«Թոմաս Յունգ»–ի խմբագրումների տարբերություն

 

=== «Բրիտանական հանրագիտարան» ===

 

Յունգի երկու հանրագիտարանային հոդվածները՝ «Եգիպտոս» և «Գույն», լիարժեք գիտական մենագրութւներ էին և արտացոլում էին համապատասխան բնագավառների վերջին հաջողությունները: 1855 թվականին Յունգի ստեղծագործությունների ժողովածույում վերահրատարկվեցին իր «Կամուրջ», «Ատաղծագործական աշխատանքներ», «Գույն», «Կոհերենտություն», «Եգիպտոս», «Հերկուլանում», «Լեզուներ», «Մակընթացություններ», «Չափ ու կշիռ» և թվով 23 կենսագրական հոդվածները: Յունգի կողմից նկարագրված անձանց թվում էին Լապլասը և Լալանդը, իր հերոսներից շատերին Յունգը անձամբ էր ճանաչել, օրինակ Կևենդիշին, ում կենսագրական տվյալները բավականին սուղ են: Հիմնականում Յունգի կենսագրական հոդվածները կազմված էին միատիպ՝ կյանքի հիմնական փուլերը, գիտական աշխատությունների վերլուծություն, ստեղծագործության ընդհանրական գնահատական: Երբեմն գիտական աշխատությունների մասին բաժինը ընդգրկում էր վերլուծության մեծ ծավալներ՝ Լապլասին նվիրված հոդվածում Յունգը հղում է կատարել նրա 101 աշխատության, Լալանդի մասին հոդվածում՝ 200: Յունգի հոդվածները շատ դեպքերում սկզբնաղբյուրի նշանակություն ստացան, իսկ հեղինակի տված գնահատականները իր սեփական մեթոդաբանական կրեդոյի պատկերացման մասին միակ աղբյուրներն են: Միևնույն ժամանակ նա ազատ չէր ընտրության հարցում, Մակվի Նապյերը անընդհատ պարտադրում էր Յունգին թեմաներ, որոնցում Յունգը իրեն կոմպետենտ չէր համարում և որոնց մասին չէր ուզում անգամ արտահայտվել: Այսպես, լույսի բևեռացման մասին հոդվածը Արագոյի ֆրանսերեն հոդվածի թարգմանությունն էր, որին Յունգը մի քանի մեկնաբանություն էր ավելացրել: Յունգը գրեց «Վաննա» հոդվածը (քանի որ աշխատում էր ծովային կուրորտում), սակայն կարողացավ հրաժարվել «Կարնիոլոգիա» հոդվածից, որի բովանդակությունը «աղբ» անվանեց: Նա նաև հրաժարվեց «հորատա-պայթյունային աշխատանքներ» հոդվածից, հիմնավորելով նրանով, որ 10 տարի չի հետաքրքրվել «մեխանիկական արվեստի ցանկացած տեսակով»: 1821 թվականին նա հրաժարվեց «Լեռնային գործ» և «Քարահատում» հոդվածներից: Միայն 1823 թվականին նա հանձնվեց և գրեց «Ճանապարհաշինարարություն» հոդվածը: Համաձայն Է. Ռոբինսոնի, Յունգին կենսագրությունները գրավում էին ավելի քիչ, քան ամփոփիչ հոդվածները:

1821 թվականի ամռանը Յունգը վաճառեց իր Ուորթինգի տունը, և որոշում կայացրեց ուղևորվել մայրցամաք՝ այցելելով Իտալիա, ուր նա այդպես էլ չէր հասցրել այցելել քառորդ դար առաջ: Յունգը կնոջ հետ լքեց Լոնդոնը հունիսի կեսին և վերադարձավ հոկտեմբերի վերջին: Նա համատեղում էր զբոսաշրջիկի հասարակ հետաքրքրությունները Թագավորական ընկերությունում իր մասնագիտական պարտականությունների հետ: Նրա ճանապարհի առաջին կետը Փարիզն էր և Ֆրանսիայի ինստիտուտը, որտեղ հանդիսավոր հանդիպում կազմակերպեցին Արագոն և Ալեսանդր Հումբոլտը: Յունգը ծանոթացավ Լապլասի, Կյուվիեյի և Բիոյի հետ, սակայն չկամեցավ հանդիպել Շամպոլյոնի հետ, որն այդ ժամանակ ապրում էր Յունգի ճանապարհին գտնվող Գրենոբլում: Չնայած այդպիսի ընդունելությանը, այցելության ժամանակ լուրջ գիտական թեմաներ չէին բարձրացվել, Յունգին Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիայի անդամ ընտրեցին միայն 6 տարի անց: Յունգ ամուսինները դիլիժանսով ուղևորվեցին Թուրին, անցնելով Լիոնով և Շամբերիյով: Ճանապարհորդության իտալական մասը անցնում էր Ջենովայով, Հռոմով, Նեապոլով, Սիենայով, Պիզայով, Ֆլորենցիայով, Վենետիկով և Միլանով:

 

 

=== Բանավեճ Շոմպոլյոնի հետ ===

 

=== Կյանքի վերջին տարիներ ===

 

 

 

 

== Հիշատակ ==

Յունգի առաջին կենսագրությունները գրվել էին Հադսոն Հենրիի, Ֆրանսուա Արագոյի, և Ջորջ Պիկոկի կողմից։ Այնուամենայնիվ 19-րդ դարի կեսերին Յունգը ամբողջովին մոռացված էր իր հայրենիքում և գիտության ոլորտում իր ներդրումը գիտակցվեց մեծ ուշացումով։ Համաձայն Ֆ․ Օլդեմի, դրա պատճառը Յունգի ծայրահեղ փակվածության և ինդիվիդուալիզմի մեջ էր։ Ընդ որում նա անհանգստանում էր առաջնությունը կորցնելու պատճառով, սակայն ջանքեր չէր նախաձեռնում իր անունը առավել հայտնի դարձնելու ուղղությամբ։

 

 

 

== Ծանոթագրություններ ==