«Հեպատիտ C»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Հեպատիտ ՑC''', հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ի վիրուսով (HCV) առաջացած վարակիչ հիվանդություն, որը հիմնականում ազդում է լյարդի վրա<ref name="Sherris2004">{{cite book|title=Sherris Medical Microbiology|publisher=McGraw Hill|year=2004|isbn=978-0-8385-8529-0|veditors=Ryan KJ, Ray CG|edition=4th|pages=551–2}}</ref>։ Վարակի նախնական փուլը մարդկանց մոտ լինում է հաճախ մեղմ կամ անախտանիշ: Երբեմն լինում է ջերմություն, մուգ գույնի մեզ, որովայնի ցավ և մաշկի դեղնություն. Վիրուսը շարունակում է մնալ լյարդում վարակվածների մոտավորապես 75-85%-ի մոտ: Քրոնիկական վարակի նախնական շրջանում  սովորաբար ախտանիշներ չեն դրսևորվում: Տարիների ընթացքում այն հաճախ հանգեցնում է լյարդի հիվանդության և երբեմն՝ ցիրոզի: Որոշ դեպքերում, ցիրոզով հիվանդների մոտ զարգանում են այնպիսի բարդություններ, ինչպիսիք են՝ լյարդային անբավարարությունը, լյարդի քաղցկեղը, կերակրափողի և ստամոքսի երակների լայնացումները:

Հեպատիտ ՑC-ն հիմնականում փոխանցվում է [[Արյուն|արյան]] միջոցով՝ [[թմրանյութ]]երի ներերակային օգտագործման, վատ ախտահանված բժշկական գործիքների օգտագործման և արյան փոխներարկման ճանապարհով։ Ամբողջ աշխարհում շուրջ 130–170 միլիոն մարդ վարակված է հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ով։ Հեպատիտ ՑC-ի վիրուսի (HCV) առկայությունը (նախապես անվանվել է «<nowiki/>[[ոչ-Ա ոչ-Բ հեպատիտ]]<nowiki/>») հաստատվել է 1970-ականներին և ապացուցվել է 1989 թ.-ին<ref name="pmid19781804">{{cite journal |author=Houghton M |title=The long and winding road leading to the identification of the hepatitis C virus |journal=Journal of Hepatology |volume=51 |issue=5 |pages=939–48 |year=2009|month=November |pmid=19781804 |doi=10.1016/j.jhep.2009.08.004 |url=}}</ref>։ Հեպատիտ&nbsp;Ց-ն հանդիպում է միայն [[Մարդ բանական|մարդկանց]] և [[շիմպանզե]]ների մոտ<ref>{{cite book|last=Shors|first=Teri|title=Understanding viruses|publisher=Jones & Bartlett Learning|location=Burlington, MA|isbn=9780763785536|pages=535|url=https://books.google.am/books?id=Uk8xP5LRHr4C&pg=PA535|edition=2nd|date=2011-11-08}}</ref>։

Հեպատիտ ՑC-ն միայն 15% դեպքերում է սուր ախտանիշներով արտահայտվում<ref>{{cite journal|last=Maheshwari|first=A|coauthors=Ray, S, Thuluvath, PJ|title=Acute hepatitis C.|journal=Lancet|date=2008-07-26|volume=372|issue=9635|pages=321–32|pmid=18657711|doi=10.1016/S0140-6736(08)61116-2}}</ref>։ Ավելի հաճախ ախտանիշները մեղմ ու անորոշ են լինում, ինչպես՝ [[Ախորժակի կորուստ|ախորժակի կորուստը]], [[Ընդհանուր թուլություն|ընդհանուր թուլությունը]], [[Սրտխառնոց|սրտխառնոցը]], ցավը մկաններում կամ [[Հոդ|հոդերում]] և [[Քաշի կորուստ|քաշի կորուստը]]<ref name="AFP2010" />։ Սուր ընթացքով դեպքերի մեծամասնությունը չի ուղեկցվում [[դեղնուկ]]ով<ref name="Book2011p4">{{cite book|title=Chronic Hepatitis C Virus Advances in Treatment, Promise for the Future.|year=2011|publisher=Springer Verlag|isbn=9781461411918|page=4|url=https://books.google.am/books?id=6G7mff5DnBQC&pg=PA4}}</ref>։ 10-50%-ի դեպքում վարակն անցնում է առանց բուժման, ինչն ավելի հաճախ դիտվում է երիտասարդների և իգական սեռի ներկայացուցիչների մոտ<ref name="Book2011p4" />։

Այս վիրուսով վարակվողների 80 %-ի մոտ խրոնիկական վարակ է առաջանում<ref name="Lancet2011" />։ Վարակման առաջին 10 տարվա ընթացքում վարակվածների մեծ մասի մոտ ախտանիշները շատ թույլ են լինում կամ ընդհանրապես չեն լինում<ref name="Book2011" />, չնայած խրոնիկական հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ն կարող է հոգնածության զգացում առաջացնել<ref name="ID2010" />։ Հեպատիտ ՑC-ն [[Լյարդի ցիռոզ|լյարդի ցիրոզի]] և [[Լյարդի քաղցկեղ|լյարդի քաղցկեղի]] առաջացման հիմնական պատճառն է երկար տարիներ վարակված անձանց մոտ<ref name="NEJM2011">{{cite journal|last=Rosen|first=HR|title=Clinical practice. Chronic hepatitis C infection.|journal=The New England journal of medicine|date=2011-06-23|volume=364|issue=25|pages=2429–38|pmid=21696309|url=http://www.casemedicine.com/ambulatory/Continuity%20Clinic/Clinic%20Articles/1)%20July/2)Week%20of%20July%2025th/chronic%20hep%20c.NEJM.pdf}}</ref>։ Շուրջ 10–30% դեպքերում [[Լյարդի ցիռոզ|ցիրոզը]] զարգանում է 30 և ավելի տարի անց<ref name="NEJM2011" /><ref name="AFP2010" />։ [[Լյարդի ցիռոզ|Ցիրոզն]] ավելի հաճախ է դիտվում միաժամանակ նաև [[Հեպատիտ B|հեպատիտ Բ]]-ով կամ [[ՄԻԱՎ]]-ով վարակվածների, ալկոհոլամոլների և արական սեռի ներկայացուցիչների մոտ<ref name="AFP2010" />։ [[Լյարդի ցիռոզ|Լյարդի ցիրոզ]] ունեցողների մոտ լյարդի քաղցկեղի առաջացման հավանականությունը 20 անգամ ավելի մեծ է՝ տարեկան 1-3% տոկոս<ref name="NEJM2011" /><ref name="AFP2010" />։ Ալկոհոլը չարաշահողների համար այդ վտանգը 100 անգամ մեծ է<ref>{{cite journal|last=Mueller|first=S|coauthors=Millonig, G, Seitz, HK|title=Alcoholic liver disease and hepatitis C: a frequently underestimated combination.|journal=World journal of gastroenterology : WJG|date=2009-07-28|volume=15|issue=28|pages=3462–71|pmid=19630099}}</ref>։ [[Լյարդի ցիռոզ|Լյարդի ցիրոզի]] դեպքերի 27%-ը և լյարդի քաղցկեղի դեպքերի 25%-ը հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ի հետևանք է<ref name="World2007">{{cite journal|last=Alter|first=MJ|title=Epidemiology of hepatitis C virus infection.|journal=World journal of gastroenterology : WJG|date=2007-05-07|volume=13|issue=17|pages=2436–41|pmid=17552026}}</ref>։

Հեպատիտ ՑC-ն հազվադեպ առնչվում է նաև [[Շեգրենի հիվանդություն|Շեգրենի հիվանդության]] ([[աուտոիմուն հիվանդություն]]), արյան մեջ [[Թրոմբոցիտ|թրոմբոցիտների]] քանակի կրճատման ([[թրոմբոցիպոպենիա|թրոմբոցիտոպենիա]]յի), [[տափակ որքին]]ի, [[շաքարային դիաբետ]]ի և [[B բջջային լիմֆոպրոլիֆերատիվ հիվանդություններ|B բջջային լիմֆոպրոլիֆերատիվ հիվանդությունների]] հետ<ref name=Extrahepatic>{{cite journal |author=Zignego AL, Ferri C, Pileri SA, Caini P, Bianchi FB |title=Extrahepatic manifestations of Hepatitis C Virus infection: a general overview and guidelines for a clinical approach |journal=Digestive and Liver Disease |volume=39 |issue=1 |pages=2–17 |year=2007 |month=January |pmid=16884964 |doi=10.1016/j.dld.2006.06.008}}</ref>։ [[Թրոմբոցիտոպենիա]] ի հայտ է գալիս քրոնիկական հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ի 0,16-45,4% դեպքերում<ref>{{cite journal|last=Louie|first=KS|coauthors=Micallef JM; Pimenta JM; Forssen UM|title=Prevalence of thrombocytopenia among patients with chronic hepatitis C: a systematic review|journal=Journal of viral hepatitis|year=2011 |month = January|volume=18|issue=1|pages=1–7|pmid=20796208|doi=10.1111/j.1365-2893.2010.01366.x}}</ref>: Հեպատիտ ՑC-ն նաև կապվում է խառը [[կրիոգլոբուլինեմիա]] կոչվող վիճակի հետ, որն իրենից ներկայացնում է փոքր և միջին չափսերի [[Արյունատար անոթներ|արյունատար անոթների]] բորբոքում. այն զարգանում է [[Կրիոգլոբուլիններ|կրիոգլոբուլինների]] մասնակցությամբ ձևավորված [[իմուն համալիրներ]]ի նստեցման հետևանքով<ref>{{cite journal | last1 = Iannuzzella | first1 = F | last2 = Vaglio | first2 = A | last3 = Garini | first3 = G |title=Management of hepatitis C virus-related mixed cryoglobulinemia |journal=Am. J. Med. |volume=123 |issue=5 |pages=400–8 |year=2010 |month=May |pmid=20399313 |doi=10.1016/j.amjmed.2009.09.038 |url=}}</ref>։

[[Պատկեր:Em flavavirus-HCV samp1c.jpg|մինի|Հեպատիտ ՑC-ի վիրուսը]]

Հեպատիտ ՑC-ի վիրուսը փոքր, պատիճավոր, միաշղթա, դրական բևեռացում ունեցող [[ՌՆԹ]] վիրուս է<ref name=NEJM2011/>։ Այն ''[[Flaviviridae]]'' ընտանիքի ''[[Hepacivirus]]'' խմբի անդամ է<ref name=ID2010>{{cite book|last=Dolin|first=[edited by] Gerald L. Mandell, John E. Bennett, Raphael|title=Mandell, Douglas, and Bennett's principles and practice of infectious diseases|year=2010|publisher=Churchill Livingstone/Elsevier|location=Philadelphia, PA|isbn=978-0443068393|pages=Chapter 154|edition=7th ed.}}</ref>։ HCV-ի 7 խոշոր [[գենոտիպ]] գոյություն ունի<ref name=Nakano2011>{{cite journal |author=Nakano T, Lau GM, Lau GM, Sugiyama M, Mizokami M|title=An updated analysis of hepatitis C virus genotypes and subtypes based on the complete coding region |journal=Liver Int. |year=2011|month=December |pmid=22142261 |doi=10.1111/j.1478-3231.2011.02684.x }}</ref>։ [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|Միացյալ Նահանգներում]] դեպքերի 70%-ը հարուցվում է 1-ին գենոտիպով վիրուսով, 20%-ը՝ 2-րդ գենոտիպով, իսկ մյուս գենոտիպերով վիրուսները հարուցում են դեպքերի 1-ական %-ը<ref name=AFP2010/>։ 1-ին գենոտիպն ամենատարածվածն է նաև [[Հարավային Ամերիկա|Հարավային Ամերիկայում]] և [[Եվրոպա|Եվրոպայում]]<ref name="NEJM2011" />։

[[Պատկեր:Hepatitis C infection by source (CDC) - en.svg|մինի|Հեպատիտ ՑC-ի ինֆեկցիան ԱՄՆ-ում՝ ըստ փոխանցման մեխանիզմի]]

Աշխարհի տարբեր երկրներում ԹՆՆ-ն հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ի առաջացման տարածված գործոն է<ref name=China2008>{{cite journal|last=Xia|first=X|coauthors=Luo, J, Bai, J, Yu, R|title=Epidemiology of HCV infection among injection drug users in China: systematic review and meta-analysis.|journal=Public health|date=2008 Oct|volume=122|issue=10|pages=990–1003|pmid=18486955|doi=10.1016/j.puhe.2008.01.014}}</ref>։ Այս առումով ուսումնասիրվել է 77 երկիր, որի արդյունքում պարզվել է, որ դրանցից 25-ում, այդ թվում՝ [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|Միացյալ Նահանգներում]], հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ի առաջացման դեպքերի 60-80%-ը [[թմրանյութերի ներերակային ներարկումով]] է պայմանավորված<ref name=Lancet2011>{{cite journal|last=Nelson|first=PK|coauthors=Mathers, BM, Cowie, B, Hagan, H, Des Jarlais, D, Horyniak, D, Degenhardt, L|title=Global epidemiology of hepatitis B and hepatitis C in people who inject drugs: results of systematic reviews.|journal=Lancet|date=2011-08-13|volume=378|issue=9791|pages=571–83|pmid=21802134|doi=10.1016/S0140-6736(11)61097-0}}</ref>։ 12 երկրում այդ տոկոսը 80-ից բարձր է եղել<ref name=Lancet2011/>։ Ներերակային ներարկումով թմրանյութեր ընդունող 10 միլիոն մարդ վարակված է հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ով. ամենամեծ թվով վարակվածները գտնվում են [[Չինաստան|Չինաստանում]] (1,6 միլիոն), [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|Միացյալ Նահանգներում]] (1,5 միլիոն) և [[Ռուսաստան|Ռուսաստանում]] (1,3 միլիոն)<ref name=Lancet2011/>։ Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|Միացյալ Նահանգներում]] ազատազրկվածների մեջ հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ով վարակվածների թիվը 10-20 անգամ ավելին է, քան ընդհանուր բնակչության շրջանում, որին վերագրվում է բարձր ռիսկային վարքագիծ, ինչպիսիք են՝ նույն ներարկիչներով թմրանյութեր ընդունելը և չախտահանված գործիքներով [[Դաջվածք|դաջվածքներ]] անելը<ref name=Jail2010>{{cite journal|last=Imperial|first=JC|title=Chronic hepatitis C in the state prison system: insights into the problems and possible solutions.|journal=Expert review of gastroenterology & hepatology|date=2010 Jun|volume=4|issue=3|pages=355–64|pmid=20528122}}</ref><ref>{{cite journal|last=Vescio|first=MF|coauthors=Longo, B, Babudieri, S, Starnini, G, Carbonara, S, Rezza, G, Monarca, R|title=Correlates of hepatitis C virus seropositivity in prison inmates: a meta-analysis.|journal=Journal of epidemiology and community health|date=2008 Apr|volume=62|issue=4|pages=305–13|pmid=18339822}}</ref>։

Առանց հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ի վիրուսի (HCV) առկայությունը ստուգելու արյան կամ նրա բաղադրիչների փոխներարկումը և օրգանների փոխպատվաստումը վարակման զգալի վտանգ են ներկայացնում<ref name=AFP2010/>։ 1992 թվականին [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|Միացյալ Նահանգներում]] դրանց համընդհանուր ստուգումը պարտադիր դարձավ։ Դրանից հետո վարակումների տոկոսն ընկել է արյան մեկ միավորի հաշվարկով 1:200-ից<ref name=Rosen2011>{{cite book |title=Rosen's emergency medicine: concepts and clinical practice 7th edition |last=Marx |first=John |authorlink= |coauthors=|year=2010 |publisher=Mosby/Elsevier|location=Philadelphia, PA |isbn=9780323054720 |page=1154 |url= }}</ref> մինչև արյան մեկ միավորի հաշվարկով 1:10 000-1:10 000 000 դեպքի<ref name=Book2011p4/><ref name=Pon2011/>։ Բայց այնուամենայնիվ, այս փոքր վտանգը մնում է, քանի որ եթե [[Արյան դոնոր|արյան դոնորը]] հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ով վարակված լինի, ստուգումը վարակումից միայն 11-70 օր անց դրական արդյունք ցույց կտա<ref name=Pon2011/>։ Ստուգման բարձր գնի պատճառով որոշ երկրներում արյան մեջ հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ի վիրուսի (HCV) առկայությունը դեռ չի ստուգվում<ref name=World2007/>։

Հեպատիտ ՑC-ի վիրուսով (HCV) վարակված անձի կողմից օգտագործված ասեղից վնասվածք ստացած անձի համար վարակվելու հավանականությունը 1,8% է<ref name=AFP2010/>։ Վտանգն ավելի մեծ է, եթե օգտագործված ասեղը դատարկ է, և դրանից ստացած վերքը խորն է<ref name=World2007/>։ Վարակման վտանգ կա նաև եթե վարակված անձի արյունը շփվում է մեկ այլ անձի լորձաթաղանթի հետ, բայց այս դեպքում այն շատ փոքր է, իսկ եթե արյունը չվնասված մաշկի հետ է շփվում, վտանգ ընդհանրապես չկա<ref name=World2007/>։

Հեպատիտ ՑC-ն կարող է տարածվել նաև հիվանդանոցային սարքավորումների, օրինակ՝ 1-ից ավելի անգամ օգտագործվող ասեղների և ներարկիչների, դեղերի բազմակի օգտագործման սրվակների, ներարկման տոպրակների և ոչ բավարար ախտահանված վիրաբուժական գործիքների միջոցով<ref name=World2007/>։ Բժշկական , այդ թվում նաև՝ [[Ստոմատոլոգիա|ստոմատոլոգիական]] օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպություններում [[ԲՕևՍԻԿ|(ԲՕևՍԻԿ)]] գործող վատ [[Հիգիենիկ և սանիտարահիգիենիկ վիճակ|հիգիենիկ և սանիտարահիգիենիկ վիճակը]] HCV-ի տարածման հիմնական պատճառն է աշխարհում վարակման ամենաբարձր տոկոսն ունեցող [[Եգիպտոս|Եգիպտոսում]]<ref>{{cite web|url=http://www1.albawaba.com/en/news/highest-rates-hepatitis-c-virus-transmission-found-egypt |title=Highest Rates of Hepatitis C Virus Transmission Found in Egypt |publisher=Al Bawaba |date=2010-08-09 |accessdate=2010 թ․ օգոստոսի 27–ին}}</ref>։

Հայտնի չէ, թե արդյոք հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ն կարող է փոխանցվել [[Սեռական հարաբերություն|սեռական հարաբերությունների]] հետևանքով<ref name=Sex2010>{{cite journal|author=Tohme RA, Holmberg SD |title=Is sexual contact a major mode of hepatitis C virus transmission? |journal=Hepatology |volume= 52|issue= 4|pages= 1497–505|year=2010|month=June|pmid=20635398 |doi=10.1002/hep.23808}}</ref>։ Չնայած որոշակի կապ է նկատվել բարձր ռիսկային [[Սեռական հարաբերություն|սեռական հարաբերությունների]] և հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ի միջև, պարզ չէ, թե արդյոք հիվանդության փոխանցումը [[Թմրամիջոց|թմրանյութերի]] գաղտնի օգտագործման հետևանքով է եղել, թե՞ [[Սեռական հարաբերություն|սեռական հարաբերություններ]] ունենալու<ref name=AFP2010/>։ Փորձը ցույց է տալիս, որ վարակման վտանգ չկա այն հետերոսեքսուալ զույգերի համար, ովքեր [[Սեռական հարաբերություն|սեռական հարաբերություններ]] չեն ունենում այլ անձանց հետ<ref name=Sex2010/>։ Այնպիսի [[Սեռական հարաբերություն|սեռական հարաբերությունները]], որոնք կարող են վնասել [[Հետանցք|հետանցքի]] լորձաթաղանթը, կամ երբ առկա է նաև [[Սեռական ճանապարհով փոխանցվող վարակներ|սեռավարակ]], ինչպես՝ [[ՄԻԱՎ]] կամ [[Սեռական օրգաններ|սեռական օրգանների]] խոցոտումներ, իրենց մեջ վտանգ պարունակում են<ref name=Sex2010/>։ [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|Միացյալ Նահանգների]] կառավարությունը հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ով վարակումը կանխելու համար 1-ից ավելի զուգընկեր ունեցող անձանց խորհուրդ է տալիս [[պահպանակ]] օգտագործել<ref>{{cite web|title=Hepatitis C Group Education Class|url=http://www.hepatitis.va.gov/products/HCV-education-class-script.asp|work=United States Department of Veteran Affairs}}</ref>։

[[Դաջվածք]] կատարելիս հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ով վարակվելու հավանականությունը 2-3 անգամ մեծանում է<ref name=Tato2010>{{cite journal|last=Jafari|first=S|coauthors=Copes, R, Baharlou, S, Etminan, M, Buxton, J|title=Tattooing and the risk of transmission of hepatitis C: a systematic review and meta-analysis.|journal=International journal of infectious diseases : IJID : official publication of the International Society for Infectious Diseases|date=2010 Nov|volume=14|issue=11|pages=e928-40|pmid=20678951|url=http://natap.org/2010/HCV/tatoohcv.pdf}}</ref>։ Պատճառը կարող է լինել ոչ լավ ախտահանված սարքավորումը կամ վարակված ներկերը<ref name=Tato2010/>։ [[Դաջվածք|Դաջվածքները]] կամ [[Պիրսինգ|պիրսինգը]], որոնք կատարվում են մինչև 80-ականները կիրառվող եղանակով կամ ոչ-պրոֆեսիոնալ անձանց կողմից, հատկապես վտանգավոր են, քանի որ նման դեպքերում սարքավորումները կարող են վատ ախտահանված լինել։ Բացի այդ, վտանգը մեծ է խոշոր [[Դաջվածք|դաջվածքների]] դեպքում<ref name=Tato2010/>։ Բանտարկյալների մոտ կեսը [[Դաջվածք|դաջվածքներ]] կատարելիս օգտվում է նույն, չախտահանված սարքավորումներից<ref name=Tato2010/>։ Հավատարմագրված հաստատություններում HCV-ի վարակում ստանալու հավանականությունը շատ փոքր է<ref>{{cite web|title=Hepatitis C|url=http://www.cdc.gov/hepatitis/HCV/PDFs/HepCGeneralFactSheet.pdf|work=Center for Disease Control and Prevention|accessdate=2012 թ․ հունվարի 2}}</ref>։

Անձնական հիգիենայի պարագաները, օրինակ՝ ածելիները, ատամի խոզանակները և ոտքի կամ ձեռքի եղունգները մշակելու սարքերը կարող են արյան հետ շփվել։ Նման առարկաների միջոցով կարող է փոխանցվել հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ի վիրուսը (HCV)<ref name="pmid16907842">{{cite journal |author=Lock G, Dirscherl M, Obermeier F, ''et al.'' |title=Hepatitis C —contamination of toothbrushes: myth or reality? |journal=J. Viral Hepat. |volume=13 |issue=9 |pages=571–3 |year=2006 |month=September |pmid=16907842|doi=10.1111/j.1365-2893.2006.00735.x |url=}}</ref><ref name=CDC12/>։ Հարկավոր է զգույշ լինել կտրվածքների, վերքերի և արյունահոսող այլ վնասվածքների հետ<ref name=CDC12/>։ HCV-ն չի փոխանցվում առօրյա շփման, օրինակ՝ գրկախառնվելու, համբուրվելու կամ նույն սնունդը և սպասքը օգտագործելու միջոցով<ref name=CDC12>{{cite web |url= http://www.cdc.gov/hepatitis/HCV/HCVfaq.htm#section2|title=Hepatitis C |work=FAQ – CDC Viral Hepatitis |accessdate=հունվարի 2, 2012}}</ref>։

[[Հղիություն (մարդ)|Հղիության]] ժամանակ վարակված մորից հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ի փոխանցումը երեխային տեղի է ունենում 10%-ից պակաս դեպքերում<ref name=Preg10>{{cite journal|last=Lam|first=NC|coauthors=Gotsch, PB, Langan, RC|title=Caring for pregnant women and newborns with hepatitis B or C.|journal=American family physician|date=2010-11-15|volume=82|issue=10|pages=1225–9|pmid=21121533}}</ref>։ Այդ վտանգը նվազեցնելու միջոցներ գոյություն չունեն<ref name=Preg10/>։ Վարակումը կարող է տեղի ունենալ [[Հղիություն (մարդ)|հղիության]] ընթացքում կամ [[Ծննդաբերություն|ծննդաբերության]] ժամանակ<ref name=Pon2011/>։ Երկարատև [[Ծննդաբերություն|ծննդաբերության]] ժամանակ վարակման վտանգն ավելի մեծ է<ref name=World2007/>։ Կրծքով կերակրման միջոցով HCV-ի փոխանցման դեպքեր չեն նկատվել, բայց վարակված մայրերը չպետք է կրծքով կերակրեն իրենց նորածին երեխաներին, եթե պտուկները ճաքճքված են և արյունահոսում են<ref>{{cite journal |author=Mast EE |title=Mother-to-infant hepatitis C virus transmission and breastfeeding |journal=Advances in Experimental Medicine and Biology|volume=554 |pages=211–6|year=2004|pmid=15384578}}</ref>, կամ եթե բարձր վիրուսային ծանրաբեռնվածություն ունեն<ref name=Pon2011/>։

[[Պատկեր:Hepatitis C serology.png|մինի|250px|Հեպատիտ ՑC-ի վարակման սերոլոգիական բնութագիրը]]

Հեպատիտ ՑC-ի ախտորոշման նպատակով կատարվող հետազոտություններն են՝ HCV-ի հանդեպ հակամարմինների որոշումը [[Իմունոֆերմենտային վերլուծություն|իմունոֆերմենտային վերլուծության]] միջոցով (ELISA)-ն, [[Ռեկոմբինանտային իմունոբլոտ հետազոտություն|ռեկոմբինանտային իմունոբլոտ հետազոտությունը]] և քանակական HCV-ի ՌՆԹ [[Պոլիմերազային շղթայական ռեակցիա|պոլիմերազային շղթայական ռեակցիան]] (ՊՇՌ)<ref name=AFP2010/>։ [[Պոլիմերազային շղթայական ռեակցիա|Պոլիմերազային շղթայական ռեակցիան]] (ՊՇՌ) կարող է հայտնաբերել HCV-ի [[ՌՆԹ|ՌՆԹ-ն]] վարակումից 1-2 շաբաթ անց, իսկ [[Հակամարմիններ|հակամարմինների]] հայտնաբերման համար կարող է զգալիորեն ավելի երկար ժամանակ պահանջվել<ref name=Tah2009/>։

Հեպատիտ ՑC-ի քրոնիկական ձև համարվում է հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ի վիրուսի (HCV) առկայությունը արյան մեջ 6 ամսից ավելի, որը հաստատված է [[ՌՆԹ]]-ի որոշման միջոցով<ref name=Book2011>{{cite book|title=Chronic Hepatitis C Virus Advances in Treatment, Promise for the Future.|year=2011|publisher=Springer Verlag|isbn=9781461411918|pages=103–104|url=https://books.google.am/books?id=6G7mff5DnBQC&pg=PA104}}</ref>։ Քանի որ խրոնիկական ձևը տասնամյակներ շարունակ ախտանիշներ չի ունենում<ref name=Book2011/>, սովորաբար [[Բժիշկ|բժիշկները]] հայտնաբերում են այն լյարդային [[Ֆերմենտ|ֆերմենտների]] բարձր ցուցանիշների դեպքում մանրակրկիտ ուսումնասիրության կամ բարձր ռիսկի խմբի անձանց ընթացիկ ստուգումների միջոցով։ Ստուգումը ցույց չի տալիս տարբերությունը սուր և քրոնիկական վարակման միջև<ref name=World2007/>։

Բուժման այլընտրանքային եղանակների կողմնակիցների կողմից առաջարկվում են մի շարք միջոցներ, որոնք, ըստ իրենց պնդման, արդյունավետ են հեպատիտ&nbsp;Ց-ի դեպքում, մասնավորապես՝ [[կաթնափուշ]], [[Կյանքի արմատ|ժենշեն]] [[Կյանքի արմատ|(կյանքի արմատ)]] և [[կոլլոիդային արծաթ]]<ref name="NCCAM">[http://nccam.nih.gov/health/providers/digest/hepatitisC-science.htm?nav=cd Hepatitis C and CAM: What the Science Says]. ''[[NCCAM]]'' March 2011. (Retrieved 07 March 2011)</ref>։ Սակայն այս միջոցների օգտագործման դեպքում հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ի ելքի բարելավում չի նկատվել, նաև չկան ապացույցներ HCV վիրուսի վրա ունեցած ազդեցությունների վերաբերյալ<ref name="NCCAM" /><ref>{{cite journal|last=Liu|first=J|coauthors=Manheimer, E, Tsutani, K, Gluud, C|title=Medicinal herbs for hepatitis C virus infection: a Cochrane hepatobiliary systematic review of randomized trials.|journal=The American journal of gastroenterology|date=2003 Mar|volume=98|issue=3|pages=538–44|pmid=12650784}}</ref><ref>{{cite journal|last=Rambaldi|first=A|coauthors=Jacobs, BP, Gluud, C|title=Milk thistle for alcoholic and/or hepatitis B or C virus liver diseases.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2007-10-17|issue=4|pages=CD003620|pmid=17943794}}</ref>։

[[Պատկեր:HCV prevalence 1999.png|մինի|Հեպատիտ ՑC-ի տարածվածությունը աշխարհում 1999թ.|alt=]]

[[Պատկեր:Hepatitis C world map - DALY - WHO2004.svg|մինի|Հեպատիտ ՑC-ի հետևանքով առաջացած հաշմանդամության տարիք 2004 թ. 100,000 բնակչի հաշվով

[[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|Միացյալ Նահանգներում]] բնակչության շուրջ 2%-ի մոտ առկա է հեպատիտ&nbsp;Ց<ref name=AFP2010/>՝ տարեկան 35,000-185,000 նոր դեպքերով։ Նոր դեպքերի հաճախականությունը նվազել է 1990-ական թվականներից սկսած՝ նախքան փոխներարկումը արյան ավելի մանրակրկրիտ ստուգման արդյունքում<ref name=Tah2009/>։ [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|Միացյալ նահանգներում]] հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ով պայմանավորված տարեկան մահացությունը կազմում է 8000-10 000<ref>{{cite book|last=Colacino|first=ed. by J. M.|title=Hepatitis prevention and treatment|year=2004|publisher=Birkhäuser|location=Basel|isbn=9783764359560|pages=32|url=https://books.google.am/books?id=KwSWN_QtVLUC&pg=PA32|coauthors=Heinz, B. A.}}</ref>։

2011 թվականի դրությամբ հեպատիտՀեպատիտ ՑC-ի շուրջ 100 դեղամիջոցներ են գտնվում մշակման փուլում<ref name=Cost2011>{{cite journal|last=El Khoury|first=A. C.|coauthors=Klimack, W. K., Wallace, C., Razavi, H.|title=Economic burden of hepatitis C-associated diseases in the United States|journal=Journal of Viral Hepatitis|date=դեկտեմբերի 1, 2011|doi=10.1111/j.1365-2893.2011.01563.x}}</ref>։ Դրանց մեջ մտնում են հեպատիտի դեմ [[Պատվաստանյութ|պատվաստանյութերը]], [[Իմունոմոդուլյատոր|իմունոմոդուլյատորներն]] ու [[Ցիկլոֆորին|ցիկլոֆորինի]] արգելակիչներ ([[ինհիբիտորներ]])<ref>{{cite journal|last=Ahn|first=J|coauthors=Flamm, SL|title=Hepatitis C therapy: other players in the game|journal=Clinics in liver disease|date=2011 Aug|volume=15|issue=3|pages=641–56|pmid=21867942|doi=10.1016/j.cld.2011.05.008}}</ref>։ Բուժման այսպիսի հնարավոր նոր եղանակները ի հայտ եկան հեպատիտ&nbsp;Ց-ի վիրուսի մասին ավելի շատ տեղեկություններ ստանալուց հետո<ref>{{cite journal|last=Vermehren|first=J|coauthors=Sarrazin, C|title=New HCV therapies on the horizon.|journal=Clinical microbiology and infection : the official publication of the European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases|date=2011 Feb|volume=17|issue=2|pages=122–34|pmid=21087349}}</ref>։

* [http://digestive.niddk.nih.gov/ddiseases/pubs/hepc_ez/ Ի՞նչ պետք է իմանալ Հեպատիտ ՑC-ի մասին (What I need to know about Hepatitis C)]