«Ուղեղիկ»–ի խմբագրումների տարբերություն

[[Պատկեր:Gray677.png|thumb|right|Ուղեղիկը, [[վարոլյան կամուրջ]]ն ու [[գլխուղեղի մեծ կիսագնդեր]]ը]]

'''Ուղեղիկը''' ({{lang-la|cerebellum}}) [[հետին ուղեղ]]ի ածանցյալն է, որը զարգացել է ստատիկայի ռեսեպտորների հետ կապված: Ուստի այն անմիջական հարաբերության մեջ է շարժումների կոորդինացիայի հետ և հանդիսանում է [[օրգանիզմ]]ի զանգվածի հիմնական հատկանիշների` ծանրության և [[իներցիա]]յի, հաղթահարման հարմարանքի [[օրգան]]: Այն համարում են նաև [[վեգետատիվ նյարդային համակարգ]]ի ([[սիմպաթիկ]]) բարձրագույն կենտրոններից մեկը (Լ.Ա. [[Օրբելի]] և նրա դպրոցը):

[[Պատկեր:Центральная нервная система-Central nervous system.jpg|thumb|200px|[[Կենտրոնական Նյարդային Համակարգ]] ([[ԿՆՀ]])<br />

I. [[Պարանոցային նյարդեր]]<br />

10. [[Ձիու պոչ]]]]

 

Ուղեղիկի [[սպիտակ նյութ]]ում են գտնվում գորշ նյութի զույգ կորիզները, որոնք տեղավորված են ուղեղիկի յուրաքանչյուր կեսում: Միջին գծի երկու կողմերում, որտեղ ուղեղիկի մեջ է ներհրվում վրանի գագաթը (fastigium), գտնվում է ամենամիջային կորիզը` nucleus fastigil: Սրանից կողմնայինորեն տեղավորված են գնդաձև կորիզի փոքր կղզյակները (nucleus globosus), իսկ ավելի դուրս` խցանաձև կորիզը (nucleus emboliformis): Վերջապես, կիսագնդի կենտրոնում գտնվում է ատամնավոր կորիզը (nucleus dentatus): Նա նման է օլիվի կորիզին և ունի ծալծլված գորշ թիթեղի տեսք, որը բացված է (hilus nuclei dentati) դեպի ներս: Ուղեղիկի և ստորին օլիվի ատամնավոր կորզների նմանությունը պատահական չէ, քանի որ երկու կորիզներն էլ իրար հետ կապված են հաղորդչական ուղիներով (tibrae olivocerebellares), և յուրաքանչյուր կորիզի ամեն մի ծալքը նման է մյուս ծալքին: Այսպիսով, երկու կորիզները միասին են մասնակցում հավասարակշռության ֆունկցիայի իրականացմանը:<br />

Ուղեղիկի սպիտակ նյութը կտրվածքի վրա ունի բույսի մանր տերևների տեսք, որը համապատասխանում է յուրաքանչյուր գալարին և արտաքուստ պատված է գորշ նյութի կեղևով: Այդ մանր տերևները դեպի կենտրոն միանում են` կազմելով ավելի խոշոր թիթեղներ. վերջիններս ձուլվում են սպիտակ նյութի զանգվածին, որտեղ տեղավորված են վերոհիշյալ գորշ կորիզները: Սրա արդյունքը լինում է այն, որ ուղեղիկի կտրվածքի վրա գորշ ու սպիտակ նյութերի պատկերը նմանվում է ծառի և կոչվում է կենաց ծառ (arbor fitae) (այսպես է կոչվում է արտաքին տեսքի համար, քանի որ ուղեղիկի վնասվածքը անմիջական մահվան վտանգ չի ներկայացնում): Ուղեղիկի սպիտակ նյութը կազմված է տարբեր տիպի նյարդաթելերից: Նրանցից մի քանիսը միացնում են գալարները և բլթակները, մյուսները կեղևից գնում են դեպի ուղեղիկի ներքին կորիզները և, վերջապես, երրորդները ուղեղիկը կապում են ուղեղի հարևան բաժիններին: Այս թելիկները մտնում են ուղեղիկի երեք զույգ կոթոնների կամ ոտիկների կազմության մեջ:

Նրանց կազմության մեջ կան նյարդաթելեր, որոնք կամրջի կորզներից գնում են դեպի ուղեղիկի կեղևը (tractus pontocerebellaris) և հանդիսանում են կողև - կամրջային ուղու շարունակությունը:

<gallery>

Պատկեր:Cerebellum_NIH.png|Մարդու գլխուղեղը, կարմիր գույնով նշված է ուղեղիկը

Պատկեր:Gray704.png|Ուղեղիկի ուղղահայաց կտրվածքը

</gallery>

 

[[Կատեգորիա:Կենսաբանություն]]

[[tg:Мағзча]]

[[th:ซีรีเบลลัม]]

[[tr:Beyincik]]

[[ug:كىچىك مېڭە]]