«Լուի Արև արքա»–ի խմբագրումների տարբերություն

1700 թվականին, երբ մահացավ [[Իսպանիա]]յի վերջին թագավորը՝ Հաբսբուրգների տոհմից [[Կառլ II Հաբսբուրգ|Կառլ II]]-ը՝ չթոցնելով ժառանգորդ, [[Լուի XIV]]-ը դրեց պահանջ իսպանակն թագը տալ իր թոռանը՝ Ֆիլիպ Անժուացուն2։ Պահանջը հիմնավորվում էր այն նույն դեվոլյուցիոն օրենքով։ Սակայն այդպիսի պահանջ դրեց նաև [[Գերմանիա]]յի կայսր [[Լեոպոլդ I Հաբսբուրգցի]]ն, որը ամուսնացել էր մահացած [[Կառլ II Հաբսբուրգ|Կառլ II]]-ի մյուս քրոջ հետ։ Պայքարի մեջ մտան նաև Անգլիան և Հոլանդիան։ 1701 թվականին սկսվեց պատերազմ Ֆրանսիայի, որին պաշտպանում էին Բավարիան և Քյոլնը, իսկ մյուս կողմից Միացյալ կոալիցիայի, որի մեջ մտնում էին [[Անգլիա]]ն, [[Հոլանդիա]]ն, Կայսրությունը, որոնց միացան նա [[Դանիա]]ն, [[Սավոյա]]ն և [[Բրանդեբուրգ]]ը։ Ֆրանսիայի դեմ կռվում էին նաև երկրից վռնդված կամ փախած հուգենոտների ջոկատներ։ Պատերազմական գործողություններ միաժամանակ տեղի էին ունենում [[Նիդեռլանդներ]]ում, [[Իսպանիա]]յում, [[Իտալիա]]յում, [[Ռեյն]]ի ափերին և ծովերում։

Ֆրանսիան այս պատերազմում իսպանակն թագի համար կրեց բազում ջախջախիչ պարտություններ, ինչպես ծովում, այնպես էլ ցամաքում, այնպես որ, երբ ֆրանսիական նավատորմը 1705 թվականին [[Մալագա]]յի մոտ պարտվեց [[Լուի XIV]]-ը փորձեց բանակցությունների մեջ մտնել հաշտության համար։ Սակայն դաշնակիցների պահանջները հաշտություն կնքելու համար Ֆրանսիային թվացին անընդունելի և բանակցությունները դադարեցվեցին, չնայած ծանր վիճակին։ Այդ պատճառով պատերազմը շարունակվեց։ Սակայն 1708 թվականի աշնանը [[Լիլլ]]ի գրավումից հետո, 1709 թվականի աշնանը հայտնի զորավար Վիլլարի Մալպլակ վայրում, որը գտնվում է [[Ֆլանդրիա]]յում, պարտությունից հետո Ֆրանսիան հայտնվեց անհուսալի վիճակում։ Բանակին ոչ միայն չէին կարողանում վճարել, այլ նաև սնունդ չկար։ Երկրում իշխում էր սովը և ոչնչով չէր կարելի ցորեն բերել [[Աֆրիկա]]յի և [[Լևանտ]]ի նավահանգիստներից։ [[Լուի XIV]]-ը երկրորդ անգամ հաշտություն խնդրեց։ Հակառակորդները դրեցին բազմաթիվ պահանջներ՝ այդ թվում նաև [[Ֆիլիպ]]ի վռնդումը [[Իսպանիա]]յից, զիջումներ [[Ֆլանդրիա]]յի և [[Էլզաս]]ի հարցում, իսկ [[Ֆրանսիա]]ն պատրաստ էր դրանք ընդունել։ Սակայն միջազ•ային իրադրությունը փոխեց նաև պատերազմող կոցմերի ուժերը։ Հակաֆրանսիական կոալիցիան թուլացավ նրանց մեջ եղած հակասությունների պատճառով և [[Ֆրանսիա]]յին հաջողվեց կնքել փրկող հաշտություն 1713 թվականի ապրիլին [[Ուտրեխտ]]ում [[Հոլանդիա]]յի և [[Անգլիա]]յի հետ, իսկ 1714 թվականի մարտին Ռաշտատում կկնքվեց պայմանագիր Կայսրության հետ։ Պայմանագրերի արդյունքում Իսպանական գահը պահպանվեց Ֆիլիպ V-րդ Անժուացու ձեռքում՝ հրաժարվելով իր և իր սերունդների հավակնություններից Ֆրանսիական գահի նկատմամբ։

 

== Լուի 14-րդի գաղութային քաղաքականությունը ==

Նոր Ֆրանսիայի (այդպես էին անվանում Կանադան) հետ միասին Ֆրանսիան սկսեց մեծ ուշադրություն դարձնել Անտիլյան կղզիներին։ Սան-Դոմինգո կղզու գաղութի, որտեղ դեռևս 1655 թվականին նշանակվել էր գուբեռնատոր, ազդեցության տակ էր գտնվում կղզու մեծ մասը։

Կոլբերի ակտիվ ձեռնարկումների շնորհիվ աճում էր գաղութային առևտուրը։ Արդեն XVII դարի II կեսից Անտիլյան կղզիներում Ֆրանսիացիների կողմից սկսվեց աճեցվել շաքարի ճակնդեղ, ծխախոտ, ավելի ուշ սուրճ։