«Գանձասար»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
{{այլգործածություն|Արցախի վանական համալիրի||Գանձասար (այլ կիրառումներ)}}
{{Տեղեկաքարտ Կրոնական կառույց
| հայերեն անվանում = Գանձասարի վանք
| պատկեր = Գանձասար Վանք.jpg
| նկարագրություն = Գանձասարի մայր տաճարը
| երկիր = Արցախ
| քարտեզի չափ = 275
| տեղագրություն = {{դրոշ|ԼՂՀ}} գ. [[Վանք (Մարտակերտի շրջան)|Վանք]], [[Մարտակերտի շրջան]], [[ԼՂՀ]]
| կոորդինատներ =
Տող 14 ⟶ 11՝
| երկայնք = 46.5312333433
| կրոնադավանություն = {{դրոշավորում|ՀԱԵ}}
| օծման թվական = [[1240]] [[հուլիսի 20]]
| հոգևոր կարգավիճակ = Գործող
| թեմ = [[Արցախի թեմ|Արցախի]]
| կայք = http://www.gandzasar.com/
▲| ճարտարապետական տիպ = [[Վանք]]
| ճակատի ուղղություն =
| կառուցման սկիզբ = 1216
| կառուցման ավարտ = 1238
}}
'''Գանձասար''', վանական համալիր [[Արցախ|Արցախի Հանրապետությունում]], [[Մարտակերտ (շրջան)|Մարտակերտի շրջանի]] [[Վանք (Մարտակերտի շրջան)|Վանք]] գյուղի մոտակայքում, պատմական [[Մեծ Հայք]]ի [[Արցախ (նահանգ)|Արցախ նահանգի]] Մեծ Առանք գավառում, Խաչենագետի ձախ ափին, Գանձասար լեռան վրա։ Իր անունն ստացել է Վանք գյուղի դիմաց գտնվող բլրի անունից, որի ընդերքում կան արծաթի և այլ մետաղների հանքեր։
Ըստ երևույթին, վանքի տեղը կոչվում էր ''Աղվան'', որ հին հայկական աղբյուրներում հիշատակվում է նաև որպես ամառանոցավայր (հավուց տեղիք)։ Գրաբար տառադարձությամբ ''Աղուան''<ref>{{Գիրք:ՏԲ|195}}</ref>։
== Պատմություն ==
Տող 62 ⟶ 30՝
Գանձասարն առաջնորդարան էր և [[Խաչեն]]ի իշխանների տոհմական տապանատունը։ [[Հասան-Ջալալյաններ|Հասան-Ջալալյան տոհմի]] իշխանների հոգածության շնորհիվ Գանձասարը պահպանել է հոգևոր կենտրոնի իր դերը։ Վանքն ունեցել է հարուստ [[ձեռագրատուն]], դպրանոց, որտեղ ստեղծվել են բարձրարժեք ձեռագրեր, կրթվել են հոգևոր գործիչներ, որոնք իրենց նպաստն են բերել Խաչենի և հարակից շրջանների մտավոր և մշակութային կյանքի զարգացմանը։
Գանձասարը [[1400]] - [[1816]] թվականներին [[Աղվանք|Աղվանից]] կաթողիկոսների նստավայրն էր<ref name="hewsen">{{cite book | last = Hewsen | first = Robert H. | title = Armenia: a historical atlas | year = 2001 | publisher = [[The University of Chicago Press]] | id = ISBN 0-226-33228-4 | pages = 159 }}</ref>։ 1923 թվականից<nowiki/>՝ [[Ադրբեջան]]ին
[[Մխիթար Գոշ]]
1260 թվականին [[Թիֆլիս]]
17-րդ դարում Գանձասարի կաթողիկոսները սերտ համագործակցել են [[Արցախ]]ի
Գանձասարի Սուրբ Հովհաննես Մկրտիչ եկեղեցու հյուսիսային պատին Հովասափ Միայնակեցին 1240 թվականին արձանագրել է Հասան Ջալալ Մեծի Ուխտը։ Ըստ Հասան Ջալալ Մեծի 27 տողից բաղկացած կտակի՝ երբ սկսվում է Գանձասարի կառուցումը և քարագործ վարպետները հասնում են արևելյան լուսամուտին, մայրը՝ Խորիշահը, [[Աբգար թագավոր]]
Ըստ պատմական փաստերի՝ Գանձասարում են ամփոփված [[Հովհաննես Մկրտիչ|Հովհաննես Մկրտչի]] գլուխը, Հովհաննես Մկրտչի հոր՝ Զաքարիայի արյունը, [[Գրիգոր Լուսավորիչ|Գրիգոր Լուսավորչի]] «Օրէնուսույց սուրբ ծնոտը», Լուսավորչի թոռ
=== Սբ Հովհաննես Մկրտիչ եկեղեցի ===
Գանձասար վանական համալիրի գլխավոր տեսարժան վայրը՝ Սուրբ Հովհաննես Մկրտիչ եկեղեցին կառուցվել է [[1216]] - [[1238]]
== Պատկերասրահ ==
<gallery mode=packed>
</gallery>
== Ծանոթագրություններ ==▼
{{Ծանցանկ}}▼
== Արտաքին հղումներ ==
Տող 89 ⟶ 60՝
* Գանձասարի պաշտոնական կայքէջ
* [http://www.vem.am/am/programs/shows/376/ Գանձասար վանքի մասին հաղորդում Վեմ ռադիոկայանի կողմից]
{{Արտաքին հղումներ}}
▲== Ծանոթագրություններ ==
▲{{Ծանցանկ}}
[[Կատեգորիա:Մարտակերտի շրջանի շենքեր և կառույցներ]]
|