«Գոթֆրիդ Լայբնից»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 158.
=== Հոգու մասին Լոքի ուսմունքի քննադատությունը որպես «մաքուր տախտակի» ===
[[Պատկեր:John Locke.jpg|thumb|230px|Ջոն Լոք: [[Գոթֆրիդ Կնելեր|Գոթֆրիդ Կնելերի]] վրձնած դիմանկար ([[1697]])]]
[[Իմացաբանություն|Իմացաբանության]] տեության <ref group="Նշում">Гносеологические идеи Лейбница изложены в его работе «Новые опыты о человеческом разумении», название которой отсылает к сочинению Локка «Опыт о человеческом разумении».</ref> և հոգեբանության մեջ [[Իրատեսություն (փիլիսոփայություն)|իրատես]] Լայբնիցը քննադատության է ենթարկել Ջոն Լոքի գիտական իմացաբանական ենթադրությունները «մաքուր տախտակի» հոգու մասին {{lang-la|tabula rasa}})<ref name="Кондаков" />{{sfn |Философский энциклопедический словарь. Гл. редакция: Л. Ф. Ильичёв, П. Н. Федосеев, С. М. Ковалёв, В. Г. Панов|1983|с= }}, որի վրա փորձը անդրադարձնում է միայն իր գրերը<ref>[http://www.asf.ru/Publ/kabanov_filosofy/glava4_1.html ''Кабанов П. Г.'' Философия. Учебник].</ref>: Լայբնիցը փորձում էր կոմպրոմիսային դիրք գտնել դեկարտյան ռացիոնալիզմի և լոքյան իմացաբանության ու [[Սենսուալիզմ|սենսուալիզմի]] միջև{{sfn|Философия: Энциклопедический словарь|2004}}: Լայբնիցի ենթադրությունների համապատասխանության մեջ, հոգին մինչ ցանկացած իրական փորձը ունի անհատական առանձնահատկություններ, նախատրամադրություններ, որոնցից կախված է արտաքին տպավորությունների ընկալումը<ref name="Кондаков" />: Էմպիրիզմ (փորձապաշտություն) դրույթին, համաձայն որի ''գիտակցության մեջ ոչինչ չկա, որը մինչ այդ չի եղել զգացմունքներում'' («''nihil est in intellectu, quod non fuerit in sensu''»)<ref>{{книга|заглавие = Новые опыты о человеческом разуме|автор = Лейбниц Г. В.|ссылка = |isbn = |страницы = 100—101|год = 1936|место = M.–Л. |издательство = }}</ref>, նա հակադրում էր ''գիտակցության մեջ չկա ոչինչ, ինչը առաջ չի եղել զգացմունքներում, բացի իրենից գիտակցությունից'' հասկացությունը<ref>{{книга|автор=Мареев С.Н., Мареева Е.В. |заглавие=История философии (общий курс)|ref= |место=М. |издательство=Академический Проект |год=2004 |страниц=880 |ссылка=}}</ref>: Լայբնիցը կարծում էր, որ խելքը օժտված է որոշ ֆունդամենտալ սկզբունքների բնածին ընկալման հատկությամբ, սակայն, ի տարբերություն Դեկարտի «[[Իննատիզմ|իննատիզմի]]», այս հատկությունը տրված չէ պատրաստի ձևով, այլ միայն «նախատրամադրվածության» նախավճարն է<ref name="энциклопедия" />{{sfn|Философия: Энциклопедический словарь|2004}}: Գաղափարների բնագավառում այսպիսի ընկալման առարկա հանդիսանում են բարձրագույն [[Կեցություն (փիլիսոփայություն)|կեցությունների]] կատեգորիաները, այնպիսիք, ինչպես «Եսը», «նույնությունը», «կեցությունը», «ըմբռնումը», իսկությունների ոլորտում՝ համընդհանուր և անհրաժեշտ տրամաբանական և մաթեմատիկական իսկությունները<ref name="энциклопедия" />{{sfn|Философия: Энциклопедический словарь|2004}}:
 
=== Լայբնիցի գաղափարների ընկալում ===