«Իրանի վարչական բաժանում»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Տող 1.
[[Պատկեր:IranNumbered.png|մինի|300px|աջից|Իրան վարչական միավորները։]]
'''[[Իրան|Իրանի Իսլամական Հանրապետության]]'''
Այսօր քննարկվում են նոր օսթանների ստեղծման նախագծեր՝ '''Թալիշ''' (Գիլանից և Արդաբիլից), '''Ալբորզ''' ([[Թեհրան (օսթան)|Թեհրան (նահանգ)]]), '''Թեբես''' ([[Յազդ]]ից), '''Միջին Ադրբեջան''' ([[Արևելյան Ադրբեջան (օսթան)|Արևելյան]] և [[Արևմտյան Ադրբեջան (օսթան)|Արևմտյան Ադրբեջաններից]]), '''Ւէդեստան''' ([[Իսֆահան (օսթան)|Սպահանից]]), [[Սիստան և Բելուջստան]] օսթանի բաժանում '''Սիստան''' օսթանի և '''Բելուջստան''' օսթանի, [[Ֆարս (երկրամաս)|Ֆարս]]ը բաժանել '''Արևմտյան''' և '''Արևելյանի''', նաև [[Թեհրան]]ի շրջան ստեղծել և այլ։
'''Օստանները''' վարչատարածքային բաժանման վերին մակարդակի միավորներ են, դրանք իրենց հերթին բաժանվում են 324 '''շահրեստանների''' (շրջանների)։ Շահրեստանները բաժանվում են ավելի քան 740 '''բախշերի'''։ '''բախշերը''' բաժանվում են '''դեհեստանների։ Դեհեստանները''' բաժանվում են '''ռուսթաների''' ('''գյուղերի''')'''։'''
Վերոնշյալ վարչական միավորների ղեկավարման պատասխանատվությունը կրում են համապատասխանաբար Ներքին գործերի նախարարությունը, օստանդարին (նահանգապետարանը), ֆարմանդարին (մարզպետարանը), բախշդարին (գավառապետարանը), դեհդարին (դեհեստանի ղեկավար մարմինը):
{|
|'''Իրանի վարչական միավոր'''
|'''Անվանումը՝ նախքան 1314թ'''.
|'''Վարչ. տարածքի պատասխանատուն ներկայում'''
|'''Վարչ. տարածքի պատասխանատուն նախկինում'''
|-
|երկիր (պետություն)
|մամալեքե մահրուսե (հպատակ երկրներ)
|Ներքին գործերի նախարար
|շահ
|-
|օսթան (նահանգ)
|այալաթ (նահանգ)
|օստանդար (նահանգապետ)
|հաքեմ-ե այալաթի
|-
|շահրեստան(մարզ)
|վելայաթ (մարզ)
|ֆարմանդար և հատուկ ֆարմանդար (մարզպետ)
|վալի հաքեմ
|-
|բախշ (գավառ)
|բոլուք (գավառ)
|բախշդար (գավառապետ)
|նայեբօլհոքումե
|-
|դեհեստան(գավառ)
|ղասաբե(ավան),բոլուք
|դեհդար (դեհեստանի կառավարիչ)
|սար-ե բոլուքբաշի
|-
|շահր (քաղաք)
|շահր (քաղաք)
|շահրդար (քաղաքապետ)
|բալադիյե ռաիս
|-
|ռուսթա (գյուղ)
|ղարյե (գյուղ)
|դեհյար (գյուղապետ)
|քադխոդա
|}
'''Օստանի կանոնադրությունը'''
«Օստան»-ը, երկրի վարչատարածքային միավոր է՝ որոշակի աշխարհագրական տարածքով, որի կազմում ընդգրկված են հարևան մի քանի շահրեստաններ՝ իրենց բնական, տնտեսական, մշակութային, հասարակական, քաղաքական կացությամբ:
Ծանոթագրություն
1. Ներքին գործերի նախարարությունը, անհրաժեշտության դեպքում, կարող է Նախարարների խորհրդի համաձայնությամբ սահմանակից գյուղերի, բախշերի կամ շահրեստանների կցմամբ ու միացմամբ փոփոխել օստանների վարչատարածքային կազմը և Իսլամական խորհրդատվական խորհրդի՝ Մեջլիսի հավանությամբ նոր օստան կազմավորել: Նոր օստանը պետք է ունենա առնվազն 1մլն բնակչություն:
2.Օստանի կենտրոնն է համարվում նույն օստանի լավագույն քաղաքներից մեկը, որը նահանգի քաղաքական, տնտեսական, մշակութային, բնական ու սոցիալական կենտրոնն է հանդիսանում:
'''ԵՐԿՐԻ ՎԱՐՉԱՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԲԱԺԱՆՄԱՆ ՎԻՃԱԿԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԸ'''
Ըստ 1394թ.(արևային օրացույցով) վարչատարածքային բաժանումների մասին վերջին տվյալների՝ Իրանի կազմում ընդգրկված են 31 օստան, 429 շահրեստան, 1057 բախշ, 2589 դեհեստան, 1245 քաղաք, 3878 գյուղաքաղաք (աբադիբոլուքե), 97581 գյուղ:
Սույն աղյուսակը կազմվել է 1389թ. բահման ամսին:
{| class="wikitable"
|'''շարք'''
|'''նահանգ'''
|'''կենտրոն'''
|'''շահրես-տան'''
|'''բախշ'''
|'''դեհես-տան'''
|'''քաղաք'''
|'''Կառավարման մարմին (1-ին աստիճան)'''
|-
|1
|Արևելյան Ադրբեջան
|Թավրիզ
|20
|44
|142
|58
|Միանե-Մարանդ-Մարաղե
|-
|2
|Արևմտյան Ադրբեջան
|Ուրմիա
|17
|40
|113
|39
|Միանդոաբ-Մահաբադ-Խոյ
|-
|3
|Արդաբիլ
|Արդաբիլ
|10
|27
|49
|24
|
|-
|4
|Սպահան
|Սպահան
|23
|45
|125
|100
|Նաջաֆաբադ-Քաշան
|-
|5
|Էլբուրս
|Քերեջ
|4
|10
|22
|16
|
|-
|6
|Իլամ
|Իլամ
|8
|20
|40
|21
|Դարեհշահր
|-
|7
|Բուշեր
|Բուշեր
|9
|23
|44
|32
|
|-
|8
|Թեհրան
|Թեհրան
|14
|29
|64
|41
|
|-
|9
|Չահարմահալ և Բախտիարի
|Շահրքորդ
|7
|19
|41
|27
|
|-
|10
|Հարավային Խորասան
|Բիրջենդ
|10
|19
|49
|25
|Թաբաս
|-
|11
|Ռաջավի Խորասան
|Մաշհադ
|27
|69
|163
|72
|
|-
|12
|Հյուսիսային Խորասան
|Բոջնուրդ
|7
|17
|42
|18
|
|-
|13
|Խուզեստան
|Ահվազ
|24
|55
|130
|62
|Դիզֆուլ- Աբադան
|-
|14
|Զենջան
|Զենջան
|7
|16
|46
|18
|
|-
|15
|Սեմնան
|Սեմնան
|8
|13
|29
|17
|Շահրուդ
|-
|16
|Սիստան և Բելուջիստան
|Զահեդան
|14
|40
|102
|37
|Զաբոլ-Իրանշահր
|-
|17
|Ֆարս
|Շիրազ
|29
|83
|204
|93
|Ֆասա-Լարեստան-Ջահրոմ
|-
|18
|Ղազվին
|Ղազվին
|6
|19
|46
|25
|
|-
|19
|Ղոմ
|Ղոմ
|1
|5
|9
|6
|
|-
|20
|Քուրդիստան
|Սենենդեջ
|10
|27
|84
|25
|Սաղեզ
|-
|21
|Քերման
|Քերման
|23
|54
|127
|64
|Ռաֆսանջան-Սիրջան
|-
|22
|Քերմանշահ
|Քերմանշահ
|14
|30
|85
|29
|
|-
|23
|Կոհգիլույե և Բոյերահմեդ
|Յասուջ
|7
|17
|43
|16
|
|-
|24
|Գոլեստան
|Գորգան
|14
|27
|60
|25
|
|-
|25
|Գիլան
|Ռեշտ
|16
|23
|109
|51
|
|-
|26
|Լորեստան
|Խորամաբադ
|10
|27
|84
|25
|Բորուջերդ
|-
|27
|Մազանդարան
|Սարի
|22
|55
|129
|58
|Ամոլ-Բաբոլ
|-
|28
|Կենտրոնական
|Արաք
|12
|21
|63
|31
|Սավե
|-
|29
|Հորմոզգան
|Բանդար-Աբբաս
|13
|37
|85
|32
|
|-
|30
|Համադան
|Համադան
|9
|25
|73
|27
|
|-
|31
|Յազդ
|Յազդ
|11
|22
|51
|24
|
|}
'''Օստանների վարչատարածքային միավորները'''
1392թ.ազար ամսվա 18-ին, երեքշաբթի
Իրանի Իսլամական հանրապետության Ներքին գործերի նախարար Աբդոլռեզա Ռահմանի Ֆազլին ասաց. «Ներքին գործերի նախարարությունում քննարկվում ու ուսումնասիրվում է երկրի նոր վարչատարածքային բաժանման և օստանների տարածաշրջայնացման նախագիծը»: «Այս ծրագրի իրականացումը պահանջում է օրենսդրական բարեփոխումներ, և երկար ճանապարհ անցնելու անհրաժեշտություն կա: Սակայն Ներքին գործերի նախարարությունը չորս-հինգ օստանները պայմանականորեն միավորել է մեկ մարզի՝ տարածաշրջանային գոտու մեջ»,-ավելացրեց նա: Սա նախարարության ներքին դասակարգումն է, և զարգացման ծրագրերն ավելի լավ իրագործելու համար այս տարի ստեղծվել են հինգ տարածաշրջանային գոտիներ:
== Տես նաև ==
* [[Իրանական Ադրբեջան]]
*[[Իրանի նահանգները]]
*'''Օստանի կանոնադրությունը .'''1362թ. թիր ամսվա 12-ին Իսլամական խորհրդատվական խորհրդի կողմից ընդունված «Երկրի վարչատարածքային բաժանման մասին» օրենքի 9-րդ հոդված.
== Հղումներ ==
| |||