«Օպերացիոն համակարգ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 3.
Ժամանակակից հայտնի օպերացիոն համակարգերի օրինակներ են [[Android]]-ը, [[iOS]]-ը, [[Linux]]-ը, [[Mac OS X]]-ը, որոնցից յուրաքանչյուրն էլ իր սկզբնաղբյուրն ունի [[Unix]]-ում և [[Microsoft Windows]]-ում։
 
 
{| class="wikitable"
|-
! '''Ցանկ''' !! '''Ցանկ'''
|-
| [[ Տեսակները]]] ||[[Համառոտ շարադրանք]]
|-
| [[ Պատմություն]] ||[[ Հիմնական շրջանակները]]
|-
| [[ Միկրոհամակարգիչներ]] || [[ Օպերացիոն համակարգերի օրինակներ]]
|-
|[[ Unix and Unix-ի նման օպերացիոն համակրգեր]] ||[[ BSD-ն և նրա հետևորդները]]
|-
| [[ Mac OS X]]|| [[ Plan 9]]
|-
| [[ Linux and GNU]]|| [[3.1 Google Chrome OS]]
|-
| [[ AmigaOS]]|| [[ Microsoft Windows]]
|-
| [[ Այլ]]|| [[ Բաղադրիչներ]]
|-
| [[ Կեռնել]] || [[ Ծրագրի կատարումը]]
|-
| [[ Ընդհատում]] || [[ Ռեժիմներ]]
|-
| [[ Հիշողության կառավարում]] || [[ Իսկական հիշողություն]]
|-
| [[ Համաժամանակյա գործողություններ]] || [[ Սկավառակի մուտքը և ֆայլային համակարգեր]]
|-
| [[ Սարքավորման դրայվեր]] || [[ Ցանց]]
|-
|[[ Անվտանգություն]] || [[ Յուզերի ծրագրային համակարգը]]
|-
| [[ Գրաֆիկական յուզերի ծրագրային համակարգը]]|| [[ Իրական տվյալները կառավարող օպերացիոն համակարգ]]
|-
| [[ Օպերացիոն համակարգի զարգացումը որպես հոբբի]]|| [[ Օպերացիոն համակարգերի զանազանությունն ու դյուրատարությունը]]
|-
|}
 
 
Տող 61 ⟶ 25՝
Ներկառուցված
Ներկառուցված օպերացիոն համկարգերը ստեղծվել են, որպեսզի օգտագործվեն ներկառուցված համակարգչային համակարգերում։ Դրանք ձևավորվել են աշխատելու PDA(անձնական թվային քարտուղար)-ների նման փոքր սարքավորումների վրա։ Նրանք ունակ են աշխատել սահմանափակ քանակությամբ ռեսուրսներով։ Դրանք ձևավորման առումով շատ ամփոփ են և միանգամայն արդյունավետ։ Windows CE-ը և Minix 3-ը ներկառուցված օպերացիոն համակարգերի որոշ օրինակներ են։</big>
 
== Պատմություն ==
Վաղ շրջանի համակարգիչները ձևավորված էին կատարելու մի քանի առանձին գործողություններ, ինչպես հաշվիչը։ Մինչև 1960թ-ը օպերացիոն համակարգերն իրենց ժամանակակից և ավելի բարդ տարբերակով դեռևս գոյություն չունեին։ Օպերացիոն համակարգերի որոշ բնորոշ գծեր զարգացվել են 1950-ականներին, ինչպես օրինակ մոնիտորային ծրագրերը, որոնք կարող էին ինքնաբերաբար հաջորդականությամբ աշխատացնել մի քանի կիրառական ծրագրեր՝ բարձրացնելով գործողության արագությունը։ Սարքավորման այնպիսի առանձնահատկություններ էին ավելացվում, որ հնարավոր էին դարձնում ընդհատումները և զուգահեռ գործողությունները։ Երբ Apple Inc., Atari, IBM և Amiga կազմակերպությունների անհատական համակարգիչները հայտնի դարձան 1980-ականներին, վաճառողները ավելացրեցին օպերացիոն համակարգի այնպիսի առանձնահատկություններ, որոնք նախապես օգտագործվել էին գերարագ համակարգիչների և մինի համակարգիչների վրա։ Հետագայում, շատ առանձնահատկություններ զարգացվեցին, ինչպես օրինակ գրաֆիկական յուզերների ծրագրերի համակարգը՝ անհատական համակարգչային օպերացիոն համակարգերի համար։
Օպերացիոն համակարգը բաղկացած է բազմաթի մասերից։ Ամենակարևոր մասերից մեկը դա կեռնելն է, որը կարգավորում է ցածր մակարդակի գործողությունները, որը սովորական օգտագործողը սովորաբար չի կարող տեսնել։ Այն կարգավորում է, թե ինչպես է հիծողությունը կարդացվում և գրվում, այն հաջորդականությունը, որով տեղի են ունենում գործողություննորը, ինչպես է տեղեկատվությունը ստացվուն և ուղարկվում այնպիսի սարքավորումների միջոցով, ինչպիսին մոնիտորն է, մկնիկը և ստեղնաշարը, և որոծում է, թե ինչպես մեկնաբանել ցանցերից ստացված տեղեկատվությունը։ Յուզերի ծրագրային համակարգը (ինտերֆեյս) մի բաղադրիչ է, որը անմիջական գործողության մեջ է համկարգիչը օգտագործողի հետ, որը հնարավորություն է տալիս նրանց ղեկավարել և օգտագործել ծրագրերը։ Յուզերի ծրագրային համակարգը կարող է գրաֆիկական լինել՝ պատկերներով և սեղանադիրով (դեսկթոփ) կամ տեքստային՝ հրամանի տողով։
Կիրառական ծրագրային համակարգը ծառայություններ և ծածկագրեր է մատուցում, որոնք հնարավորություն են տալիս գործողությունները զարգացնողներին գրել հավաքովի ծածկագրերի վերաօգտագործումը։ Այն առանձնահատկությունները, որոնք օպերացիոն համակարգի բաղկացուցիչ մասն էին համարվում, տարբեր օպերացիոն համակարգերում այլ ձև էին սահմանվում։ Microsoft Windows-ը իր յուզերի ծրագրային համակարգը օպերացիոն համակարգի մասն է համարում, մինչդեռ Linux-ի շատ տարբերակներ այդպես չեն։ Unix and Unix-անման օպերացիոն համակարգեր:
 
Կեն Թոմսոնը գրել է B-ն, որը հիմնված էր BCPL- վրա, որը նա օգտագործել է Unixը գրելիս՝ իր փորձառությունը MULTICS-ի նախագծում։ B-ն փոխարինվեց C-ով, և Unix-ը դարձավ փոխկապակցված օպերացիոն համակարգերի մի մեծ, համալիր ընտանիք, որոնք ազդեցիկ էին ցանկացած ժամանակակից օպերացիոն համակարգում։ Unix-անման ընտանիքը օպերացիոն համակարգերի զանազան խումբ է, որն ունի մի քանի ենթակարգեր ներառյալ System V-ն, BSD-ն, և GNU/Linux-ը։ "UNIX" անվանումը Open Group-ի ապրանքանշանն է, որը երաշխավորում է դրա օգտագործումը ցանկացած օպերացիոն համակարգի հետ, որոնք համապատսախանում են իրենց սահմանմանը։ "Unix-անմանը" հիմանկանում օգտագործվում է դիմելու համար օպերացիոն համակարգերի այն մեծ համակարգին, որը նմանվում է օրիգինալ Unix-ին։