«Էվկլիդես»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 15.
== Աշխատանքներ ==
=== Սկզբունքներ ===
[[Պատկեր:Oxyrhynchus papyrus with Euclid's Elements.jpg|right|thumb|250px|Օքսիրինքոսում, մ.թ. 100-ական թվականներին հայտնաբերված, Էվկլիդեսի «տարրերի» ամենահին կենդանի հատվածներից մեկը (P. Oxy, 29): Դիագրամը հաստատող Գիրք II, առաջարկություն 5:<ref>{{cite web |url=http://www.math.ubc.ca/~cass/Euclid/papyrus/papyrus.html |title=One of the Oldest Extant Diagrams from Euclid |author=[[Bill Casselman (mathematician)|Bill Casselman]] |authorlink= |coauthors= |date= |publisher=University of British Columbia |accessdate=2008-09-26}}</ref>]]
{{anchor|The ''Elements''|Elements}}
{{main|Euclid's Elements}}
 
«[[Սկզբունքներ]]ը» ([[լատիներեն]]՝ Elementa) Էվկլիդեսի ամենակարևոր աշխատությունն է։ Այս անվամբ գրքերը, որտեղ հաջորդաբար շարադրվում էին երկրաչափության և տեսական թվաբանության հիմնական փաստերը, նախկինում կազմվել էին [[Հիպոկրատ Քիոսացի|Հիպոկրատ Քիոսացու]], [[Լեոնտիոս|Լեոնտիոսի]] և [[Ֆեոդիոս|Ֆեոդիոսի]] կողմից: Սակայն Էվկլիդեսի գիրքը դուրս մղեց դրանց շրջանառությունից և շուրջ երկու հազարամյակի ընթացքում մնաց երկրաչափության հիմնական դասգիրքը: Իր դասագիրքը ստեղծելով, Էվկլիդեսը շատ բաներ ընդգրկեց նրա մեջ իր նախորդների հայտնագործություններից, իհարկե մշակելով և համադրելով իր տեսակետների հետ:
«[[Սկզբունքներ]]ը» կազմված է 13 հատորներից, որոնցից առաջինն ամբողջովին նվիրված է եռանկյուններին և վերջիններիս հատկություններին, 2-րդում տրվում են բազմանկյունը հավասարամեծ քառակուսի դարձնելու մեթոդներ, 3-րդը շրջանագծերի մասին է, 4-րդը՝ ներգծյալ և արտագծյալ բազմանկյունների, 5-րդ, 7-րդ, 8-րդ, 9-րդ և 10-րդ գլուխներում բերվում է համեմատականությունների երկրաչափական շարադրանքը, 6-րդը նվիրված է նմանություններին, իսկ վերջին 3-ը՝ տարածաչափությանը։ «Սկզբունքները» ստացավ տրամաբանական այնպիսի շարադրանք, որն իր ապրած երկու հազարամյակներում ի զորու չեղավ գերազանցել ոչ ոք։ Այս աշխատությունն իր հազարամյակների պատմության ընթացքում ստացել է բազում մեկնաբանություններ, որոնցից առաջինը ներկայացնում է Հին Հունաստանում մաթեմատիկայի պատմական զարգացման կարևորագույն փաստերը։
Դարեր շարունակ «Սկզբունքները» եղել է երկրաչափության միակ դասագիրքն աշխարհում, իսկ այսօր, չնայած, որ սակավաթիվ երկրներում են դասավանդում այդ գրքով, երկրաչափության բոլոր դասագրքերի հիմքում շարունակում է կանգնել հենց «Սկզբունքները»։
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
=== Այլ աշխատանքներ ===
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Էվկլիդես» էջից