«Ֆիզիկա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
ՊՈՆՉՈՆԵՐ!!!
Տող 1.
 
'''Ֆիզիկա'''Պոնչիկ, ({{lang-grc|φυσική (ἐπιστήμη)|phusikḗ (epistḗmē)|բնության գիտություն}}, {{lang|grc|φύσις}} ''phúsis'' "բնություն"<ref name="etymonline-physics">{{cite web |title=physics |url=http://www.etymonline.com/index.php?term=physics&allowed_in_frame=0 |publisher=Առցանց ստուգաբանական բառարան{{ref-en}}}}</ref><ref name="etymonline-physic">{{cite web |title=physic |url=http://www.etymonline.com/index.php?term=physic&allowed_in_frame=0 |publisher=Առցանց ստուգաբանական բառարան{{ref-en}}}}</ref>)՝ [[գիտություն]], որն ուսումնասիրում է [[Բնություն|բնության]] հիմնարար օրենքները, փորձում է բացատրել դրանց տարբեր դրսևորումները։ Ֆիզիկայի առաջնային խնդիրը տիեզերքի [[տարրական մասնիկներ|տարրական բաղկացուցիչ մասնիկների]] և նրանց [[հիմնարար փոխազդեցություններ|փոխազդեցության]] բնութագրումն է, ինչպես նաև այդ հիմնարար սկզբունքների հիման վրա այլ ֆիզիկական համակարգերի վերլուծությունը։ Այլ կերպ ասած, ֆիզիկան ուսումնասիրում է [[մատերիա]]ն<ref name="feynmanleightonsands1963-atomic">[[Ռիչարդ Ֆեյնման]]ն իր [[Ֆիզակայի ֆեյնմանյան դասախոսություններ]]ի սկզբում առաջարկում է, որ [[ատոմական տեսություն|ատոմական հիպոթեզը]] միակ արդյունավետ գիտական հասկացությունն է «Եթե ինչ-որ աղետի հետևանքով ոչնչանա ամբողջ գիտական միտքը... ո՞ր պնդումը կարտահայտի ամենաշատ տեղեկություն ամենաքիչ բառերով... Ես կարծում եմ, որ դա կլինի «Ամեն ինչ կազմված է ատոմներից՝ փոքրիկ մասնիկներից, որոնք հավերժական շարժման մեջ են, ձգում են իրար, երբ հեռանում են, բայց վանում են իրար մոտենալիս...» [http://www.feynmanlectures.caltech.edu/I_01.html#Ch1-S2 Feynman, R.P.; Leighton, R.B.; Sands, M. (1963). The Feynman Lectures on Physics 1.]</ref> և նրա [[մեխանիկական շարժում|շարժումը]] [[տարածաժամանակ|տարածության և ժամանակի]] միջով՝ մեկտեղելով դրանց հետ կապված [[էներգիա]]յի և [[ուժ]]ի հասկացությունները։
[[Պատկեր:CollageFisica.jpg|300px|մինի|Ֆիզիկական երևույթների տարբեր օրինակներ]]
'''Ֆիզիկա''', ({{lang-grc|φυσική (ἐπιστήμη)|phusikḗ (epistḗmē)|բնության գիտություն}}, {{lang|grc|φύσις}} ''phúsis'' "բնություն"<ref name="etymonline-physics">{{cite web |title=physics |url=http://www.etymonline.com/index.php?term=physics&allowed_in_frame=0 |publisher=Առցանց ստուգաբանական բառարան{{ref-en}}}}</ref><ref name="etymonline-physic">{{cite web |title=physic |url=http://www.etymonline.com/index.php?term=physic&allowed_in_frame=0 |publisher=Առցանց ստուգաբանական բառարան{{ref-en}}}}</ref>)՝ [[գիտություն]], որն ուսումնասիրում է [[Բնություն|բնության]] հիմնարար օրենքները, փորձում է բացատրել դրանց տարբեր դրսևորումները։ Ֆիզիկայի առաջնային խնդիրը տիեզերքի [[տարրական մասնիկներ|տարրական բաղկացուցիչ մասնիկների]] և նրանց [[հիմնարար փոխազդեցություններ|փոխազդեցության]] բնութագրումն է, ինչպես նաև այդ հիմնարար սկզբունքների հիման վրա այլ ֆիզիկական համակարգերի վերլուծությունը։ Այլ կերպ ասած, ֆիզիկան ուսումնասիրում է [[մատերիա]]ն<ref name="feynmanleightonsands1963-atomic">[[Ռիչարդ Ֆեյնման]]ն իր [[Ֆիզակայի ֆեյնմանյան դասախոսություններ]]ի սկզբում առաջարկում է, որ [[ատոմական տեսություն|ատոմական հիպոթեզը]] միակ արդյունավետ գիտական հասկացությունն է «Եթե ինչ-որ աղետի հետևանքով ոչնչանա ամբողջ գիտական միտքը... ո՞ր պնդումը կարտահայտի ամենաշատ տեղեկություն ամենաքիչ բառերով... Ես կարծում եմ, որ դա կլինի «Ամեն ինչ կազմված է ատոմներից՝ փոքրիկ մասնիկներից, որոնք հավերժական շարժման մեջ են, ձգում են իրար, երբ հեռանում են, բայց վանում են իրար մոտենալիս...» [http://www.feynmanlectures.caltech.edu/I_01.html#Ch1-S2 Feynman, R.P.; Leighton, R.B.; Sands, M. (1963). The Feynman Lectures on Physics 1.]</ref> և նրա [[մեխանիկական շարժում|շարժումը]] [[տարածաժամանակ|տարածության և ժամանակի]] միջով՝ մեկտեղելով դրանց հետ կապված [[էներգիա]]յի և [[ուժ]]ի հասկացությունները։
 
Ֆիզիկան ամենաառաջին ակադեմիական դիսցիպլիններից է, հավանաբար ամենահինը՝ ներառելով իր մեջ [[աստղագիտություն]]ը<ref name="krupp2003">Krupp, E.C. (2003). Echoes of the Ancient Skies: The Astronomy of Lost Civilizations. Dover Publications. ISBN 0-486-42882-6. Retrieved 31 March 2014.</ref>։ Վերջին երկու հազարամյակի ընթացքում ֆիզիկան [[քիմիա]]յի, [[մաթեմատիկա]]յի որոշ ճյուղերի և [[կենսաբանություն|կենսաբանության]] հետ [[բնափիլիսոփայություն|բնափիլիսոփայության]] կազմում էր, սակայն 17-րդ դարի [[գիտական հեղափոխություն|գիտական հեղափոխության]] արդյունքում այն վերածվեց ինքնուրույն հետազոտական գիտության։ Ֆիզիկայի հետազոտությունների դաշտը հատվում է այնպիսի միջդիսցիպլինար գիտությունների հետ, ինչպես [[կենսաֆիզիկա]]ն և [[քվանտային քիմիա]]ն, և նրա սահմանները խստորեն որոշված չեն։ Ֆիզիկայի նոր գաղափարները հաճախ բացատրություն են տալիս այլ գիտությունների հիմնարար մեխանիզմներին<ref name="youngfreedman2014p9">Young, H.D.; Freedman, R.A. (2014). Sears and Zemansky's University Physics with Modern Physics Technology Update (13th ed.). Pearson Education. ISBN 978-1-29202-063-1.</ref>, միաժամանակ հետազոտությունների նոր դաշտ են բացում մաթեմատիկայում և [[փիլիսոփայություն]]ում։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Ֆիզիկա» էջից