«Ճարպակալում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Ավելացվել է 17 բայտ ,  5 տարի առաջ
Content deleted Content added
Տող 262.
Աղեղնաձև կորիզները պարունակում են երկու տարբեր տեսակի [[Նեյրոն|նեյրոններ]]<ref name="flier"/>։ Առաջին խումբն էքսպրեսում է [[նեյրոպոպտիդ Y]] ({{lang-en|NPY}}) և [[ագուտի֊ասոցացված պեպտիդ|ագուտի-ասոցացված պեպտիդ]] ({{lang-en|AgRP}}), որոնք ունեն դրդիչ ազդեցություն կողմնային հիպոթալամուսի և ընկճող ազդեցություն վենտրոմեդիալ հիպոթալամուսի վրա։ Երկրորդ խումբն արտադրում է [[պրոօպիոմելանոկորտին|պրո-օպիոմելանոկորտին]] ({{lang-en|POMC}}) և [[կոկաին֊ և ամֆետամին ֊կարգավորող տրանսկրիպտ|կոկաին- և ամֆետամին -կարգավորող տրանսկրիպտ]] ({{lang-en|CART}}), որոնք ունեն հակառակ ազդեցություն՝ ընկճում են կողմնային և դրդում՝ վենտրոմեդիալ հիպոթալամուսը։ Հետևաբար՝ NPY/AgRP նեյրոնները խթանում են քաղցի և ընկճում՝ հագեցման զգացումները, մինչդեռ POMC/CART նեյրոնները խթանում են հագեցման և ընկճում՝ քազցի զգացումները։ Աղեղնաձև կորիզի երկու խումբ նեյրոններն էլ մասնակիորեն կարգավորվում են լեպտինով։ Վերջինը արգելակում է NPY/AgRP և խթանում՝ POMC/CART խումբը: Այսպիսով՝ լեպտինի ազդանշանման անբավարարությունը, պայմանավորված լեպտինի անբավարարությամբ կամ լեպտինի հանդեպ կայունությամբ, բերում է չափից ավելի սնման և կարող է պայմանավորել ճարպկալման որոշ գենետիկական և ձեռքբերովի ձևերը<ref name="flier"/>։
==Հանրային առողջություն==
 
Ըստ [[Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպություն|ԱՀԿ-ի]] կանխատեսման՝ ավելցուկայինավելորդ քաշն ու ճարպակալումը շուտով զբազեցնելու են տրադիցիոնալավանդական հանրային հիվանդությունների տեղը, ինչպիսիք են՝ թերսնուցումն ու [[Ինֆեկցիոն հիվանդությունհիվանդություններ|ինֆեկցիոն հիվանդությունները]], և վերածվելուդառնալու են վատ առողջության ամենանշանակալի պատճառը վատ առողջության<ref>{{Cite report |author= World Health Organization|authorlink= World Health Organization|date= 2000|title= Obesity: preventing and managing the global epidemic |url= http://www.who.int/iris/handle/10665/42330#sthash.8pQS2f7r.dpuf |publisher= World Health Organization |pages= 1–2 |docket= |accessdate= 1 February 2014 |quote= }}</ref>։ Ճարպակալումը հանդիսանում է հանրային առողջապահության և կառավարության կարևոր խնդիր՝ պայմանավորված իր տարածվածությամբ, ծախսերով և ազդեցությամբ առողջության վրա<ref>{{cite book|author=Satcher D |title=The Surgeon General's Call to Action to Prevent and Decrease Overweight and Obesity |year=2001 |publisher=U.S. Dept. of Health and Human Services, Public Health Service, Office of Surgeon General |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK44206/ |isbn=978-0-16-051005-2}}</ref>։ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների կանխարգելիչ ծառայության օպերատիվ խումբը խորհուրդ է տալիս ճարպակալմամբ տառապող մեծահասակների մոտ կատարել հետագա վարվելակերպիվարքային միջամտությունների սկրինինգ հսկողություն<ref>{{cite journal | author = Moyer VA | title = Screening for and management of obesity in adults: U.S. Preventive Services Task Force recommendation statement | journal = Annals of Internal Medicine | volume = 157 | issue = 5 | pages = 373–8 | date = 4 September 2012 | pmid = 22733087 | doi = 10.7326/0003-4819-157-5-201209040-00475 | type = Practice Guideline }}</ref>։ Հանրային առողջապահության ջանքերն ուղղված են հասկանալու և ուղղելու միջավայրային այն գործոնները, որոնք պատասխանատու են ճարպակալման տարածվածության մեծացման համար։ Ջանքերն ուղղված են պետական մակարդակով դպրոցական սննդի փոխհատուցման ծրագրի մշակմանը, երեխաների շրջանում անառողջ սննդի ուղղակիանմիջական գովազդման սահմանափակմանը<ref>{{cite news|author=Brook Barnes |title=Limiting Ads of Junk Food to Children |url=https://www.nytimes.com/2007/07/18/business/18food.html |work=New York Times |date=2007-07-18 |accessdate=2008-07-24}}</ref>, և դպրոցում շաքար պարունակող քաղցրավենիքների հասանելիության նվաազեցմանընվազեցմանը<ref>{{cite web | url = http://www.healthfinder.gov/news/newsstory.aspx?docID=625759 |title=Fewer Sugary Drinks Key to Weight Loss - healthfinder.gov |work=U.S. Department of Health and Human Services |accessdate=Oct 18, 2009}}</ref>։ Առողջապահության Համաշխարհարային Կազմակերպությունն առաջարկում է հարկեր գանձել քաղցրեցված ըմպելիքներից<ref>{{cite web|title=WHO urges global action to curtail consumption and health impacts of sugary drinks|url=http://www.who.int/mediacentre/news/releases/2016/curtail-sugary-drinks/en/|website=WHO|accessdate=13 October 2016}}</ref>։ Քաղաքային միջավայրի կառուցումն ուղղված է մեծացնել զբոսայգիների հասանելիությունն ու զարգացնել հետիոտնային քայլուղիներըերթուղիները<ref>{{cite journal |vauthors=Brennan Ramirez LK, Hoehner CM, Brownson RC, Cook R, Orleans CT, Hollander M, Barker DC, Bors P, Ewing R, Killingsworth R, Petersmarck K, Schmid T, Wilkinson W | title = Indicators of activity-friendly communities: An evidence-based consensus process | journal = Am J Prev Med | volume = 31 | issue = 6 | pages = 530–32 | date = December 2006 | pmid = 17169714 | doi = 10.1016/j.amepre.2006.07.026 | type = Research Support }}</ref>։
 
===Զեկույցներ===
56

edits