«Սասնա ծռեր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{այլ կիրառումներ|Սասնա ծռեր (այլ կիրառումներ)}}
{{Տեղեկաքարտ Գրական ստեղծագործություն
 
|անվանում = «Սասնա ծռեր» կամ «Սասունցի Դավիթ»
{{Տեղեկաքարտ Գրական ստեղծագործություն|բնօրինակ անվանում=|բնագիր լեզու=|անվանում=|պատկեր=|պատկերի լայնություն=220px|նկարագրություն=|ժանր=|հեղինակ=|երկիր=|գրվելու տարեթիվ=|հրապարակման տարեթիվ=|նկարազարդող=|կազմի_հեղինակ=|հրատարակչություն=|հրատարակման տարեթիվ=|թարգմանիչ=|հայերեն հրատարակվել է=|շարք=|նախորդ=|հաջորդ=|թվային տարբերակ=|վիքիդարան=|վիքիքաղվածք=}}«'''Սասնա ծռեր'''» կամ «'''Սասունցի Դավիթ'''», հայ ժողովրդի հերոսական [[Էպոս|ազգային էպոսը]] կամ դյուցազնավելը, որը ստեղծվել է ժողովրդական բանահյուսության հիման վրա։ Վիպասացների և բանահավաքների կողմից այն կոչվել է նաև «Սասնա փահլևաններ», «Սասնա տուն», «Ջոջանց տուն», «Սասունցի Դավիթ կամ Մհերի դուռ», «Դավիթ և Մհեր», «Դավթի պատմություն», «Դավթի հեքիաթ» և այլն։ [[Էպոս|Էպոսի]] գաղափարական ոգին հայ ժողովրդի հերոսական մաքառումն է թշնամիների դեմ՝ հանուն ժողովրդի ազատության և անկախության, հայրենիքի և պետականության պահպանման։ Հայոց դյուցազնավեպը գաղափարական առումով արտացոլում է նաև իրականությունից ունեցած դժգոհությունն ու կառուցվելիք արդար աշխարհի նկատմամբ ունեցած փափագը՝ բոլոր դեպքերում գովաբանելով օտարի լծի դեմ ելած ժողովրդի հերոսական պայքարը։
|բնօրինակ անվանում =
|պատկեր = Hakob Kojoyan. David of Sassoun.jpg
|պատկերի լայնություն = 285px
|նկարագրություն = Հայոց էպոսի հերոսները՝ ըստ Հակոբ Կոջոյանի
|ժանր = [[էպոս|ազգային էպոս]]
|հեղինակ = հայ ժողովրդական բանահյուսություն
|երկիր = [[Հայաստան]]
|բնագիր լեզու = [[արևմտահայերեն]] (բարբառներ՝ մոկաց, մշո, սասնա, արարատյան)
|գրվելու տարեթիվ = հստակեցված չէ ([[Արաբական արշավանքներ|արաբական արշավանքների]] ժամանակահատվածում)
|հրապարակման տարեթիվ = Հրապարակումներ՝
* [[1873 թվական]]՝ ըստ [[Գարեգին Սրվանձտյան|Գարեգին Սրվանձտյանցի]] (առաջին)
* [[1939|1939 թվական]]՝ ըստ [[Հովսեփ Օրբելի|Հովսեփ Օրբելու]] (համահավաք բնագիր)
|նկարազարդող =
|կազմի_հեղինակ =
|հրատարակչություն =
|հրատարակման տարեթիվ =
|թարգմանիչ =
|հայերեն հրատարակվել է =
|շարք =
|նախորդ =
|հաջորդ =
|թվային տարբերակ = [http://serials.flib.sci.am/sasnacrer/Sasna%20Crer%201944/book/content.html?sa=X&ved=0CDIQ9QEwD2oVChMIk_nOrbX5xgIVqZbbCh1ZJQvj թվային տարբերակի հղում]
|վիքիդարան =
|վիքիքաղվածք =
}}
{{Տեղեկաքարտ Գրական ստեղծագործություն|բնօրինակ անվանում=|բնագիր լեզու=|անվանում=|պատկեր=|պատկերի լայնություն=220px|նկարագրություն=|ժանր=|հեղինակ=|երկիր=|գրվելու տարեթիվ=|հրապարակման տարեթիվ=|նկարազարդող=|կազմի_հեղինակ=|հրատարակչություն=|հրատարակման տարեթիվ=|թարգմանիչ=|հայերեն հրատարակվել է=|շարք=|նախորդ=|հաջորդ=|թվային տարբերակ=|վիքիդարան=|վիքիքաղվածք=}}«'''Սասնա ծռեր'''» կամ «'''Սասունցի Դավիթ'''», հայ ժողովրդի հերոսական [[Էպոս|ազգային էպոսը]] կամ դյուցազնավելը, որը ստեղծվել է ժողովրդական բանահյուսության հիման վրա։ Վիպասացների և բանահավաքների կողմից այն կոչվել է նաև «Սասնա փահլևաններ», «Սասնա տուն», «Ջոջանց տուն», «Սասունցի Դավիթ կամ Մհերի դուռ», «Դավիթ և Մհեր», «Դավթի պատմություն», «Դավթի հեքիաթ» և այլն։ [[Էպոս|Էպոսի]] գաղափարական ոգին հայ ժողովրդի հերոսական մաքառումն է թշնամիների դեմ՝ հանուն ժողովրդի ազատության և անկախության, հայրենիքի և պետականության պահպանման։ Հայոց դյուցազնավեպը գաղափարական առումով արտացոլում է նաև իրականությունից ունեցած դժգոհությունն ու կառուցվելիք արդար աշխարհի նկատմամբ ունեցած փափագը՝ բոլոր դեպքերում գովաբանելով օտարի լծի դեմ ելած ժողովրդի հերոսական պայքարը։
 
Էպոսը բնօրինակ տարբերակով կոչվում է «Սասնա ծռեր»։ «Ծուռ» բառն այս պարագայում ունի իմաստային մի քանի նշանակություններ՝ դիվահար, խենթավուն, խելահեղ քաջ և այլն։ Տվյալ հատկանիշներից յուրաքանչյուրն էպոսի հերոսների համար բնորոշ է այս կամ այն պարագայում։ «Սասնա ծռեր» էպոսը կառուցվածքային առումով կազմված է վիպական չորս մասերից կամ ճյուղերից, որոնցից յուրաքանչյուրը կոչվել է տվյալ ճյուղի գլխավոր հերոսի անունով՝ «Սանասար և Բաղդասար», «Մեծ Մհեր», «Սասունցի Դավիթ», «Փոքր Մհեր»։ Հերոսների այս չորս սերունդը միմյանց հետ կապված են ազգակցական կապերով։ «Սասնա ծռերի» ամենաբնորոշ գիծը հերոսական անպարտելի ոգին է՝ պայմանավորված նրա նախահիմքում ընկած առասպելական դյուցազունների սխրանքներով և հայ ժողովրդի՝ իր ոսոխների, հատկապես արաբական բռնակալության դեմ մղած դարավոր պայքարով։ Էպոսի ստեղծման հստակ թվականը մեզ հայտնի չէ, քանի որ վերջինս գալիս է ժամանակի խորքից և ունի պատմական խոր ակունքներ։ Էպոսի ասացողները էպոսը պատմել են հայկական տարբեր բարբառներով, մեծ մասամբ մոկաց, մշո, սասնա, ինչպես նաև արարատյան։