«Գոթֆրիդ Լայբնից»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 90.
<blockquote>Զարմանում եմ, միթե, եթե Դուք և Նյուտոնը բացահայտել եք միևնույնը միաժամակ, կամ մեկդ մյուսից շուտ կամ ուշ, ապա դրանից հետևում է, որ դուք պետք է միմյանց բզկտեք: Դուք երկուսդ էլ մեր ժամանակի հանճարեղ մարդիք եք: Ապացուցեք Դուք մեզ, որ աշխարհը ոչ մի տեղ դատարակ մասեր չունի:
Նյուտոնը և Կլարկը թող ապացուցեն դատարկությունը: Մենք, կոմսուհի Բյուկենբուրգը, Պյոլնիցը և ես, ներկա կգտնվենք և բնօրինակ ձևով կձևացնենք Մոլերի «Գիտական կանաց»:</blockquote>
Նյուտոնի և Լայբնիցի վեճին խառնվեցի նաև զանազան գիտնականներ, որոնցից մեկը [[ծանակագիր]] էր գրում լայբնիցի հասցեին, մյուսները՝ Նյուտոնի<ref name="ФилипповIX" />: 1713 թվականի ամռանից Եվրոպա էին ներմուծվում անանուն բրոշյուրներ, որոնք պնդում էին Լայբնիցի գերապատվություննը և պնդում, որ «Նյուտոնը իրեն է վերագրեւմ ուրիշին պատկանող պատիվը», դրանցում գրված էր նաև, որ Նյուտոնը գողացել է [[Ռոբերտ Հուկ]]ի և [[Ջոն Ֆլեմստիդ]]ի արդյունքները: Նյուտոնի ընկերները, իրենց կողմից, մեղադրում էին հենց Լայբնիցին [[գրագողություն|գրագողության]] մեջ, նրանց կարծիքով, Լոնդոնում եղած ժամանակ ([[1676]]) Լայբնիցը Թագավորական ընկերությունում ծանոթանալով Նյուտոնի չհրատարակված աշխատանքներին և նամակներին, այնտեղ եղած մտքերն ու գաղափարները հրատարակել է իր անվան տակ<ref>{{книга |автор=Хал Хеллман. |заглавие=Ньютон против Лейбница: Битва титанов |страницы=78}}</ref>: Լայբնիցի և Նյուտոնի գիտական գերապատվության վեճը հայտնի դարձավ ինչպես «մաթեմատիկայի ամբողջ պատմության մեջ ամենաամոթալի խառնակչությունը»{{sfn |Белл Э. Т. Творцы математики|1979|с=97—98.|name=Bell97 }}: Այս երկու հանճարների երկպառակությունը թանկ արժեցավ գիտության համար՝ անգլիական մաթեմատիական դպրոցը շուտով խամրեց մեկ դարով<ref name=Bell97/>, իսկ եվրոպականը արհամարելովարհամարհելով Նյուտոնի հանճարեղ գաղափարները, բացահայտեց դրանք շատ ավելի ուշ<ref>История математики — Т. 2: Математика XVII столетия. — С. 220.</ref>:
 
=== Վերջին տարիներ ===
Տող 107.
«''Նա սիրում էր դիտել, թր ինչպես են այգում ծաղկում բույսերը, որոնց սերմերը ինքն էր ցանել''» ([[Բերնար Լե Բովյե դը Ֆոնտենել]])<ref name="Независимая">{{статья|автор = |заглавие = Имена и даты: краткие хронографические наблюдения. 1–3 июля|издание = Независимая|номер=|год = 1 июля 2011|страницы = }}</ref>:
 
Անգլիական փիլիսոփաների և մաթեմատիկոսների հետագա սերունդը Լայբնիցի նվաճումներին հարգանքի տուրք մատուցեցին, նմանատիպ ձևով կոմպենսացնելով [[Թագավորական ընկերության փիլիսոփայական գրառումներ|Թագավորական ընկերության]] արհամարականարհամարհական վերաբերմունքը նրա մահվանը{{sfn |Энциклопедия Кольера|2000|с= }}:
 
[[Դենի Դիդրո]]ն «[[Հանրագիտարան, կամ գիտության, արվեստի և արհեստի բացատրական բառարան]]»-ում նշել է, որ Գերմանիայի համար Լայբնիցը եղել է նա, ով [[Հին Հունաստան]]ի համար [[Պլատոն]]ը, [[Արիստոտել]]ը և [[Արքիմեդես]]ը միասին վերցրած<ref name="Котова" />: