«Հեպատիտ C»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 74.
 
=== Դեղորայքային բուժում ===
Հաստատված HCV վարակի դեպքում անձը պետք է դիմի համապատասխան բժշկական օգնություն և սպասարկում իրականացնող կազմակերպություն՝ բուժում ստանալու նպատակով։<ref name=AFP2010/> Ներկայումս բուժումն իրենից ներկայացնում է պեգիլացված ինտերֆերոնի և ռաբիվիրին հակավիրուսային դեղամիջոցի համակցված օգտագործումը՝ 24 կամ 48 շաբաթվա ընթացքում՝ կախված HCV-ի տեսակից։<ref name=AFP2010/> Բուժում ստացածներից 50-60%-ը ունենում են բարելավված արդյունքներ։<ref name=AFP2010/> Բոցեպրեվիրի կամ տելապրեվիրի զուգակցումը ռիբավիրինի և ալֆա-պեգինտերֆերոնի հետ HCV-ի 1-ին գենոտիպի դեպքում ուժգնացնում է հակավիրուսային ազդեցությունը։<ref name="pmid21828346">{{cite journal | author = Foote BS, Spooner LM, Belliveau PP | title = Boceprevir: a protease inhibitor for the treatment of chronic hepatitis C | journal = Ann Pharmacother | volume = 45| issue = 9 | pages = 1085–93 | year = 2011 | month = September | pmid = 21828346 | doi = 10.1345/aph.1P744 }}</ref><ref name="pmid21558488">{{cite journal | author = Smith LS, Nelson M, Naik S, Woten J | title = Telaprevir: an NS3/4A protease inhibitor for the treatment of chronic hepatitis C |journal = Ann Pharmacother | volume = 45 | issue = 5 | pages = 639–48 | year = 2011 | month = May | pmid = 21558488 | doi = 10.1345/aph.1P430}}</ref><ref name="pmid21898493">{{cite journal | author = Ghany MG, Nelson DR, Strader DB, Thomas DL, Seeff LB | title = An update on treatment of genotype 1 chronic hepatitis C virus infection: 2011 practice guideline by the American Association for the Study of Liver Diseases | journal = Hepatology | volume = 54 | issue = 4 | pages = 1433–44 | year = 2011 | month = October | pmid = 21898493 | pmc = 3229841 | doi = 10.1002/hep.24641}}</ref> Բուժման ժամանակ կողմնակի ազդեցությունները բավականին հաճախշատ են. բուժում ստացածներից կեսի մոտ նկատվում են գրիպանմանգրիպին բնորոշ ախտանիշեր, իսկ շուրջ մեկ երրորդն1/3-ն ունենում են հուզական խնդիրներ։<ref name=AFP2010/> Առաջին վեց6 ամիսների ընթացքում բուժումն ավելի արդյունավետ է, քան ավելի հետո իրականացված բուժումը, երբ հեպատիտ&nbsp;CՑ-ն վերածվում է խրոնիկականքրոնիկական ձևի։<ref name=Tah2009/> Եթե վարակը թարմնոր է և այն չի անցնում 8-12 շաբաթների ընթացքում, խորհուրդ է տրվում նշանակել պեգիլացված ինտերֆերոն՝ 24 շաբաթ տևողությամբ։<ref name=Tah2009/> [[Թալասեմիա]]յով տառապող անձանց դեպքում ռաբիվիրին կարելի է օգտագործել, սակայն ավելանում է տրանսֆուզիաներ կատարելու կարիքը։<ref>{{cite journal |author=Alavian SM, Tabatabaei SV |title=Treatment of chronic hepatitis C in polytransfused thalassaemic patients: a meta-analysis |journal=J. Viral Hepat.|volume=17 |issue=4 |pages=236–44 |year=2010 |month=April |pmid=19638104|doi=10.1111/j.1365-2893.2009.01170.x }}</ref>
 
=== Այլընտրանքային միջոցներ ===
Բուժման այլընտրանքային եղանակների կողմնակիցների կողմից առաջարկվում են մի շարք միջոցներ, որոնք, ըստ իրենց պնդման, արդյունավետ են հեպատիտ&nbsp;CՑ-ի դեպքում, մասնավորապես՝ կաթնափուշ ({{lang-ru|расторопша}}), ժենշեն և կոլլոիդային արծաթ։<ref name=NCCAM>[http://nccam.nih.gov/health/providers/digest/hepatitisC-science.htm?nav=cd Hepatitis C and CAM: What the Science Says]. ''[[NCCAM]]'' March 2011. (Retrieved 07 March 2011)</ref> Սակայն այս միջոցների օգտագործման դեպքում C&nbsp;հեպատիտ ԼյարդաբորբիՑ-ի ելքի բարելավվումբարելավում չի նկատվել, նաև չկան ապացույցներ՝ապացույցներ HCV վիրուսի վրա ունեցած ազդեցությունների վերաբերյալ։<ref name=NCCAM/><ref>{{cite journal|last=Liu|first=J|coauthors=Manheimer, E, Tsutani, K, Gluud, C|title=Medicinal herbs for hepatitis C virus infection: a Cochrane hepatobiliary systematic review of randomized trials.|journal=The American journal of gastroenterology|date=2003 Mar|volume=98|issue=3|pages=538–44|pmid=12650784}}</ref><ref>{{cite journal|last=Rambaldi|first=A|coauthors=Jacobs, BP, Gluud, C|title=Milk thistle for alcoholic and/or hepatitis B or C virus liver diseases.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2007-10-17|issue=4|pages=CD003620|pmid=17943794}}</ref>
 
== Ելք ==
Բուժման արդյունքըարդյունքը՝ լինումկախված տարբեր՝գենոտիպից, կախվածլինում է գենոտիպից։տարբեր։ HCV-ի 1-ին գենոտիպի դեպքում 48 շաբաթ տևողությամբ բուժումը տալիս է կայուն արդյունք մոտ 40-50% դեպքերում։<ref name=NEJM2011/> 2-րդ և 3-րդ գենոտիպի դեպքում 24 շաբաթ տևողությամբ բուժումը կայուն արդյունք է տալիս 70-80% դեպքերում։<ref name=NEJM2011/> 48 շաբաթյա բուժումը 65% կայուն արդյունք է տալիս 4-րդ գենոտիպով վարակված անձանց մոտ։ 6-րդ գենոտիպի դեպքում բուժման արդյունքի մասին վկայող ապացույցներնապացույցները շատ աղքատիկքիչ են, իսկ առկա տվյալներովտվյալներով՝ այն մոտ է 1-ին գենոտիպի արդյունքներին։<ref>{{cite journal |author=Fung J, Lai CL, Hung I, ''et al.'' |title=Chronic hepatitis C virus genotype 6 infection: response to pegylated interferon and ribavirin |journal=The Journal of Infectious Diseases |volume=198 |issue=6|pages=808–12 |year=2008 |month=September |pmid=18657036 |doi=10.1086/591252}}</ref>
 
== Տարածվածություն ==
Տող 102.
{{Multicol-end}}]]
 
130-ից 170 միլիոն մարդ կամ աշխարհի բնակչության մոտ 3%-ը ապրում է խրոնիկականքրոնիկական հեպատիտ&nbsp;CՑ-ով։<ref name=WHO2011/> Ամեն տարի 3–4 միլիոն մարդ է վարակվում HCV-ով և ավելի քան 350,000 մարդ մահանում է հեպատիտ&nbsp;CՑ-ի հետ կապված հիվանդություններից։<ref name=WHO2011/> Դեպքերի հաճախականությունը էականորեն ավելացավ քսաներորդ20-րդ դարի ընթացքում՝ ներարկման միջոցով թմրանյութերի և դեղամիջոցներիդեղորայքի, ինչպես նաև ոչ ախտահանված բժշկական սարքավորումների օգտագործման արդյունքում։<ref name="World2007"/>
 
Միացյալ Նահանգներում բնակչության շուրջ 2%-ի մոտ առկա է հեպատիտ&nbsp;Ց՝<ref name=AFP2010/> տարեկան 35,000-ից 185,000 նոր դեպքերով։ Նոր դեպքերի հաճախականությունը նվազել է 1990-ական թվականներից սկսած՝ փոխներարկումիցնախքան առաջփոխներարկումը արյան ավելի մանրակրկրիտ ստուգման արդյունքում։<ref name=Tah2009/> Միացյալ նահանգներում HCV-իհեպատիտ հետՑ-ով կապվածպայմանավորված տարեկան մահացությունը կազմում է 8 8000- 10 հազար։000։<ref>{{cite book|last=Colacino|first=ed. by J. M.|title=Hepatitis prevention and treatment|year=2004|publisher=Birkhäuser|location=Basel|isbn=9783764359560|pages=32|url=https://books.google.am/books?id=KwSWN_QtVLUC&pg=PA32|coauthors=Heinz, B. A.}}</ref>
 
Նոր դեպքերի քանակն ավելի բարձր է Աֆրիկայի և Ասիայի որոշ երկրներում։<ref>{{cite book|last=al.]|first=edited by Gary W. Brunette ... [et|title=CDC health information for international travel : the Yellow Book 2012|publisher=Oxford University|location=New York|isbn=9780199769018|pages=231|url=https://books.google.am/books?id=597F4ZVu7eQC&pg=PT231}}</ref> Այդպիսի երկրներից են՝են Եգիպտոսը (22%), Պակիստանը (4.8%) և Չինաստանը (3.2%)։<ref name=WHO2011>{{cite web |title=WHO Hepatitis C factsheet|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs164/en/index.html |year=2011 |accessdate=2011 թ․ հուլիսի 13}}</ref> Եգիպտոսում հիվանդության բարձր տարածվածությունը պայմանավորված է [[շիստոսոմոզ]]ի դեմ կատարվող զանգվածային բուժական միջոցառումներով, որոնց ժամանակ օգտագործվում են ոչ բավարար ախտահանված ապակյա ներարկիչներ։<ref name=World2007/>
 
== Պատմություն ==
1970-ականների կեսերին ԱՄՆ Առողջապահության Ազգային Ինստիտուտի վարակիչ հիվանդությունների բաժանմունքի ղեկավար Հարվեյ Ջ. Ալթերը իր հետազոտական խմբով ցույց տվեց, որ արյան փոխներարկումներից հետո զարգացած լյարդաբորբերիհեպատիտների զգալի մասը պայմանավորված չէ A&nbsp;հեպատիտ ԼյարդաբորբիԱ-ի կամ B&nbsp; ԼյարդաբորբիԲ-ի վիրուսներով։ Չնայած այս բացահայտմանը՝ միջազգային հետազոտությունները եղան ապարդյունանարդյունավետ և հաջորդ տասնամյակի ընթացքում նոր վիրուսի հայտնաբերման բոլոր փորձերը ձախողվեցին։ 1987 թ.-ին Մայքլ Հաութոնը, Քուի-Լիմ Չուն և Ջորջ Կուն՝ Չայրոն կորպորացիայումկազմակերպությունում ({{lang-en|Chiron Corporation}}), համագործակցելով Դ. Բրեդլիի հետ, օգտագործեցին մոլեկուլների կլոնավորման նոր մոտեցումը՝ անհայտ մանրէի նույնացման և ախտորոշման եղանակի մշակման համար։<ref name = Boyer>{{cite book |isbn = 9780792387602 |last = Boyer |first = JL |title = Liver cirrhosis and its development: proceedings of the Falk Symposium 115 |pages = 344 |publisher = [[Springer Science+Business Media|Springer]] |year = 2001 |url=https://books.google.am/books?id=n5P696E7T0wC&pg=PA344#v=onepage&q&f=false}}</ref> 1988 թ.-ին Ալթերը հաստատեց վիրուսը՝ ստուգելով նրա առկայությունը «ոչ -Ա ոչև ոչ-Բ լյարդաբորբիհեպատիտի» նմուշում։ 1989 թ. ապրիլին HCV-ի հայտնաբերումը հրապարակվեց «Սայնս» ({{lang-en|<nowiki>''</nowiki>Science}})<nowiki>''</nowiki> ամսագրի երկու2 հոդվածներում։<ref name="choo">{{cite journal|author=Choo QL, Kuo G, Weiner AJ, Overby LR, Bradley DW, Houghton M |title=Isolation of a cDNA clone derived from a blood-borne non-A, non-B viral hepatitis genome |journal=Science |volume=244 |issue=4902 |pages=359–62 |year=1989 |month=April |pmid=2523562 |doi=10.1126/science.2523562}}</ref><ref name="kuo">{{cite journal |author=Kuo G, Choo QL, Alter HJ, ''et al.'' |title=An assay for circulating antibodies to a major etiologic virus of human non-A, non-B hepatitis |journal=Science |volume=244 |issue=4902 |pages=362–4 |year=1989 |month=April |pmid=2496467 |doi=10.1126/science.2496467}}</ref> Այս հայտնագործությունը կարևոր ճշգրտում մտցրեց ախտորոշման հարցում և բարելավեց հակավիրուսային բուժումը։<ref name = Boyer/> 2000 թ.-ինթվականին Ալթերը և Հաութոնը պարգևատրվեցին կլինիկական բժշկության ոլորտում հետազոտությունների համար Լասկերի մրցանակով՝ «առաջատար հետազոտությունների համար, որոնց արդյունքը եղավ հեպատիտ&nbsp;CՑ հարուցիչ վիրուսի հայտնագործումը և հետազոտման եղանակների մշակումը, որոնք արյան փոխներարկմամբ պայմանավորված լյարդաբորբերիհեպատիտների հավանականությունը 1970 թ.-ի 30%-ից իջեցրեցին մինչև զրո՝ 2000 թ.-ին մինչև 0»։<ref>[http://web.archive.org/web/20080225184627/http://www.laskerfoundation.org/awards/library/2000clinical.shtml2000 Winners Albert Lasker Award for Clinical Medical Research], The Lasker Foundation. Retrieved 20 February 2008.</ref>
 
Չայրոնը ձեռք բերեց մի քանի արտոնագիր՝ վիրուսի ախտորոշման նկատմամբ<ref name="houghton">Houghton, M., Q.-L. Choo, and G. Kuo. ''NANBV Diagnostics and Vaccines.'' European Patent No. EP-0-3 18-216-A1. European Patent Office (filed 18 November 1988, published 31 May 1989).</ref>
 
== Հասարակություն և մշակույթ ==
Հեպատիտի համաշխարհային դաշինքը կազմակերպումամեն էտարվա հեպատիտիհուլիսի միջազգային28-ին օրը, որն իրականացվումկազմակերպում է ամենհեպատիտի տարիմիջազգային հուլիսի 28-ին։օրը։<ref>{{cite journal|last=Eurosurveillance editorial|first=team|title=World Hepatitis Day 2011.|journal=Euro surveillance : bulletin europeen sur les maladies transmissibles = European communicable disease bulletin|date=2011-07-28|volume=16|issue=30|pmid=21813077}}</ref> հեպատիտՀեպատիտ&nbsp;CՑ-ի տնտեսական արժեքը զգալի է ևթե՛ անհատի, և թե՛ հասարակության համար։ Միացյալ Նահանգներում հիվանդի ամբողջ կյանքի ընթացքում հիվանդության միջին արժեքը կազմում է 33,407 ԱՄՆ դոլար՝ 2003 թ. տվյալներով,<ref name=Cost2006>{{cite journal|last=Wong|first=JB|title=Hepatitis C: cost of illness and considerations for the economic evaluation of antiviral therapies.|journal=PharmacoEconomics|year=2006|volume=24|issue=7|pages=661–72|pmid=16802842}}</ref> իսկ լյարդի փոխպատվաստման արժեքը կազմում է շուրջ 200,000 ԱՄՆ դոլար՝ 2011 թ․-ի դրությամբ։<ref name=Cost2011/> Կանադայում հակավիրուսային բուժումը կազմում է շուրջ 30,000 կանադական դոլար՝ 2003 թ.-ի դրությամբ։<ref>{{cite web|title=Hepatitis C Prevention, Support and Research ProgramHealth Canada|url=http://www.phac-aspc.gc.ca/hepc/pubs/psrpmideval-ppsrevalinter/i_problem-eng.php|work=Public Health Agency of Canada|accessdate=2012 թ․ հունվարի 10|month=Nov|year=2003}}</ref> Շատ երկրներում մարդիկ չեն կարող ստանալ հակավիրուսային բուժում՝ առողջության ապահովագրության բացակայության պատճառով, կամ նրանց ապահովագրությունը չի վճարում հակավիրուսային բուժման համար<ref>{{cite book|last=Zuckerman|first=edited by Howard Thomas, Stanley Lemon, Arie|title=Viral Hepatitis.|year=2008|publisher=John Wiley & Sons|location=Oxford|isbn=9781405143882|pages=532|url=https://books.google.am/books?id=nT2dauLXoYAC&pg=PA532|edition=3rd ed.}}</ref>
 
== Հետազոտություններ ==
2011 թ.-ի դրությամբ հեպատիտ Ց-ի շուրջ հարյուր100 դեղամիջոցներ են գտնվում մշակման փուլում՝ հեպատիտ&nbsp;C-ի դեմ։փուլում։<ref name=Cost2011>{{cite journal|last=El Khoury|first=A. C.|coauthors=Klimack, W. K., Wallace, C., Razavi, H.|title=Economic burden of hepatitis C-associated diseases in the United States|journal=Journal of Viral Hepatitis|date=դեկտեմբերի 1, 2011|doi=10.1111/j.1365-2893.2011.01563.x}}</ref> Դրանց մեջ մտնում են հեպատիտի դեմ պատվաստանյութերպատվաստանյութերը, իմունոմոդուլյատորներիմունոմոդուլյատորներն ևու ցիկլոֆորինի արգելակիչներ (ինհիբիտորներ)։<ref>{{cite journal|last=Ahn|first=J|coauthors=Flamm, SL|title=Hepatitis C therapy: other players in the game|journal=Clinics in liver disease|date=2011 Aug|volume=15|issue=3|pages=641–56|pmid=21867942|doi=10.1016/j.cld.2011.05.008}}</ref> Բուժման այսպիսի հնարավոր նոր եղանակները ի հայտ եկան հեպատիտ&nbsp;CՑ-ի վիրուսի մասին ավելի շատ տեղեկություններ ստանալուց հետ։<ref>{{cite journal|last=Vermehren|first=J|coauthors=Sarrazin, C|title=New HCV therapies on the horizon.|journal=Clinical microbiology and infection : the official publication of the European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases|date=2011 Feb|volume=17|issue=2|pages=122–34|pmid=21087349}}</ref>
 
== Աղբյուրներ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Հեպատիտ_C» էջից