'''Տոտոմյանց''', Թոթոմյանց, Վահան Թովմասի ([[1875]]-[[1964|1952]]) տնտեսագետ, փիլիսոփա,պատմաբան,սոցիոլոգ ,կոոպերատիվ շարժման տեսաբան։ Սովորել է Բեռնի , Ժնևի,Ցյուրիխի , Բելգիայի [[Համալսարաններում|Բրյուսելի համալսարանում]]։ [[1912]]-թվականից [[Մոսկվա]]յի համալսարանի պրիվատ-դոցենտ, [[1915]]-թվականից քաղաքատնտեսությանգրված ու<Աշխատանքի հաշտեցումը կապիտալի հետ>հետազոտության համար Կիևի Համալսարանը նրան շնորհում է քաղաքագիտության և վիճակագրության դ-ր։դոկտորի աստիճան։ [[1919]]-թվականից վտարանդի։ Հիմնական աշխատությունները նվիրված են կոոպերացիայի պրոբլեմներին։ Տոտոմյանցը գտնում էր, որ կոոպերացիայի միջոցով կարելի է թուլացնել դասակարգային պայքարն ու բանվորների շահագործու¬մը։ Վ․ Ի․ [[Լենին]]ը քննադատում էր Տոտոմյանցի կոոպերացիայի տեսությունն այն պատճառով, որ «Նրա մեջ չկա ո՝չ զարգացող կապիտալիզմ, ո՝չ դասակարգային պայ¬ քար» (Երկ․ լիակտ․ ժող․, հ․ 6, էշ 487)։ Տ․ ենթադրում էր, որ Հոկտեմբերյան հեղա¬ փոխությունից հետո կոոպերատիվ շարժումն ուժեղացել է բանկերի Ու արդյունաբերության ազգայնացման շնորհիվ։ [[Ռուսաստան]]ում կոոպերատիվ շարժման զարգացումն ընկալվում էր սոցիալիզմի տնտեսական բազիսի ստեղծման համար ՌԽԴԲԿ գործունեությունից անշատ։ Կապիտալիստական արտադրության հարաբերությունների վերլուծությանը նվիրված ուսումնասիրություններում, զարգացնելով «կապիտալիզմի տրանսֆորմացիայի» գաղափարը, հանդես էր գալիս հօգուտ դասակարգային հաշտության, շահույթների բաշխմանը բանվորների մասնակցության։ Գտնում էր, որ բանվոր դասակարգը շահագործումից կարող է ազատագրվել ոչ թե դասակարգային պայքարի, այլ միայն տրեդյունիոնների և արտադրական կոոպերացիաների ստեղծման ուղիով։
