագրություններ|Անգլոսաքսերի]] կողմից բնակեցված տարածքները միավորվեցին [[Անգլիայի թագավորություն|Անգլիա թագավորության]] մեջ [[X դար]]ում<ref name="Short bio">[http://www.bbc.co.uk/history/historic_figures/athelstan.shtml][[Էտելստան]]ի կարճ կենսագրությունը Բի-Բի-Սի Պատմություն կայքում{{ref-en}}</ref>։ Այդ ընթացքում [[Դալ Ռիադա|հյուսիսարևմտյան Բրիտանիայի]] գալեները (որոնք, ինչպես ենթադրվում է տեղափոխվել են այստեղ ապրելու, գալով հյուսիսարևմտյան Իռլանդիայից [[V դար]]ում)<ref>{{cite book |author= Մեյկի, Ջ. Դ. |title=Շոտլանդիայի պատմություն |location =Լոնդոն |publisher=Փենգուին |year=1991 |isbn=9780140136494 |pages=18–19}}{{ref-en}}</ref><ref>{{cite book |author= Քեմփբել, Էվան |title=Սուրբերը և Ծովային Արքաները. Սքոթերի առաջին թագավորությունը |publisher=Քենոնգեյթ |location=Էդինբուրգ |year=1999 |isbn=0-86241-874-7 |pages=8–15}}{{ref-en}}</ref> միավորվեցին [[պիկտեր]]ի հետ և կազմավորեցին [[Շոտլանդական թագավորություն]]ը [[IX դար]]ում։ում<ref>{{cite book |last= Հեյ |first= Քրիստոֆեր |title= Քեմբրիջի համալսարանի Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի պատմության հանրագիտարան |publisher=Քեմբրիջի համալսարանի հրատարակություն |year= 1990 |page= 30 |isbn= 9780521395526}}{{ref-en}}</ref>:

[[1066]] թվականին [[Նորմաններ]]ը ներխուժեցին Անգլիա և վերջինիս [[Անգլիայի գրավումը նորմանների կողմից|գրավումից]] հետո գրավեցին նաև [[Ուելս]]ի մեծ մասը և բնակություն հաստատեցին Շոտլանդիայում։ Արդյունքում նրանք վերը նշված երկրներ բերեցին [[ֆեոդալիզմ]]ը՝ նրա հյուսիս-ֆրանսիական տեսակով, և [[Նորմանդական լեզու|նորմանական ֆրանսիայի]] մշակույթը։մշակույթը<ref>{{cite book |title=Ֆեոդալիզմ |author=Գանշոֆ, Ֆ. Լ. |page=165 |isbn= 9780802071583 |publisher=Տորոնտոյի համալսարան |year=1996}}{{ref-en}}</ref>: [[Անգլոնորմանդական միապետություն|Նորմանդական էլիտան]] մեծ ազդեցություն ունեցավ տեղական մշակույթների վրա, սակայն արդյունքում ասիմիլացվեց նրանց հետ։հետ<ref>{{cite book |title= Քննարկումներ նորմանդական գրավման մասին |pages=115–122 |author=Չիբնել, Մարջորի |year=1999 |publisher= Մանչեստերի համալսարանի հրատարակություն |isbn= 9780719049132}}{{ref-en}}</ref>: Հետագա [[Պլանտագենետներ|Անգլիայի թագավորները]] ավարտեցին Ուելսի գրավումը և [[Պատերազմներ Շոտլանդիայի անկախության համար|Շոտլանդիան]] գրավելու անհաջող փորձ արեցին։ Դրանից հետո Շոտլանդիան պահպանեց իր անկախությունը, չնայած գործնականորեն չընդհատվող [[Անգլո-շոտլանդական պատերազմներ|ընդհարումներին]] Անգլիայի հետ։ Անգլիական միպետներն իրենց հերթին իրենց ժառանգական կապի միջոցներով ոտնձգություններ ունեին [[ֆրանսիա]]կան թագի վրա, և նույնպես անընդհատ ներգրավված էին Ֆրանսիայի հետ ընդհարումների մեջ՝ հատկապես [[Հարյուրամյա պատերազմ]]ի ժամանակ։ժամանակ<ref>Մաուրիս Կին. [http://www.bbc.co.uk/history/british/middle_ages/hundred_years_war_01.shtml «Հարյուրամյա պատերազմ»]: Բի-Բի-Սի Պատմություն:{{ref-en}}</ref>:

[[Միջին դարեր]]ում Բրիտանիային դիպել են նաև [[Ռեֆորմացիա]]յի հետ կապված ընդհարումները, ինչը բերեց ամեն մի երկրում [[Անգլիայի եկեղեցի|բողոքականության]] ընդունմանը որպես պետական կրոն։կրոն<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/479892/Protestantism/41558/The-Reformation-in-England-and-Scotland Ռեֆորմացիան Անգլիայում և Շոտլանդիայում] և [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/293754/Ireland/22978/ Ռեֆորմացիայի ժամանակաշրջանի Իռլանդիան. Ռեֆորմացիայի ժամանակաշրջանը և Եղսաբեթ I], առցանց Բրիտանիկա Հանրագիտարան:{{ref-en}}</ref>: Ուելսը ամբողջովին միացվեց Անգլիայի թագավորությանը,<ref name="BBC Tudors">{{Cite web|title=Խորը Բրիտանական պատմություն – Ուելսը Թյուդորների ժամանակ|url=http://www.bbc.co.uk/history/british/tudors/wales_tudors_01.shtml|accessdate=21 սեպտեմբեր 2010|publisher=Բի-Բի-Սի Պատմություն|date=5 նոյեմբեր 2009|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yH03zDv|archivedate=2012-05-27}}{{ref-en}}</ref>, իսկ Իռլանդիան գոյություն ուներ որպես [[Իռլանդիայի թագավորություն|թագավորություն]], սակայն գտնվում էր Անգլիական թագի հետ անձնական միության մեջ։մեջ<ref>{{cite book |title= Ժամանակակից Բրիտանական կղզիների պատմությունը, 1529–1603. Երկու թագավորություն |pages=171–172 |first=Մարկ |last=Նիկոլս |year=1999 |isbn= 9780631193340 |publisher=Բլեքվել |location = Օքսֆորդ}}{{ref-en}}</ref>: Այն տարածքների վրա, որոնք հետագայում դառնալու էին Հյուսիսային Իռլանդիա, անկախ գաելական ազնվականության հողերը առգրավվեցին և բաժանվեցին բողոքական եկվորներին Անգլիայից և Շոտլանդիայից<ref>{{cite book |last=Քենի |first=Նիկոլս Պ. |title= Դարձնելով Իռլանդիան Բրիտանական, 1580–1650 |pages=189–200 |publisher= Օքսֆորդի համալսարանի հրատարակություն |year=2003 |isbn=9780199259052}}{{ref-en}}</ref>։ [[1603]] թվականին Անգլիա, Շոտլանդիա և Իռլանդիա թագավորությունները միավորվեցին [[Անձնական ունիա]]յի մեջ, երբ [[Հակոբ I (Անգլիայի թագավոր)|թագավոր Հակոբ I-ը]] ժառանգեց Անգլիայի և Իռլանդիայի թագերը և իր արքունիքը [[Էդինբուրգ]]ից տեղափոխեց [[Լոնդոն]]։ Այնուամենայնիվ, ամեն կողմը պահպանեց առանձին քաղաքական ինքնությունը և իրենց սեփական քաղաքական ինստիտուտները։ինստիտուտները<ref name="D. Ross, 2002 p. 56">Ռոսս, Դ. (2002). «Շոտլանդական պատմության ժամանակագրությունը»: Գլազգո: Գիդես և Գրոսետ: էջ՝ 56. ISBN 1-85534-380-0</ref><ref name="J. Hearn, 2002 с. 104">Հերն, Ջ. (2002). ''Պահանջելով Շոտլանդիան. Ազգային ինքնությունը և ազատական մշակույթը'': Էդինբուրգի համալսարանի հրատարակություն: էջ՝ 104. ISBN 1-902930-16-9 {{ref-en}}</ref>: [[XVII դար]]ի կեսին բոլոր երեք թագավորությունները ներքաշվեցին մի շարք ռազմական ընդհարումների մեջ (ներառյալ [[Անգլիական հեղափոխություն|քաղաքացիական պատերազմը]]), որոնք բերեցին ժամանակավոր միապետության վերացմանը և կարճաժամկետ [[Անգլիական հանրապետություն]] [[Ունիտար պետություն|ունիտար պետության]] հաստատմանը։հաստատմանը<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/187936/English-Civil-Wars Անգլիական քաղաքացիական պատերազմներ]: առցանց Բրիտանիկա հանրագիտարան {{ref-en}}.</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.archontology.org/nations/scotland/01_laws.php|title=Շոտլանդիան և Միությունը. 1651–1660|publisher=Archontology.org|date=14 մարտ 2010|accessdate=20 ապրիլ 2010|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yH1LZ0m|archivedate=2012-05-27}} {{ref-en}}</ref>: Չնայած այն հանգամանքին, որ միապետությունը հետագայում ([[Փառահեղ հեղափոխություն]] [[1688]] թվականին) նորից հաստատվեց Բրիտանիայում, այն վերահաստատվեց այնպես, որ, ի տարբերություն մնացած Եվրոպայի, [[բացարձակ միապետություն]]ը չգերակայեց։ [[Մեծ Բրիտանիայի սահմանադրություն]]ը մշակվել էր [[Սահմանադրական միապետություն|սահմանադրական միապետության]] և [[Խորհրդարանական հանրապետություն|խորհրդարանական հանրապետության]] հիման վրա։վրա<ref>{{cite book |last=Լոջ |first=Ռիչարդ| year=2007 |origyear=1910 |url= https://books.google.am/books?id=EBSpvBxGyqcC |title=Անգլիայի պատմություն - Ռեստավրացիայից մինչև Վիլիամ III-ի մահը (1660–1702)|publisher=Ռիդ Բուքս |page=8 |isbn=9781406708974}} {{ref-en}}</ref>: Այս ժամանակաշրջանի ընթացքում, հատկապես Անգլիայում, [[Մեծ Բրիտանիայի թագավորական ռազմա-ծովային նավատորմ|ռազմա-ծովային ուժերի]] զարգացումը և համընդհանուր հետաքրքրությունը [[Մեծ աշխարհագրական հայտնագործություններ|աշխարհագրական հայտնագործությունների]] հանդեպ, բերեցին [[Բրիտանական կայսրություն#«Առաջին բրիտանական կայսրություն» (1583 - 1783)|գաղութների]] միացմանը և բնակեցմանը, հիմնականում [[Հյուսիսային Ամերիկա]]յում<ref>{{Cite web|url=http://www.royal-navy.org/lib/index.php?title=Tudor_Period_and_the_Birth_of_a_Regular_Navy_Part_Two|work=Թագավորական ռազմածովային նավատորմի պատմությունը|title=Թյուդորների ժամանակաշրջան և կանոնավոր նավատորմի ծնունդը|accessdate=24 դեկտեմբեր 2010|publisher=Ծովագնացության պատմության ինստիտուտ|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yH1r2jw|archivedate=2012-05-27}} {{ref-en}}</ref><ref>{{Cite book |first=Նիկոլաս |last=Կանի |title=Կայսրության աղբյուրները, Օքսֆորդի Բրիտանիայի կայսրության պատմություն հատոր I |publisher= Օքսֆորդի համալսարանի հրատարակչություն |year=1998 |isbn= 0-19-924676-9 |url= https://books.google.am/?id=eQHSivGzEEMC |ref=refOHBEv1 |accessdate=1 մայիս 2011}} {{ref-en}}</ref>։

[[1707]] թվականի մայիսի 1-ին ստեղծվեց նոր Մեծ Բրիտանիա թագավորությունը, որը ստեղծվել էր Անգլիայի և Շոտլանդիայի թագավորությունների միավորմամբ՝ համաձայն «Ունիայի Պայմանագրի», որը նախորդող տարվա ընթացքում համաձայնեցվել և հաստատվել էր Անգլիական և Շոտլանդական խորհրդարանների կողմից։կողմից<ref>{{Cite web|url=http://www.nationalarchives.gov.uk/pathways/citizenship/rise_parliament/docs/articles_union.htm|title=Շոտլանդիայի հետ Ունիայի հոդվածները 1707|publisher=ՄԹ Խորհրդարան|accessdate=19 հոկտեմբեր 2008|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yH2SITJ|archivedate=2012-05-27}}{{ref-en}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.parliament.uk/about/living-heritage/evolutionofparliament/legislativescrutiny/|title=Ունիայի ակտեր 1707|publisher=ՄԹ Խորհրդարան|accessdate=6 հունվար 2011|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yH30bEF|archivedate=2012-05-27}}{{ref-en}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.scotshistoryonline.co.uk/union.html|title=Ունիայի Պայմանագիր 1706|publisher=Շոտլանդական պատմությունը առցանց|accessdate=3 փետրվար 2011|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yH3pzqO|archivedate=2012-05-27}}{{ref-en}}</ref>:

[[XVIII դար]]ում երկիրը կարևորագույն դեր ուներ [[Արևմտյան աշխարհ]]ում [[Խորհրդարանային հանրապետություն|խորհրդարանականության]] գաղափարների զարգացման մեջ, ինչպես նաև կատարեց անգնահատելի ներդրում համաշխարհային գրականության, արվեստի և գիտության մեջ։մեջ<ref>{{cite book |last=Ֆերգյուսոն |first=Նիալ |year=2004 |title=Կայսրություն. Բրիտանական համաշխարհային կարգի աճն ու անկումը և դասեր գլոբալ ուժերի համար |publisher=Բեյզիք Բուքս |location =Նյու-Յորք|isbn=0465023282}}{{ref-en}}</ref>: Բրիտանիայի առաջնորդած [[արդյունաբերական հեղափոխություն]]ը փոխեց երկիրը և ապահովեց [[Բրիտանական կայսրություն|Բրիտանական կայսրության]] զարգացումն ու աճը։ Այդ ժամանակներում Բրիտանիան, ինչպես և այլ [[Մեծ տերույթուններ]]ը ներգրավված էին [[Գաղութացում|գաղութական]] զարգացման մեջ, ներառյալ [[ստրկավաճառություն]]ը։ Չնայած «Ստրկավաճառության ակտի» ընդունումից հետո [[1807]] թվականին Միացյալ Թագավորությունը առաջատար դեր ստանձնեց այս չարիքի հետ պայքարում։պայքարում<ref>Լուզմոր, Ջո (2007): [http://www.bbc.co.uk/devon/content/articles/2007/03/20/abolition_navy_feature.shtml Նավարկում ստրկության դեմ]: Բի-Բի-Սի Դևոն: {{ref-en}}</ref>: Բրիտանիան հիմնականում կենտրոնացած էր Հյուսիսային Ամերիկայում գտնվող գաղութների վրա։ Այնուամենայնիվ, [[ԱՄՆ անկախության պատերազմ]]ի արդյունքում դրանց կորցնելուց հետո, կայսրական հավակնությունները ուղղվեցին դեպի մոլորակի այլ անկյուններ, մասնավորապես [[Հնդկաստան]]։<ref>Կոնգրեսի գրադարան, [https://books.google.am/books?id=BQDgr_XvsHoC&pg=PA73 «Ամերիկյան հեղափոխության ազդեցությունը արտասահմանում»] էջ՝ 73:</ref>:

[[1800]] թվականին, երբ Ֆրանսիայում դեռևս պատերազմներ էին մոլեգնում, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի խորհրդարանները ընդունեցին «[[Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի ունիայի ակտ|Ունիայի ակտը»]], միավորելով երկու թագավորությունները և ստեղծելով '''Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորությունը''', որը ստեղծվեց [[1801]] թվականի հունվարի 1-ին։ին<ref>{{Cite web|url=http://www.actofunion.ac.uk/actofunion.htm#act|title=Ունիայի ակտը|publisher=Ունիայի ակտի վիրտուալ գրադարան|accessdate=15 մայիս 2006|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yH4MBFc|archivedate=2012-05-27}} {{ref-en}}</ref>:

'''Միացյալ Թագավորության ճարտարապետությունը''' կամ '''Բրիտանական ճարտարապետությունը''' բաղկացած է [[ճարտարապետություն|ճարտարապետական]] ոճերի [[էկլեկտիզմ]]ական համակցությամբ՝ սկսած այն շինություններից, որոնք եղել են նախքան Միացյալ Թագավորությունը՝ օրինակ [[Հին հռոմեական ճարտարապետություն|հռոմեական]] ճարտարապետությունը, մինչև 21-րդ դարի [[ժամանակակից ճարտարապետություն]]ը։ [[Անգլիա]]յում կարելի է տեսնել ունիկալ ճարտարապետական լուծումների նմուշներ,<ref name="BritEncart"/>, բայց և [[Իռլանդիա]]ն, [[Շոտլանդիա]]ն և [[Ուելս]]ը նույնպես նպաստել են ունիկալ ճարտարապետական կառույցների շինությանը և ընդհանուր առմամբ բոլորն էլ մեծ դեր են խաղացել [[ճարտարապետության պատմություն|ճարտարապետության պատմության]] մեջ։մեջ<ref name="BritEncart">{{Citation|url=http://uk.encarta.msn.com/encnet/refpages/RefArticle.aspx?refid=781533633|title=Բրիտանական ճարտարապետություն, էջ 1 |publisher=uk.encarta.msn.com|work=[[Encarta]]|accessdate=18 Հունիս 2009|archiveurl=http://www.webcitation.org/5kwQNgfPK|archivedate=31 Հոկտեմբերի 2009|deadurl=yes}}</ref>: Չնայած Միացյալ Թագավորությանը հասած նախապատմական և կլասիկ շինությունների, բրիտանական ճարտարապետությունը սկսվում է առաջին [[անգլոսաքս]]ական եկեղեցիների շինարարությամբ, որը սկսվել է [[Ավգուստին Կենտեբերիացի|Ավգուստին Կենտեբերիացու]] գալուց հետո [[Մեծ Բրիտանիա (կղզի)|Մեծ Բրիտանիա]] կղզում 597 թվականին։թվականին<ref name="BritEncart"/>: [[Նորմանական ճարտարապետություն]]ը ձևավորվեց 11-րդ դարում և այն սկսվեց լայնամաշտաբորեն կառուցվել եկեղեցիների և ամրոցների տեքով ողջ Մեծ Բրիտանիայում և Իռլանդիայում, որպեսզի նորմանները կարողանան ուժեղացնել իրենց ազդեցությունը։ազդեցությունը<ref name="BritEncart"/>: [[Անգլիական գոթական ճարտարապետություն]]ը, որը ծաղկել է 1180 թվականից մինչև մոտ 1520 թ.-ը, ներմուծվել է [[Ֆրանսիա]]յից, բայց արագ տեմպերով այն ձեռք է բերել իր սեփական ունիկալ առանձնահատկությունը։առանձնահատկությունը<ref name="BritEncart"/>:

Ամբողջ Միացյալ Թագավորությունով մեկ լիքն են [[միջնադարյան ճարտարապետություն|միջնադարյան ճարտարապետության]] նմուշները՝ քարե մեծ [[դղյակ]]ների տեսքով։ Ավելի մեծ կոնցենտրացիաներով դղյակների ու ամրոցների կարելի է հանդիպել [[անգլաշոտլանդական սահման]]ի վրա, որոնք կառուցվել են սկսած [[14-րդ դար]]ից [[Շոտլանդական անկախության պատերազմ]]ի ժամանակներում։ժամանակներում<ref name="BritEncart2">{{Citation|url=http://uk.encarta.msn.com/encnet/refpages/RefArticle.aspx?refid=781533633&pn=2|title=Բրիտանական ճարտարապետություն. էջ 2 |publisher=uk.encarta.msn.com|work=[[Encarta]]|date=|accessdate=18 Հունիսի 2009|archiveurl=http://www.webcitation.org/5kwQOJDjl|archivedate=31 Նոյեմբերի 2009|deadurl=yes}}</ref>: Վառոդի և թնդանոթի հայտնագործությունից հետո ամրոցները դարձան ավելորդ կառույց և [[Անգլիական վերածնունդ|Անգլիական վերածննդի]] ժամանակաշրջանում մշակվեցին հայրենական ճարտարապետության նոր գեղարվեստական ոճեր՝ [[Թուդորյան ճարտարապետական ոճ|Թուդորյան ոճը]], [[Անգլիական բարրոկո]]ն, [[Թագուհի Աննայի ճարտարապետական ոճ|Թագուհի Աննայի ոճը]] և [[Պալադյան ճարտարապետություն|Պալադյան ոճը]]։<ref name="BritEncart2"/>:

[[Գեորգիանյան ճարտարապետություն|Գեորգիանյան]], [[Շոտլանդական բարոնական ճարտարապետություն|Շոտլանդական բարոնական]] և [[Նեոդասական ճարտարապետություն|Նեոդասական]] ոճերը զարգացան [[Շոտլանդական լուսավորություն|Շոտլանդական լուսավորության]] շնորհիվ և 1930-ականներից սկսած զարգանում է [[Ճարտարապետական մոդեռնիզմ|մոդեռիստական]] ոճի ճարտարապետությունը Ուելսի [[արքայազն Չարլզ]]ի հովանավորության ներքո։ներքո<ref name=ArchCon4>{{cite news|url= http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/8045027.stm| publisher=news.bbc.co.uk|work=[[BBC News]]| title=Ճարտարապետությունը լսում է արքայազնի հայցը | date= 12 Մայիսի 2009| accessdate=20 Հունիսի 2009}}</ref>:

Մեծ Բրիտանիայի ամենահին բանաստեղծությունը համարվում է [[Y Gododdin]]ը, որը գրվել է մոտ [[6-րդ դար]]ում [[Հին Հյուսիս]]ում։ Այն գրված է [[Կումբրիական լեզու|կումբրիերեն]] կամ [[Հին վալիական լեզու|հին վալիերեն]] լեզուներով և նրանում առաջին անգամ է հիշատակվում [[Արթուր թագավոր]]ի մասին։մասին<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/wales/history/sites/themes/society/language_poetry.shtml|title=Վաղ վալիական պոեզիա|publisher=BBC Wales|accessdate=29 Դեկտեմբերի 2010|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yHZVSSC|archivedate=27 Մայիսի 2012}}{{ref-en}}</ref>: Մոտ [[17-րդ դար]]ում Ուելսի և Հին Հյուսիսի միջև կապը կորել է և վալիական մշակույթի կենտրոնը տեղափոխվել է ժամանակակից Ուելս, որտեղ Արթուրի լեգենդը զարգացվել է [[Գալֆրիդ Մանտմունտացի|Գալֆրիդ Մանտմունտացու]] կողմից։կողմից<ref>{{Cite book |url=https://books.google.am/?id=dKJiPyyTevgC&printsec=frontcover&dq=History+of+English+literature+from+Beowulf+to+Swinburne#v=onepage&q&f=false |title=Անգլիական գրականության պատմություն. Բեովուլֆից մինչև Սուինբերն |author= Էնդրյու Լանգ |year=2003 |page=42 |accessdate=29 Դեկտեմբերի 2010 |isbn=9780809532292 |publisher=Wildside Press |location=Holicong, PA |origyear=1913}}{{ref-en}}</ref>: Միջնադարի ամենահին վալիական պոետը համարվում է [[Դավիդ ապ Գվիլիմ]]ը (1320 - 1370), որը գրել է բնության, կրոնի և սիրո մասին։ Նրան նաև համարում են միջնադարի եվրոպական ականավոր պոետներից մեկը։մեկը<ref>{{cite web|title=Դավիդ ապ Գվիլիմ|url=http://www.academi.org/dafydd-ap-gwilym-eng/|quote=Dafydd ap Gwilym is widely regarded as one of the greatest Welsh poets of all time, and amongst the leading European poets of the Middle Ages.|accessdate=3 Հունվարի 2011|publisher=Academi |year=2011 |work=Academi կայք |archiveurl=http://www.webcitation.org/67yHaT609|archivedate=27 Մայիսի 2012}}</ref>: Մինչև [[19-րդ դար]]ը վալիական գրականությունը հիմնականում վալիական լեզվով էր և այն հիմնականում կրում էր կրոնական բնույթ։ [[Սուոնսի]]ի բնակիչ [[Թոմաս Դիլան]]ը [[20-րդ դար]]ի առաջին կեսին հայտնի դարձավ ողջ աշխարհին։ Ազդեցիկ վանահայր և ազգայնական [[Թոմաս Ռոնալդ Ստյուարտ]]ը [[1996]] թվականին նոմինացվել է [[Գրականության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրների ցանկ|Գրականության Նոբելյան մրցանակի]]։

Միացյալ թագավորությունը հայտնի է իր «Բրիտանական էմպիրիզմ» ավանդույթով, որը փիլիսոփայական գիտելիք է հիմնված «Շոտլանդական փիլիսոփայության» վրա։ Նրան երբեմն անվանում են «[[Ողջախության շոտլանդական դպրոց]]»։<ref>{{cite book |url= http://www.rrbltd.co.uk/bibliographies/scottish_v5_bibliog.pdf |title= Ողջախության շոտլանդական դպրոց տարեգիր. Ակունքներ |accessdate =17 Դեկտեմբեր 2010 |editor= Ջեյմս Ֆիեսեր |publisher=Thoemmes Press |location =Բրիստոլ |year=2000}}</ref>: Բրիտանական էմպիրիզմի հայտնի փիլիսոփաներից են [[Ջոն Լոկ]]ը, [[Ջորջ Բերկլի]]ն և [[Դեյվիդ Հյում]]ը, իսկ շոտլանդական ողջախոհության դպրոցի կարկառուն ներկայացուցիչներն էին [[Դուգլաս Ստյուարտ]]ը, [[Թոմաս Ռեյդ]]ը և [[Ուիլիամ Համիլթոն (փիլիսոփա)|Ուիլիամ Համիլթոնը]]։ Երկու բրիտանացիներ [[Ուտիլիտարիզմ]] բարոյական փիլիսոփաթյունը։ Գործը սկսել է [[Ջերեմի Բենթամ]]ը, իսկ ավելի ուշ շարունակել է [[Ջոն Ստյուրատ Միլ]]ը իր «[[Ուտիլիտարիզմ (գիրք)|Ուտիլիտարիզմ»]]։<ref>{{cite book |url=https://books.google.am/?id=s7y5MJOuN30C&pg=PA66 |title=Բժշկության բարոյական խնդիրները. Պրակտիկ դասագիրք |author=Միշել Պալբեր |publisher=Lutterworth Press | location = Քեմբրիջ |year=1999 | isbn = 978-0-7188-2978-0 |page=66 |accessdate=30 Դեկտեմբեր 2010}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.am/?id=8A4xLnzfqYwC&pg=PA82 |title=Ուլտիմիտարիզմ |author= Ջեֆրի Սքար |publisher=Routledge | location = Լոնդոն |year=1995 |page=82 |accessdate=30 Դեկտեմբեր 2010 | isbn = 978-0-415-12197-2}}</ref>: Մեծ Բրիտանիայի մյուս նշանակալից փիլիոսոփաներն են [[Դունս Սքոթ]]ը, [[Ջոն Լիբուրն]]ը, [[Մերի Ուոլստոնկրաֆթ]]ը, [[Ֆրենսիս Բեկոն]]ը, [[Ադամ Սմիթ]]ը, [[Թոմաս Հոբս]]ը, [[Ուիլյամ Օկկամ]]ը, [[Բերտրան Ռասել]]ը և [[Ալֆրեդ Ջուլս Այեր]]ը։ Ծագումով ոչ բրիտանացի, բայց բրիտանաբնակ հայտնի փիլիոսոփաներից են [[Իսայա Բերլին]]ը, [[Կառլ Մարքս]]ը, [[Կառլ Փոփեր]]ը և [[Լյուդվիգ Վիտգենշթայն]]ը։

Մեծ Բրիտանիան ամբողջ աշխարհում ճանաչում ձեռք բերած [[Բի-բի-սի սիմֆոնիկ նվագախումբ|Բի-բի-սի սիմֆոնիկ նվագախմբի]] հայրենիքն է։ Բրիտանական հայտնի դիրիժորներից են [[Սայմոն Ռեթլ]]ը, [[Ջոն Բարբիիոլի]]ն և [[Մալկոլմ Սարջենտ]]ը։ Հայտնի [[կինոկոմպոզիտոր]]ներից են [[Ջոն Բարրի]]ն, [[Կլինտ Մենսել]]ը, [[Մայք Օլդֆիլդ]]ը, [[Ջոն Փաուել]]ը, [[Կրեյգ Արմստրոնգ]]ը, [[Դևիդ Առնոլդ]]ը, [[Ջոն Մերֆի (կոմպոզիտոր)|Ջոն Մերֆին]] և [[Հրաի Գեգսոն-Ուիլյամս]]ը։ [[Գեորգ Ֆրիդրիխ Հենդել]]ը չնայած այն բանին, որ ծնվել էր [[Գերմանիա]]յում, ընդունել էր բրիտնական քաղաքացիություն<ref name="Handel">{{cite web|url=http://www.parliament.uk/parliamentary_publications_and_archives/parliamentary_archives/handel_and_naturalisation.cfm|title=Բրիտանիայի քաղաքացի ըստ պառլամենտի ակտի: Գեորգ Ֆրիդրիխ Գենդել|date=20 Հուլիսի 2009|publisher=UK Parliament|accessdate=11 Սեպտեմբերի 2009|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yHd9yTX|archivedate=2012-05-27}}{{ref-en}}</ref> և նրա ստեղծագործություններից շատերը, այդ թվում և «[[Մեսսիա (օրատորիա)|Մեսսիան»]] անգլերեն լեզվով էին։էին<ref>{{cite news |url=http://www.playbillarts.com/features/article/4236.html |title=Հենդելն ամբողջությամբ անգլերենով |last=Էնդրյու |first=Ջոն |date=14 Ապրիլի 2006 |work=Playbill | location = Նյու Յորք |accessdate=11 Սեպտեմբերի 2009}}{{ref-en}}</ref>: [[Էնդրյու Լլոյդ Ուեբեր]]ը խասել է միջազգային փառքի և համարվում է բազմաթիվ [[մյուզիքլ]]ների երաժշտության հեղինակ, որոնք տարիներ շարունակ եղել են լոնդոնյան [[Վեսթ-Էնդ]]ի առաջատարը և հաճախ օգտագործվել են [[Նյու Յորք]]ի [[Բրոդվեյ (Նյու Յորք)|Բրոդվեյում]]։<ref>{{cite book |url= https://books.google.am/books?id=AWaZ1LAFAZEC |title= Սոնդհեյմը և Լլոյդ Ուեբերը. Նոր երաժշտություն |accessdate=20 Օգոստոսի 2010 |publisher=Chatto & Windus |location =Լոնդոն |year =2001 |author=Ստեփան Ցիտրոն |isbn= 9781856192736}}{{ref-en}}</ref>:

[[The Beatles]] խմբի ստեղծագործությունները վաճառվել են ավելի քան մեկ միլիարդ օրինակով։ Երաժշտության պատմության մեջ նրանք համարվում են ամենաականավոր կատարողներից մեկը, որոնք մեծ դեր ունեն ժողովրդականություն վայելող երաժշտության զարգացման գործում։գործում<ref name="Beatles sales"/><ref name=McCartney/><ref name="uktvrecording"/>: Վերջին 50 տարիներին բրիտանական ժողովրդակթյուն վայելող երաժշտության ներկայացուցիչներից են [[Քուին]]ը, [[Կլիֆ Ռիչարդ]]ը, [[Բի Գիս]]ը, [[Էլթոն Ջոն]]ը, [[Լեդ Զեփելին]]ը, [[Փինք Ֆլոյդ]]ը և [[Ռոլինգ Սթոունզ]]ը, որոնցից յուրաքանչյուրն ամենաքիչը վաճառել է 200 միլիոն սկավառակ։սկավառակ<ref>{{cite news |url= http://www.emimusic.com/news/2009/singstar®-queen-to-be-launched-by-sony-computer-entertainment-europe/ |title= Բրիտանական ռոքի լեգենդները, որոնց համար ստեղծվել են PlayStation3 և PlayStation2 համակարռչային խաղեր |publisher=EMI |date= 2 Փետրվարի 2009}}{{ref-en}}</ref><ref>{{cite news |url= http://www.timesonline.co.uk/tol/comment/faith/article3897823.ece |title= Վերածննդի եկեղեցին դառնում է աշխարհի հրաշալիքներից մեկը |newspaper= The Times |location= Լոնդոն |date=9 Մայիսի 2008 |first= Բեն |last= Մաքինթայր}}{{ref-en}}</ref><ref>{{cite news |url= http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/celebritynews/2305273/Sir-Elton-John-honoured-in-Ben-and-Jerry-ice-cream.html |title =Էլթոն Ջոնը պատվավոր հյուր է Ջոնի և Բենի մոտ |newspaper =The Daily Telegraph |date =17 Հուլիսի 2008 |first= Ուրմի |last= Խան |location= Լոնդոն}}{{ref-en}}</ref><ref>{{cite news |url=http://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1562875/Rock-group-Led-Zeppelin-to-reunite.html |title= Լեդ Զեփելինը միանում է |newspaper =The Daily Telegraph |date =19 Ապրիլի 2008 |location=Լոնդոն |first=Ռիչարդ |last=Ալեյե |accessdate=31 Մարտ 2010}}{{ref-en}}</ref><ref>{{cite news|title=Պինք Ֆլոյդը հիմնող Սիդ Բարեթը մահացել է տան մեջ |url=http://www.timesonline.co.uk/article/0,,2-2265034,00.html |newspaper=The Times |location= Լոնդոն |date=11 Հուլիսի 2006 |first=Ադամ |last=Ֆրեսքո |accessdate=31 Մարտի 2010}}{{ref-en}}</ref><ref>{{cite news |first=Քեյթ |last=Հոլթոն |title=Ռոլինգ Սթուոնզը պայմանագիր է ստորագրել նոր ալբոմի համար |url=http://www.reuters.com/article/entertainmentNews/idUSL1767761020080117 |agency=Reuters |date=17 Հունվարի 2008 |accessdate=26 Հոկտեմբերի 2008}}{{ref-en}}</ref><ref>{{cite news |first=Թիմ |last=Ուոլքեր |title=Ջիվն ասում է. "Ինչու է Ռոբին Գիբն ավելի մեծ հարգանք ուզում Բի Գիսի համար |url=http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/features/jive-talkin-why-robin-gibb-wants-more-respect-for-the-bee-gees-826116.html |work=The Independent |location= Լոնդոն |date=12 Մայիսի 2008 |accessdate=26 Հոկտեմբերի 2008}}{{ref-en}}</ref>: Ըստ [[Գինեսի ռեկորդների գիրք|Գինեսի ռեկորդների գրքի]] հետազոտությունների բրիտանկանն ոճում ամենամեծ հաղթանակաների թվով 10 կատարողներից 8-ը ծննդով Բրիտանիայից են, որոնք են [[Ստաուս Քվո]]ն, [[Քուին]]ը, [[Ռոլինգ Սթոունզ]]ը, [[UB40]]-ը, [[Դեփեչ Մոդ]]ը, [[Բի Գիս]]ը, [[Pet Shop Boys]]-ը և [[Manic Street Preachers]]-ը։ը<ref name="Hit singles">{{cite news |url= http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/4259312.stm |title= Ստատուս Քվոն առաջատարն է ըստ սինգլների քանակի |date=19 Սեպտեմբերի 2005 |work=BBC News |accessdate=2 Օգոստոսի 2009}}{{ref-en}}</ref>: Համաշխարհային ճանաչում ունեցող բրիտանական ծագումով երաժշտական աստղերից են [[Placebo]]-ն, [[Քոլդփլեյ]]ը, [[Ռադիոհեդ]]ը, [[Oasis]]-ը, [[Spice Girls]]-ը, [[Դաֆֆի (երգչուհի)|Դաֆֆին]], [[Ջեսի Ջեյ]]ը, [[Մյուզ]]ը, [[Ադել]]ը, [[Arctic Monkeys]]-ը, [[Franz Ferdinand]]-ը, [[Gorillaz]]-ը, [[Էմի Ուայնհաուս]]ը, [[East 17]]-ը, [[Blur]]-ը, [[Plan B (ռեփեր)|Plan B-ն]], [[Ռոբի Ուիլյամս]]ը և [[Դեքլան Գելբրեյթ]]ը։

Միացյալ Թագավորությունը հայտնի է իր թանգարաններով։ Կան բազմաթիվ թանգարաններ [[Լոնդոն]]ում, [[Օքսֆորդ]]ում, [[Քեմբրիջ]]ում, [[Մանչեսթեր]]ում, [[Լիվերպուլ]]ում, [[Էդինբուրգ]]ում, [[Գլազգո]]յում, [[Քենտ]]ում, [[Յորք]]ում, [[Դերբի (քաղաք)|Դերբիում]], [[Բիրմինգհեմ]]ում։ Միայն Լոնդոնում ավելի քան 240 թանգարան կա։ Հիմնականում թանգարանների մուտքը ազատ է<ref>[http://www.edemvlondon.ru/free-museums-london.html Լոնդոնի մուտքը ազատ թանգարանների ցուցակը]</ref>։ Կերպարվեստի ժողովրդականությանն են նպաստում Լոնդոնի ազգային պատկերասրահը, Ազգային դիմանկարի պատկերասրահը, Թեյթ Բրիտանը, Թեյթ Մոդեռնը։ Ամենաշատ այցելվող թանգարանը՝ ժամանակակից արվեստի թանգարանը տարեկան ընդունում է մոտ 4.7 միլիոն այցելու։այցելու<ref>[http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/visual_arts/article7105032.ece Ժամանակակից արվեստի թանգարան]{{ref-en}}</ref>:

Մեծ Բրիտանիան մեծ ազդեցություն է ունեցել կինեմատոգրաֆիայի պատմության վրա։ Բրիտանական ռեժիսորներ [[Ալֆրեդ Հիչքոք]]ը և [[Դևիդ Լին]]ը համարվում են պատմության մեջ ամենաճանաչված ռեժիսորներից մեկը,<ref>{{cite web|url=http://www.bfi.org.uk/sightandsound/topten/poll/directors-directors.html|title=10 լավագույն ռեժիսորներ|accessdate=2 Նոյեմբեր 2010|publisher=Բրիտանական կինոինստիտուտ|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yHUco5o|archivedate=27 Մայիսի 2012}}{{ref-en}}</ref>, իսկ մյուս հայտնի ռեժիսորներն են [[Չարլի Չապլին]]ը, [[Մայքլ Փաուել]]ը, [[Քերոլ Ռիդ]]ը և [[Ռիդլի Սքոթ]]ը։ը<ref>{{cite web|url=http://www.screenonline.org.uk/people/id/462570/index.html|title=Չարլի Չապլին (1889–1977)|accessdate=25 հունվար 2011|publisher=Բրիտանական կինոինստիտուտ|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yHV8Hp8|archivedate=24 Մայիս 2012}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.screenonline.org.uk/people/id/447167/index.html|title=Մայքլ Փոուել (1905–1990)|accessdate=25 Հունվար 2011|publisher=Բրիտանական կինոինստիտուտ|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yHVapor|archivedate=27 Մայիս 2012}}{{ref-en}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.screenonline.org.uk/people/id/459891/index.html|title=Քերոլի Ռիդ (1906–1976)|accessdate=25 Հունվար 2011|publisher=Բրիտանական կինոինստիտուտ|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yHW2IDm|archivedate=27 Մայիս 2011}}{{ref-en}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.screenonline.org.uk/people/id/462413/index.html|title=Scott, Sir Ridley (1937–այժմ)|accessdate=25 Հունվար 2011|publisher=Բրիտանական կինոինստիտուտ|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yHWTuEu|archivedate=2012-05-27}}{{ref-en}}</ref>: Շատ բրիտանական դերասաններ համաշխարհային ճանաչում են ձեռք բերել։ Նրանց թվում են այնպիսի աստղեր, որպիսիք են [[Ջուլի Էնդրյուս]]ը, [[Ռիչարդ Բերթոն]]ը, [[Մայքլ Քեյն]]ը, [[Շոն Քոնների]]ն, [[Վիվիեն Լի]]ն, [[Դևիդ Նիվեն]]ը, [[Լոուրենս Օլիվիե]]ն, [[Պիտեր Սելլերս]]ը և [[Քեյթ Ուինսլեթ]]ը։ Կոմերցիոն առումով հաջողակ [[Ամենամեծ վարկանիշով ֆիլմերի ցանկ|որոշ ֆիլմեր]] ստեղծվել են Մեծ Բրիտանիայում ([[Հարի Փոթեր (ֆիլմաշար)|Հարի Փոթեր]] և [[Ջեյմս Բոնդ]])։<ref>{{cite news |url=http://www.guardian.co.uk/film/2007/sep/11/jkjoannekathleenrowling |title=Հարի Փոթերը դառնում է ամենաշատ վաճառված ֆիլմաշարը |accessdate=2 Նոյեմբեր 2010 |work=The Guardian |date =11 Սեպտեմբեր 2007 |location =Լոնդոն}}{{ref-en}}</ref>: «[[Ealing Studios]]» կինոընկերությունը համարվում է աշխարհում գործող կինոընկերություններից ամենահինը։ամենահինը<ref>{{cite web|url=http://www.ealingstudios.com/EalingStudios/history_home.html|title="Ealing" կինոստուդիայի պատմությունը|publisher="Ealing" կինոստուդիա|accessdate=5 Հուլիսի 2010|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yHWup6R|archivedate=27 Մայիս 2011}}{{ref-en}}</ref>:

[[2009]] թվականին բրիտանական ֆիլմերը համաշխարհային կինովարձույթում հավաքեցին 2 միլիարդ դոլար եկամուտ՝ կարողանալով գրավել աշխարհի կինոշուկայի 7%-ը և ներքին շուկայի 17%-ը։ը<ref name=statistics>{{cite web|url=http://www.ukfilmcouncil.org.uk/vitalstats|title=Բրիտանական ֆիլմեր. Ամենակարևոր տեղեկատվությունը|accessdate=22 Հոկտեմբերի 2010|publisher=UK Film Council|archiveurl=http://www.webcitation.org/67yHXNVg3|archivedate=27 Մայիս 2011}}{{ref-en}}</ref>: [[2009]] թվականին Մեծ Բրիտանիան կարողացավ ձեռք բերել մոտ £944 միլիոն՝ կինոթատրոն այցելած 173 միլիոն հանդիսատեսի շնորհիվ։շնորհիվ<ref name=statistics/>: [[Բրիտանական կինոինստիտուտ]]ը կազմել է [[100 լավագույն բրիտանական ֆիլմերի ցանկը վերջին 100 ամյակում ըստ BFI-ի|100 լավագույն բրիտանական ֆիլմերի ցանկը]]։ Ամենամյա [[BAFTA]] մրցանակաբաշխությունը համարվում է [[Օսկար]]ի բրիտանական համարժեքը։համարժեքը<ref>{{cite news |url= http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/1190562.stm |title= BAFTA-ն բացում է մրցարշավը Օսկարի հետևից |accessdate=14 Փետրվար 2011 |work=BBC News |date=26 Փետրվար 2001}}{{ref-en}}</ref>:

'''Բրիտանիական խոհանոցը''' դա Միացյալ թագավորությունում սնունդ սարքելու պրակտիկան և ավանդույթներն են։են<ref>[http://www.bbc.co.uk/food/recipes/ Բրիտանական խոհանոց] BBC food webpage {{ref-en}}</ref>: Բրիտանական խոհանոցում հաստատվել է այն վարկանիշը, որ նրանք մեծ ուշադրություն են դարձնում սննդի բաղադրիչներին և սովորաբար նախապատվություն են տալիս տեղական արտադրությանը։արտադրությանը<ref>[http://www.langinfo.ru/index.php?sect_id=2418 Բրիտանական խոհանոց]</ref><ref>Օրլինկովա Մ. [http://www.gastromag.ru/newsgastro/view_archive.asp?r=5&id=2375 Բրիտանական հայտնագործություններ] ամսագիր՝ «Гастрономъ», #04(63), 2007</ref>: Բրիտանական խոհանոցի [[սոուս]]ները և [[համեմունք]]ները համեմատաբար պարզ են և այն օգտագործում են, որպեսզի ընդգծեն ուտելիքի համը, այլ ոչ թե այն ամբողջությամբ փոխեն։ [[Միացյալ թագավորության գաղութները և կախյալ տարածքները|Միացյալ թագավորության գաղութատիրական տիրապետության]] ժամանակաշրջանում բրիտանական խոհանոցը մեծ փոփոխության է ենթարկվել «արտասահմանյան» երկրների ազդեցության տակ։ Առաջին հերթին նրա վրա մեծ ազդեցություն է թողել [[Հնդկաստան]]ը։ը<ref>Володарский О. В. (2009) Английский мир т. 2., с. 322</ref>: Օրինակ [[հավ]]ից պատրաստված տիկա-մասալա ({{lang-en|tikka masala}}) անգլո-հնդկական ճաշատեսակը համարվում բրիտանական «ազգային ճաշատեսակ»։ Բրիտանացիները նախընտրում են ուտել թեթև բաներ, իսկ մնացած ճաշատեսակներին որակավորում են որպես «երևակայությունից զուրկ և ծանր»։ Որպես կանոն նման ճաշատեսակներն օգտագործվում են միմիայն լիարժեք [[նախաճաշ]] և [[Սուրբ Ծնունդ]]ի ավանդական ճաշ։ Դա ավելի հաստատվեց [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|Առաջին]] և [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ների ժամանակ, երբ բրիտանական կառավարությունն ացկացրեց "սննդի չափորոշման" ռեֆորմ։ Ավանդական բրիտանական ճաշատեսակներից են համարվում [[ձուկը և չիփս]]ը, մսով տապակած կարտոֆիլը և [[պյուրե]]ն։

Ամենահայտնի թեյ խմելու արարողությունը «five-o’clock» է, որն անցակցվում է ամբողջ Բրիտանիայով մեկ։ Այդ ժամանակ փակվում են բոլոր խանութները, հաստատությունները, բանկերը և բոլորը գնում են թեյ խմելու։ Ոչ մի ղեկավար չի համարձակվում իր ենթականերին արգելել, որպեսզի նրանք ժամի հինգին թեյ խմեն։ Նման արգելքի դեպքում կոլետիվի հարաբերություններ կվատանան։ Որքան տարօրինակ է թեյ խմելու արարողությունը 1851 թվականին պարտադիր կերպով մտցրել է հենց Միացյալ Թագավորությունը, որպեսզի այն ժամանակ բնակչությանը հետ պահի ալկոհոլից։ Ընդ որում առաջնահերթը տասնհինգ րոպեանոց թեյ խմելու ընդմիջում պետք է ունենային ծառայողները, աշխատողները և ծովայինները։ծովայինները<ref name=tea_ceremony>{{cite web|url=http://londonmania.ru/english-tea?id=126 |title=Բրիտանական թեյ խմելու ավանդույթ |date= |accessdate=2012 Նոյեմբերի 7}}</ref>:

[[BBC]]-ն հիմնվել է [[1922]] թվականին և համարվում է պետության կողմից ֆինանսավորվող ռադիո, հեռուստատեսություն և ինտերնետ հեռարձարկող ընկերություն։ Այն համարվում է աշխարհում եղած նմանատիպ ընկերություններից ամենամեծը և ամենահինը։ Նա ղեկավարում բազմաթիվ հեռուստատեսային և ռադիոալիքներով Մեծ Բրիտանիայի տարածքում և նրանից դուրս, իսկ հեռարձակման ֆինանսավորումը կատարվում է ի հաշիվ հատուկ հարկի, որը վճարում են բոլոր այն անձինք, ովքեր տանը ռադիոընդունիչ ունեն։ունեն<ref name="MediaNewsline">{{Cite journal |first= |last = Newswire7| title = BBC. Աշխարհի ամենամեծ հեռարձակող ընկերությունը և բրենդը, որին ամենաշատն են վստահում | journal = Media Newsline| date = 13 օգոստոսի 2009 | url = http://www.medianewsline.com/news/151/ARTICLE/4930/2009-08-13.html |archiveurl =http://www.webcitation.org/5zVS8t2sR| archivedate =17 Հուլիսի 2011 }}{{ref-en}}</ref><ref>{{Cite journal |first= |last = | title = Հեռուստատեսային հարկ. Փաստեր և թվեր | journal = BBC Press Office | date = Ապրիլի 2010| url = http://www.bbc.co.uk/pressoffice/keyfacts/stories/licencefee.shtml | archiveurl =http://www.webcitation.org/5zVSwSITq| archivedate =17 Հունիսի 2011}}{{ref-en}}</ref>: Մեծ Բրիտանիայի մյուս խոշոր ընկերությունն է [[ITV]]-ն, որը ղեկավորում շրջանների 15 ալիքներից 11-ը,<ref>{{Cite journal |first= |last = | title = Հրապարակումներ և քաղաքագետներ. ITV-ի պատմությունը | journal = ITV.com| date = | url = http://www.itv.com/aboutitv/publications-policies/ | archiveurl =http://www.webcitation.org/5zVTPxDEI| archivedate =17 Հունիսի 2011 }}{{ref-en}}</ref>, ինչպես նաև [[News Corporation]]-ը, որը News International ընկերության հետ միասին ունի իր թերթերը, որոնց մեջ է ամենահրաճանաչ [[տաբլոիդ]] [[The Sun]]-ը և ամենահին օրաթերթը՝ [[The Times]]-ը<ref>{{Cite journal |first= |last = | title = Publishing | journal = News Corporation| date = | url = http://www.newscorp.com/operations/publishing.html | archiveurl =http://www.webcitation.org/5zVXpU10Z| archivedate =17 Հունիսի 2011}}{{ref-en}}</ref>։ Բացի այն նա ունի ամենամեծ չափաբաժինը բրիտանական արբանակային հեռարձակման [[BSkyB]] ընկերությունում։ընկերությունում<ref>{{Cite journal |first= |last = | title = Direct Broadcast Satellite Television | journal = News Corporation| date = | url = http://www.newscorp.com/operations/dbst.html | archiveurl =http://www.webcitation.org/5zVY0iZ5c| archivedate =17 Հունիսի 2011 }}{{ref-en}}</ref>: [[Լոնդոն]]ը համարվում է Մեծ Բրիտանիայի [[ԶԼՄ]]-ի կենտրոնը, քանի որ ազգային թերթերը, հեռուստաալիքները և ռադիոն հիմնականում կենտրոնավորված են հենց այնտեղ, բայց [[Մանչեսթր]]ն էլ ևս կարևոր մեդիա կենտրոններից մեկն է։ [[Էդինբուրգ]]ը, [[Գլազգո]]ն և [[Քարդիֆ]]ը համարվում են կարևորագույն կենտրոններ Շոտլանդիայի և Ուելսի թերթերի և հեռուստահեռարձակման գծով։գծով<ref>William, D. (2010). [https://books.google.am/books?id=7yg45P35KDMC&printsec=frontcover&dq=William,+UK+Cities:+A+Look+at+Life+and+Major+Cities+in+England,+Scotland,+Wales+and+Northern+Ireland&hl=En&ei=Ej77TY2jG9Or8QPui8mqCQ&sa=X&oi=book_result&ct=book-thumbnail&resnum=1&ved=0CDAQ6wEwAA#v=onepage&q&f=false Բրիտանական քաղաքներ. Հայացք Անգլիայի, Շոտլանդիայի, Ուելսի և Հյուսիսային Իռլանդիայի մեծ քաղաքների վրա]. Eastbourne: Gardners Books. ISBN 978-9987-16-021-1, сс. 22, 46, 109 и 145.{{ref-en}}</ref>: Հրատարակչական կենտրոնները, որոնք ներառում են գրքերը, տեղեկատուները, տվյալների բազան, ամսագրերը, թերթերը և նորությունների գործակալությունները, ուենեն մոտ £20 միլիարդի շրջանառություն և այնտեղ են աշխատում մոտ 167 000 մարդ։մարդ<ref>{{cite web |title= Publishing |publisher= Մշակույթի, մեդիայի և սպորտի դեպարտամենտ |url= http://www.culture.gov.uk/what_we_do/creative_industries/3280.aspx |archiveurl =http://www.webcitation.org/5zVhIk6SY| archivedate =17 Հունիսի 2011}}{{ref-en}}</ref>:

Երկրի յուրաքանչյուր տարածաշրջան ունի իր ֆուտբոլային ասոցիացիան, ազգային թիմը և իր սեփական չեմպիոնատի համակարգը, բայց և որոշ ակումբներ չեն խաղում այն ասոցիացիաներում, որտեղ նրանք պետք է լինեին ըստ տարածաշրջանի կամ պատմական պատճառներով։ [[Անգլիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Անգլիայի]], [[Շոտլանդիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Շոտլանդիայի]], [[Ուելսի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Ուելսի]] և [[Հյուսիսային Իռլանդիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Հյուսիսային Իռլանդիայի]] հավաքականները միջազգային մրցադաշտում մասնակցում են որպես առանձին թիմեր, դրա համար էլ Մեծ Բրիտանիան չի մասնակցում Օլիմպիական խաղերի ֆուտբոլային մրցույթներում։մրցույթներում<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/olympics/football/7529807.stm |title=Ինչո՞ւ չկա Մեծ Բրիտանիայի ֆուտբոլի հավաքական |work=BBC Sport |date=5 Օգոստոսի 2008 |accessdate=31 Դեկտեմբերի 2010}}{{ref-en}}</ref>:

2012 թվականին Բրիտանիան հայց էր ուղարկել [[Բրիտանիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Բրիտանիայի]] ընդհանուր հավաքական ստեղծելու համար, բայց [[Շոտլանդիայի ֆուտբոլային ասոցիացիա|Շոտլանդիայի]], [[Ուելսի ֆուտբոլային ասոցիացիա|Ուելսի]] և [[Իռլանդիայի ֆուտբոլային ասոցիացիա|Իռլանդիայի]] ֆուտբոլային ասոցիացիաները հրաժարվեցին այդ նախագծին մասնակցելուց՝ վախենալով, որ հետագայում կկորցնեն իրենց թիմերի անկախության ստատուսը։ստատուսը<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/olympics/football/7286011.stm |title=Բլաթերն ընդդեմ բրիտանական հավաքականի (2012) |work=BBC News |date=9 Մարտի 2008 |accessdate=2 Ապրիլի 2008}}{{ref-en}}</ref>: Անգլիականի հավաքականը համարվում է ամենահաջողակ թիմը, որը հաղթել է [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն]]ում [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 1966|հայրենի հողի վրա]] 1966 թվականին, բայց այդ ժամանակն նրա ամենամեծ ախոյաններից մեկը Շոտլանդիան էր։

[[Կրիկետ]] խաղի մտահղացումը պատկանում է Անգլիային և այն շատ տարածված է Բրիտանիայում և նրա գաղութներում։ Ուելսն իր սեփական հավաքանը չունի, դրա համար էլ հանդես է գալիս Անգլիայի հետ միասին։ Վերջերս նրանց են միացել նաև Շոտլանդիան և Իռլանդիան, քանի որ նրանց մոտ այդ սպորտաձևը նոր է զարգանում։ [[Ռեգբիլինգ]]ը տարածված է Մեծ Բրիտանիայի մի քանի շրջաններում։ Այն ի հայտ է եկել [[Հալդեսֆիլդ]]ում և այդ խողը սովորաբար խաղում են [[Հյուսիսային Անգլիա]]յում։յում<ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/?id=7rY2tVBypH0C&pg=PA27&dq=rugby+league+started+in+huddersfield#v=onepage&q&f=false |title=Professional identities: policy and practice in business and bureaucracy |isbn= 9781845450540 |author=Ardener, Shirley |publisher=Berghahn |location =New York |year=2007 |page=27 |accessdate=30 Դեկտեմբերի 2010}}{{ref-en}}</ref>: Բրիտանիայի միսանական հավաքականը՝ «Բրիտանական առյուծները» առաջ մասնակցում էին [[Ռեգբիլինգի աշխարհի գավաթ]]ին, բայց [[2008]] թվականից Անգլիան, Շոտլանդիան և Իռլանդիան մասնակցում են որպես առանձին երկրներ։երկրներ<ref>{{cite web|url=http://www.rlwc08.com/|title=Ռեգբիլինգի աշխարհի գավաթ 2008-ի պաշտոնական կայք|dead-url=unknown-host}}</ref>: [[Ռեգբի]]ում [[Անգլիայի ռեգբիի հավաքական|Անգլիայի]], [[Շոտլանդիայի ռեգբիի հավաքական|Շոտլանդիայի]], [[Ուելսի ռեգբիի հավաքական|Ուելսի]] և [[Հյուսիային Իռլանդիայի ռեգբիի հավաքական|Իռլանդիայի]] հավաքականներն իրենք իրենցով շատ ուժեղ են։ [[Վեց ազգերի գավաթ]]ը, որը խաղարկվում է վերոնշյալ հավաքականների և [[Իտալիայի ռեգբիի հավաքական|Իտալիայի]] և [[Ֆրանսիայի ռեգբիի հավաքական|Ֆրանսիայի]] հավաքականների միջև, ոչ պաշտոնական կարգով համարվում է Եվրոպայի ռեգբիի չեմպիոնատ։չեմպիոնատ<ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/?id=0-IiowvNomMC&pg=PA95&dq=rugby+union+six+nations+tournament#v=onepage |title=Ռեգբիի ուղեցույց ընկերուհու համար |author=Յաքո Լոու, Դերիկ Նեսբիթ |publisher=South Publishers | location = Յոհանեսբուրգ |year=2008 |accessdate=31 Դեկտեմբերի 2010 | isbn = 9780620395410}}{{ref-en}}</ref>:

[[Թենիս]] խաղն ի հայտ է եկել [[Բիրմինգհեմ]] քաղաքում [[1859]]-ից թվականից [[1865]] թթ. միջակայքում։ [[Ուիմբլդոնի մրցաշար]]ը դա միջազգային մրցույթ է, որն անցկացվում է ամեն տարի [[Լոնդոն]]ի հարավում՝ [[Ուինբլդոն]]ում։ Այն համարվում է աշախարհի ամենահարգի մրցույթներից մեկը։ [[Սնուկեր]]ը մեծ տարածում ունի Մեծ Բրիտանիայում, իսկ ամենամյա [[Սնուկերի աշխարհի առաջնություն|աշխարհի առաջնությունը]] անցկացվում է [[Շեֆիլդ]]ում։ում<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/other_sports/snooker/6288739.stm |title=Չինաստանը Դինգի ձեռքերում |work=BBC Sport |accessdate=2 Հունվարի 2011 |first=Սաջ |last=Չոուդհուրի |date=22 հունվարի 2007}}</ref>: Հյուսիսային Իռլանդիայում նաև ժողովրդականություն են վայելում այնպիսի սպորտաձևեր, որոնցից են [[Գելսական ֆուտբոլ]]ը և [[Հյորլինգ]]ը, որոնց մրցույթները լի են հանդիսատեսներով։ [[Շինտի]] խաղը ժողովրդականություն է վայելում [[Շոտլանդական լեռնաշխարհ]]ում։ում<ref>[http://www.scottishsport.co.uk/othersports/shinty.htm Շինտի]. Շոտլանդական սպորտ: Ստուգվել է 2 Հոկտեմբերի 2008.{{ref-en}}</ref>: