«Հինդուիզմ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Տող 116.
=== Դրախտ և դժոխք հասկացություններ ===
[[Դրախտ]] և [[դժոխք]] հասկացությունները ներկայացված են Հնդկական [[պուրաններ|պուրանական]] հին գրականության մեջ։ Այնտեղ նկարագրվում են բազմաթիվ դրախտային և դժոխային [[լոկա]]ներ (մոլորակներ կամ կյանքի նպատակներ), որտեղ մահացածներին պարգևատրում կամ պատժում են նրանց կատարած լավ ու վատ արարքների համար։ Այն ոգին, որն ընկնում էր դժոխային կենցաղի ոլորտներ, կարող է փրկվել այնտեղից ուտելիքի կամ ջրի զոհաբերության միջոցով։ Այս ամենը պետք է կատարվի մահացածի երեխաների կամ թոռների կազմից՝ նրա վերջին վերամարմնավորման ժամանակ։ Դրախտի և դժոխքի [[մոլորակ]]ներում որոշակի ժամանակ անցկացնելով՝ ոգին անցնում է զանազան մատերիաների միջով` ([[հող]], [[ջուր]], [[օդ]], [[եթեր]] տարերքների, և այլ ավելի նուրբ տարերի միջով) և ի վերջո վերածնվում է տիեզերքը զբաղեցնող 8 400 000 մարմիններից որևէ մեկում։ Այս կերպ ստանալով նոր հնարավորություն հասնելու ինքնագիտակցման<ref>{{Harvnb|Rosen|1997}}</ref>։
=== Կյանքի իդեալները ===
[[Հինդուիզմ|Հինդուիզմի]] դասական փիլիսոփայության մեջ նկարագրվում են մարդու կյանքի երկու հիմնական [[Դհարմա|դհարմաներ]](կյանքի պարտքեր)՝ [[գրիհատհա]]֊դհարմա և [[սանյասա]]֊դհարմա։ Գրիհաթհա֊դհարմայում կամ ընտանեկան մարդու դհարմայում, գոյություն ունեն չորս հիմնական ուղղություններ՝ որոնց անվանում ենք [[պուրուշատհա]]։<ref name="ISBN 0-7007-0279-2">{{Harvnb|Werner|1994}}</ref><ref name="essenhinuism7">{{Harvnb|Bhaskarananda|1994|p=7}}</ref>:
[[Դհարմա]] — ճիշտ գործունեություն ՝մեզ համար նախատեսված պարտքի կատարումը ըստ սուրբ գրության խրատների
[[Արտհա]] — նյութական բարեկեցություն և հաջողություն
[[Կամա]] — զգայական վայելքներ
[[Մոկշա]] — ազատումը [[Սանսարա|սանսարայից]] Այս չորս պուրուշարտհաներից՝ դհարման և մոկշան ունեն յուրահատուկ նշանակությունе<ref name="essenhinuism7" /> ։ Արտհաի և կամայի փուլերում գտնվելիս մարդը պետք է գործի դհարմայի սկզբունքներին համաձայն և դիտարկի մոկշան որպես վերջնական նպատակ։Սանսարա — դհարման կամ դհարման ընդունում է նրանց, ովքեր մեկուսացված կյանք են վարում, սակայն չեն օգտագործում կաման, արտհան և դհարման՝ ամբողջովին կենտրոնանալով մոկշայի վրա։Նրանք, ովքեր հետևում են գրիհատհա — դհարմային, վաղ թե ուշ նույնպես հասնում են այս փուլին։ Ոմանք, սակայն, հասնում են սանսարա — դհարմաին անմիջապես անկախ նրանից, թե որ փուլում են գտնվել մինչ այդ։ Հիդուիզմի տեքստերը պնդում են, որ դհարման հանգում է հինգ ընդհանրեցված սկզբունքների՝ ահիմսա―կամքին չբռնանալ, սատյա―ճշմարտացիություն, աստեյա―չգողանալ, շաուչա―մաքրություն, ինդիա - նիգրահա ―զգացմունքների զսպվածություն։<ref>Чхандогья-упанишада 3.17.4, Шандилья-упанишада 1.1-2, Прашна-упанишада 1.10; Бхагавад-гита 10.5, 13.7, 16.1-3, 17.14, Махабхарата 5.39.57, 5.42.15, 5.44.12, 12.176.16-19, 12.197.5, 12.220.9-11, 12.260.15, 12.260.21-22, 12.273.20, 12.277.10, 12.296.25, 12.320.103, 13.7-11, 13.114.8, 14.18.15-18; Ману-смрити 4.138, 6.92, 12.83</ref>. [[Файл:Sivakempfort.jpg|thumb|right|200px|Статуя, изображающая Шиву в медитации. Бангалор, Карнатака]]
=
=== Յոգա ===
| |||